3
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Ie Jaargang.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Leiden 9 cent per week, ƒ1.10 per
kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal.
Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/« cent.
Maandag
Januari
1910.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 15 regels 50 cent, iédere regel meer 10 cent.
H.H. CORRESPONDENTEN wordt
verzocht hunne nota's over het
afgeloopen kwartaal zoo spoedig
mogelijk in te zenden.
België.
Dd aartsbisschop van iMechelenj Z. El
Kardinaal Mercier# wekt in een mande
ment de geloovigen op tot het opzenden
van gebeden voor den overleden koning
Leopold,- die door zijn sterven als over
tuigd christen aanspraak heeft op de ge
beden van alle Belgische katholieken.
Spanje.
Uit Madrid wordt jaan de ?lRddis
post" gemeld,- dat door de rechtbank te
Barcelona vijf vrouwelijke onderwijzers
laan de school van Ferrer wegens roof#
afpersing en diefstal in meer dan 400 ge
vallen gepleegd# tot jarenlange gevange
nisstraf zijn veroordeeld.
In de groote" pers vinden we Vain dit
bericht zonderlingerwijze niets,
Engeland.
Lloyd George, de Engelschè [Minis
ter van financiën,' heeft Vrijdagavond te
Londen een rede gehouden, waarin de
grondbezitters harde waarheden te hoo-
ren hebben gekregen. De minister ver-v
klaarde, dat in geen ander Europeesch
land de bodem zoo weinig opbrengt als
in Engeland, doordat het daar heerschen-i
Sche stelsel het kapitaal ontmoedigt. De
grond dient uitsluitend ten voordeele dër
hoogere klassen en niet ten bate van
het volk, en daarom achtte de minister
het noodig, eens duidelijk en onomwpn-
Jden te verklaren, dat de grond £r
yoor de boeren en niet voor de paH
ttr ijzen.
Zoolang men de kwestie Van "bet
grondbezit niet heeft opgelost, zal het
(werkloozenvraagstuk voortdurend groo-
iter verhoudingen aannemen. De oorzaak
ider voortdurende werkloosheid moet
niet worden gezocht in de buitenland^
sche tarieven, maar in den toestand],
Waarin de Engel sche landgoederen vet-
keeren.
Wanneer het grondbezit behoorlijk ge-
tegeld zou zijn, dan zouden vele be
iwon ers van groote steden zich gaarne
Op het platteland vestigen.
Amerika.
Een telegram uit New-York aan de En-
gelsche bladen verklaart dat volgens be
tichten uit New-Foundland de vloot bij
jden jongsten orkaao ernstig heeft gele
den. Twaalf vaartuigen raakten verloren#
iverscheidene werden ernstig beschadigd).
'Zestig man zijn omgekomen.
Rusland.
Te Odessa is een hoofdinspecteur Van
politie,- Mikieff geheeten, veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf. H.et bleek; dat
deze heer in acht maanden tijd niet min
der dan 12.000 roebel had geïndl door
[afpersing. Hij dreigde p4 geheel onschul
dige burgers met een aangifte ;,al's po
litiek verdacht!"
De Petersburgsche prefect Van poMe
heeft den bladen verboden berichten over
huiszoekingen en arrestaties te publicee-
ren, vermoedelijk met het oog op de be
grafenis van grootvorst [Michael^
Hofbericht.
H. M. de Koningin en Z. K'. H. 'de
Prins gebruikten Nieuwjaarsdag het
middagmaal bij H. M. de Koningin-Moe-
fder. j
Z. K. Ff. Prins Hendrik is gister och
tend per Staatsspoor van 8.55, reizen-
Ide in een s^lonrijtuig# naar Meiningen
Vertrokken.
De Eerera^d.
Het bericht der samenstelling Van
>eer n^eer in zake de lintjesqueastie
w°' -veegde zijde verklaard te
zijn l mededeeling tevens,
dat de zaak nog^ÏÏei zoover gevorderd is.
