PINKSTERLIED.
Eenige citaten.
BINNENLAND.
■Tweede Blad, behoorende
bij De Leidsche Courant
van Zaterdag 14 Mei.
kOom, Schepper, Heiige Geest, iokjoW!
De wereld wentelt om èn! om
tai strijd eni storm, in' pijd en noojdi
:Dn' wleintelt, weptelt totf: den dood.,
•!Dé levenskracht Wordt levérislast, I
JWoTdt drift in jazern'ij verbrast.
!De wereldwijsheid lacht dn spot,
'Met recht en .waarheid, eere en Ood.
Weg is der wereld levein'de as,
.Die eens het Kruis van! Christus Iwfts,
Pie alles drijft en alles trekt, i
't Verleden hpudt, het morgen! iWeikt.
I 1
jIDe ch,aos dreigt, de chaos komt, I
|De volken staan! van' schrik verstomd, i
jDer scharen woelenjde oceaan', 1
[(Roept 'd' afgrond zelv' als reddin'g aan1.
jjCom, Heiige Geest, zend in den' nacht
'.Uw alles ordenende kracht,
|;Uw wijsheid, die dein waan' verjaagt,
'JLJw liefde, die de wereld draagt
(Der armen Vader, Heilige Geest
.JCom tot de schaar van God verweesd,
;Die in de woesternij verspreid
ilHalf vloekend om een' Vader schreit 1
'Geef ons den' vrede, vast en' hecht
Het oude, kloeke, vrome recht
Voor alles toch den Christus Weer,
'Paalschepper, Heilige Geest, daal neer.
Dr. Sc/uae\/>mctri.
Het kan zijn nut hebben hier eenige
.woorden af te drukken van Z. H. Paus
Leo XIII, gericht speciaal tot katholieke
journalisten.
In de Encycliek „Nobilissima Gallo-
rum Gens" (1SS4)
„De schrijvers vooral moeten er op
uit zijn in alle dingen de eendracht
dier harten te bewaren en het alge
meen welzijn stellen boven het bij
zonder eigenbelang."
in de Encycliek „Immortale Dei"
(18S5)
„In den thans gevoerden strijd
over de gewichtigste belangen is
geen plaats voor onderlingen naijver,
voor partijgetwist; maar iedereen be
hoort met de anderen één van ziel en
zin te streven naar het gemeene
doel van allen, het behoud van den
godsdienst en het behoud van d'en
Staat. Was er derhalve voorheen ver
deeldheid, door een vrijwillig ver
geten behoort er een einde aan ge
maakt; heeft er een overtreding van
bevoegdheid, heeft er een onrecht
zelfs plaats gehad, wie ook dc
schuld drage, door wederkeerige lief
de en bovenal door de gehoorzaam
heid van allen aan den Apostolischen
Stoel, moet het bedrevene worden
vergoed en uitgewischt."
In een brief aan den toeninaligen
hoofdredacteur van „De .Tijd", Mgr.
Eigen raam (1895):
„Wij (Leo XIII) vermanen U en
hen (de redacteuren van andere ka
tholieke bladen) ten zeerste, ijverig
er naar te streven, om met de toerus
ting eener zuivere en degelijke leer,
een groote mate van voorzich
tigheid, b i 11 ijkh eid en eens-
gezindheidte verbinden, ten edn-
de met behulp van deze loffelijke
eigenschappen alles te vermijden,
wat bij de onzen aanstoot of twist
ve.rwekken kan en ten einde aldus
onze kracht en onze waardigheid in
het verkeer met hen, die buiten ons
staan te vermeerderen."
In de Encycliek „Pergrata nobds"
(1886)
Zij (de redacteuren) moeten in hun
schrijven de matiging beoefenen, de
voorzichtigheid, maar vooral die lief
de, welke de moeder en de gezellin is
der overige deugden."
