No. 138. Het Rijkskaasmerk. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. Ie Jaargang. 9e Cetebehe Soiitant Bureau OU DG SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/» cent, met Oeïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent: ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel mee' 5 cent; aangeboden- betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. In den laatsten tijd zijn herhaaldelijk berichten opgedoken over kaascontrole, kaasoorlog, kaasvrede en Rijkskaasmerk. ÏNu dit laatste in dit voorjaar wordt in gevoerd, is 't misschien niet ondienstig jde geschiedenis er van te verhalen of in 't geheugen der lezers terug te roer pen. Toen in de laatste 30 jaren de vroe ger onbekende coöperatieve en specula tieve zuivelfabrieken meer en meer de zoogenaamde fabriekskaas, bereid uit geheel of ten deele ontroomde melk aan 1de markt brachten, bood dit product, uitwendig slechts door vaklui van de vol vette kaas te onderscheiden, een zeer gemakkelijk middel tot knoeierij in den handel. Het duurde dan ook niet lang, jof algemeen was de klacht, dat de vol vette kaas aan groote en oneerlijke con currentie het hoofd moest biedenwijl halfvette of magere kaas voor volvet Verkocht werd. De Holl. ,Maatsch. van iLandbouw wijdde' meerdere algemeene Vergaderingen aan de bespreking van dit euvel, maar men werd het niet eens over de middelen der bestrijding. Sommigen meenden, dat de makers van volvette kaas zich onder vrijwillige (controle moesten stellen en hun pro duct voorzien van een garantiemerk, an deren daarentegen, wenschten eene wet, die zou voorschrijven, dat halfvette ,of magere kaas slechts in anderen vorm of voorzien van een duidelijk ondëri scheidingsmerk, mocht gemaakt en ver handeld worden. Het waren vooral de kaashandelaren, die zich op dit laatste standpunt plaatsten. Nadat de voorstan- de s der beide richtingen elkaar langen tijd en maar al te fel bestreden hadden, werden eindelijk met fiuancieelen en moreelen steun der Holl. Maatschappij van Landbouw en onder medewerking van den Zuid-Holl. Boerenbond1, kaas- controlestations voor Noord- en Zuid- Jiolland opgericht, welker leden zich verbonden, kaas te maken met ten min ste 40 pCt. vet jn de droge stof, en deze kaas met een garantiemerk te voor- Zien. Nu echter begon de strijd eerst recht hevig te ontbranden en ging over an een formeelen kaasoorlog. Immers, de inmiddels opgerichte Vereenigng van Kaashandelaren verklaarde zich voor de bovengenoemde wettelijke maatregelen en verbood hare leden de gecontroleer de kaas ie koopen. Zij nam dit besluit, omdat het gegarandeerde vetcijfer haar te laag voorkwam en wijl, volgens haar, schadelijke gevolgen te wachten waren van het ingedrukte merk. Dit laatste gold voornamelijk voor Zuid-Holland., want in Noord-Holland had men een inkt- merk en werd het merken ook niet streng doorgevoerd. Door hooger opvoeren van het garantiecijfer en door verbetering van het merk trachtte het Kaascontróle- station Zuid-Holland aan deze bezwaren te gemoet te komen, doch beide ver beteringen werden door de tegenpartij Onvoldoende geacht. Deze wenschte dat gegarandeerd werd: kaas, bereid uit volle melk en dat het indrukstempel ge heel verdwijnen zou. Zoo stonden de zaken toen in 't na jaar van- 1908 door den directeur-gene raal van Landbouw een aantal mannen, uit de besturen der Kaascontrölestations en der Vereen, van Kaashandelaren wer den bijeengeroepen. Aan dezen werd door den Directeur-generaal 'voorgesteld aan de contrólestations te verleenen een iRijksmerk-van nader over een te ko men vorm en (merk)stelsel op voorwaar de dat het alleen in gebruik zou worden gegeven aan de leden der contrólesta tions, die zich verbinden zouden kaas te bereiden uit volvette melk. Met dit voorstel namen hel Kaascon trólestation Zuid-Holland cn de Vereen van Kaashandelaren genoegen. Noord- Holland bleef aandringen op een tweede IRijksmerk, voor kaas met ten minste i40 pCt. vet. Dezen we:;sch geweigerd ziende, zal het dezer dagen beslissen over al of niet voortbestaan van het kaascontrólestation Noord-Holland. Nog bleef men ie-en jaar zoeken naar een me;kstelsel, dat aan handelaars en kaas makers voidoen kon, totdat dezen win ter de Regeering haar goedkeuring schonk! aan een deels ingedrukt, deels getatoueerd kaasmerk, dat thans aan de leden van het Kaascontrólestation Z.