Koninklijke Besluiten.
Jot ridder in de Orde van Oranje
Nassau is benoemd L. Rijneveld, ont
vanger der gemeente Willige Langerak.
Met ingang van 16 Januari 1910
is Benoemd tot burgemeester der ge
meente Purmerend F. C. A. H. L. Ca-
valjé, met toekenning van gelijktijdig eer
vol ontslag als burgemeester der ge
meente Wieringen en tot burgemeester
der gemeente Bovenkarspel O. Boon Jbz.
Met ingang van 1 Jan. 1910 is
benoemd tot secretaris van het college
van curatoren der Technische Hooge-
scihool te. Delft J. F. De Vogel, civiel-!
ingenieur te 's Gravenhage commies bij
het Departement yan Waterstaat.
Voor het tijdvak van 1 Januari tot
en met 31 Aug. 1910 is benoemd tot
leeraar aan de R. H. B. ST te Oroning<en
J. H. Schutt, aldaar.
- Met ingang van 1 April 1910 is
aan den commies van het Departement
van oorlog B. W. Hamanh, met het oog
op zijn leeftijd, eervol ontslag als Zoo
danig verleend.
Met ingang van 1 Jan. 1910 zijn
benoemd tot 2e assistent bij de directie
van de Rijkspostspaarbank W. H. J#i
Polman en C. W. Koch, thans tijdelijk
ambtenaar bij bedoelde instelling.
Met ingang van 1 Jan. 1910 is aan
dendirecteur van het spoorwegpostkan
toor no. 2 te Rotterdam P. jW. Pape-
gaay als zoodanig eervol ontslag ver
leend.
Bepaald is dat de majoor der Ar
tillerie van het leger in Ned.-Indië L.
Tielenius Kruijthoff van en met 1 Jan.
1910 voor den duur van de hem op te
dragen dienstverrichtingen in Het belang
der koloniën, bij bet Indische leger ge
voerd wordt als „gedetacheerd in Ne
derland en als zoodanig wordt ge
plaatst bij het Departement van Kolo
niën!.
iWj. J. G. De Baas, is met ingang
van 1 janiuari 1910, voor den tijd van
een jaar tijdelijk werkzaam gesteld bij
het aan het Departement van Koloniën
verbonden Technisch Bureau.
Voor het tijdvak van 1 Jan. tot
en met 31 Dec. 1910 is benoemd tot
leeraar aan de R. H. B. S. te Steen wijk
J. Bleeker, ambtenaar ter gemeente
secretarie aldaar en "is den benoemde
machtiging verleend om tegelijk rnet
Zijne betrekking van leeraar aan de R.
H. B. S. te bekleed en die van ambte
naar ter gemeente-secretarie aldaar.
Oedep. Staten van Zuid-Holland heb
ben alsnog Vrijstelling van militiedienst
op-grond van broederdienst verleend aan
den Ioteling Gerrit Schoorel te Bos
koop# die door den Militieraad tot den
dienst werd aangewezen,- nadat hij zieke
lijke gesteldheid of gebreken als reden
van vrijstelling had ingebracht,- en die,
hoewel na de uitspraak van den Militie
raad omtrent de aangevende reden van
vrijstelling,- toch nog tijdens den Militie
raad zitting hield, onder vertooning vatj
het zakboekje als milicien van zijn over
leden broeder Cornelis Schoorel,- doch
zonder de door de wet gevorderde be
wijsstukken over te leggen,- aan den Mi
litieraad ook broederdienst als reden van
vrijstelling heeft opgegeven.
Gedeputeerde Staten hebben hierbij o.
a. overwogen,- dat alleen dan het inge
brachte bezwaar recht van vrijstelling
wegens broederdienst" door hun college
niet onderzocht zou mogen worden indien
't geval van art. 82 sub lo der Militiewet
aanwezig mocht zijn,- n.l. indien de Iote
ling bij den .Militieraad niet eenige reden
van vrijstelling had ingebracht; welk ge
val hier niet aanwezig is, en dat in de wet
geene bepaling voorkomt# welke belet,
dat de overlegging van de tot staving van
broederdienst gevorderde bewijsstukken
eerst bij de behandeling der zaak in hoo-
ger beroep geschiede,- zooals hier ge
beurd is.
