BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 105.
3)c Ccicbch e Sou/temt
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 centj
Ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kieine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Een vrucht der Middenstands
enquête.
In het verslag van het onderzoek naar
den toestand van den handeldrijvenden en
Jbidustrieelen middenstand der zuidelijke
Êfdeeling worden ten aanzien van sommi-
e bedrijven opmerkingen gemaakt, die
p.i. van belang zijn voor het geheele land.
Zoo b.v. over het apothekers- en
<dr o g i s t e n-b e d r ij f.
Het verslag zegt, dat in het drogisten-
bedrijf verschillende klachten worden ge
hoord over oneerlijke concurrentie.
Er wordt geknoeid met maat en verf-
istoffen. Lijnolie wordt met katoenolie,
fcerpentijn met benzine vermengd.^
Verder wordt geklaagd over de nieuwe
jwet op den verkoop van brandspiritus,
jdie den verkoop beperkt tot een flesch
van ca. 1 Liter. Tengevolge daarvan blij
ven de klanten, die kleinere hoeveelheden
noodig hebben, weg en ze „schijnen deze
kleine hoeveelheden elders te krijgen.
Als grootste misstand wordt genoemd
het koopen op jaarrekening. Zoo koopen
jbijna alle schilders hunne verfstoffen en
dergelijke artikelen op jaarrekening, en
wanbetaling komt nog al eens voor.
Een enkel ondernemer wijst ook op de
gevolgen, voortspruitend uit de omstan
digheid, dat zoo maar een ieder, zonder de
minste practische ervaring een drogisten-
bedrijf kan beginnen. Eén schilder wil er
zijne vrouw wat laten bijverdienen, laat
;wat fleschjes aanrukken en opent zijn
bedrijf. Zoo worden zelfs de zwaarste
vergiften verkocht door menschen, die er
niet 't minste verstand van hebben.
Deze opmerkingen lijken ons niet van
goeden grond ontbloot.
Wij meen en ook, dat het drogistenbe-
drijf wordt uitgeoefend door menschen,
die er de noodige kennis voor missen, en
dat voor .dit vak de wettelijke regeling
van een leerlingstelsel gewenscht zou rijn.
En we kunnen ons vereenigen met de
in bedoeld verslag uitgesproken meening,
dat het zoowel voor ptaroon als bedien
den zeer wenschelijk zou zijn, dat iederen
Zondag om de beurt slechts ééne apo
theek geopend is.
Ook de wet, die zegt, dat de apotheek
moet gehouden worden in een bij dag
voor 't publiek toegankelijk lokaal zou ge
handhaafd kunnen worden doordat dege
ne, die gesloten is, zich door den ainder
laat vervangen.
In het Kleermakersbedrijf
hoezeer dit ook in het verslag der zuide
lijke afdeeling genoemd wordt onder de
vakken, die in meerdere of mindere mate
vooruitgingen kan nog heel wat verbe
tering worden aangebracht.
Het is juist dit bedrijf, dat bijzonder
lijdt aan de kwaal van het leveren op cre-
diet, en op lang crediet.
Er wordt dan ook in het verslag opge
merkt, dat 30 tot 70 pet. der vorderingen
soms jaren lang blijven staan, of dood ge
woon niet worden betaald.
Dat noemen we sterk.
Want indien, bij dezen toestand
het kleermakersbedrijf in het algemeen
zich weet staande te houden, dan moet het
er toch wel op uitdraaien, dat de goede
betalers.... Ook betalen voor de slechte-
of niet-betalers.
Bijzonder in het kleermakers- en confec
tiebedrijf komt het ons voor, dat de in
voering van contante betaling, althans van
betaling op korten termijn, eisch is van
eigenbelang en zelfbehoud.
En we houden het er voor, dat bij
dezen doorgevoerden maatregel niet al
leen de kleermakersbedrijven wèl zullen
varen, maar ook, dat de betrekkers tot
minderen prijs zullen kunnen koopen.
Aan den misstand van het lange crediet-
geven een der grootste kwalen, die
knaagt aan den bloei van den middenstand
r— kan een einde gemaakt, indien de mid
denstanders dat zijn patroons, winke
liers, e. d. zich maar onderling weten
te verstaan, en met op-zijzetting van con-
currentie-zucht, voor elk vak of bedrijf af
zonderlijk, besluiten tot <fe invoering van
contante betaling, althans om te beginnen,
tot betaling op korten termijn.
