IT
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 187.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
«DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
tn het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
ber post 11-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2*/g cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
Mei
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
De echtscheidings-novelle van
Minister Nelissen en hare
bestrijding.
(Ingezonden.}
Gelijk bekend heeft Mr. Nelissen, o'n'zie
Helaas te vroeg afgetreden .Minister van
•Justitie, onlangs een wetsontwerp bij die
Staten-Generaal ingediend, waardoor, in
dien het tot wet wordt verheven, een
feinde wordt gemaakt aan het sedert 1883
W onze rechtspraak gegolden hebbenjd
beginsel, dat evenals in andere civiele ge
dingen, ook bij verstek of gebrek aan te
genspraak in echtscheidiingszaken,- jde
eisch moet worden toegewezen,- Jzondier
flat den eischer de last moet worden op
gelegd de gestelde f ei/ten te b'ewijzyi.
Dit beginsel is door onze rechtscolle
ges aangenomen sedert een prrest yah
dien Hoogen Raad iiin 1883 aldus heeft
beslist.
Gevolg hiervan is geweest; dat Zoo
doende de echtscheiding hoewel in
Strijd met het principe der wet, .welke
in art 263 B. \V. bepaalt: „Echtschei
ding kan nimmer door onderlinge toe
stemming plaats hebben"- in der mi/n
ine is mogelijk geworden. De ,mah be
schuldigde eenvoudig de vrouw van een
der misdragingen door de wet als grond
(voor echtscheiding genoemd, 'de vrouw
sprak den eisch niet tegen of bekenjde
ten de echtscheiding werd door den rech
ter uitgesproken.
Dat deze leer de echtscheidingen ver
gemakkelijkt heeft en diat deze daardoor
jenorm zijn gestegen blijkt wel uit de na
volgende cijfers
De echtscheidingen stegen te Am
sterdam van 36 in 1878,- 110 in 1888, 154
in 1898 tot 225 in 1908, terwijl in diezelf-
jde periode het aantal scheidingen van
tafel en bed ongeveer stafciounair ibleef
|en het aantal huwelijksvoltrekkingen se
ider t 1878 verdubbelde.
Minister Nelissen, als katholiek, over
tuigd van de heiligheid van het huwe
lijk, heeft een poging aangewend |aan
Ideze wanverhoudingen een einde te ma
ken.
Zijn voorstel is, om in het vervolg te
vorderen, dat de feiten, waarop de ei-
ischende partij zijn eisch tot scheiding
grondt,- wil de echtscheiding door den
rechter kunnen worden uitgesprokein,
wettig en overtuigend bewezen moeten
worden,- volgens de gewone regelen yaji
pns bewijsrecht.
Dit wetsontwerp heeft echter ;onzJe li
berale juridische wereld eensklaps in ac
tie gebracht. Het was iets anders, dan
haar eisch van verruiming der gronden;
der echtscheiding, waarop zij .wachtte,
jen waarin zij een geneesmiddel zocht te
gen de maatschappelijke kwalen. Zij ver
geet hierbij echter, dat in casu het ge
neesmiddel erger zou zijn dan de kwaal
;[en dat men dan even goed,- als een miid-
Jdiel tegen diefstal den eigendom zou kun
nen afschaffen
De President van den Hoogen Raad
waarschuwt in het Weekblad voor liet
Recht voor de gevolgen, welke dit ont-
yverk n. b. voor de zedelijkheid zou kun-
inen hebben. Het hangt er echter van
laf hoe men de zedelijkheid' opvat en wel
ke begrippen men van zedelijkheid heeft
jen deze schijnen bij ons en de liberalen
nog al eens te verschillen.
Mr. G. ;T. J. de Jongh, rechter fin
de rechtbank te Amsterdam,- behandelde
op 7 Mei j.l. dit. ontwerp voor de Nota-
riicele Vereeniging te Amsterdam.
Deze spreker schijnt, zooals ui|t zijn
■'rede blijkt, nog van politieke smetten vrij
,-te zijn. Een passage uit zijn rede, mee-
nen wij echter niet te mogen ^verslaan
•jen wet waar hij vraagt waarom klak
keloos deze gelegenheid om uit het
huwelijk te treden, wordt gesloten ien
(tegelijk geen andere deur wordt openge
daan? De spreker geeft hierin o. i. blijk
(niets voor de heiligheid van het huwelijk
!te voelen.
België.
Alinister Liebaert.
De Belgische minister van Financiën;
t^eb&ert U ,door £en lautomo,bi)ej |Omver
geworpen 'en ernstig gekwetst in het hos
pitaal opgenomen.
