BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
No. 87.
S)c Zcidóohd (Sou/tomt
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN*
latere* Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f '-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1 —5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 centaangeboden-
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Uit de Pers.
Niet aanzien maar aanpakken.
i De „Nederlander" wijdt, ons land
lmet Duitschland vergelijkend, een be
schouwing aan de wenschelijkheid van
Invaliditeits-, ouderdoms- en ziektever
zekering, die bij onze naburen reeds
tjaren bestaan.
De vraagmoeten wij 't Duitsche voor
beeld volgen, zij het langzaam aan, wil
het blad met alle bedachtzaamheid be
handeld, misschien nog niet eens beant
woord zien. „Voorzichtigheid en aar
zeling schaden hier allerminst."
Liever dan met Duitschland zieft de
tpNederl. den toestand hier te lande rae(t
dien van cjertig jaar geleden in ons ei
gen land vergeleken. En dan vindt het
blad, dat de sociale positie der arbei-
jders, ook zonder de verzekeringswetten^
zeer verbeterd is en met reuzenschreden
is vooruitgegaan.
De „Nederl.".. tamelijk wel voldaan
over het heden, wil het dus .blijkbaar
jnog eens afzien.
Verwacht zij, dat eerlang de arbei
ders van den eenen kant zooveel zullen
verdienen, dat hetgeen er voor een ver
zekering tegen ziekte, invaliditeit en
buderdom noodig is, van hun joon af
kan, en dat zij van den anderen kant een
zoo juist inzicht zullen krijgen in het
belang van 2ich zelf en van de hunnen>
dat zij to,t een vrijwillige verzekering
zullen besluiten
Wij zouden beide het liefst zien.
Maar men kan daarmee gerust tqftf'Sjt.
Juttemis wachtten.
En middelerwijl zien Wij dagelijks
voor oogen de tooneelen van Trooste-
looze ellende gevolg van het ontbre
ken der zoo noodige voorzieningen.
Er is niets zoo droevig als het vooruit
zicht van een ouden dag zonder brood,
-als het boven tienduizenden hoofden han-
ïiog eens aanzien, d.w.z. we zullen het
morgen ziekte of invaliditeit tot broode
loosheid zal doemen.
Men denke er zich eens goed in, dat
men zelf daaraan kon blootstaan, alvo
rens men gaat adviseeren: we zullen het
inog eens aanzien, d.w.z. we zullen de el-
lend, waarvan we rondom ons getuigen
zijn, de moordende onzekerheid nog lan
ger laten voortduren.
Neen, niet aanzien, maar aanpakken.
Het moet er van komen.
Niet uit vrees voor de socialistenniet
Uit vrees dat de rechtsche meerderheid,
lost ze haar beloften niet op, een politiek
échec zal lijden
Maar omdat het een plicht van pien-
schelijkheid is.
En indien voor één millioen, dat zoo
doende op den post armenzorg bespaard
wordt, twee millioen voor sociale verze
keringen wordt uitgegeven, dan is dat één
jmillioen hoogere uitgaaf een zedelijke
winst van groote beteekenis.
De sociale verzekeringen moeten er ko
men. De taak, der wetgevende macht is
het te zorgen, dat bij een minimum van
bijkomende kosten een maximum rende
ment voor de verzekerden worde verkre
gen.
Hierin schuilt de moeilijkheid. Laten
Inu de mannen van wetenschap, practijk
en ervaring samenwerken om voor die
moeilijkheid de bevredigendste oplossing
ie vinden. (Hgz.)
Frankrijk.
Prinses Louise en barones Vaughan.
Voor de civiele Kamer van het Pa-
jfijsche Cour d'Appel werd Dinsdag een
|begin gemaakt met het proces, hetwelk
prinses Louise van België de Barones
Vaughan heeft aangedaan ter zake van
(bezittingen op het kasteel Ballincourt.
Door den advocaat van prinses Louisê
fwas het slot Ballincourt verzegeld gowor-
den, maar de rechtbank heeft beslist dat
de zegels verwijderd moeten worden^
maar dat wel een inventaris zal opge
maakt yvorden van de kunstvoorwerpen
enz., die eventueel kunnen beschouwd
.worden als tot de nalatenschap van ko
ning Leopold te bchooren. Tegen deze
beslissing der JP&rijsche rechtbank heeft
de barones appel aangeteekend. Haar
advocaat Feldmann beweerde op de zit
ting dat de schenkingen van den ko
ning aan de barones niet bovenmatig
groot geweest waren en in geen geval
meer vertegenwoordigden dan waarover
de koning volkomen vrij kon beschikken.