Naar aanleiding van de Kon. Besl.#
van 11 Dec. Ï.I.# waarbij op grond van bij
zondere plaatselijke omstandigheden be
paald is# dat tot 1 Januari 1915 de in art.
1# 2e lid, van de Drankwet bedoelde on
derscheiding van verkoop van sterken
drank in het klein in verkoop voor ge
bruik ter pfaatse yan verkoop en yoor
gebruik elders dan ter plaatse van ver
koop niet van toepassing is op het deel
Katwijk aan den Rijn van de gemeente
Katwijk met een bebouwde kom van
IHSSE 500Q jnvyoaers# \yeUg dgel Ugf
buiten de kom en zelf geen bebouwde
kom Van meer dan 5000 inwoners be
vat# hebben Ged. Staten van Zuid-Hol
land de lijst van gemeenten als bedoeld
bij art. 17 Jid der drankwet aangevuld
met de vermelding dat in het deel Katwijk
aan den Rijn der gemeente Katwijk
de splitsing nyet geldt
Op Nieuwjaarsdag hebben vele auto
riteiten zich ingeschreven in het felicita-
tieboek dat ten Kon. Paleize en in dat
van H. M. de Koningin-Moeder neder-
gelegd was.
De Amerikaansche generaal Wood
ford# die nog tot liet laatst dezer week
in de residentie blijft, behoorde tot de
velen, die op deze wijze aan rde vorste
lijke familie hun felicitatie aanboden.
LEIDEN, 3 Januari.
St. Joseph Gezellen-Vereeniging.
Gisteravond is de nieuwe praeses van
de Leidsche St. Joseph Gezellen Veree
niging# de WelEerw. heer A. LTh. J. van
der Laar# plechtig door den centraal-pre-
sident# den WelEerw. heer A. J. Clarijs
van Amsterdam geïnstalleerd.
De zaal der vereeniging was tot in alle
hoeken gevuldbehalve gezellen en leer
lingen waren aanwezig de Z.Eerw. heer
P, .L. Dessens# deken der stad# len de
W.Eerw. heeren Borsboom# v. d. Meer
en Moerel# alsmede de eerw, heeren theo
loganten van den .Bergh# Filbry# van
Schaik en Schamper,
Nadat door allen het Gezellenlled
geestdriftig was ingezet# beklom de Wel
Eerw, heer Clarijs- het spreekgestoelte
om na den spreuk #,God zegene het eer
zame handwerk" in warme bewoordin
gen den nieuwen president# bestuur en
leden geluk t e wenschen, Spr. herinner
de dat het de derde maal is, dat hij teLei-
den een praeses komt installeeren. Drie
is scheepsrecht# of, zQoals men tegen
woordig zegt: alle goede dingen bestaan
uit drieën en daarom hoopt spr., dat de
president een blijvertje zal zijn (appl.)
Ter aanbeveling van kapelaan Van der
Laar zal spreker niet veel zeggengoede
wijn behoeft geen krans en van harte
wenscht spr.# dat hij vooreerst niet weer
hier moet komen om een praeses te ver
welkomen, maar dat kapelaan Van der
Laar vete jaren aan het hoofd der vereeni
ging mag staan. (Daverend appl.) Want
hij komt gaarne bij de St. Joseph-Gezel-
len; hij is blij met zijn jongens.
