16
Yolanda.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 116.
S)c £ctcbclxe SouftCHit
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
Februari
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent:
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratl»
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Een Doolhof.
De brief door het Eerste Kamerlid
Baron van Heeckeren van Keil aan den
voorzitter der Eerste Kamer gericht, en
dien men in zijn geheel elders in dit blad
vindt opgenomen, heeft de kwestie van
de inmenging van den Duitschen keizer
In Hollandsche aangelegenheden niet
verder tot klaarheid gebracht.
De heer van Heeckeren beweert, dat
niemand anders dan de toenmalige mi
nister-president, dr. Kuyper, hem de ge
beurtenis heeft meegedeeld, waa op de
aud-gezant doelde. En de heer Van
Heeckeren meende daarom, dat hii deze
mededeeling be oorde te besc ojwen
vis een vaststaand feit.
De gezant van Heeckeren verzekert
door minister Kuyper in de bewuste
aangelegenheden geraadpleegd te zijn
terwijl Minister Van Swinderen komt
keggen, dat heel die aangelegenheid niet
«ïeeft bestaan.
Inderdaad: de wegen der diplomatie
zij' wel du. ter.
Daar komt nog bij, dat de mededee
ling van den h'eer v. Heeckeren in te
genspraak 1 <t met hetgeen dr. Kuyper's
"orgaan, „De Standaard" sc ircef als com
mentaar op de pertinente vei klaring van
minister Van Swinderen.
De heer van Heeckeren zegt:
„De gebeurtenis waarop ik doelde
(d. w. z. dat een buitenlandsch sou-
Verein n.l. de Duitsche keizer hier
te lande had doen weten, dat hij ons
land zou occupeeren, bijaldien enz.)
i ij destijds medegedeeld door den
maligen minister-president (dr.
K per) met wien ik over den aard
e beteekenis ervan niet eens, maar
ïaldelijk van gedachten heb ge-
d en dat ik niet de eenige ben,
ien er over gesproken is, maar
eze ook werd medegedeeld aan
e hooggeplaatste personen, mi-
s, ministers van Staat, Kamerle
is mij destijds, later en ook in
v ongste dagen gebleken".
Maandagavond schreef yDe Stand-
,,Hier en in Duitschland weet men
nu pertinent ,dat de Duitsche keizer
noch direct, noch indirect, noch door
brief, noch door telegram', noch door
nota ons op e eniger lei wijze heeft
gedreigd.. Al wat dienaangaande was
rondgebazuind, rustte op pure verzin
ning en ook van een tusschenpersoon,
dien de Duitsche keizer gebruikt zou
hebben, is geen oogenblik sprake ge
weest".
Hier wandelt men in nevelen.
En het lijkt ons gewenscht, dat deze
nevelen zoo spoedig mogelijk verdreven
jworden door wie het kunnen, al was het
alleen maar om den noodkreet van „Het
Vaderland" te weerleggen: „Indien de
nota-Van Heeckeren ons de langgezochte
FEUILLETON.
8)
Eigenlijk was ik doodmoe en was liever
dadelijk gaan slapen, maar ik zag in, dat
hier alles eerst in orde moest worden ge
maakt, en daar ik ook tamelijk honger
als tegenwicht voor mijne moeheid had,
volgde ik na eenig aarzelen den major
domo naar den anderen vleugel, waar hij
mij in eene kostbaar, maar helaas geheel
modern ingerichte kleine eetkamer voerde
Waar op de ronde, ongeveer voor zes per
sonen berekende tafel, een couvert met al
le mogelijke zilver, porselein en kristal
prachtig gedekt was.
„Eet doctor Marino alleen?" vroeg ik
onwillekeurig, maar zeer ondoordacht
toen ik dat eene couvert zag.
„Wat belieft u?" was de zichtbaar ver
wonderde wedervraag van Danieli. Ik her
haalde, weer geheel ondoordacht, de mij
ne, en weer keek hij mij aan alsof hij er
niets van begreep, zoodat ik reeds begon
te gelooven dat mijne kennismaking in
den gondel een 'hallucinatie was ge
weest. Toen ik echter nog eens zeide:
4,Docter Marino, de secretaris van den
marchese," scheen den goeden man een
licht op je gaaji, ea hij zeide haastig:
waarheid heeft gebracht, in welken
knoeiboel is dan toch ons land wel ver
zeild
Wij gelooven' niet aan een, .knoeiboel"
maar achten toch meer licht gewenscht.
Koninklijke Besluiten.
Met ingang van 1 April is benoemd:
Bij het wapen der artillerie, bij den staf
van het Wapen, tot magazijnmeester bij
het magazijn te Utrecht, de kapitein H.