In de Encycliek „Longinqua Oceani"
(1895)
„Mogen de katholieke schrijvers
ernstig bedenken, dat de pers, zoo
niet schadelijk, dan toch zeker voor
den godsdienst van weinig nut zal
wezen, zoodra onder hen, die arbei
den met eenzelfde doel, de eendracht
niet lieerscht. Zij, die de Kerk van nut
willen zijn, dde er oprecht naar ver
langen door hunne geschriften den
Katholieken godsdienst te verdedi
gen, moeten, om zoo te zeggen, in
gesloten gelederen: d. L in vol
maakte e een dracht strijden.
Daarom schijnt het, alsof zij, die
hun krachten door tweedracht ver-
stro' i a;, vèel meer den oorlog verer-
gere i, dan den vijand terugslaan."
In een toespraak tot de vertegenwoor
digers der Kath. pers (1885)
„üij, vcriegènwoordigers der Ka
thol: ke pers, moet vcoral de wr or
den ce Apostels ter iiarte nemen,
dat gij allen hetzelfde zegt; geen
tweedracht mag onder u wonen;
maar weest veeleer verbonden door
volmaakte e ndracht van gedachten
eu handelingen."'
En in het Venetiaansche blad, de
„Diifesa", dat In goede betrekking staat
met onzen tegenwoordligen Paus:
„Hoezeer de moedige en krachtige
verdediging der Kerk noodig is, toch
kan er voor de eendracht, die er onder
de Katholieken heerschen moet, niets
noodlottigers zijn dan een stelselma
tige zucht tot verketitering in
de polemiek der dagbladen; 'n
zucht tot verketteren, welke ongetwijfeld
voert tot overdrijvingen niet alleen, maar
ook tot handelen in strijd met de eerste
en verhevenste onder de christelijke
deugden, welke uit een niet geheel juist
uitgedrukte gedachte, uit een on-
voorzichtige zinsnede (en hoe-
vele dergelijke kunnen niet dagelijks aan
onze pen ontsnappen!) aanstonds
klaar staat om een wapen te
smeden, om het anathema tegen den
broeder te kiuTnen slingeren. Bij zulk
een gezindheid vindt men een zekere
bevrediging, b ij anderen fouten te
kunnen ontdekken, en onder het
voorwendsel, de Kerk ,en de onaantast
baarheid der beginselen te beschermen,
komt men er toe, in de Kerk twee
dracht te zaaien en de werkelijke rebel
len gelegenheid te geven, opnieuw het
hoofd te verheffen, doordat men ze na
melijk met diegenen samendrijft, taan
wier gehoorzaamheid in wezenlijke din
gen niet getwijfeld kan worden.
„Daarom is de kennisgeving van kardi
naal Ferrari, volkomen gerechtvaardigd.
En wij hebben de onvoorwaar
delijke zekerheid, dat zij ge
heel en al met de meening van
den Heiligen Vader Pius X
overeenstemt, die eenerzijds de
dwaling veroordeeld wil weten, en be
reid is haar met alle krachtdadige mid
delen te bestrijden, maar anderzijds niet
minder van zijne zonen verlangt, dat zij
elkander wederkeerig liefheb
ben en tot betering helpen, maar
nooit of te nimmer, dat zij zich tot u i t-
reikers van geloofsattesten op
werpen die zending is den Paus en den
Bisschoppen voorbehouden en volstrekt
niet aan hen, die tot hun kudde behooren,
ook wanneer deze jn de katholieke pers
een zeer voorname plaats innemen.
Het conflict in de bouwvakken
te Amsterdam.
De openstelling van de werken te Am
sterdam, waarop de arbeid nu 22 weken
lang beeft stilgelegen* heeft gistermor
gen tengevolge gehad dat zij op een
15-taLwerken hervat is, gezamenlijk door
omstreeks 150 metselaars en opperlie
den. Zoo werd er heden' gewerkt aan
den Koninginneweg, in de Frans van
Mierisstraat, het nieuwe telefoongebouw
aan de Hobb'emakade, in de Spinhuis
steeg, aan de Nieuwezijdskapel, eni
voorts in de Emmastraat en Emmalaan',
Amstelveenscheweg, Amsteldijk en Ad
miraal de Ruyterweg.