Na het meer officiëele gedeelte van
zijn rede# trad de WelEerw. heer Clarijs
in beschouwingen over de heerlijke en
verheffende taak# welke de priester te
vervullen heeft als hoofd der St. Joseph
Gezellen Vereeniging en weerlegde in
aansluiting daarmede de bemerking, dat
de St. Joseph Gezellen Vereeniging uit
den tijd zou zijn en als plant van Duit-
schen bodem hier jn onze Hollandsche
aarde niet kan gedijen. Die aldus redë-
neeren kennen het wezen en doel der Ge
zellen Vereeniging niet.
Vader Kolping# zelf eens werkman ge
weest zijnde# kende bij eigen ondervin
ding de nooden en behoeften van dën
werkmansstand op maatschappelijk en ze
delijk gebied en mét zijn diepen zie
nersblik peilde hij de oorzaken er van. Op
den grondslag van den godsdienst slechts
kon verbetering gebracht worden en va
der Kolping werd priester om zoo voor
het heil der werklieden te arbeiden.
Spr. betoogt de noodzakelijkheid der
St.: Joseph Gezellen Vereeniging,- die den
gezel opvoedt tot huisvader# katholiek
in merg en beenin die aldus gevormde
huisgezinnen zal den christelijken geest
heerschen# waardoor ook de Maatschap
pij Christelijk zal zijn. In onzen tijd is
meer dan ooit noodig een geloof# dat
steunt op echte# diepe overtuiging.
Noodig; is voorts de algemeene jOnt-
wikkeling# kennis vain het vak# besef dat
de arbeid js een roeping door God1 ge
geven# welke bemind moet worden als
middel om de eindbestemming in den
hemel te bereiken^
Is het wonder# dat de gehuwde# die
hier als gezel wordt opgevoed# wil blij
ven# omdat hij de vereeniging Hef heeft
gekregen# geleerd heeft vertrouwen in
haar te stellen Daarom is het zoo schoon
de gehuwden in ons midden te hebben#
die voor ons een krachtigen steun zijn.
Ik feliciteer u# gezellen, dat ge lid zijt
dessc y^êêh.igjng# Jeeft ais schte zones
van Vader Kolping jn de vereeniging; gij
zult u er meer en meer aan hechten en
niet alleen voor u zelf van de heerlijke
vruchten profiteeren, maar door uw
woord en voorbeeld apostelen zijn om
anderen onder onze vaan te doen scha
ren.
Den nieuwen praeses toesprekend;
zeide de eerwaarde redënaar, dat zijn taak
een dankbare is. Onder soms ruwe bas
ten schuilt een degelijke kerndie te zoe
ken en te ontwikkelen is uw grootste zorg
maar ook uw grootste loon.
Daarna hechtte spreker onder daverend
gejuich kapelaan van der Laar het in
signe als teeken zijner waardigheid op
dè borst.
De WelEerw, heer Van der Laar dank
te den centraal-president voor zijn harte
lijke toespraak. Spr. weet, dat groote ar
beid vweischt wordt om het doel der Ge
zellen Vereeniging te bereiken, doch als
allen #,post vatten bij St. Petrus Kruis
banier"# zullen zij zeker goede leden van
de vereeniging zijn. Nog langen tijd hoopt
spreker het voorecht te hebben praeses
der Leidsche St. Joseph Gezellen Vereeni
ging te zijn.
Het verdere gedeelte van den avond
werd in feestvreugde doorgebracht. Iets
geheel nieuws voor de vereeniging was
de vertooning der lichtbeelden# die dooi
den bioscoop van den president op het
doek werden te voorschijn gebracht.
A4et spontaan gejuich werd begroet het
voltallig bestuur met den nieuwen prae
ses in zijn middenniet minder hartelijk
was het applaus toen het doek achtereen
volgens de afbeeldingen van den Zeer-
Eerw. heer Deken en verschillende eer
waarde heeren geestelijken der stad ver
toonde# terwijl een enthousiast Wilhel
mus werd. ingezet bij-het laatste nieuwe
portret van Koningin en Prinsesje. ,Van
de overige voorstellingen vermelden wij
o.a.: #,Het paard pp hol", dat buitenge
woon in den smaak viel; alsmede de ge
schiedenis van Jeanne d'Arc.