J. L. C. Bax, van het 4de reg. vest.-art.
Aan mr. J. Plet is op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als lid van den
Voogdijraad te Zierikzee, en zijn benoemd
tot lid van den Voogdijraad te 's-Graven-
hage: mevr. J. Brummelkamp, geboren
Esser, wonende aldaar; tot lid van den
Voogdijraad Amsterdam ITh. F. J.
Weesing, scheepmaker-voorman bij 's
Rijkswerf te Amsterdam, voorzitter van
den Roomsch-Kath. Volksbond, afdeeling
Amsterdam en wonende aldaar; tot lid
van den Voogdijraad Rotterdam II: J.
C. Veder, cargadoor, wonende te Rotter
dam en tot lid van den Voogdijraad te
Zwolle: mr. A. G. W. baron Bentinck,
burgemeester van Stad- en Ambt-Ommen,
wonende te Ommen, en G. B. J. de Bar-
banson, apotheker, wonende te Zwolle.
Met ingang van 10 Maart is aan mr.
F. Uyttenboogaart, lid van het college van
Regenten over het Huis van Bewaring te
Tiel, uit die betrekking eervol ontslag
verleend, en benoemd tot lid van gemeld
college: mr. G. Murman, rechter in de
rechtbank te Tiel.
Aan den heer W. F. Leemans is
eervol ontslag verleend uit de betrekking
van Ned. Rijnvaartcommissaris, en is in
zijne plaats benoemd jhr. mr. dr. W. J.
M. van Elysinga, hoogleeraar aan de Rijks
universiteit te Groningen.
Katholieke Kamerclub.
In de gisteren gehouden vergadering
der Kath. Kamerclub is mgr. prof. mr.
dr. W. H. Nolens, afgevaardigde voor
Venlo, gekozen tot voorzitter der Katho
lieke Kamerclub.
Naamlooze Vennootschappen.
Bij de Tweede Kamer is gisteren inge
komen het langverbeide en dikwijls in
het vooruitzicht gestelde wetsontwerp
tot nieuwe regeling van het recht op de
naamlooze vennootschappen.
LEIDEN, 16 Februari.
R. K. Vacantiekolonies.
Het Plaatselijk Comité voor R. K. Va
cantiekolonies alhier zal dezer dagen aan
Leiden's Katholieken eene circulaire ver
zenden van den navolgenden inhoud:
L. S.
Zooals U uit de bladen bekend zal
zijnis hier te stede opgerichtde Af-
,jAh, ja, ja, ja jal De marchese na
tuurlijk, de secretaris van den marchese,
om zoo te zeggen zijn secretaris, doctor
Marina! Vergeef mij, Signorina, ik be
greep u niet direct! Neen, ja fde secre
taris dineert op zijn kamer! Natuurlijk
op zijn kamer."
„Waarom natuurlijk?" vroeg ik ge-
ergerd, ik begrijp zelf niet waarom. „Doc
tor Marino is toch een gentleman, denk ik,
en geen dienstbode, dat hij op zijn kamer
moet eten."
„Oh, dio, mio, no, no, no, nol" pro
testeerde de oude man ontsteld. „De Sig-
nor Dottore kan in de pronkzaal -eten,
wanneer hij er lust in heeft. Maar h^j heeft
lust in zijn kamer te dineeren."
„Ah natuurlijk, dan is het wat 'an
ders, wanneer hij er lust in heeft," ant
woordde ik met een vaag gevoel van te
leurstelling. Waarom? Omdat mijn lotge
noot, de doctor, die er als een incognito
reizend koning uitzag, zonder afscheid van
mij genomen te hebben, verdwenen was,
en nu ook alleen wenschte te dineeren!
Dwaasheid! Wat ging mij doctor Marino
aan? En ten slotte, was het niet eigenlijk
zeer tactvol, dat hij zijne tegenwoordig
heid niet opdrong, nu het lot ons te sa
men, zonder „duenna" op dit eiland te
midden der lagu ien had samengebracht?
Natuurlijk, het was zeer tactvol! De goe-
de niarclifisu had fljet g&iêim dat
deeling Leiden van de Vereeniging tot
uitzending van kinderen naar R. K. Va
cantiekolonies.
Mocht misschien het eerste gevoel, dat
in U opkomt, bij het ontvangen van de
ze Circulaire, een gevoel van wrevel
zijn, met den uitroep: „al weer een ver
zoek om steun", dan zouden we U wil
len verzoeken, een oogenblik dien wre
vel te onderdrukken, en het hier volgen
de eens ernstig te overwegen.
