ie Jaargang. No. 85. BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. 9e Scicbclxe 0ou/tomt Bureau OUDE SINGEL# 54# LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent; ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met grjdis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden- betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. De Kinematograaf. De Antwerpsche correspondent der WN, Rott. Crt." schrijft aan zijn blad een stuk, getiteld„van moorden en van kinema's", iwaarvan de strekking is te betoogen, dat de hedendaagsche kinematograaf voor jiedereen een lang niet onschuldig ver- Ipiaak is. De correspondent wijst op het geval yan den man te Antwerpen, die dezer dagen in een aanval van woede zijn vrouw Wurgde. Ook deze liep dikwijls te kijken naar die kinema-theaters, die zoo stilaan ge worden zijn een uitstalling van allerlei gemeenigheid en schandaal, een school voor moord en inbraak. Ik kan voorbij de schetterende reclamebiljetten, vol angstwekkende voorstellingen van allerlei ïnoord en deugnieterij niet gaan, schrijft 'de correspondent, zonder een oogenbük !bij me zelf te denken: hoe mag het er in de koppen dertoeschouwers van zulke dingen wel .uitzien? wat moet daar uit .worden? Geen moord, of ze wordt daar, in die 5,kinema's" toch uitvoerig levendig, beel- delijk voorgesteld, het gemengde bericht in al zijn akeligheid wordt daar geïllus treerd, op een wijs, die u denlheellen poes pas op de tong doet proevenwat daar ®an rots en vunzigs uit teven en samen leving te vergaderen is krijgt ge voor den neus, met de walgelijke getrouwheid van den volmaakten fotograaf, zonder ie en spoor van kieschheid of kunst: vla tranche de vie" in haar meest viezen vorm, het feuilleton van de vuigste soort Een der merkwaardigste uitvindingen yan dezen tijd wordt aldus misbruikt om (er munt ,uit te 'slaan met vuilnis. Het goede tooneel, het ooncert wordt verlaten yoor de „kinema". De ouders leiden daar hun kinderen naar tcj. De correspondent hoorde nog «onlangs een jongentje uit een goede fa milie zeggen: ,,'t Was er schoon, zulle: jallemaal inbreken en vechten met mes sen!" Wel een aardige aanschouwelijke les, zou 'k meenen. De Antwerpsche schrijver besluit zijn ibrief met de ook voor ons behartenswaar- dige overweging: „Neen, ik beweer niet, dat er een nood wendig verband tusschen misdaad en ki- inema behoeft te bestaan. Maar, nu ik er even over denk, vraag ik. me af, of eigenlijk een openbaar be stuur niet volkomen gerechtigd zou zijn, uit een juist besef van zijn plicht, en ter bescherming van de zielen van groote |en kleine kinderen, een -zeer ernstig toe dicht te gaan oefenen over den aard en het gehalte van wat in de kinema-the- flters wordt vertoond? 't Kan geen openbaar bestuur onver schillig laten, dat daar avond aan avond 'leen druk bijgewoonden cursus gegeven /Wordtin wansmaak, moord, inbraak, en Wat gij nog meer van dien aard wenscht <te noemen. Of kan het wèl?" Frankrijk. De abdij van Solesmes. De bekende abdij van Solesmes staat, dooals men weet, na het verdrijven van ide orde-broeders, die haar naam een we- teld-bekendhedd hebben gegeven, nog al tijd leeg en verlaten. De liquidateur, de man, die de abdij voor de regeering ver- [koopen moet, heeft den prijs van een miilioen francs, dien hij eerst vroeg, al Verlaagd tot 500.000 francs. Maar vruch teloos. Nu komt de „Intransigeant" met een keer eigenaardige onthulling. Een schat rijk Amerikaan, in Parijsche kringen wel bekend, bood aan een viertal groote (vereenigingen, van schilders, musici, li teratoren enz. aan de abdij te koopen K>m ze aan die vereenigingen cadeau te doen, zelfs zonder een enkele bindende Voorwaarde. Maar de besturen van die vereenigin gen hebben dit schitterend aanbod een voudig afgewezen onder voorwendsel, dat de onderhoudskosten y&q j 2.000 francs, voor hen te hoog waren. Nu is dat na tuurlijk een erg gezocht voorwendsel want 3000 