- Holland als Rijksmerk wordt uitgereikt. D,e Vereeniging van Kaashandelaren machtigde hare leden de aldus gemerk te kaas te koopen. De kaasoorlog is ten einde. Van ruim 100 boeren en 2 kaas- fabrieken, die zich bij de oprichtng bij het Kaascontrólestation Zuid-Holland aansloten, waren nog slechts 28 boeren trouw gebleven. Palstaanders in de goe de beteekenis van het woord. .Wel was het dus tijd, dat de regeering te hulp kwam, en de kaasvrede geteekend' werd. Maar tijd is het nu ook, dat de berei- ders van volvette kaas zich eenparig on der controle stellen. Zij zullen daardoor toonen dat zij hun belang begrijpen en dankbaar zijn voor den steun hun van regeeringswege geboden, en voor de volharding, waarmede hun vakgenooten den harden strijd in het belang van hun stand ten einde toe gestreden hebben. Ook zal algemeene aansluiting het beste middel zijn om de Rijkskaascoiitróle te doen slagen en gebreken, welke deze nieuwe zaak thans mogelijk nog aankle ven, naar den wensch der kaasbereiders verbeterd te krijgen. Zoo zal zij ten slot te beantwoorden aan het zoo moeizaam nagestreefde doelde welvaart van den boerenstand. „Neutrale" Staten en deVrede. Niettegenstaande de stemmen, die al- lerwege opgaan voor den vrede, en de bemoeiingen van vredesconferenties, valt te oonstateeren, dat juist de laatste ja ren de verschillende mogendheden hoe langer hoe meer de militaire uitgaven opdrijven. Men wil althans men verzekert, dat men het wil den vrede, en de por- logsbegrootingen rijzen telkens hooger en hooger, en de volkeren gaan gebukt onder steeds zwaarder wordende mili taire lasten. En de kleinere staten, als Nederland1, moeten wel meedoen, niet omdat zij oor logszuchtige plannen koesteren, of op verovering wenschen uit te trekken, doch om wille van de verdediging hunner neu traliteit. Dat is voor een vredelievend land een vervelende en tevens dure historie, maar wat er tegen te doen „Het Huisgezin" stelt de vraag, of liet, om te komen tot een minder druk kend militarisme, niet mogelijk zijn zou, om landen als Nederland tot n e u t r a 1 e staten te proclameeren. Wellicht is dat best mogelijk. De groote mogendheden in casu bijv. Engeland en Duitschland ont werpen en teekenen een verdrag, waar bij de neutraliteit van Nederland ge waarborgd wordt. Klaar .is Kees, zal men zeggen. Ne derland kan nu beginnen zijn millioe- nen aan oorlog besteed, aan te wenden voor betere doeleinden, voor werken des vredes. Maar zóó spoedig is men toch jiiet aan het gewenschte doel. Want er schijnt een fatum te fusten op die internationale verdragen en trac- tanen, het noodlot, dat ze worden ge maakt om... niet te worden nagekomen. Sinds we gezien hebben, hoe met ver krachting van alle recht, en met voe- tentreding van het „Verdrag van Ber lijn", Oostenrijk, zonder eenig noemens waardig verzet van de mogendheiden, die mede dat verdrag van Berlijn ondertee kenden, de provinciën Bosnië en Her- zegowina heeft kunnen annexeeren, sinds dien tijd het is pas kort ge leden is ons vertrouwen in interna tionale verdragen eenigszins geschokt. Mocht het zoover komen, dat Neder land tot een „neutralen Staat" werd ge proclameerd, dan zou dit feit, voor ons nog geen voldoende waarborg zijn, dat bij een mogelijken oorlog, Nederland) niet indirect daarbij betrokken zou wor den. Tentoonstelling te Brussel. Betreffende Nederland op de Brussel- sche Tentoonstelling kan het volgende worden medegedeeld: Het Ncderlandsch Paviljoen nadert zijn Y(^tooi:ng, timmerijedefij leidekkers efl stukwerkers