Men hoopt, dat het ongeval !met Lie
baert geen ernstige gevolgen zal hebben
De minister is weder bij kennis gekomen
on naar het ministerie overgebracht.
Engeland.
Dure plaatsen.
Hboge prijzen worden te Londen be
steed voor staanplaatsen langs den weg,
dien de lijkstoet van koning Edward pp
Vrijdag a.s. zal passeeren en hij voorspel
de, dat er nog veel hoogere sommen
zouden worden betaald. Die voorspel-;
ling js ten volle bewaarheid. Men oor-
deele slechts: Een kamer op |de eerste
verdieping in Parliamenstreet was ie
mand aangeboden voor 100 pdi; mits hij
Donderdag voor 7s mfiid(dags 2 uur het bod
zou hebben aanvaard. Hij aarzelde ien
tien minuten later was de kamer verhuurd
150 guinea's.
In de St. Jamesstraat worden fabelach
tig hooge prijzen voor ramen en plaatsen
besteed. Een kamer met balcon op de
eerste verdieping bracht 175 guinea's op
en een raam met een balkon in dezelf
de straat 15 guinea's.
Enkele plaatsen gaan voor ti,en gui
nea's grif van de hand. In Picadilly, waar
betrekkelijk weinig plaatsen zijn, die een
goed uitzicht bieden, werd een kamer
met drie ramen voor eenige uren ver
huurd voor 270 guinea's. Dakplaatsen
doen zelfs nog vier guinea's.
Italië.
DeZe week bevatte de ,-,Matin" een be
richt, waarboven met vette letters het op
schrift stond: j.Een neef van Pius X
pleegt een moordaanslag op zijn vrouw'-'.
Deze moordaanslag zou volgens de
Matin", die een specialiteit is in der
gelijke kleingeestige tendenz-berichtjes, te
Milaan hebben plaats gehad; het blad
voegt er tot meerdere prikkeling van den
smaak zijner lezers nog qan toe, dat Pius
X, toen hij nog kardinaal was, voor de
zen j,neef"- een manufacturenmagazijh
had laten oprichten.
Het blijkt nu echter, dat (de Paus (te
Milaan geen neef, zelfs geen bloedver
want heeft
Rusland.
Aanslag op het jacht van den Tsaar.
Vrijdagmorgen werd de ingenieur van
keizerlijk jacht, de „Standard/"-, Biskajeff
genaamd, gearresteerd, verdacht een aan
slag te hebben willen plegen pp den
Tsaar.
Detn vorigen nacht namelijk was hij
Verrast toen hij bezig was ide voedings-
pijpen van de ketels door te vijlen. .Wan
neer de misdadige toeleg niet ware ont
dekt, zou de ramp onvermijdelijk zijn ge
weest, daar order gegeven was om het
jacht Vrijdagmorgen onder stoom te bren
gen.
Bjskajeff was op het schip ontslagen
en men vermoedt, at hij wraak heeft
willen nemen op zijn superieuren.
Amerika.
In den staat New-York is een nieuWe
wet aangenomen ter bestrijding vaji dron
kenschap. Bij diie wet .wordt de gemeen
telijke overheid van New-York City ver
plicht pen .commissie ;te .benoemen, be
staande uit Zeven leden, waaronder twee
geneesheeren, die maatregelen moeten
beramen tot het tegengaan van dronken
schap. Die commissie zal een asyl en een
dndustrieele kolonie inrichten voor per
sonen cliie aan drank verslaafd zijn.
Er zal nauwkeurig aanteekening ge
houden worden va;n de inhechtenisne
mingen wegens openbare dronkenschap.
Wii.e in den loop van een jaar tweemaal
daarvoor wordt ppgepakt, kan opgezon
den worden naar een v e rp legings in rich
ting of boerderij voor den tijd van niet
minder dan één en (niet meer dan idrie
jaren.
De commissie zal ook de bevoegdheid
hebben om op verzoek van vrienden .of
familieleden van drinkers deze te pla,atsen
in een dronkaardssayl
Koninklijke Besluiten.