De tooneelafdeeling zorgde door eeni
ge geestige voordrachten voor gepaste
afwisseling# terwijl het strijkorkest zich
den geheelen avond deed hooren,
Aan het Postkantoor Leiden en 'de
daaronder ressorteerende huipostkanto
ren werd gedurende de maand December
1909# ingelegd f88782.05, en terugbe
taald f 85006.94. Het laatste, door dat
kantoor uitgegeven boekje draagt het
nummer 31845.
rrr; Zaterdag j.l. herdacht de heer F, 'A,
Verster v. Wulverhorst den dag# waarop
Rij 50 jaar geleden in betrekking trad
als administrateur van het Museum van
natuurlijke historie, welk ambt door den
ruim 83-jarigen grijsaard nog immer met
jjver en jeugdige opgewektheid wordt
verricht. Hoezeer de jubilaris den wensch
had te kennen gegeven# dien dag
zonder openlijk huldebetoon te zien
voorbijgaan, had op den hiiddag te zij
ner woonhuize een drukbezochte recept
tie plaats, waar ontelbaar veel belangf-
stellenden den heer Verster van Wiulver-
horst hunne opwachting kwamen maken.
Ook in den vorm van bloemgeschenken
ontving hij talrijke betuigingen van ach
ting, vriendschap en symphatie.
Voorheen was deze algemeen geachte
stadgenoot ruim 40 jaren lid van den
Gemeenteraad en thésaurier in het hoog
heemraadschap Rijnland, welke betrek
kingen echter voor enkele jaren met het
oog op zijn hoogein leeftijd door hem
waren nedergelegd.
De gewone maandvergadering van
de Maatsch, van Ned. Letterkunde zal'
plaats hebben op. Vrijdag 7 Januari a.s.,
des avonds te 7 uur in het NutsgebouW.
Als spreker zal dan optreden de heer
A. A. Beekman, Leeraar H. B. S. te
;s Gravenhage.
t—: Op den eersten' Jan. herdacht de
heer H. J. van Nouhuijs zijn zilveren
feest als directeur van de Stoomboot-,
Maatschappij ,^De Volharding". Van
wege de Maatschappij wrd hem bij mon
de van den heer P. Schoemakers een 2
tal fraaie etsen in lijst aangeboden, ter
wijl het personeel den jubilaris een bron
zen beeld de s,Arbeid" vereerde.
'Zaterdag- en Zondagavond was het
gebouw, der onderneming schitterend
verlicht, terwijl ter receptie in de „Ver
gulde Turk" o.m. werd opgemerkt een
deputatie uit de Kamer van Koophan1-
del en ^brieken.
Gieren speelde Ajax tegen Velocitas
op het Quickterrein in den Haag gelijk:
2-2.
De cadetten ware iets sterker, eh bewo
gen zich voortdurend voor het Ajax-doel,
doch het duurde geruimen tijd, voor het
eerste punt gemaakt werd. De Leidenaars
roerden zich intusschen ook geducht, en
wisten gelijk te maken. Daarna werd
hard om de overwinning gestreden, waar
bij beide partijen nog een doelpunt maak
ten, zoodat de uitslag een gelijk spel werd.
Het spel stond over het algemeen op
een vrij laag peil, zoodat van een interes-
santen wedstrijd geen sprake was. Hoewel
de cadetten iets sterker waren, hebben
de Leidenaars dit succesje toch volkomen
verdiend, vooral door hun taai verdedigen.
Er was nagenoeg geen publiek aanwezig.
De 2e luitenant H. L. Warnier van
het 4e Regiment-Infanterie alhier, is aan
gewezen om te worden gedetacheerd ie
's Gravenhage, ter deelneming aan den
gymnastiek-, scherm- en zwemcursus bij
de Normaalschietschool aldaar.