francs heeft voor een groote vereeniging niets te beteekenen. De eeni- ge reden is dan ook, dat de kunstenaars zoo fijn-gevoelig zijn om geen gestolen goed te willen aanvaarden, ook al wordt het hun heelemaal cadeau gedaan. Voor de Fransche regeering beteek ent dat wel een fijn lesje. België. Leopold's dood. De Parijsche 3,Croix," het leidende ka tholieke orgaan, .beweert uit de meest zekere bron, d. w. z. na een onderhoud met een ^buitengewoon goed ingelicht persoon", het volgende te weten om trent koning Leopolds dood. Het Pa rijsche blad schrijft dan: Men heeft in den laatsten tijd veel over Leopold II, veel over zijn privéleven en veel over zijn christelijk uiteinde gespro ken. Velen vragen zich af of de koning geen comedie gespeeld heeft, want zijn privaatleven was beklagenswaardig, was schandelijk en het zal niemand invallen het te willen verdedigen, maar desniette min was zijn uiteinde hoogst Christelijk, en zelfs stichtend. Ongetwijfeld was de koning geloovig, ondanks zijn talrijke ze delijke afdwalingen. Hij dacht reeds eeni- gen tijd aan den dood en sprak daarover als iemand, die ten minste goed wil af sterven. Voor vijf maanden bij een ieersten aanval van zijn nierkwaal dacht hij er reeds aan zijn geweten in orde te bren gen. Daarna werd hij weer ,wat beter en sprak er niet meer over. Toen hij zich echter in December erg min gevoelde, liet hij geheel uit eigen beweging den Déken van Laeken komen bij wien hij biechtte en communiceerde. Barones Vau- ghan begaf zich denzelfden dag naar de pastorie en deed eveneens. Toen heeft de deken van Laeken aan het ziekbed des konings het kerkelijk huwelijk voltrok ken. Dat is gebeurd elf dagen voor 's konings dood. Sinds dit oogenblik ver toonde de koning een groot geloof en een volkomen overgave aan Gods H. wil. Voor de operatie echter wilde hij nog eens biechten en het H. Oliesel ontvan gen. Hij verzocht om een vollen aflaat in articulo mortis. De deken zeide den koning toen, dat een voorwaarde voor dien aflaat de aanvaarding van den dood is. Dit deed den koning weliswaar een oogenblik ontstellen, .maar spoedig ver mande hij zich en zeide: „God is de Heer, ik ben in Zijn Hand en aanvaard alles wat Hij wil." Nog wilde de Koning, dat de Deken bij de operatie zou tegenwoor- dg zijn, om heim in het uiterste geval nog eens de absolutie te kunnen geven. Na de operatie zeide de Deken dat er veel voor de genezing des konings gebeden werd, dorch Leopold antwoordde: „Laat men toch op de eerste plaats voor mijn ziele- heil bidden." ,Wat nu de voortdurende aanwezigheid van mevrouw Vaughan aan het ziekbed betreft dit was, na de rehabi litatie, tengevolge van het kerkelijk huwe lijk haar plaats geworden, waarvan men haar niet mocht verwijderen. De koning is plotseling gestorven, maar God heeft hem de genade betoont, dat hij tijdig zijn ge weten kon regelen,. Tot zoover de „Croix." De medege deelde feiten komen waarschijnlijk, zoo niet direct, dan toch indirect van den De ken van Laeken zelf, hetwelk o. a. daar uit blijkt, dat er bijzonderheden in voor komen, die hij alleen met zekerheid kan weten. Amerika. De duurte van het leven Senator Elkins, wiens naam aan zoo vele belangrijke maatregelen van wetge ving aan zoovele belangrijke maatregelen van wetgeving in d-e Vereenigde Staten verbonden is, heeft in den Senaat te Was hington voorgesteld, dat eeii enquête zal worden gehouden naar de oorzaken van de stijging der kosten van levensonder houd in de Ver. Staten sinds 1900. Die quaestie gaat den senator zeer ter zeer ter harte, en hij heeft er zijn gemoed over gelucht tegen een tijdschriftmede werker, die hem kwam interviewen. Als oorzaken somde Elkins o. m. op, dat toenemende goudproductie en de toe nemende spilzucht de prijzen hadden doen stijgen. De Franschen kunnen be staan van wat de Amerikanen verspillen. Dan brengen de Amerikaansche toeristen ieder ja,ar wel 100,000.000 pojid St naar