Aan mr. J. A. Teilegen, is op zijn
vergoejq niet jnga.ng vaii ,1 Jufli 1210l
eervol ontslag verleend uit zijn betrekking
van kantonrechter te Groningen;
is benoemd tot commandeur in de
orde van Oranje-Nassau mr. J. Kappeyne
van de Coppello, kantonrechter-plaatsver-
vanger in het kanton Amsterdam (tweede
kanton), wonende te Amsterdam.
is, met ingang van 1 Juli 1910, aan
mr. C. H. Q. van Strijen, op zijn verzoek
eervol ontslag verleendd uit zijn betrek
king van griffier van den Hoogen Raad
der Nederlanden, onder dankbetuiging
voor dein rechterlijke betrekkingen bewe
zen diensten;
en benoemd tot griffier van den Hoo
gen Raad der Nederlanden mr. E. van de
Velde, thans substituut-gTiffier bij gemeld
college
zijn benoemd^ met ingang van ,15
Mei 1910:
tot directeur van het huis van be
waring te Roermond H. J- Ramaker,
thans cipier van het huis van bewaring te
Alkmaar;
tot directeur van de strafgevangenis te
Sneek G. M. van Gaaien, thans fabrieks
baas bij de rijkswerkinrichting .Veenhui-
zen III
tot directeur van het huis van bewaring
te Winschoten ,T. van der Velde, thans
commies le rang bij de strafgevangenis te
Alkmaar, en
tot directeur van het huis van bewaring
te Alkmaar P. H. van .Huit, thans com
mies le rang in de .strafgevangenis te
Alkmaar;
is met ingang van 15 Mei 1910 be
noemd tot technoloog bij den voorlich
tingsdienst ten behoeve van den rubber
nijverheid J. G. Fol, scheikundig inge
nieur, assistent voor microscopische ana
tomie aan de Technische Hoogeschoól te
Delft;
zijn benoemd: bij het dienstvak der
militaire administratie, jbij het personeel
der intendanten, de le luit.-kwartiermees
ter J. Boon, van het reg. grenadiers ei}
jagers.
bij den staf der le devisie, tot majoor
intendant, de kapt.-intendarit L. E- Wf
van Albada, van dien staf;
bij den staf der 2e divisie tot kapi
tein-intendant, de le luit-kwrtierm. J. A.
Zittersteijn,- van hel: 3e reg. vest art.;
bij d en staf der 4e divisie tot kapitein-
intendant de le luit-kwartiermeester W.
Jansen, van het 5e reg. infanterie;
is, met ingang van, 1 September 1910
aan dr. H. F. Nierstrasz, benoemd1 hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht,
op zijn verzoek eervol pntslag verleend
als tijdelijk buitengewoon 1 eeraar aan
Rijksveeartsenijschool aldaar en is hij ge
machtigd vanaf den aanvaarding van zijn
hoogleeraarschap tot en piet 31 Augus
tus a.s.,-dit ambt gelijktijdig te bekleeden
met de betrekking van tijdelijk buitenge
woon leeraar aan 's Rijks Veeartsenij
school.
De Rijksmiddelen.
Het is pen betrekkelijk gunstig pver-
zicht, dat de „Staatsct" ditmaal bevat
van de opbrengst der Rijksmiddelen over
dö <afgeloopen maand. April 1910 heeft
toch f 14,626,219.16 opgebracht te(gen
f 13.11,9558.471/2 hi April van het vorig
jaar, dus nu f 1,474,260.68!/o meer.
Aan welke bronnen van inkomst dit re
sultaat is te danken,- blijkt uit het /hier
volgend overzicht. Meer werd jn April
van dit jaar ontvangen uit de grondbe
lasting f 27999.02, de bedrijfsbelasting
f 3612.331/s,- vermeerderd met f42,238.395
aan opcenten, de verinogendsbelastLn|g
f 149,212.11, vermeerderd met f142,995.54
aan opcenten, de invoerrechten
f 117,107.001/2, het gedistilleerd
f 262,462.281/2, den zoutaccijns f23,360.15
bieren en azijn f 11.151.—, den pccijns
op het geslacht fl8j660.10, die belasting
op gouden «en zilveren werken f 6318.641/2
de zegelrechten f51,490.17, de registra
tierechten f77,475.90, de hypotheekrech
ten f 6283,14, de successierechten het bui
tengewoon hooge bedrag van f 563.035.78
de domeinen f 26,977.611/0, de posterijen
f 97.660.971/2,- de rijkstelegraaf f39.534 ,en
de loodsgelden f 29,746.871/2. Hiertegen
over stond een mindere opbrengst
van' f 55,320.191/2 uit het personeel
f 156.690.40 uit «den suikeraccijns, ten
f 10,966.15 uit den accijns op den wijn.
Opmerking verdient,- dat de opbrengst
van den accijns op het gedistilleerd al we
der met een bedrag van bijna 4 ton bene
den de raming is gebleven, zoadat thans
tegenover een raming van f 10,466,666,64
over de eerste vier maanden nog slechts
i§ ontyapg^n ge,Q s.om yap f 6.977.428.71,
Het totaal-generaal over de eerstiie vier
maanden bedraagt f 50.222.295.231/2, te
gen f 46.931.938.64, in gelijk tijdvak van
1909, terwijl voor 4 maanden van dit jaar
geraamd fis een som van f57,921,759.64.