Het spreekt vanzelf dat de stakers en
uitgeslotenen zoo weinig mogelijk on
gedaan «laten om wat zij onderkruiperij
noemen te belemmeren. Bij alle werken
wordt gepostbij sommgie, o.a. in de
2e Boierliaavestraat, aan de ^Ffobbema-
kadie, aam het Rokin en in de Loots-
straat, liepen de stakers te hoop. Tegen
de werkwilligen, voor het meerendeel
gecontracteerden, was dan natuurlijk
groofce verbittering, die zich uitte in ge
schimp en in een smalend hoongelach.
Handtastelijkheden zijn tot dusverre voor
zoover ons bekenld, niet voorgekomen,
wat aan de krachtige politie-maatrege-
len te danken is, want de stemming on
der de posters was van allesbehalve
vriendschappelijken aard.
J>e politie had een volledigen bescher-
mingsdienst georganiseerd. Op alle bu
reau's en posten, onder welker ressort
een werk ligt waar gearbeid wordt, be
vindt zich een lijst waarop voorkomen de
namen en adressen der betrokken pa
troons cn werklieden, zcodat het perso
neel van elk bureau weet wie het heeft
te beschermen. De werkwilligen werden
vanmorgen ieder door hvee agenten naar
hun werk gebracht.
De stakers en uitgeslotenen waren
blijkbaar nog weinig op de hoogte van
den omvang der „onderkruiperij". Zij
schatten het aantal werkwilligen slechts
op 50. Gistermiddag zouden zij een ver
gadering houden om hun houding bij
het af loopen der werken op heden te
bepalen.
Op sommige politiebureaux is het aan
tal manschappen versterkt.
Op een der werken, nl. dat van den
heer Roos op het Rokin, arbeiden men-
schen van buiten, die door stakers van
den trein werden gehaald, doch natuur
lijk was voor voldoende politiegeleide
gezorgd.
Koninklijke Besluiten.
In huninen rang zijn overgepl. bij het
reg. Gren. en Jagers de kapt. M. M.
Eyseü en de le luit. C. J. M. v. Bleyenh
burgh, on derscheidel ijk van het 4de en
van het 10de reg. Infanterie.
H. J. K. Buwalda direct, van H'et
post- en telegraafk. te Veendam is eer
vol van zijn tegenwoordig beheer ont
heven.
Aan den officier van gezondheid
der le kl. bij de zeemacht S. A. vani
der Chijs, is wegens ongeschiktheid
voor de verdere waarneming van den mil.
dienst uit hoofde van lichaamsgebreken
e,ervpl opts lag .uit (den zgedipnst.
leend onder toekenning van pensioen be-
p.aald op 1450 's jaars.
Provinciale Bond van R.-K. Kies-
vereenigingen in Zuid-Holland.
De provinciale bond van R. K. kies
verenigingen in Zuid-Holland zal Zon
dag 29 Mei haar algiemeene jaarver
gadering houden in het „Zuid-Hol-
landsch Koffiehuis" te 's-Gravenhage,
om half twee 's namiddags.
Op de agenda staan de volgende pun
ten
1. Opening. 2. 'Jaarverslag Secreta
ris. 3. Rekening en Verantwoording Pen
ningmeester. 4. Bestuursverkiezing. Kan
didaten zijn Mr. E. R. H. Regout, Den'
Haag. L. M. Pauwels, Poeldijk en L.
B. Roozen, Sassenheim 5 Ontwerp
advies. 6. Voorstel Gorinchem„Is het
wcnschelijk dat onze kiezers meer inge
licht worden over den aard en den his-
torischen ontwikkelingsgang onzer poli
tiek, voor zoover zij naast en tegenover
die der andere partijen staat, opdat de
ze inlichtingen mogen strekken tot leid
draad voor het steilesi van eigen kan
didaten."
Praeadvies B. B.
„Zich houdende aan een vroeger inge
nomen standpunt, vermeent het B. B.
de behandeling van dit voorstel te moe
ten ontraden."