hebben hun taak om zoo te zeggen voleindigd en hoog verheft de groote toren zich ten hemel, ver uitste kend boven de gebouwen in den om trek. Het valt niet te betwijfelen of het Hollandsche paviljoen zal goed doen. Te midden van het fel witte der meeste ten toonstellingsgebouwen zal het oog der be zoekers een aangename verpoozing onder vinden bij denaanblik van de zooveel rustiger roode baKsteen-kleur der Ned. afdeeling, die dit gedeelte der tentoensh? ling met in het midden de door de stad Parijs en door het Nederlandsche Comi té aangelegde tuinen, geheel domi neert. Vooral gezien van een punt in de nabijheid der Italiaansche Afdeeling gele gen levert het paviljoen een sc'nilderach- tigen aanblik op, daar men vanaf die plaats zoowel den voor- als den zijgevel kan overzien en een aardig kijkje heeft op het slanke silhouet van den kleinen to ren die aan den kant der Indische Af deeling van uit het gebouw oprijst. De verzekering dour verschillende per sonen van vreemde nationaliteit gegeven dat dit paviljoen de clou der expositie zal zijn kan ongetwijfeld als meer be schouwd worden dan slechts als hoffelijk woord voor Holland. Wat het inwendige van het gebouw be- betreft, ook hier is het timmerwerk om zoo te zeggen voltooid; thans is het de beurt van schilders en behangers die ten getale van wel 50 aan het werk gezet zijn ten einde de (inwendige decoratie zoo spoedig mogelijk in gereedheid te brengen. Want er is haast bij het werk, gelet op den inhoud van een der gele bil jetten op tal van plaatsen aangeplakt, waarbij het comité Exécutif met den mees ten aandrang aan exposanten verzoekt er voor te willen zorgdragen dat hunne in zendingen op den openingsdag (23 April) kant en klaar staan opgesteld. De stand der werkzaamheden op het geheele terrein doet echter niemand vleien met de illusie dat deze wensch van het Comité zal worden vervuld, al zal dit feit bij niemand die ooit bij de organisatie eener groote tentoonstelling is betrokken geweest, groote verwondering baren. Reeds nu kan echter met zekerheid worden aangenomen dat de Ned. Afdee ling tegen het einde der volgende maand wat „gereed zijn" betreft zeer zeker niet voor tal van andere Afdeelingen zal be hoeven onder te doen. De Hollandsche tuin is tusschen de Ne derlandsche en de Duitsche afdeeling ge legen. Koninklijke Besluiten. Met ingang van 1 April, is benoemd tot hoofdverificateur der invoerrechten en accijnzen te Amsterdam, D. P. A. de Jong, verificateur dier middelen aldaar. Met ingang van 16 dezer is be noemd tot ingenieur-verificateur der do meinen, E. R. de Vries, thans landmeter van het kadaster te Gorinchem; tot landmeter der domeinen, B. C. Henge- veld, te Arnhem, en L. J. Roborgh, te 's Hertogenbosch, beide mede thans land meters van het kadaster. Het Bemiddelingscomité in zake het geschil tusschen de drukkersfirma T. C. B. ten Hagen en haar personeel heeft uitspraak gedaan en aan de firma Ten Hagen opgelegd eene loonregeling geacht te zijn ingegaan op 28 Februari zóó samen te stellen dat alsnog aan de bekwame zetters en drukkers een loon van f 13 per week of 22 ets, per uur worde uitgekeerd. Drie maanden na dato dezer uitspraak moet zes tiende van het heele drukkers en zettersloon dit loon verdienen. Het B. C. meende de firma niet bin dend den 91/2 urigen arbeidsdag en per centage voor overwerk te mogen opleg gen, waar ook door anderen deze eisclien nog niet algemeen zijn ingewilligd. Onder andere oorzaken, die geleid) hebben tot de werkstaking, wijst het B. C. op de veranderde houding der 'firma die vroeger vrijheid van oragnisatie vol komen toestond en zelfs bij voorkeur georganiseerden aannam, terwijl zij sinds eenigen tijd georganiseerden van aanstel ling aansluit. Al schijnt de schuld van den veran- 1 derde houding ook aan een minder ge past optreden in woord en geschrift der georganiseerde 'typografen te mogen worden toegeschreven, het B. C. meent die houding der firma te