Europa. Landverhuizers uit Europa ne men jaarlijks een dergelijk bedrag mee terug naar hun vaderland, en zenden on geveer de helft van dat bedrag naar huis met elk Kerstfeest. Alles en alles tezamen gerekend beta len de Ver. Staten elk jaar omstreeks 500.000.000 aan het buitenland. Dat is een geldonttrekking, die mede behoort tot de hoofdoorzaken van de toeneming der kos ten van levensonderhoud. Aldus senator Elkins. Kon. Ned. Landbouwvereenlging. Onder het presidium van Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden had gis teren ten Paleize op den Kneuterdijk te 's-Gravenhage een algemeene vergade ring van de Koninklijke Nederlandsche Land'bouwvereeniging plaats. Doordat de voorzitter Hare Majesteit moes>t? ver tegenwoordigen bij de begrafenis van luit.-generaal Thiange kon Z. K. H. de vergadering niet tot het einde jtoe bij wonen. De Prins opende de bijeenkomst met een rede, waarin Z. K. H., na een hartelijk welkomstwoord tot de aanwe zigen op deze eerste algemeene vergade ring na de officieele stichting der vereeniging, mededeelde, dat het aantal aangesloten landbouwvereenigingen op het oogenblik bedraagt 18, het aantal der personeele leden 179 en het aantal der begunstigers 5. Daardoor heeft de ver eeniging thans een eigen inkomen van f 8000, terwijl de Regeering een post van f7000 als jaarlijksche subsidie op de Staatsbegrooting bracht. Ofschoon pas kert bestaande, her innerde Z. K. H. aan hetgeen reeds is verricht. Den secretaris werd opgedragen stu die te maken van het landbouwtentoon stellingswezen in het binnen- en buiten land en werden in verband daarmede door hem diverse tentoonstellingen be zocht. Stappen zijn gedaan om te komen tot een collectieve Nederlandsche inzending op de internationale landbouwtentoon stelling te Buenos-Aires in 1910. Deze tentoonstelling wordt gehouden bij gele genheid van de 100-jarige onafhanke lijkheid van de Republiek Argentinië en biedt een buitengewoon gunstige gele genheid aan om reclame te maken voor onz-en landbouw De heer I. G. J. van den Bosch, hoofdinspecteur van het ^Nederl. Rund veestamboek, wien een 'onderzoek is op gedragen, zal tegen het einde van deze maand, wanneer hij zich zoo volledig mo gelijk van den toestand in Argentinië op de hoogte zal hebben gesteld, advies geven over de deelneming aan de Land- bouw-tentoonstelling en de wijze hoe dat het beste kan geschieden. Inmiddels moet hier te lande getracht \yorden een syndicaat te vormen van belanghebben den én belangstellenden in deze aange legenheid, want het zal duidelijk zijn, dat de Koninklijke Nederlandsche Land 'bouwvereeniging onmogelijk het daaraan verbonden geldelijke risco op zich kan nemen. Het hoofdbestuur der Konink lijke Nederlandsche Landbouwvereeni- ging benoemde een commissie, bestaan de uit de heeren mr. Wi. J. baron' VaW Dedem, dr. E. van Welderen baron Ren- gers en V. R. IJ. Croesen, die in op-< dracht heeft zich met de vorming yan dat syndicaat bezig te houden. Het hoofdbestuur der Kon. Ned. Land- bouwvereeniging besloot uit de begroo ting voor 1910 een bedrag van f1000 beschikbaar te stellen, welke som'vóór het danspreken van de gelden van het syndicaat dienst zal moeten doen voor dekking van' een eventueel telijden ver lies. Z. K. H. deelde vervolgens mede, wat door devereeniging gedaan wordt ter bevordering van de deelname uit Neder land aan de z.g. Grocers Exhibitions in Engeland en concludeerde ten slotte uit het medegedeelde, dat er in de korte spanne tijds, die er sedert het officieel in werking treden der Ko i. Ned. Land- bbuwvereeniging verliep, reeds een ruim veld voor nuttige werkzaamheid was ge opend, een veld, dat oj> den duur nogj aanmerkelijk vergroot zal kunnen wor den, zonder dat wij daarom op het ter rein der provinciale Maatschappijen en Bonden komen. P&xm kwam in Behandeling het huis houdelijk reglement, dat onveranderd werd goedgekeurd. Het rapport van den secretaris over het