7. Slotwoord door den Voorzitter.
Het Bestuur heeft om gewichtige re
denen gemeend, als maatregel van or
de, vast te stellen, dat de afgevaardigden
moeten voorzien zijn van een door han
Secretaris geteekende verklaring, (ge
loofsbrief), dat zij werkelijk hun Kies-
vereeniging vertegen'woordigen.
Deze verklaring zal aan den ingang
worden in ontvangst genomen.
Hqeren Secretarissen worden drin
gend verzocht de in Februari toegezon
den vragenlijsten, ingevuld terug te zen
den aan den secretaris, den heer H. W.
Spendel te Leiden.
De Bond stelt volgend Ontwerp-ad-
vies voor:
„De Provinciale Bond van R. K. Kies-
vereenigingen in Zuid-Holland, in hare
Jaarvergadering bijeengekomen,
overwegende
dat het voornaamste belan'g bij de a.s.
Staten-Verkiezing is, het behoud van de
meerderheid der Rechterzijde in de Eer
ste Kamer der Staten-Generaal
dat daarnaast ook het Provinciaal be
lang eischt, behoud eener anti-liberale
meerderheid in de Provinciale Staten,
waardoor een vertegenwoordiging der
verschillende partijen in het Kollege van
Ge-deputeerde Staten is gewaarborgd
Adviseert
den aangesloten Kiesvereenigingen het
daarh'een te leiden1, dat tusschen de par
tijen der Rechterzijde overeenstemming
worde verkregen iri dien zin, dat in al
le stemdistricten bij eerste stemming ge
meenschappelijke kapdidaten worden ge
steld."
Congres Gemeente-bedrijven.
Omtrent de te houden tentoonstel
ling te Scheveningen in Juni a.s. bij ge
legenheid van het Nationaal Congres be-
trei iende Gemeentebedrijven wordt het
volgende medegedeeld: Vele groote en
ook kleine gemeenten in ons land spa
ren geld noch moeite om .door middel
van ceekeningen, modellen, foto's enz.
te laten zien wat al op het gebied van
gemeentebedrijvenn in de laatste jaren is
tot stand gebracht. Ook door enkele par
ticulieren worden belangrijke inzendin
gen onmiddellijk met gemeentebedrijven
,n verband staande tegemoet gezin.
Ce tentoonstelling zal geopend wor
den Dinsdag den 7 Juni, den tweeden
dag van het te houden Cpngres en ver
der tot en met Zondag 19 Juni voor
het publiek toegankelijk blijven tegen
een entrée van f 0.25 de persoon, ter
wijl op de Zondagen van 12 en 19 Mei
aan minvermogenden en ambachtslieden
de gelegenheid zal worden aangeboden
haar te bezoeken tegen een entrée van
f0.10. D-e tentoonstelling zal gehouden
worden in de zaal van het westelijk ge
deelte van het Kurhaus te Scheveningen
en is thans reeds door de zorgen van
den heer Jos. Aimabel, medelid van de
Tentoonstellingscommissie, sierlijk in
orde gebracht om de inzendingen te ont
vangen.
Rechtszaken.
Droevige familie omstandigheden.
Van een enkel oogenblik, dat het ma
gazijn der firma J. W. Hillen op het
Damrak te Amsterdam in den avond van
9 Apiil 1.1. zonder toezicht was, werd ge
bruik gemaakt om een pendule weg te ne
men. Aangifte van den diefstal werd ge
daan en reeds een half uur na den dief
stal werd de pendule opgespoord in de
Bank van Leening aan de Rechtboom-
sloot waar ze voor f10 beleend was.
Ook die dader van den diefstal was spoe
dig gevondeneen 53-jarig man, wien in
een toevlucht van het Leger des Heils
onderdak werd verschaft.
Die man had zich thans voor de Am-
sterdamsche rechtbank te verantwoorden.