moeten betreu ren en hoopt dat zij tot haar vroegere ziens,wj|ze gal terugkeken. LEIDEN, 15 Maart. Nederl. Banketbakkersvereeniging. Bij de opsomming van de verscheidene inzendingen op de gisteren gehouden tentoonstelling der Leaidsche afdeeling, van de Ned. Banketbakkersvereeniging, hebben wij geen melding gemaakt van al het tentoongestelde, iets wat uit den aard der zaak niet doenlijk en evenmin gebruikelijk is. Slechts een greep de den wij uit het vele interessante, dat onze aandacht vroeg en nu bleek ons, toen wij gisteravond na de lezing van dr. van Eek, op ons gemak het geëx poseerde bekeken, dat een inzending, die om haar orginaliteit op vermelding aan spraak kan maken, door het vlugge op maken van ons verslag, ongenoemd is gebieven. Wij bedoelen de twee kunstige banketbakkersproducten, vervaardigd door den heer G. A. Bots. 't Eerste is een bruidspantoffel op kussen, opge maakt met rozen, boterbloempjes en vergeet mij nietjes, 't tweede is een half paaschei, als wagen saamgesteld, gevuld met bloemen. "Beide zijn in marsepaTn uitgevoerd, zonder aanwending van "dra- gan en leggen getuigenis af van de fijne smaak van den ontwerper. Nadere aanvulling komen wij vanzelf tot de algemeene vergadering, die zich in een groote opkomst der leden mocht verheugen en waarop de directeur van onzen gemeent. scheikundigen dienst, dr. J. J van Eek, op de hem eigen gemak kelijke en bevattelijke wijize eene lezing hield over „Vervalschingen in het Ban ketbakkersbedrijf". Dr. van Eck's le zing kwam in hoofdlijnen overeen met zijn rede van enkele maanden geleden voor de Maatschappij van Nijverheid gehouden, en den belangstellenden lezer verwijzen wij daarom naar |het indertijd opgeno men uitvoerig verslag. Door goedgekozen geestigheden wist dr. van Eek, .die ook hier talrijke proe ven nam, zijn betoog te verlevendigen. De banketbakker werd geprezen, om dat hij van huis uit geen knoeier is, al zijn verschillende omstandigheden por- zaak, dat hij tot minderwaardige mid delen zijn toevlucht jieemt. Bovendien wordt hij ongewild soms de dupe van vervalschers, het meel kan bijv. door bij voeging van bepaalde stoffen fijner en blanker gemaakt worden, /ondanks het daardoor vervalscht wordt. De resulta ten van het Leidsche Roomijs-onderzoek in den vorigen zomer, waarbij al het roomijs sacharine bevatte, het meeste uit stijfsel bestond, vonden alge meene afkeuring. En geen wonder, want Dr. van Eek wist zijn gehoor heel lo gisch voor te houden, dat in Room ijs ook room moet zijn bij geen van de 24 onderzochte monsters was room te vinden. Men dacht echter niet dat bij dit roomijsverhaal een addertje onder het gras school. Direct daarop toch en aan den spreker was het duidelijk te zien, dat hij vermaak in het geval schepte vertelde dr. van Eek, een en ander van de roomhoorns, die hij ver- ledenweek bij een Leidschen banketbak ker gekocht had, en die ook stijfsel, meel en slechts zeer weinig room be vatten. En die room had een vetgehalte van 18 pCt. terwijl het normale getal 30 pCt. is. Men kan begrijpen, dat om die zet eens hartelijk gelachen werd. Maar ingeslagen had ze, want na het eindigen zijner rede, kwamen twee aan wezigen op de roomhoorns terug. De een meende, dat de roomhoorns niet zonder meel gemaakt kunnen worden 't was het z.g. crème patissière en dr. van Ede zou zijn opmerking niet heb ben gemaakt, als hij banketbakker was geweest. De ander had iets anders be dacht. Dr. van Eek had n.l. gesproken van kunstbessensap, waarbij van verval- sching geen sprake was, omdat zij hee- lemaal geen bessensap ïhhield. Welnu, zeide onze debater heel geestig, ro o m- hoorns worden vervaardigd met kunst- room, die de kunstenaar, dat is de ban ketbakker, samenstelt. Men begrijpt, dat de mannen van de wetenschap en de practijk het niet eens werden. Overigens vertelde dr. van Eek vele belangrijke bijzonderhedenliet zien, hoe verschillende vervalschingen op een gemakkelijke wijze zijn te