.Voor het k.eciuiakerebednji moet het
lange crediet-geven wel een groot euvel
zijn.
Wat daarvan in het verslag der zuide
lijke afdeeling gezegd wordt, kan o.i. vrij
wel van toepassing zijn voor het geheele
land. In dit verslag heet het, dat a 11 e p a-
troons het lange crediet-geven een gro-
ven misstand noemen, en die patroons
voegen er bij, dat geen bedrijf zoo onder
hevig daaraan is als juist het kleerma
kersbedrijf.
Maar dan ligt het ook op den weg van
de Middenstanders-patroons in het kleer
makersbedrijf zeiven, om het euvel van 't
lange crediet-geven uit te roeien.
Nog iets over het sïagersbedrijf.
Men zal opwerpenhoe kan een slager
klagen.
Maar toch worden er taf van klachten
door slagers aangeheven.
Zoo klagen zij over de schade, die zij
ondervinden door den invoer van levens
middelen uit het buitenland, met name
het Amerikaansche spek. En nog veel
meer wordt door hen geklaagd over de
worstsoorten, afkomstig uit Geldersche
en Overijselsche paardenslagerijen en
worstfabrieken.
Scherper toezicht van Rijkswege tegen
een deloyalen handel in vleeschwaren van
inférieure kwaliteit en op vervalsching
van levensmiddelen kan niet anders dan
èn het slagersbedrijf èn de consumenten
ten goede komen.
Het zou ons te ver voeren, indien we
beproefden slechts beknopt weer te geven,
wat over nog zoovele andere midden-
standsbedrijven in het Verslag der Zuide
lijke afdeeling aan belangrijks wordt me
degedeeld.
Als slotbeschouwing van dit verslag
wordt melding gemaakt van de verschil
lende vakken en bedrijven, die over een
grooter aantal jaren daalden, dan wel ste
gen.
De algemeene indruk van den schrij
ver van dit verdienstelijk verslag, den
heer A. K e lie n a e r s, is, dat tal van be
drijven zoowef onder kleinindustrie als
kleinhandel die na vrijwel stationnair
zijn, krachtig konden vooruitgaan, wan
neer op de eerste plaats de middenstand
zelf zich wist aan te passen aan de ver
anderde tijdsomstandigheden, m. a. w.
wanneer men zich vereenigde, en in veree
niging trachtte te bevorderen: het cre-
dietwezen en de contante beta
ling, het va k- en het h a n d e 1 s o n d e r-
wijs, de aan- en de verkoopscoö
peratie.
In de tweede plaats zou de wetgever
het particulier initiatief moeten ter hulpe
komen door o. m. bestrijding der
oneerlijke concurrentie, voor
lichtingen steun bij 't aanschaf
fen van arbeiduitsparende ma-
chines, vergemakkelijking van
't verkrijgen van subsidies voor
handelscursussen, uitbreiding
der subsidies voor midden-
standscredietbanken, wettelij-
ker egeling van 't leerlingstel
sel, herziening van ons belas
tingstelsel, enz.
Werken zoo particulier initiatief en wet
gever samen, en verleenen daarbij pro
vincie en gemeente den noodigen
steun aan den middenstand^ dan zijn wij
van meening, datverrewegdemees-
te vakken zullen vooruitgaan, en dat de
middenstand een tijdperk van bloei tege
moet gaat
België.
Prinses Louise.
De „Gazette" meldt, dat de hertog
van Schleswig-Holstein zal aanyragen,
dat prinses Louise onder curateele ge
steld wordt. Uit een verklaring der prin
ses maakt men op, dat zij zich met alle
kracht tegen den maatregel zal verzet
ten. Het plan zal waarschijnlijk op ju
ridische bezwaren stooten. De kwestie
toch, tot welke nationaliteit prinses Loui
se behoort, is sedert haar echtscheiding)
zeer moeilijk uit te maken.
Men mag, zegt het Handelsblad van
Antwerpen", voor wat het Maasgebied
bet; eft, de ramp als geëindigd beschou
wen, behalve voor .w,at Limburg gerieft.
De Maas verhoogde zonder ophouden,
sedert 8 dagen.