Hij bekende en deelde mede dat hij door
huiselijke omstandigheden sinds een paar
maanden van zijn vrouw af was, terwijl
zijn vrouw bij een zijner kinderen inwoont
Door toedoen van die vrouw werd hij
uit zijn betrekking van schrijver bij den
hoofdinspecteur der gemeentertelephoon
waar hij f900 per jaar verdiende, ontsla
gen. Zijn vrouw maakte hem op alle mo
gelijke wijzen het leven zuur. Zij had
nooit genoeg aan het geld dat hij' thuis
bracht en dat zijn kinderen als kostgeld
afdroegen.Alles beleende zij en haast
geen tehuis meer hebbende, zocht hij
zijn ellende in café's te vergeten. Op Tiet
bureau waar hij werkte kwamen de
schuldeischers afdoening eischen van de
schulden die zijn vrouw gemaakt had:
En dit, gevoegd bij de omstandigheid
dat zijn vrouw aan de directie meèdeelde,
dat hij aan den drank verslaafd was, had
zijn ontslag tengevolge gehad. Geen geld
meer thuis brengendi, werd hem door
zijn vrouw de deur ontzegd en zocht
hij bij het Leger des Heils een onder
komen. Inmiddels trachtte hij werk te
vinden, maar overal stootte hij 't hoofd,
omdat zijn leeftijd reeds te ver gevorderd
was en men aan jonge krachten de voor
keur gaf. Hij trachtte in zijn behoeften
te voorzien door het venten met prent
briefkaarten. In den avond van 9 April
ging hij den winkel der firma Hillen bin
nen met het doel om werk te vragen. Nie
mand aantreffend, vergreep hij zich aan
de pendule, die hij onmiddellijk gingbe-
leenen.
Het O. M. eischte vijf maanden gevan
genisstraf.
Mej. mr. Marie Pouw, voor beklaagde
als toegevoegd verdedigster optredend,
deelde mede dat het verhaal van beklaag
de haar door een familielid volkomen
is bevestigd. Beklaagde heeft altijd goed
voldaan in de betrekkingen die hij had.
Ook zijn karakter was goed. Maar hij
had het ongeluk een vrouw te huwen
met een norsch karakter, die in haar
huwelijk tegenzin in beklaagde kreeg. Zij
zette de kinderen en de kennissen tegen
hem op, ja, ze ging bekl. zelfs bij zijn
patroon zwart maken. PI. denkt dat de
vrouw niet goed bij het hoofd is. Zoo
zeer heeft zij den man getergd, dat hij
de laatste jaren aan den drank geraakte.
Vrouw noch kinderen hebben beklaagde
in het huis van bewaring opgezocht,
hoewel hij daar een maand preventief zat.
Den kinderen heeft pl. het verkeerde van
dit gedrag onder het oog gebracht. Het
gevolg is dat die kinderen zoowel als
pleitster zullen zorgen dat de man in be
tere omstandigheden komt, zoodra hij uit
de gevangenis komt. In die omstandighe
den vroeg pl. oplegging eener korte straf,
daar zij overtuigd is dat het de eerste en
de laatste maal zal zijn dat deze man
voor de rechtbank verschijnt.
De moord in het Museum-kwartier
Gisteren stond voor de Amsterdam -
sche rechtbank terecht de 21-jarige ma
gazijnbediende, die beschuldigd wordt
dat hij in den avond van 19 Januari 1910
op een stuk open terrein, bij de Hout-
horststraat gelegen, opzettelijk na kalm
beraad en nadenken en rustig overleg
een 17-jarig meisje van het leven heeft
beroofd.
Beklaagde bekent.
Hij werd indertijd wegens oplichting
tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld.
In Maart 1908 werd hij uit de gevangenis
ontslagen. In het begin van 1909 leerde
hij het 17-jarige meisje kennen, dat als
corsettennaaister op een fabriek op óe
Keizersgracht werkzaam was. Hij ging
met het meisje loopen. In het eerst was
de familie van het meisje er niet op tegen
later wel. Zelf overhandigde het meisje
hem een briefje harer ouders, waarin deze
bezwaar maakten tegen zijn omgang met
hun dochter. Of dit te wijten was aan zijn
vroeger icc i 'eeüng, die aan de ouders
van het meisje oekend was, kan beklaag
de niet zeggen; zij hebben hem er nim
mer over gesproken. Beklaagde is na de
ontvangst van het briefje met de ouders
gaan spreken en het gevolg daarvan was,
dat de verkeering weer werd toegestaan.