Ontslagquaestie.
Zaterdagmiddag zijn pen 250-tal arbei
ders pn arbeidsters aan de jelectrische
gloeilampenfabrieken der firma Philips en
Co. te Eindhoven ontslagen. De kwestie
is de volgende: Eenigen .tijd geleden
verkregen de werklieden, aangesloten bij
den Metaaibewerkersbond, eenige con
cessies van de firma, na hierover met de
patroons geconfereerd te hebben. E.üge
andere af deelingen, aangesloten bij den
R. K. .Volksbond, wilden hierna ook eeni-
ge gunstige .bepalingen-ten opzichte vaq
werktijd enz., bedingen, doch .wilden dezie
faciliteiten verkrijgen door bemidelingvan
de R. K. Bondenorganisatie. De patroons
verzetten zich hiertegen echter en deden
uitkomen dat zij gaarne een gewillig oor
omtrent eventueele verzoeken wilden lee-
nen, mits de arbeiders persoonlijk jtot
hen kwamen of zelfs een eigen vakbond
vormden, doch zij weigerden om met een
bond te onderhandelen, die buiten hare
industrie feitelijk stond en meer een poli
tiek karakter draagt. Intusschen trad een
R. K. vakorgaan heftig tegen de firma
Philips en Co. te velde en dreigde zelfs
met het optreden der geheele R. K. vak
organisatie 'fn Nederland. Dientengevol
ge vorderde de firma van alle arbeiders
een schriftelijke verklaring dat zij zich
niet bij den R. K. Volksbond zouden aan
sluiten om langs dien weg concessies van
de firma te verkrijgen. Uitdrukkelijk werd
er bij gezegd^ dat de arbeiders zich in een
eigen vakbond konden organiseeren ien
dan gerust met hunne bezwaren mochten
aankomen en deze dan, indien billijk, zou
den ingewilligd .Worden.
Deze verklaring werd door de genoem
de 250 personen niet geteekend en wer
den deze dientengevolge ontslagen. Ami
de (gloeilampenfabrieken werken pl.m.
2500 man.
De nieuwe Effectenbeurs.
(Wij kunnen thans mededeelen, dat
het geheele complex huizen Papenbrug
steeg tot eu met het Bible-holtel te Am
sterdam in eigendom aan de Vereeni
ging voor d^n' Effectenhandel is over
gegaan. Het tprrem! is er dus, pmr |de>
nipuwe effectenbeurs ;aan' het Beursplein
slechts pen 'kwestie v.aih tijd.
De voorzitter der Tweede Kamer.
Uit Den Haag wordt aan het Nb'!,
v. h. N. gemeld, dat de heer yam! By-
lalnldt het voornemen1 heeft met het ein
de van dit zittingsjaar, wegens gezond
heidsredenen zijn ambt als voorzitter
der Tweede Kamer n'eer te leggent l
De Hofvijver.
De president der Haagsche rechtbank
beschikkende in kort geding, heeft dew
staat gemachtigd, om hetgeen de ge
meente 's-Gravenhage gedaan heeft, ter
aanplemping van den .Hofvijver, ongedaan
te maken en den Hofvijver terug te bren
gen in den staat, waarin ideze voor die
handelingen zich bevond.
Onze Pastoor Marinespecialiteit.
Wij lezen in' de „N. H. Ct.":
(Dezer dagen werd in' een' dorp dicht
bij Amsterdam een aardig tooneeltje af
gespeeld. Een groep militairen' onder
aanvoering van een paar officieren, die
in; den omtrek aan Het manoeuvreeren
wqren geweest, kwamen' het dorp bin-
mien'gerukt, en terwijl de manschappen
liet zich gemiakkelijk maakten, traden de
officieren een hotel binnen om z'ich op
hun beurt Wat te yerfrisschen'.
Terwijl ze daar zaten, .trad 'de zeer-
eervv. pastoor 'jler parochie het hotel
binplen en vroeg den officieren verlof
dien manschappen een kleine versna-<
pjerin'g aan te bieden'.
Dit wlerd toegestaan' en' de pastoor
liet al de manschappen een stuk cho
colade e!n n'aar verkiezing een glas melk
of een fleschje bier verstrekken'.
Dat dit dankbaar aanVaard werd be
hoeft niet betoogd.
De officieren, die den pHstoor jiiet
kipndeiij hadden' verder weinig meer op
den vriend el ijken geestelijke gelet, tot
dat e en bezoeker van het hotel op .een
van hen toekw.am pn, hem jyat in het por
fluisterde.