Te Maaseik, Rotten, Eelen, Stockheim,
Vucht, Doorsheim, Reckheim, waar de
Maas anders zoo stil doorloopt, is de
stroom uit zijn oevers getreden en ver
scheidene mijlen ver staan de velden
onder water.
De wind blaasde met ongehoorde
kracht en joeg in bruisende golven 't
water tegen de sluismuren en dijken op.
Te Hasselt, Diepenbeek en te Beverst
zijn de weiden overstroomd. Men meldt
tot nu toe geen enkel ongeluk.
Voor wat Namen betreft, schrijft he
den onze plaatselijke correspondent:
De verschillende berichten omtrent
den hoogen waterstand waren fel over
dreven. Gelukkig is het zoo erg niet.
De Eau d'Heure js in haar bed terug
gekeerd, maar het water is in de weiden
blijven staan en vormt moerassen, die
gevaarlijk voor de opënbare gezondheid
kunnen worden. Het aanzien van bui
ten is troosteloos, voor vele landbouwers
groote schade. De gevallen sneeuw is
aanzienlijk en bij dooiweer zou dit weer
meer water geven.
Een pilaar van de brug van Jambes
is door den druk van het water zeer be
schadigd en breekt op sommige plaat
sen af. Men heeft alle mogelijke maat
regelen van veiligheid genomen.
In West-Vlaanderen staan de zaken
nog slecht.
Op den doortocht door Lei betert de
toestand door het zakken van het water.
In de streek van Brugge, Veurne-Am
bacht, Kortrijk trekt het water stilaan
terug.
Gelukkig blijft het droog weder aan
houden.
De Belgische Moniteur bevat een ko
ninklijk besluit, bepalende:
Art. I. De titel van Hertog van Bra
bant, gevoerd door den prins oudsten
zoon van den Koning en, bij gemis van
eén zoon, door den oudsten kleinzoon
van den Koning, zal zijnen titel van
Prins voorafgaan.
Art 2. Onze welbeminde zoon prins
Karel-Theotloor-Hendrik-Antoon-Mein-
rad zal den titel van Graaf van Vlaande
ren nemen, die eveneens den titel van
Prins van België zal voorafgaan.
Frankrijk.
De watersnood.
De geruststellende berichten uit Frank
rijk blijven aanhouden.
De Seine was gistermorgen 1 M. 52 ge
vallen. Men verwacht dat zij hedenmorgen
nog 0.50 M. zal dalen. In de hoofdstad
blijft het water afnemen en langzamer
geschiedt dit ook in de omgeving van
Parijs.
Te Levallois zijn 8000 werklieden
werkloos, te Clichy 5000.
De voorzitter van de vereeniging van
arbeiders bij den wijnbouw verklaarde,
dat de verliezen in het entrepöt te Bercy
meer dan drie millioen zullen bedragen.
Het water is teruggetrokken. De hall
van de Gare des Invalides, de plaats van
het Palais Bourbon en de ingangen van
de Gare St. Lazare zijn weer voor het
verkeer toegankelijk.
Talrijke bewoners van Gennevilliers
zijn weder in hun woningen ingetrokken.
De Parijsche apachen.
Een onbewaakte buit voor de Parijsche
apachen zijn de talrijke villa's en zo
merverblijven, die gedurende de over
strooming slechts op onvoldoende wijze
door de Parijsche politie konden be
schermd worden, 't Aantal plunderaars
is zoo groot, dat matrozen en infanteris
ten het politiekorps moeten versterken.
Hoewel het aantal arrestaties, die ge
durende de laatste dagen plaats hadden,
zeer groot is, staat het in geen verhou
ding tot de diefstallen, die werden ge
pleegd.
Engeland.
De arbeidsbeurzen.
Woensdag zijn te Londen de eerste
arbeidsbeurzen geopend. Ingevolge de
wet op de arbeidsbeurzen van Augustus
j.l. De taak der Engelsche arbeidsbeur
zen is behalve arbeidsverschaffing ook
verzoening te bewerken tusschen de
werkgevers en werknemers, om stakin
gen te voorkomen of te doen eindigen.
De verschillende arbeidsbeurzen in
fflgt elixer m, y^bui
ding staan, teneinde door samenwerking
zooveel mogelijk de werkloozen in het
eene deel van het land te kunnen helpen
aan arbeid elders.