Hij ontmoette het meisje eiken dag vrij
geregeld', ging haar van de fabriek afha
len, enz. Den 5n of den 6n Januari deel
de het meisje hem mede, dat de ouders
verderen omgang tusschen hen verboden
hadiden, doch zij spraken af toch met el
kaar te blijven loopen, er voor zorgende
dat die ouders hen niet bemerkten. Bekl.
bleef dus met het meisje omgaan.
Toen hij Vrijdags daarop het meisje
weer sprak, was zij erg bedroefd; zij
deelde mede, dat zij het thuis zoo slecht
had en zeide: „maak mij maar dood."
Beklaagde vroeg daarop of zij daarbij
bleef en op het bevestigend antwoord
spraken zij af, dat hij'een revolver zou
koopen om eerst haar en daarna zichzelf
dood te schieten. Daar zou echter een
paar dagen mee gewacht worden, omdat
hij pas op 18 Januari geld van zijn pa
troon zou beuren.
Maandag 17 Januari vroeg hij het
meisje of zij er bij bleef. Zij antwoordde:
dat het maar het beste was. Ook ditmaal
trachtte hij het haar niet uit het hoofd
te praten. Zoodra hij geld ontvangen had,
ging hij op den Zeedijk een revolver met
patronen koopen. Hij betaalde f7 en
laadde de revolver met 6 scherpe patro
nen.
Hij liet haar den revolver zien en vroeg
of hij haar zou doodschieten.
In den ochtend van 19 januari sprak
hij het meisje weer, en 's avonds haalde
hij haar weer van de fabriek af. Hij deel
de onderweg mede wat er gebeuren zou
en op het terrein achter het Rijksmuseum
tusschen de brandweerkazerne en het
gasthuis, zeide het meisje: laten we het
hier doen, het is hier een stil plekje. Bekl.
haalde toen de revolver te voorschijn;
zij legde het hoofd tegen zijn linker
schouder aan en hij bracht de revolver
tegen haar linkerslaap en schoot af.
Hij hoerde een hevigen knal en viel op
den grond*
Meer kan hij zich niet herinneren.
Hoe dikwerf hij geschoten heeft (de
doctoren zeggen diat het meisje viermaal
getroffen werd) en of hij de revolver ook-
op zichzelven gericht heeft, hij kan het
zich niet herinneren.
Een politieagent in de buurt hoorde
vier achtereenvolgende schoten lossen*
Hij vond het meisje doodgeschoten. Be*
klaagde lag over het meisje heen met de
revolver in de hand.
Hij had een schot aan den schouder en
moest in het Gasthuis ter verpleging op*
genomen worden.
Door getuigen werd de vermoorde ge*
schetst als een stil, zacht, braaf, fatsoen*
lijk kind. Op vriendinnetjes maakte het
meisje niet den indruk, dat zij levensmoe
was.
De moeder der verslagene zeide dat zij
van meet af aan er op tegen was ge*
weest, dat bekl. met haar dochter omging.
Zij vond haar dochter te jong en te goe
dig voor bekl. Ook zijn vroegere veroor
deeling werkte er toe mede dat ze dei
verkeeriiig niet wenschte. Bekl. maakte
den indruk dat hij leugenachtig was en
opschepte. Haar dochtertje was altijd stil,-
maar in de laatste dagen niet stiller dan
anders. Den dag van het gebeurde had
ze ,de woning verlatende, haar moeder
tot tweemaal toegeroepen: „dag moe!'1
Of dit tweemaal groeten iets bijzonders
was, kon de getuige niet verklaren.
Het O. M., een ernstige straf noodig
achtende, eischt tien jaren gevangenis
straf, wegens moord.
Mr. C. H. van Zeggelen vraagt bekl*
vrij te sip reken.
De Komeet van Halley.
Wellicht heeft er nooit te voren zooveel
belangstelling onder het groote publiek!
bestaan voor een astronomische gebeurte
nis als ditmaal bij de wederverschijning
van de komeet van Halley.