Wat het doel is van vacantiekolonies,
behoeft hier niet nader uiteengezet.
Iedereen weet, dat er mede beoogd
wordt, zwakke en ziekelijke kinderen'
een tijdlang te onttrekken aan hunne
gewone omgeving van de groote stads-
achterbuurten en ze eenige weken te
brengen in de vrije frissche natuur, om
ze daardoor krachtiger te maken en hun
weerstandsvermogen tegen ziekten te
verhoogen.
Er bestaat ook eene Nederlandsche
Centrale Vereeniging, tot uitzending van
knideren naar vacantiekolonies, die met
vrucht werkt, en aan wier werken en
streven we gerustelijk een eere&aluut
mogen brengen.
Maar waartoe dan een nieuwe katho
lieke organisatie in het leven geroe-t
pen
Het antwoord op deze vraag is gemak
kelijk en voor de hand liggend.
Hoeveel eerbied we ook mogen' koe
steren voor het werken en streven der
neutrale vacantiekolonies, op een punt
kunnen ze ons niet bevredigen en zul
len dat ook nooit kunnen, krachtens hun
eigen beginsel.
Zoo ergens, daH is hier neutraliteit
absoluut verderfelijk. Stel U voor een
kind, dat uit een godsdienstig katholiek
huisgezin wordt weggenomen, en voor
geruimen tijd wórdt gebracht in een
kring, waar van godsdienst eenvoudig
geen sprake kan zijn. Ik neem aan, dat
in de neutrale vacantiekolonies ieders
overtuiging met eerbied wordt behan
deld, en dat met angstvalligheid alles
wordt vermeden, wat kan kwetsen, doch
dit is dant och slechts een zeer negatie
ve verdienste. Het kind, welks gemoed
zoo ontvankelijk is voor indrukken, komt
in eene omgeving, waar van katholieke
gebruiken geen sprake is, en geen spra
ke kan zijn. 't Is waar, als de ouders
het verlangen, kan het kind 's Zondags
naar de Kerk gaan, maar dat is niet
voldoende, het groote kwaad schuilt
hierin ,dat het kind uit het katholiek
gezin, geruimen tijd moet verblijven in
eene onkatholieke omgeving. Weegt het
goede, dat dit verblijf zal doen aan de
gezondheid wel op tegen het kwaad dat
noodzakelijk moet worden gesticht in
den jeugdigen geest?
Daarom vacantiekolonies uitste
kend ,maar voor onze katholieke kinde
ren dan ook, uitsluitend katholieke va
cantiekolonies. Iedereen, die zich even
in de zaak i ndenkt, zal de juistheid van
deze stelling moeten toegeven. Ja, we
zouden niet aarzelen te zeggenbéter
voor onze katholieke kinderen geen va-
de secretaris van haar zoon in het palazzo
verblijf hield. Zou zij mij anders alleen
naar hier gezonden hebben? Of was zij
zoo zeker van dezen man, dat zij mij ge
rust met hem samen liet? Het scheen bij
na zoo.
Gedurende deze overdenkingen genoot
ik met goeden eetlust het keurig opge
diende diner, dat uit de bovenvertrekken
door een lift naar beneden kwam. Ik
herinnerde mij, gelezen te hebben, dat in
de Venetiaansche paleizen de keuken op
de bovenste verdieping pleegt te liggen
zeker een practische en gezonde inrich
ting, maar eenigszins vreemd voor ons,
die gewoon zijn, dat óf op dezelfde Verdie
ping óf in het sousterrain gekookt wordt
opdat men van te voren liet menu en na
derhand het afwasschen goed kan rui
ken en het keukenpersoneel zooveel mo
gelijk slechte lucht heeft
Nadat ik ten slotte nog heerlijke druiven
en perziken genoten had, zeide ik, dat ik
nu gaarne wilde gaan rusten, en Danieli
gaf mij te verstaan, dat hij mij in hoogst
eigen persoon naar mijn vertrekken wilde
begeleiden. Buiten de kamer gekomen
vond ik zoowel den nieuwen" als den
ouden gang verlicht De verbindingsdeur
was geopend, de zware portière half te
ruggeslagen. In de gobelinkamer brand
den waskaarsen op den kroon, op den
j^aofi, PB Am t&sm&mmid m PP.
cantiekolonies, dan neutrale vacantieko
lonies.