- Onze stadgenoot de heer J. W. van
der Vlugt is door den kolonel commandant
van het 4e Regiment Infanterie toegelaten
tot eene vrijwillige verbintenis als ad-
spirarjt-vaandrig bij het reservekader.
- Voor het tijdvak van 1 Januari tot
en met 31 December 1910 is benoemd
tot assistent bij de botanie aan de Rijks
universiteit alhier, mejuffrouw H. C. C.
la Rivière.
AARLANDERVEEN. Op Woensdag 5
Januari a.s., des morgens te 10 uur zal
aan de Pastorie der R.K. Kerk publiek
verhuurd worden het nieuwe kerkland.
ALKEMADE. Bij openbare kennisgeving
heeft de burgemeester dezer gemeente
medegedeeld, dat het onderzoek naar de
geoefendheid der lotelingen zal plaats
hebben op Dinsdag 11 Januari 1910, des
voormiddags ten 9 pre# iii het gymnastiek-
locaal aan den Morschsingel achter het
Militair Hospitaal ln Leiden.
ALFEN AAN DEN RIJN. Bij het bij het
4e Regiment-Infanterie te Leiden gehouden
examen voor lichamelijke geoefendheid
(getuigschrift E) voor toelating bij het
reservekader slaagde de jongeling C,
Pannevis uit deze gemeente.
GOUDA. De politie alhier heeft twe$
kinderen van 13 en 10 jaar van de straat
opgenomen, die door de ouders in een
volkslogement waren achtergelaten en
door den logementhouder buiten de deur
gezet. De commissaris van politie heeft
yoorloopig voor de kinderen gezorgd, ter
wijl de ouders, genaamd Pi eter Mantel eit
Anna Maria Hooft, worden opgespoord*,
HAARLEMMERMEER. Donderdagfi
morgen ontstond bij den landbouwer Bi.
aan den Hoofdweg oen begin van brand#
dat ernstige gevolgen had kunnen heb-f
ben. Bij liet voeren "liet de knecht de(
lantaarn omvallen waardoor eene hoew
veelheid stroo spoedig in lichte laaie)
stond. Dank zij het kordate optreden)
Van 'den knecht was de brand spoedig)
gebluscht.
- De milicien J. K. te Huigsloot;
die verzuimde z!i|n zakboekje te laten)
afteekenen, is daarvoor in werkelijkert
dienst opgeroepen.
LISSE. In den loop dezer week, Woens
dag 'of Donderdag, zullen onze ouden!
van dagen# welke thans in de gestichte^
te Steenbergen# Heemstede enz., Wor
den verpleegd, worden overgebracht in'
het Piusgesticht alhier.
- In verband met het verbod om op]
Nieuwjaarsdag aan de huizen der inge
zetenen de gewone heihvenschen aan të
bieden# zijn, dank zij de milde bijdrageni
der meergegoede ingezetenen, op Oude
jaarsdag, door bemiddeling van het. Bur
gerlijk Armbestuur, aan den werkende#
stand bons verschaft# waarop zij voor 'eert
daarop aangegeven bedrag aan geld bij
deneringdoenden alhier Jcruidenierswa-
ren e. a. konden bekomen.
Deze maatregel lijkt ons doeltrefefnde?
dan het gewone nieuwjaarwenschen.
- De R. K. Kiesvereeniging #,Liss£'4
zal morgen, 4 Januari, des avonds te
ure# in het hotel De Witte Zwaan har0
jaarvergadering houden. De agenda ver
meldt: 1. opening; 2. notulen; 3. Jaar
verslag; 4. rekening en verantwoording!
penningmeester; 5. verkiezing aanvulling
bestuur; 6. verkiezing afgevaardigde cen
trale# Haarlemmermeer; 7. verkiezing id,
Katwijk-Leiderdorp; 8. Idem prov. Bond!
van R. K. Kiesvereenigingen; 9. Eventrt-
eele mededeelingen; 10. rondvraag e#
sluiting.
=3 yoor he# die £r feeing ia steiRH