Waaruit bestaat eigenlijk een komeet?,
Wat zal er den 18den Mei a.s. gebeuren,
indien de aarde wellicht door den staart
der komeet zal gaan? Ziedaar een paar
vragen, waarmede ook thans zij zich be
zighouden, die anders een bitter beetje
belangstelling in de wonderen van het
wereldruim plegen te toonen.
In een uitvoerig artikel over de komeet
van Halley, voorkomende in het jongste
nummer vaii de „Revue der Uitvindingen
en Ontdekkingen," worden naast tal van
andere bijzonderheden over dit belang
wekkend hemellichaam, ook de beide ge
noemde vragen behandeld. Hieronoer
moge het voornaamste uit dit artikel een
plaats vinden, daar het ongetwijfeld ook
velen onzer lezers zal inteiesseeren.
De kern eener komeet bestaat groo-
tendeels uit vaste stoffen ijzer en metoor-
stoffen, terwijl de staart is opgebouwd
uit gasachtige materie als waterstof, cya-
nogeen en andere hydro-carbonverbin-
dingen. In zeer zeldzame gevallen toonde
het spectroscopisch onderzoek van den
komeetstaart de aanwezigheid daarin van
ijzerdampen aan en dit is alleen het ge
val geweest met kometen, die zeer dicht
de zon passeerden.
In hoofdzaak is de komeetkern dus uit
kosmische sto;'e opgebouwd, welke bij
nadering van ^e zon zeer sterk werden
verhit. Door cie electrisché krachten van
het zonlicht, worden de zich ontwikke
lende gassen afgestooten en dientenge
volge is de komeetstaart altijd van de
zon afgericht.
De gasachtige materie van een komeet
staart, welke honderden millioenen mijlen
lang kan zijn, is zóó ijl, dat op aarde
bezwaarlijk een stof kan gevonden wor
den, welke ermee te vergelijken is. De
lucht, die wij inademen is bijv. in ver
gelijking ermede nog als een dichtgewe-
ven laken
Honderden kubieke mijlen stof van die
wonderbare lichtpluim bedragen in ge
wicht niet meer dan een .flesch vol lucht
en hoewel diens bewering in letterlijken
zin niet opgaat, was de groote Newton
niet zoo heel ver van de waarheid af niet
zijn bev. l i dat „een komeet, platge
drukt, wél :.j iemands zak kan." Bij
meer dan één gelegenheid is de aarde
door een komeetstaart heengegaan en
geen sterveling op aarde heeft daar den
minsten overlast van ondervonden.
Erger zou 't zijn, wanneer de aarde
eens in botsing kwam met de kern eener
komeet, maar wilt ge vernemen hoe groot
die kans is: ruw genomen 1 op de
281.000.000 en dan nog slechts eens in
die 15.000.000 jaar!
Het i s een bekend feit, dat de komeet-
staarten aan buitengewone veranderingen
onderhevig zijn en niet alleen wijzigt her
haaldelijk het voorkomen van de komeet-
staart, nieuwe staarten van reusachtige
lengte (60.000.000 mijlen lang) zijn in en
kele dagen gevormd. Volgens de laatste
berekeningen zal de aarde den staart der
Halleysche komeet ontmoeten op 18 Mei
te 3 u. 30 minuten in den morgen, maar
absolute zekerheid dat deze ontmoeting
werkelijk zal plaats grijpen, bestaat er
nog geenszins. Onlangs nog was de leng
te van den staart slechts 8.000.000 K. M.
en op 18 Mei zal een gaping v. 24.000.000
K.M. ons van den nucleus (kern) der ko
meet scheiden, zoodat de lengte van de
staart zich, opdat wij door hem zouden
worden aangeraakt, zou moeten verdrie
voudigen.
Dit laatste nu is niet alleen mogelijk,
maar zelfs hoogstwaarschijnlijk, daar on
der de electrische werking van het zon
nelicht de lengte der komeetstaarten bij
de nadering van de komeet tot de zon
met enorme snelheid' pleegt toe te ne
men.