Gelukkig is de eerste stap in deze
richting gezet Dank zij het volhardend
streven van Pastoor A. F. Suidgeest is
reeds een kant en klaar staand kolonie
huis aangekocht te Egmond aan de
Hoef; terwijl op initiatief van de ver
schillende afdeelingen van de Dioc. Ver
eeniging van R.-K. Bijz. Onderwijzers
plaatselijke vereenigingen tot uitzending
van kinderen in de 6 groote plaatsen
van ons Bisdom zijn gevormd. Het Be
stuur der kolonie beschikt voor 't jaar
1910 over 154 plaatsen, elke plaats ge
lijk staande met 3 weken verpleging. De
kinderen komen onder leidLng van R.-K.
gediplomeerde verpleegsters, genieten]
een goede huisvesting, doen dagelijks
een duin- en zeestrandwandeling, ont
vangen vier malen daags voeding, en
worden twee malen iedere week in het
zeebad geleid.
Zal onze plaatselijke vereeniging ech
ter in staat zijn om reeds dezen zomer
Katholieke kinderen dezer stad uit te
zenden, dan is het noodig, dat spoedig
een fonds tot dat doel worde gevormd.
En daartoe komen we met vol vertrou
wen tot onze katholieke burgerij. Zeker
er wordt veel gevraagd er wordt
eigenlijk altijd gevraagd maar pleit
dit feit eigenlijk niet voor de levendig
heid van de Katholieke actie? Iedereen
kan aan deze nuttige zaak mededoen.
Het lidmaatschap van een gulden 'sj
jaars kan voor niemand bezwaar opleve
ren.
En voor de meergegoeden bestaat de
gelegenheid om door grootere bijdragen
van hunne belangstelling te doen blijken.
En nu, legt deze Circulaire niet ter zij
de, doch vul terstond bijgaand formu
lier voor het lidmaatschap ,dat binnen
enkele dagen zal worden terugge
haald, in'
Het Comité:
P. L. DESSENS, Deken' en Pastoor,
Eere-voorzitter.
J. J. VERN1EUWE, Pastoor.
H. L. A. GADET, Pastoor.
Dr. CL. MEULEMAN, 1ste Voor
zitter.
J. H. J. KUYPERS, 2de Voorzitter.
J. M. J. H. KERSTENS, 1ste Se
cretaris.
H. TH. v. d. KROOT, 2de Secre
taris.
Mevr. TH. TEPE—MOLKENBOER,
lste Penningemeesteresse.
Mej. M. REUSER, 2de Penningmees-
teresse.
Mevr. E. AALBERSE—SCHMIER.
Mevr. E. MEULEMAN—JOOSTEN.
Mej. N. BALET.
j£. DAMEN.
W. J. VAN HARTEVELD.
A. VAN DER MEER.
Dr. W. TH. M. WEEBERS.
Wij wekken onze lezers op, dit liefda
dig doel met eene jaanijksche bijdrage
te steunen.
Zij, die onverhoopt geen circulaire
mochten ontvangen zoo licht worden
er eenigen vergeten en iets voor deze
de mooie tafel in het midden; kussens
lagen op de stoelen en op de rustbank,
die als eene sopha tusschen de twee wijd
geopende vensters stond; en op de tafel
stond zelfs in een bronzen vaas eenwon-
derschoone orchidee.
In de slaapkamer was alles even goed
ingericht, het bed opgemaakt en openge
slagen; de zware, mooi gevormde krui
ken waren met water gevuldin den zil
veren, met robijnglas versierden ampel
brandde een zacht licht; op een snel inge
richte toilettafel brandden waskaarsen, en
in den h aard knapperde lustig een gezel
lig vuurtje.
Verrukt over deze betooverende, heer
lijke kamer, begon ik met Formosa's hulp
uit te pakken; zij vertelde mij, dat ik ten
gevolge van mijne eigenzinnigheid om de
ze vertrekken te bewonen, tot de corri
dordeur moest gaan, wanneer ik iets noo
dig had en bellen wilde. Op mijn vraag,
of zij in mijne nabijheid sliep, bekruiste
zij zich onder een „oh no, no no", drie
maal zeer aandachtig, en op eens viel
mij iin, wat mijne beide praatzieke reis-
genooten mij verteld hadden.
„Ah angst voor spoken?'' vroeg ik
lachend.
Signorina dat is niet om te lachen",
ahhvoordde zij ernstig, „want als het om
te lachen was, zou de doorluchte familie
Ji&t Palazzo iiiei veriinjdeu. Maar jk iyil
vereeniging willen afzonderen, worden
verzocht hiervan kennis te geven aan eetj
der bestuursleden.
Kruisverbond.
ïn het gebouw van den R. K.tVolksbónd
had gisteravond het Leidsch Kruisverbond
eene propaganda-vergadering belegd^
waarin als spreker optrad de heer A. H«
J. Engels, ambtenaar van het Centraal
Bureau der Kath. Sociale Actie alhier,-
met eene lezing over „Vakorganisatie en
Drankbestrijding."