Landb.tentoonstellingswezen werd vervolgens na ampele bespreking voor kennisgeving aangenomen. Het voorstel van het hoofdbestuur om in *1913 te 's-Gravenhage een algemeene Landbouwtentoonstelling te houden werd onder applaus aangenomen en het Dagelijksch Bestuur gemachtigd alle voorbereidende stappen te doen. Tot leden van het hoofdbestuur uit de personeele leden .werden gekozen de heeren F. B. Löhnis te 's-Gravènhage L. Broekema te Wageriïngen en mr. *W. M. van Lanschot te 's-Hertogenbosch. Tot lid van het hoofdbestuur uit de begunstigers werd gekozen de heer A. M. Tromp van "Holst te Amersfoort. Bij het einde der vergadering werd aan het aftredende voorloopige hoofdbe stuur bij monde van den heer H. J. E. van Heek de dank der vergadering ge bracht, waarna de tweede voorzitter, jhr. mr. G .L. M. H. 'Ruys de Beerenb'rouck de bijeenkomst sloot. Koninklijke Besluiten. Met ingang van 1 Febr. is eervol ontslag verleend uit zijn betrekking van Rijksboek houder der 2e kl., ten kantore van den betaalmeester te Amsterdam, aan den heer J. W. Heyink; is eervol ontslag verleend aan den Rijksboekhouder der 3e kl. ten kantore van den betaalmeester te Maas tricht den heer J. A. Van der Vliet, welk ontslag zal gerekend worden te zijn in gegaan met den 1 Jan.; is, met ingang van 1 Maart benoemd tot Rijksboekhouder der 3e kl. ten kantore van den Betaal meester te Alkmaar de heer D. Koorn. Aan den heer N. E. Hellmund, is op zijn verzoek, met ingang van 1 Jan. eervol ontslag verleend uit zijn betrekking van consul der Nederlanden te Caracas, onder dankbetuiging voor de langdurige en goede diensten door hem als zoodanig aan den lande bewezen. Met ingang van 1 Febr., is benoemd tot directeur van het Huis van Bewaring te Leewarden J. Haaitsma, thans cipier van de strafgevangenis te Goes. Zijn benoemd tot vertegenwoordigers van de Regeering op het in Augustus a.s. te Kopenhagen te houden internatio naal congres van instellingen van wel dadigheid, W. Hovij, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal te Amsterdam; ■prof. dr. W. H. Nolens, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal te 's Graven- hage; J. F. L. Blankenberg te Amsterdam en dr. H. J. De Dompierre de Chaufepié te 's Gravenhage. Bij het personeel van den genees kundigen dienst van het leger in Ned.- Indië zijn benoemd en aangesteld tot offi cier van gezondheid der 2de kl. de artsen W. M. Van der Veur en A. Greve. Met den 18en Januari is de kapitein luitenant ter zee K. J. Karsebooin eervol ontheven van het bevel over Hr. Ms. wachtschip te Amsterdam en dit bevel alsdan opgedragen aan den kapitein luitenant ter zee W. Cornelis. Mr. T. M. C. Asser. Den 14en April a. s. zal het 50 jaar geleden zijn, dat de Minister van Staat, lid van den Raad van State, inr. Tobias Michael Carel Asser, te Leiden promo veerde tot doctor in de rechtswetenschap op proefschrift: „Het bestuur derbuiten- landsche betrekkingen volgens het Neder landsche Staatsrecht". Onbevvoonbaarverklaringen. Gedep. Staten van Zuid-Holland be handelden gisteren een tweetal voorzie ningen, door gezondheidscommissiën in gesteld naar aanleiding van het feit, dat de gemeenteraad geen gevolg gaf aan haar advieezn tot onbewoonbaarverkla- ring van eenige perceelen. In de eerste plaats: een voorziening van de gezondheidscommissie te Bode- gra ven, betreffende eenige woningen te Zevenhoven. De gebreken, op grond waarvan de onbewoonbaarverkla ring werd voorgesteld, waren bouwval ligheid, defecte schoorsteen, defect dak, vochtigheid, onvoldoende Iichttoetreding gebrek aan drinkwater en last van rat ten en muizen. De inspecteur van de volksgezondheid, de heer De Graaff, ad viseerde tot onbewoonbaarverklar- ring ook van een woning, welke de ge zondheidscommissie niet in haar be roep heeft begrepen omdat dit, evenals ,nog een ander perceel, was verbeterd. Omtrent deze woning zou dus, naar de; rapporteur, jhr. mr. De Geer, deed