De koning was steeds een edel en vrij
gevig vriend voor de barones geweest en
wanneer de barones door de vrijgevig
heid des konings ook al een tamelijk
belangrijk vermogen had weten te be
sparen, zoo beteekende dit nog geens
zins, een ongeoorloofde benadeeling der
erfgenamen des konings in den zin der
wet De advocaat nam aan te bewijzen,
'dat de barones het kasteel Balincourt
(met het geheele meubilair en overige
roerende bezittingen van haar eigen ver
mogen gekocht had, zoodat alles haar
persoonlijk eigendom was. Prinses
Louise is de eenige der dochters van
koning Leopold, die dit onverkwikkelijk
proces 'begonnen is. Haar beide andere
zusters hebben het beneden hare waar-
dgiheid geacht zich bij Louise tegen Ba
rones Vaughan aan te sluiten. De ver
dere behandeling ,van Tiet proces ;dat
d ebarones zoo goed als zeker winnen
2al, is verdaagd tot a.s. Woensdag.
Italië.
De hL Vader heeft verleden week de
onderscheidingsteekenen van de Milizia
Aurata, meer bekend onder den naam van
Ridderorde van de Gouden Spoor, toege
kend aan graaf Ferdinand Zichy van Hon
garije ,bij gelegenheid van zijn 80sten ver
jaardag.
Dit is de zeldzaamste en hoogst gewaar
deerde van alle Pauselijke onderscheidin
gen, en sinds de maand Februari 1905,
het tijdstip waarop de orde door Paus
Pius X in haar vroegeren luister hersteld
werd, is zij slechts aan vier personen toe-
gekend* n.l. aan een Zwitser, graaf Ber
nard Blumenstihl, een Franschman, baron
Athanase de Charette, generaal van het
ontbonden pauselijk leger; een Italiaan,
graaf Edoardo Ulbaldini, ien een Span
jaard, markies de Comillas, die na de
aardbeving te Messina, nu een jaar gele
den ,een schip uitrustte, óm de overleven
de slachtoffers naar het Vaticaan, in het
St. Martha-hospitaal over te brengen.
Graaf Zichly is de vijfde, die met deze
hooge onderscheiding vereerd is gewor
den, wegens zijn buitengewone verdien
sten in de verdediging van het H. Geloof
en in de organisatie der Katholieken van
zijn land
Op denzelfden voet voortgaande, zal
deze Ridderorde ,die nooit meer dan hon
derd leden mag tellen, eerst over een
eeuw voltallig zijn.
Amerika.
Dreigende staking.
Het personeel b'ij 32 oostelijke Amé-
rikaansche spoorweglijnen, te zamen
150,000 man, heeft een Jijst van grie
ven ingediend, waarop het voor 20 Ja
nuari antwoord verlangt Indien dan ge
weigerd wordt tegemoejt .te komen in
de eischen, zal een staking uitbreken,
waardoor het spoorwegverkeer van
New-York en de naburige steden geheel
heel zal stilstaan.
Turkije.
De ju weel en van Abd el Azis.
De diamanten van- Abd el Azis den
gewezen Sultan van Marokko, die sinds
geruimen Tijd in de Bank van Leening
te Parijs hebben gestaan, zijn Maandag
eindelijk gelost.
Eigenlijk liad dit reeds Vrijdag moe
ten plaats hebben, maar Ei Mokri, de
Marokkaanschc afgezant, had verzuimd
te voldoen aan de bepaling van de Fran-
sche wet, dat kostbaarheden, die uit het
buitenland in Frankrijk worden inge
voerd, aan de Munt moeten worden ge
keurd. De moeilijkheden, die daardoor
waren ontstaan, werden echter door tus-
schenkomst van den Franschen minister
van bui ten land sclie zaken uit den weg
geruimd en dus kon Mokri Maandag den
kostbaren schat in ontvangst nemen.
De juweelen lagen uitgespreid over
een groote tafel, bedekjh ine* een groen
tafelkleed, waarboven een groot aantal
electrisclie lampjes aangebracht waren.
De president van de Bank en de maga
zijnmeester namen uit handen van Mo-
ktj £e,i.i soui aiidejti^H ayiiiogiL
francs in ontvangst en stelden hem met
een zekere plechtigheid de kostbaarhe
den ter hand.