Minister Churchill heeft den dag van
de opening verscheidene van de Lon-
densche arbeidsbeuzen bezocht
Hij is de verantwoordelijke minister
voor deze wet en overal waar hij kwam,
toonde men hem, dat men hem dankbaar
ervoor is. Toch heeft Churchill zelf niet
te hooge verwachtingen Van de arbeids
beurzen hij beschouwt ze als een on
misbaar deel van het maatschappelijk
raderwerk, maar hij voelt de moeilijk
heden waarmede ze in den aanvang zul
len hebben te kampen. Jiet succes er
van hangt volgens hem geheel af van de
volkomen onpartijdigheid van het be
stuur er van tegenover werkgevers en
werknemers. Hij verwacht dat tegen
Juni 230 arbeidsbeurzen geopend zullen
zijn.
Rusland.
Het goud ia Siberië.
Volgens de „Swiet" zou een Ameri-
kaansch syndikaat aan den Minister
van Financiën hebben gevraagd haar het
uitsluitend recht toe te kennen, gedurende
tien jaar, om goud te zoeken in Oost-
Siberië. De exploitatie zou gebeuren bij
middel van eene nieuwe uitgevonden
machine. Het Amerikaansch syndicaat
hoopt voor 200 millioen roebels goud
per jaar te kunnen ophalen.
Amerika.
Mijnrampen.
Wij hebben gisteren reeds in korte
bewoordingen melding gemaakt welk
ijselijke ramp de mijn van de Colora
do Iron and Steel Company te Primero
in Colorado heeft getroffen. Naar het
schijnt heeft eerst een ontploffing plaats
gehad en sloegen, eenige oogenblikken
daarna de vlammen uit een der schach
ten; deze storte in en versperde aldus
den ingang van de mijn. Ook de venti
latoren braken, maar deze waren spoe
dig hersteld. Een reddingsploeg daalde
zoo spoedig als het slechts eenigzins
ging, door den luchtkoker naar "bene-
den en stuitte ar dadelijk op vijf lijken
van mijnwerkers, die door de kracht
van den schok waren gedood.
Uit de omgelegen steden daagden
spoedig andere reddingsploegen op,
maar deze bemerkte alras, dat er wei
nig te redden viel, want de schacht
bleek geheel en al vernield.
Een der weinigen, die nog aan een
dreigenden dood ontrukt kon worden
werd door de redders gevonden onder
een hoop aarde en balken. Nadat hij
weder tot bewustzijn gebracht was, ver
telde hij, dat hij over twintigtallen lijken
was geklommen, die allen gewond ble
ken..
De vlammen waren ook overgeslagen
naar de centrale schacht, maar het vuur
doofde daar reeds spoè'dig uit.
Gedurende den geheelen nacht van 31
Januari o pl Februari stonden honderden
mijnwerkers aan den ingang van de mijn
te bidden en te smeeken om met de red
dingsploegen in de mijn te mogen afdalen.
En bij hen stonden de wanhopige vrou
wen en kinderen der bedolven arbeiders,
die in bewogen woorden de redders aan
spoorden om al het mogelijke te doen
om toch hunne mannen en vaders te
redden. Eenige vrouwen konden zelfs
slechts met geweld worden weerhouden
om zelf de mijn in te gaan.
Negen en zestig lijken werden gevon
den, liggende op een hoop bij den uitgang
van de schacht. De mannen aldaar hadden
blijkbaar getracht om weg te komen, maar
waren in de uitstroomende dampen ge
stikt. Vier en twintig dooden waren Maan
dag reeds naar boven gebracht, maar
zoodanig verkoold, dat zij niet te herken
nen waren.
De oorzaak van de ramp zat wel een
geheim blijven, totdat de mijn blootgelegd
is. De ambtenaren hebben verklaard, dat
de mijnwerkers zich slechts bedienden
van veiligheidslampen en dat ook overi
gens geen enkele maatregel was ver
zuimd, die kon strekken tot het verhoeden
van rampen.
Behalve het mijnongeluk te Primero
zijn er nog op twee andere plaatsen in
de Vereenigde Staten ernstige mijnrampen
gebeurd, te Drakesborough, in Kentucky
en te Bartonville, in Illinois.