De opkomst was niet zeer talrijk eti
de voorzitter betreurde dan ook in zijn
openingstoespraak, dat niet meerderen
aan den oproep van het bestuur gevolg
hadden gegeven, omdat de inleider van
dezen avond een onderwerp zal behande
len, dat de volle aandacht, zoowel van vak-
vereenigingsmannen als drankbestrijders
verdient.
De heer Engels, het woord verkregen;
hebbende, zou niet handelen over plaatse
lijke toestanden en. zette eerst in grootfl
lijnen de wordingsgeschiedenis der vak-,
vereeniging uiteen. De eischen welke de
organisaties ter verbetering van den maat-
schappelijken toestand hunner leden stel
len, het doel, dat zij op godsdienstig-zede-
lijk gebied nastreven, en de taak, die voor
haar is weggelegd en zich steeds uitbreidt^
vorderen, dat zij bestaat uit flinke mannen,-
mannen van karakter, van geest en ont
wikkeling, bestand tegen inspannenden
arbeid, gehard voor tegenwerking en mis
kenning. Maar bovenal moeten zij nuch
ter zijn, want met een beneveld oog en
verstand is de juiste weg niet te vinden
in de vele moeilijke vraagstukken, waar
voor de vakbeweging geplaatst wordt
Het standpunt van de katholieke drank
bestrijding uiteenzettend, betoogde spr.,-
dat de diepe grondslag daarvan is liefde
tot God en den evennaaste. Ook uit
maatschappelijk oogpunt moeten wij deel
nemen aan die beweging, omdat het
drankmisbruik de volksontwikkeling te
genhoudt; vandaar dr. Ariëns' leuze, langs
den weg der drankbestrijding tot de vak
beweging, een leuze, door dien voorman
der beweging- te Enschede met succes
toegepast Sanitaire, sociale en economi
sche belangen zijn evenzeer motieven voof
deelname aan de drankbestrijding en spr^
durfde daarom gerust verklaren, dat de
vakorganisatie zijn taak niet naar behoo-
ren kan vervullen als zij niet ter zijde ge
staan wordt door een even krachtige
drankbestrijding. Met eene gloedvolle aan
sporing tot steun aan beide, besloot spr,
zijn lezing onder daverend applaus.
Na bartelijkeu dank door den voorzit
ter aan den spr. gebracht, werd delverga
dering gesloten.
Aan de telefoon alhier zijn aange
sloten onder no. 965G. S. vanlBeukering,-
Hoogewoerd, no. 166; no. 966 H. E. Die
trich Jr., Apothekersdijk 29; no. 967 Li
Erades, Hooigracht; no. 968 H. van der
Woude, Doesastr. 34; no. 969 Academisch'
Ziekenhuis, afd. verloskunde; no. 973 S*
J. van der Tocht en Zn., horlogemakers
Bloemmarkt 10, en ao. 973, dr. Th. Wé
van Lith de jeude, Bloemmarkt 10.
niets zeggen grootvader zou mij weg
zenden, als ik het deed.
„Grootvader schijnt een zeer verstan<
dig man te zijn", zeide ik ernstig.
„O, ja, lala", antwoordde Formosa snib
big, „dat wil zeggen, onverstandig is hij
met alles wat het huis Spada betreft
Daarvan is alles mooi en goed en onfeil-,
ibaar en heilig. Zelfs de spoken. De gees
ten uit andere huizen bah! daar zou
hij wel opruiming onder houden, als het
echter spoken uit het huis Spada zijn/
dan moet men zich zelfs door hen laten
worgen, dat doet er heelemaal niets toe"«
„Nu, tot nu toe zijt gij er toch nog
zonder worgen afgekomen, zoover als ikf
kan zien," zeide ik vroolijk.
„Dat is zeker niet grootvaders schuld"^
werd mij direct ten antwoord gegeven.
„Zij schijnen het zelfs nog niet eens:
beproefd te hebben", kon ik niet nalatetf
het aardige kind een beetje te plagen,-'
„Dat is waar, zij schijnen iemand geen
kwaad te willen doen',', antwoordde zij
naief. „Zij wenken alleen maar altijd.
Alsof iemand zoo dom zou zijn, hen
volgen, als men toch weet dat zij slechts
naar het graf wenken. Maar in 's hemels
naam ik wil niets gezegd hebben"*
„Dat hindert niet, Formosa, ik ga toch'
niet mee", verzekerde ik lachend, en spoe^
dig daarop ging Formosa met een „Fe«
lice notte, Signorina", heeft. (Wordt y£ry«