Edelgesteente gevonden.
In een t^ediendenkamer in het Yil-
diz- paleis heeft men een geheime kast
ontdekt, waarin e en kist, tot den rand
gevuld met gouden munten en edelge
steenten. De schat is, als geen eigenaar
a,an de, schatkist ^vervallen verklaard.
Abesslnië.
De „Osservatore Romano" deelt me
de, dat Menelik U op 23 December
overleden is. Zijn dood wordt zorgvul
dig geheim gehouden, ten einde moei
lijkheden te voorkomenzoolang het mo
gelijk is.
Men weet, dat Menelik reeds dikwijls
uit den doode herrezen is. Voorbehoud
is dus gewenscht.
De Amsterdamsche burgemeesters
vacature.
De „Tel." kan thans op grond Van in
lichtingen uit de beste bron meedeeien,
d atreeds ernstige besprekingen hebben
plaats gehad, met het oog op een benoe
ming van den heer jhr. mr. A. Röell,
thans burgemeester van Arnhem, tot bur
gemeester van Amsterdam.
De heer Röell heeft reeds te kennen ge
geven, dat hij.niet ongenegen is, een even
tueel e benoeming te aanvaarden.
Nu de salarisquaestie zoo goed als gere
geld is, kan een beslissing spoedig tege
moet worden gezien.
In de gisteren gehouden raadsvergade
ring van Amsterdam werd besloten aan
Ged. Staten op een desbetreffend verzoek
te adviseeren, dat de gemeenteraad geen
bezwaar heeft het salaris van den burge
meester te verhoogen van f 8000 tot
f15000.
Wethouderspensioen.
Door de betreffende Raadscommissie is
bij den Rotterdamsche Raad ingediend
een ontwerp-verordening, regelende de
pensionneering van wethouders. Een be
paling, dat men een bepaald aantal jaren
wethouder moet geweest zijn voor recht
op pensioen, is daarin niet opgenomen.
Het pensioen wordt bepaald op 1/60
van het vast inkomen voor iedere volle
maand, dat men de betrekking waarnam.
Bij ziekte of invaliditeit of bij niet-her-
kiezing is het minimum-pensioen f 1200.
Pensioen wordt niet verleend aan hem,
die in een andere gemeentelijke betrek
king overgaat, tenzij de daaraan verbonden
bezoldiging geringer is dan 'them toe
komend pensioen. Evenmin wordt pen
sioen toegekend bij vervallenverklaring
krachtens artt. 26 of 89 der gemeentewet.
De pensioensaanvraag moet door den
betrokkene bij den Raad worden ingediend,
bij ziekte of ongeschiktheid binnen zes
maanden met een geneeskundige ver
klaring. Het pensioen wordt door den
Raad verleend.
De heer Van Dorp stelt voor het pen
sioen ook te laten vervallen bij vrijwillige
aftreding als wethouder of Raadslid, of
niet aanvaarding eener herbenoeming vóór
den 65-jarigen leeftijd.
De heer Spiekman wil den Raad vrij
heid geven het pensioen in te trekken als
de welstand van den betrokkene dit on-
noodig maakt.
De heer A. J. Storm de Grave te Voor
burg, de secretaris van de Nederlandsche
Automobielenclub, is aldaar op zijn land
goed Arentsburgh plotseling overleden.
LEIDEN, 13 Januari.
R.-K. Militairen-Vereeniging.
iToen wij gisteravond de groote zaal der
R .K. Miltiairen-Vereeniging binnenkwa
men, bemerkten wij aanstonds dat deze
sedert ons laatste bezoek een gedaante
verwisseling had ondergaan.
Het tooneel, dat door zijn geringe af
metingen, den spelers vaak ongerief be
zorgde, was aanzienlijk vergroot, en door
de bekwame hand van onzen stadgenoot,
den heer Huibeis Jr., op waarlijk artistie
ke wijze beschilderd, terwijl ook de zaal
ia èm S&aw gew&a^ gespen,
Dit gevoegd bij de reeds vroeger aange
brachte electrische verlichting en eene
goede ventilatie, geeft het geheel een ge
zellig karakter, dat een feestavond, als die
van gisteren, des te aangenamer doet zijn.
Want aantrekkelijk zijn steeds de ge-
nooeglijke avondjes, welke het bestuur
der R. K. Militairen-Vereeniging weet te
organiseeren.