constateeren, hoe vaak onwetend vervalscht wordt om ten slotte in tegenstelling met de room- ohoins het resultaat mede te ücelen van een vluchtig onderzoek, dat hij ingesteld had naar de kwaliteit van de „Union'V flikjes en dat hem de goede samenstel ling dezer flikjes aantoonde. Deze woor/ den werden met daverend ajaplaus be-j groet. - Een (hartelijk dankwoord bracht dte voorzitter, de heer P. Prins, aan dr. v. Eek, en aan allen die tot het welslagen' van dezen avond het hunne bijdroegen, waarna de heer v. d. Werf (Noordwijk) eenige sympathieke woorden aan den voorzitter wijdde, die van veel de groote drijfkracht js geweest, waarna de ver-! gadering werd gesloten. De bollenvelden. Als eerste dag van bezoek aan de bloemenvelden tusschen Leiden en Haar lem kan naar alle waarschijnlijkheid ver wacht worden Zondag 17 April a.s. Om streeks dien tijd zullen de bloembollen in vollen bloei zijn De le Luitenant T. J. H. Steur van het 5e Regiment-Veld-Artillerie te Bergen op Zoom is overgeplaats bij bet 2e Regi ment-Veld-Artillerie ahier. Aan den sergeant G. van Hoften van het 4e Regiment-Infanterie is bij be schikking van den Minister van Oorlog op zijne aanvrage vervroegd ontslag uit den dienst verleend. -■Voor het examen nuttige handwer-. ken slaagden de dames B. J. van der, Valk Bouman en P. C. Vermaas, beiden alhier. Hedenmorgen omstreks zes uur, werd tusschen de Gevangenlaan en Gal- geweg op de spoorlaan het lijk van een jong infanterist gevonden. Het hoofd was precies van den romp gescheiden, terwijl de ligging van het lichaam aan opzet deed denken. Aangezien de ongelukkige reeds ge heel stijf was, heeft het ongeval ver moedelijk met een der ,avond' of nacht treinen plaats gehad. Het lijk werd over gebracht naar het Militair Hospitaal. BODEGRAVEN. Op Donderdag 24 Maart a.s. des namiddags om 2 uur zal in het gymnastiek-lokaal van de openbare school alhier door de Tuberculose-Com- missie van het „Groene Kruis" het Tuberculose-museum worden geopend. Verschillenden ingezetenen is een invi tatie tot bijwoning toegezonden. GOUDA. De heer J. F. C. Van Meurs, alhier, heeft naar aanleiding van het gis teren meegedeelde antwoord van B. en W. op zijn aan den Raad gericht adres over het onbeschoft optreden van den ooncierge-bode, andermaal een schrij ven aan den Raad gericht, waarin de beweringen van B. en ,W. betreffende, het recht van de voormalige commissie voor de muziekschool en het inleveren der sleutels worden weerlegd. De sleu-, tel van het archief, beweert de heer Van Meurs, op 9 Maart jl. te hebben be zorgd, zoodat het openbreken der kast niet noodig was geweest. Waar de concierge-bode tegenover B. en W^ heeft ontkend, den heer Van Meurs onheusch te hebben bejegend,; daar acht laatstgenoemde deze bloote ontkenning niet voldoende om de geda ne klacht te ontzenuwen. HILLEGOM. H u 1 p i n N o o d. De ver eeniging „Hulp in Nood" hield gisteren avond hare algemeene jaarvergadering voor leden weldoeners en donateurs. In zijn openingsrede herdacht de voorzit ter met pieuze woorden, wijlen den heer J. H. Nieberding, die als lid der com missie van toezicht voor de vereeniging veel verdienste had. Onder de ingekomen stukken kwamen voor brieven van de heeren doctoren Klein de Ha'nrath, waarbij ze hun benoeming, tot eerelid der vereeniging verklaarden te aanvaarden. Een ongeteekend ingezonden stuk werd ongelezen als kennisgeving ter zi|de ge legd Tot bijstand van den penningmeester werd een vaste bode aangesield en daar toe benoemd de heer j. P. Berkhout, met ingang van 1 Maart 1910. Uit hei verslag van den secretaris over den toestand der vereeniging bleek da! het aantal leden op 1 Maart 1910 bedong 538 tegen 537 in 1909, het aan*- el- doeners en donateurs 113 tege in 1909. De inbreng der donateur 1910 bedraagt f 158 De finan~: nd dec vereeniging is ach r .v'aarom krachtig op verlegmng >ag atcu,n werd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1910 | | pagina 1