,Wat zegt ge," antwoordde; de of fit
cier verbaasd, en; hij haasste zich (detoj
andier in! kennis te stellen met Wat hem]
was toegefluisterd. i
Het volgende oogenblik stonden dd
beide officieren buiten en klonk tot ver-
bazing der marischappen het beveD
Antreden."
Eens een oogenblik later defileerde
,e troep, de officieren voorop, voorn
bij de dorpspastorie, een eerbewijs}
dat door den pastoor .welwillenld ,en]
vriendelijk aangenomen was. I
Een troep militairen defileerend vooF*
bij een geestelijkeWat was het macht
woord, dat dit .ongewoon tooneel ver
oorzaakte Wat had de hotelbezoekei;
den officier toegefluisterd?
Och, niets anders dan clat de geesten
lijke, die de manschappen' onthaald had,:
.nieman'd anders was de zee.reerw. fieefl
Evers, de welbekende marine-speciali
teit, die zooals men weet lid is van' den|
raad van Defensie, een der Hoogste col
leges voor landsverdediging.
Want het bovengemelde gebeurde te
Duiven'drecht, waar de zeereerw. heer
Evers pastoor is.
L. J. S. van Kempen, f
In den ouderdom van 72 jaren is te
's-Gravenhage overleden !de heer L. J.
S van Kempen', oudste firmant van dei
bekende fabriek van Zilverwerken enz.
te Voorschoten, oud lid van' de
Tweede Kamer ;der Staten Gen'eraal voofl
's-Gravenhage en oud lid van den Haag-
schen Gemeenteraad. I
Blijde verwachting.
Vjerschillende buitenlandsche bladen,
o.a. de „Patriote" en „Hbld. v. Autw."
mlelden in hun' num'm'er van heden, dat
H. M. 'de koningin' wederom in blijde!
■vteiiy/achtin'g verkeert.
Bin'n'enkort zou dit heuglijke hieuWsj
officieel worden meegedeeld.
Zooals wij reeds meedeelden heeft
ook de Haagsche briefschrijver der ProV.;
Gron. Courant .reeds op een blijde ver
wachting gezinspeeld.
LEIDEN, 17 Mei.
Gemeenteraad.
De Gemeenteraad houdt een'e verga
dering op Donderdag 19 Mei, des na
middags te 2 uur.
Te behandelen onderwerpen
le. Benoeming van inwoners der ge
meente, tevenS kiezers in het kiesdis
trict, voor den tijd van 12 maanden,,
tot leden of plaatsvervangende leden in!
de stembureaux voor de verkiezing van!
lëden voor de Tweede Kamer der Sta-
-Geheraal, de Prov. Staten' en den!
Gemeenteraad.
2e. Staat van af- en overschrijving
op de begrooting, dienst 1909, van het
H. G. of Arme Wees- en Kinderhuis.
3e. Suppletoire staat van begrooting,
dienst 1909, van het H. G. pf Arnje(
W;éeS- en Kinderhuis.
4e. Staat van af- en overschrijving op
de begroeting, dienst 1909, van de Ste
delijke Werkinrichting.
5e. Suppletoire staat van begrooting
dienst 1909, van; de Stedelijke Werk
inrichting.
6e. Staat van af- en' overschrijving op
de begrootiing, diönlst 1909, van' het Ge-
ref. Minde- en1 Arme Oude Mannen- en
Vrouwlenhuis.
7e. Rekening, dienSt 1909 ,van het
Geref. Minne- of Arme Oude Mannen-
en Vrouwenhuis.
8e. Verzoek van J. C. de Munck, om
vergunning tot het plaatsen en hebben
van een' houten' kantoortje op den Nieu
wen Rijn1, tegenover de Beschuitsteeg.
9e. Verzoek van G. C. A. van Werk
hoven, om vergunjning tot het bouwen
van een houten schuur op het terrein van
het Utrechtsche Jaagpad
10e. Verzoek van de Vereeniging tot
bevordering van het Vreemdelingenver
keer te Leiden en! omstreken' om ver
gunning tot verplaatsing van het houten
gebouwtje, bestemd tot berging van rij
wielen op het Statioristerrein der Holl.
IJz. Spoorwegmaatschappij.
llo. Verzoek van de Regelingscom
missie der tentoonstelling, betrekking
hebbende op de bestrijding der tubercu
lose, om Het kosteloos gebruik van den
foyer der Stadsgehoorzaal, ten behoe*
v.e y.ajii <ie opening dier ,tentoonstelling