Zoo ook gisteravond. De zaal en tri
bune waren geheel bezet met dames en
heeren alsmede militairen, leden der ver
eeniging, die allen door den W.Eerw. di
recteur, pater C. Haanen, in hartelijke be
woordingen werden verwelkomd.
De heeren Hellmann en van Leeuwen,
de ongeëvenaarde Leidsche voordragers,
kwamen vervolgens met eenige goedge
kozen voordrachten op de planken en wis
ten door eene geestige vertolking een
groot lachsucces te verwerven.
Niet minder in hun soort waren de too-
neelstukjes door de leden der vereeniging
opgevoerd en het publiek bewees dari ook
het gegevene te waardeeren, getuige het
daverend handgeklap, dat den spelers ten
deel viel. Werd in het eerste stukje „De
gefopte Communist" vooral de titelrol
weergegeven, het tweede „De bedrogen
kastelein", gaf goed en vlot spel te zien
van alle medespelenden. Ook de voor
drachten, door de leden gedaan, vielen in
den smaak.
Ten leste de vermelding van het beste.
Want zonder iets aan het succes van spel
en voordrachten af te dingen, mag toch
wel de heerlijke en gevoelvolle zang van
de dames Dora de. Graaf (sopraan) en
Bertels (alt) en den heer H. W. Spendel
(bas) als het voornaamste van den avond
;worden aangemerkt.
Het was een genot, in den solozang, te
luisteren naar de goede voordracht en
de duidelijke manier van tekstopvatting,
terwijl de keuze van liederen als een al
leszins smaakvolle en gelukkige kan wor
den geroemd.
Meujffrouw Bertels is een alt, die een
goede school heeft gemaakt en beschikt
over een stem, die van ernstige opvatting
blijk geeft.
De sopraan, mej. de Graaf, heeft een
nu reeds vol en warm geluid en belooft
bij voortgezette studie, veel voor de toe
komst.
In de duetten klonk de samenzang van
de dames zeer gelijk en de uitspraak was
duidelijk.
De bas, de heer Spendel, is bij het
Leidsche publiek geen onbekende. In de
aria uit de „Zauberflöte" kwam het zware
basgeluid^ vooral in diepte, zeer goed uit.
„De Pruimeboom" en „Het gebroken
glas" werden zeer komiek voorgedragen,
terwijl „Bekeerd" en „Gloeiend ge
smeed" op waarlijk gezellige wijze wer
den vertolkt.
Het pianospel van de dames B. en A.
van Ulden droeg veel bij tot verhooging
der feeststemming, vooral inej. Betsy heeft
een zware taak gehad met de begelei
ding der zangnummers.
Wat gezongen werd sloeg in, en de
aanwezigen betoonden hun dankbaarheid
en tevredenheid op ondubbelzinnige wij
ze. 'tZou dan ook de dames-zangeressen
ongetwijfeld tot een toegift genoopt heb
ben, ware het niet dat het groote repor-
toire, ofschoon vlot en zonder vervelende
pauzen afgespeeld, den tijd feitelijk reeds
te lang in beslag genomen had en daar
om werd het „tot weerziens", dat pater
Haanen in zijn slotnummer sprak, met
instemming ontvangen.
De 2e luit. J. G. J. van Loo, van
het 4e reg. infanterie, zal van af 25
dezer een cursus volgen aan de Hem-
brug ter opleiding to(t officier van wa
pening.
De Minister van Financiën brengt
in de „Stat." no. 10 ter algemeene ken
nis
lo. als kantoren waar de Nederland
sche pasmunt, mits voor niet minder
dan vijftig gulden voor de zilveren en
tien gulden voor de nikkelen en bron
zen, kan worden ingewisseld tegen rijks
daalders, guldens en halve guldens, zijn
aangewezen
a. de Nederlandsche Bank te Amster
dam
b. de kantoren der betaalmeesters
c. de navolgende kantoren der directe
belastingen en ter directe belastingen
invoerechten en accijnzen
in de provincie Zuidholland o.m.:
Alphen, Boskoop, Gouda, Gouda (bui
tengemeenten), Katwijk, Leiden (direc
te l^ej&st^ngen), Leiden (invoerrechten
en accijnzen), Leiden (buitengemeen-!
ten), Lisse, Noordwijk, Voorburg, Woer
den
en in de provincie Noordholland o.m.