JtieJ deaden ten gevolge van de
ontploffing te Drakesborough bedraagt
35 en bovendien zijn er nog een aantal
zwaar gewonden. Niet velen kunnen er
dan ongedeerd af zijn gekomen, want vol
gens een bericht van Dinsdag waren er
toen al 20 lijken boven gebracht en nog
20 man in de mijn opgesloten. Over het
ongeluk te Bartonville is er nog geen an
der bericht dan dat de mijn in brand
staat en dat men vreest, dat de mannen
onder den grond van de buitenwereld af
gesneden zijn.
Koninklijke Besluiten.
P. Koopman is benoemd tot burge
meester der gemeente Heer.
Met ingang van 1 April is aan J.
Mol, te Brielle, eervol ontslag verleend
als bureelambtenaar van den Rijkswa
terstaat der 3e klasse.
Vacantiekaarten S. S.
Nu de nieuwe tarieven dit jaar nog niet
worden ingevoerd, zal, naar het „U. D".
meldt, de Staatsspoor gedurende de maan
den Juli, Augustus en September wederom
vacantiekaarten verkrijgbaar doen stellen
Grondwetsherziening.
Naar het „Vad." verneemt, zal eerst
daags Staatscourant verschijnen het Kon.
besluit houdende de benoeming der Staats
commissie tot voorbereiding van de Grond
wetsherziening. Zijn wij goed ingelicht,
dan zal de Minister Heemskerk zelf als
voorzitter van die Commissie optreden.
Groote vermogens in Nederland.
De „Fin. News" bevat een statistiek
over de groot-kapitaüsten in Nederland.
Volgens deze statistiek bevinden er zich
in ons land 519 personen, wier fortuin
grooter is dan f 1.000.000. Onder dezen
zijn er 205 wier kapitaal bedraagt van
f 1.000.000 tot f 1.500.000, 93 van
f 1.500.000 tot f2.000.000, 125 van
f2.000.000 tot f5 000.000, 11 van
f5.000.000 tot f 10.000.000 en slechts 5
wier vermogen meer bedraagt dan
f 10.000.000.
Het grootste gedeelte van deze millio
naire oefenen een beroep uit, bevinden
zich in den handel of bekleeden staats
betrekkingen.
Uit deze statistiek blijkt, dat sinds het
jaar 1894 tot 1809 't getal der millionaire
met 117 is vermeerderd, terwijl hun to
taal kapitaal van f778.000.000 gestegen
is tot f 1.019.000.000.
Leger en Vloot.
Blijkens bij het Departement van Ma
rine ontvangen beric.it is Hr. Ms. Pant-
serdekschip Koningin Wilhelmina der
Nederlanden, onder bevel van den kapt-
luit. ter zee P. H. Van Voorthuijseity
2 dezer te Algiers aangekomen.
LEIDEN, 3 Februari.
Maria Vereeniging.
Onder voorzitterschap van mevr. Aal-
berse-Schmier heeft Dinsdagavond de
Maria Vereeniging in de conversatiezaal
van den Nederl. R. K. Volksbond haar
jaarvergadering gehouden.
De presidente opende de vergade
ring met een hartelijk woord van wel
kom aan den W.Eerw. adv. en de tal
rijke aanwezigen, waarna zij het woord
gaf aan de eerste secretaresse tot het
uitbrengen van het jaarverslag. Daarin
wordt de gestadige, zij het langzame
groei der vereeniging geconstateerd; het
ledental bedraagt thans 212, waarvan 30
geheel-onthoudsters en 182 afschafsters.
De vergaderingen werden gereg-ld ge-
houder. en flink bezocht, bovendien wa
ren zij door de diverse lezingen van
den WEerw. pater Tesser zeer nuttig
en leerzaam. Het aantal gezinnen der St
Anna-vereeniging is gestegen tot 46, met
144 kinderen, eene vermeerdering van
15 gezinnen en 60 kinderen.
Mochten aldus de secretarisse
toch alle ouders het nut onzer Anna-
vereeniging inzien en zich voor 't lid
maatschap opgeven. Het verslag brengt
voorts in herinnering de verschillende
mutaties in het bestuur en huldigt den
betoonden ijver der propagandisten.
Ook in ons bis'om gaat de drankbestrij
ding ouuer de vx ouwen goed vooruit