op merken, door Ged. Staten geen b'eslis-| sing kunnen worden genomen. Een aindefi perceel werd door de gezondheidscom-r missie wèl, door den inspecteur niet on-i! bewoonbaar geacht. Wel was de inspeq-,' teur met de commissie van meening^' dat de geconstateerde gebreken niet wa ren te verbeteren, maar hij verschilde met haar over de vraag of de woning daardoor ongeschikt ^r bewoning is, en, terwijl hij haar daartoe niet onge schikt achtte, meende de commissie dat deze woning zelfs gevaarlijk is, in ver band met de algemeene bouwvalligheid! van een gfeheele rij woningen. De tweede voorziening was van 'de gezondheidscommissie le Gouda be- treffende een woning aldaar, waarvan de woonkamer een hoogte van 2.17 M. heeft terwijl dit behoorde te zijn min'-" stens 2.25 M. De on'bewoonbaarverkla- ring was voorgesteld op grond van on voldoende toetreding van licht alsmede, omdat het privaat zich niet op de ge- wenschte plaats bevond. Nadat eerst de' eigenaar was aangeschreven om verbete ringen aan te brengen en deze daaraan niet had voldaan, stelden B. en W. de onb'ewoonbaarverklaring voor, maar de gemeenteraad verwierp mét '11 tegen 4 stemmen dat voorstel. Hierbij liet de Raad zich voor een deel leiden door medelijden met de bewoonster, een win kelierster, omdat deze bij onbewoonbaar-' verklaring misschien broodeloos ^ou, worden, maar ook blijkbaar door de overweging dat de woning toch ook niet zoo slecht of ongeschikt was, want bi), de discussie werd het voorstel tot on- jb'ewoonbaarverkjaring bestreden door een raadslid die 'meende dat e r aan licht en lucht geen gebrek was in de woning en vele andere woningen minder ge-i schikt waren, terwijl ook een ander raadslid verklaarde een aangenamen in druk te hebben gekregen van de wo-j ning en dat deze netjes bewoond werd/ Hiertegen werd evenwel anderzijds door een raadslid opgemerkt, dat er zijns in ziens, nu de eigenaar niet voldeed aan de aanschrijving tot verbetering, niets anders overbleef dan een voorstel tot onbewoonbaarverklaring en dat deze nu ook behoorde te worden uitgesproken. Naar aanleiding hiervan deed de rap porteur jhr. mr. De Geer, opmerken', dat een dergelijke onbewoonbaarverkla ring als sanctie op de aanschrijving in strijd zou zijn met de wet omdat deze zegt, dat onbewoonbaarverklaard moet worden wanneer de verbeteringen in de aanschrijving, bedoeld niet zijn aange bracht en de woning dientengvolge on geschikt is ter bewoning, dus niet een onbewoonbaarverklaring enkel wegens het niet voldoen aan de aanschrijving tot verbetering. De secretaris der Ge zondheidscommissie iichtte nog nader het standpunt dezer commissie toe, daW de woning ongeschikt is, terwijl de im specteur van de Volksglezpndheid, de heer Van Boven, verklaarde, de wo-, ning niet voor verbetering vatbaar en ongeschikt ter bewoning te achten. De eigenaar deelde intusschen mede dat dé woning in het vervolg al$ pakhuis zal gebezigd worden en dat aan de aani schrijving tot verbetering indertijd geen gevolg was gegeven óhi financieele re denen. De beslissing van Ged. Staten volgt later. LEIDEN, 11 Januari. Jean Luzac herdacht. In de gisteren gehouden vergadering van de afdeeling der Kon. Academie van Wetenschappen voor taal-, letter-, ge schiedkundige- en wijsgeerige weten schappen, heeft de waarnemend voorzit ter, prof. dr. S. A. Naber, na eene her denking van de twee kort geleden door den dood der Academie ontvallen leden,- mr. N. G. Pierson en dr. S. J. Warren,- gesproken over mr. Jean Lazac als hoog leeraar. In zijne inleiding herinnerde spreker er aan hoe op 8 Sept. j.L te Leiden door eene deputatie uit Philadelphia hulde is gebracht aan de verdienste van inr. Jean Luzac jegens de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, door onthullting van eed bronzen gedenkplaat. In verband hiermee de schetste spr. in het koxt de werkzaam-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1910 | | pagina 1