Haarlemmermeer
2o. de aanwijzing van de kantoren
onder lo., litt. c en d., hierboven gei
noemd, geldt slechts voor zoover d ever-
eischte standpenningen aldaar voorhan
den zullen zijn
3o. de onder lo. hierboven gemelde
de kantoren zijn voor de bedoelde veri
wisseling opengesteld:
dat gemeld bij litlL a, des Maandags,
en des Donderdags (mits geen feesti
dag), van negen tot Half een uur;
die gemeld bij lit. b, dagelijks (Zon-<
éri feestdagen uitgezonderd), van ne«
gen tot twee uur
die gemeld bij litt. c en d, den twee
den werkdag van elke week, of, indien
hij op den eersten dag der maand vali
den derden werkdag, en indien hij op
den laatsten dag der maand valt, den
vierden werkdag der week, op de ge
wone kantooruicn.
Bij Kon. Besluit van 3 Januari j.L
no. 70 is aan den korporaal E. J. Hart-
•mann van het 4e regiment Infanterie een
tijdelijk pensioen (voor een jaar toege
kend ten bedrage van f 84.
Bij de gisteren door het Departe
ment van Koloniën te Amsterdam ge
houden aanbesteding werd het laagst
ingeschreven voor perceel 1, 18.000 M.
kardoessaai door J. en A. L. Ie Poole,
alhier voor f 9081 en perc. 8, 40.000 M.
gebleekt katoen door de Leidsche Katoen-
maatschapp v.h. De Heyder Co., alhier
voor f 7800.
HILLEGOM. „Dr. A r i n s". De Prop.-
Club. „Dr. Ariëns zal haar jaarvergadering
houden op Zondag 16 Januari a.s. ten
huize van den Voorzitter.
Een nieuwe r ij weg. De werk
zaamheden aan den nieuwe rijweg nabij
de Zandsteenfabriek naderen weldra haar
voltooiing. Deze weg welke een ver
binding zal zijn tusschen den rijksstraat
weg en de Veeneburgerlaan, hoopt men
binnen eenigen tijd voor het vervoer open
te stellen.
LISSE. Het bestuur onzer afdeeling van
den N. R. K. Volksbond heeft tegen Woens
dag 19 Januari des avonds te 7 ure in
't bondsgebouw een vergadering uitge
schreven.
De agenda vermeld: 1 opening, 2 no
tulen, 3 ingekomenstukken, 4 installatie,
5 verslag Centrale Raadsvergadering, 6
rapport verificateurs, 7 bespreking Com
muniefonds, 8 mededeelingen van het be
stuur, 9 rondvraag en sluiting.
Blijkens een statistiek van het jaar
1882 werden er toen in Lisse geteelt 17
H.A. Hyacinthen en 14 H.A. Tulpen.
Naar wij vernemen bestaan er plannen
om in den loop van dezen zomer wederom
een statistiek te maken welke ons zeker
heel andere getallen zal te zien geven.
Er zijn thans kweekers welke alleen
14 H.A. Tulpen teelen.
Naar men ons van betrouwbare zijd*
meedeelt zal de Tooneeivereeniging St
Genesius onderafdeeling van onze bonds-
afdeeling op Dinsdag 1 en Woensdag 2
Februari haar gewone winteruitvoering
geven welke dit jaar alleen voor de leden
toegankelijk is welke evenwel in de ge
legenheid zullen worden gesteld éénniel
lid te introduceeren.
NOORDWIJK. Gisterenavond werd in
Café Flora eene uitvoering gegeven dooi
de Bloemist-Werlieden Vereeniging „Dooi
Eendracht verbonden," waarvan de baten
zullen strekken voor hun ziekenfonds.
Bij het binnen treden der zaal viel om
oog op een prachtig geschilderd voor-
scherm waarvan de voorstelling wat in
overeenstemming gebracht met het karak
ter der Vereeniging n.l. een bloemenveld
en op den achtergrond de gemeente Noord-
wijk. Wij vernemen nader dat dit 't werl
wasvan den bekenden kunstschilder Klein-
Diepholt welke deze arbeid geheel belang
loos had verricht.
Alvorens met het programma een begii
gemaakt werd sprak de voorzitter eet
openingswoord en dankte voor det
grooten steun, welke de Vereeniging vooj
deze avond vooral heeft mogen onder
vinden.
In het bijzonder brengt hij zijn dani
aan den heer Burgemeester en aan Graal
Leopold Van Limburg-Stirum-Noordwijb
die de vereeniging door een groote gil