terwijl op het terrein een reservoir van
pl.m. 10000 K.G. tricliloraethyleen, met
leiding naar de fabriek zal worden ge
maakt.
Door den commandeerenden off. van
het 4e Regiment-lnfanterie is voor het
eerste half jaar 1910 de levering van
varkensvleesch voor de Soldatennienages
van dat Regiment alhier in garnizoen ge
gund aan den heer Verhoef, Speksla
ger Steenstraat alhier.
De Burgemeester van Leiden.
Naar wij vernemen, wordt in verschil
lende kringen de naam van den Amster-
damschen wethouder, mr. S. de Vries,
genoemd in verband met een benoeming
tot burgemeester van Leiden. (Tel.)
HAZERSWOUDE. Bij het schoolfeest
van gisterenavond, de herdenking van
het 40-jarig bestaan der Chr. School,
waar de heer J. v. Andel, hoofd der
school te Bodegraven, zou optreden,
doch wegens ziekte verhinderd was,
heeft gesproken de heer Adr. Francken,
secretaris der Schoolvereeniging. De be
langstelling ook van de zijde der ouders
was zeer groot.
Aan Notaris C. Korteweg is verlof
verleend zijn standplaats te verlaten van
21 Dec. tot 6 Jan. a.s.de kantoorwerk
zaamheden zullen worden waargenomen
door den lieer G. J. Stoop, cand.-notaris
te Oudshoorn.
HILLEGOM. Bij beschikking van den
Inspecteur der Infanterie is aan de jon
gelingen dezer gemeente Wiedemeijier,
Spilker en Goldeman toegestaan om te
Haarlem in plaats van te Leiden deel
te nemen aan het examen voor het ge
tuigschrift voor viermaanders.
LiSSE. Gisteravond vergaderde het
Kruisverbond „St. Jan de Dooper". De
vergadering was matig bezocht. Na het
gebed opende de Voorzitter met een
woord van welkom de vergadering en
wierp een terugblik op het afgeloopen
vereenigingsjaar en kon met vreugde ge
tuigen, dat dit jaar vruchtbaar is geweest
voor de drankbestrijding. Hierna werden
de notulen gelezen en onveranderd vast
gesteld. Wederom werden enkele leden
geïnstalleerd, waarna de Voorzitter mede
deelde, dat de afd. van Patrimonium een
adhaesie-betuiging had gezonden in zake
het vervroegde sluitingsuur. Verder deelde
spr. mede, dat voor de jaarvergadering
wegens periodieke aftreding bestuurs-
ledencandidaten worden ingewacht. De
heer J. Clemens stelt zich niet meer her
kiesbaar. Bij de rondvraag wenschte de
heer A. Bom, nu de gemoederen een
weinig warm zijn, sterke propaganda te
maken, waarop een voorstel van den heer
Warmerdam, nl. circulaires te verspreiden
in de paroche, als het doelmatigste werd
aangenomen.
Voorts prees de heer W. de activiteit
van het bestuur en stelde nog voor in
het Bondsgebouw spreuken betreffende
de drankbestrijding te doen ophangen.
De Voorzitter zegde overweging toe,
waarop de vergadering door den Voor
zitter, na de leden een Zalig Kerstfeest
te hebben toegewenseht, werd gesloten.
NIEUWKOOP. Toen vrouw Van 't K.
gistermorgen een emmer water wilde
scheppen, viel zij door de gladheid op
de straat en had daarbij het ongeluk
haar rechterarm te breken.
NOORDWIJK. Gisterenavond hield het
„Sint Jeroengilde" zijn jaarvergadering in
café „Het Fortuin" van den heer C. Gor
dijn. Mede ter vergadering waren de
ZeerEerw. heer pastoor Sarter, Adviseur
der Vereeniging en de WelEerw. heeren
kapelaans.
Nadat de Voorzitter, de heer C. J. L.
van der Meer, de vergadering met een
hartelijk woord van welkom aan de op-
gekomenen geopend had, besloot de ver
gadering op zijn voorstel, om de ver
gaderingen voortaan te openen en te
sluiten met den Christelijken Groet. Bij
ontstentenis van den secretaris, las de
Voorzitter de notulen der vorige ver
gadering, die ongewijzigd werden vast
gesteld.
De heer W. N. Alkemade, die volgens
rooster als bestuurslid moest aftreden,
werd met algemeene stemmen herkozen,
terwijl, in de vacature, ontstaan door
't vertrek van den heer J. Prins, voor
zien werd door de verkiezing van den
heer Alkemade.
De rekening en verantwoording van den
penningmeester, nagezien en accoord be
vonden door de heeren J. H. van der
Werf, Th. J. van Went en Jac. Krol, ver
antwoordde f 286,95 inkomsten tegen
f216,40 aan uitgaven, zoodat een saldo
valt te constateeren van 70,55.
De Voorzitter van den St. Jeroens-
Leesbibliotheek, de heer P. de GrootJz.,
bracht verslag uit omtrent werkzaamheden
enz. van het bestuur dezer onderafdeeling
van „'t Gilde". In het leesseizoen 1908/'09
werden 6422 boeken ter lezing uitgereikt,
dat is 979 meer dan 't vorige jaar. Ver
meld werd, hoe er tegenwoordig ook
des Donderdags boeken worden uitge
reikt, echter niet gratis, zooals op Woens
dag, doch tegen betaling van 2Yt. cent
per boek. Het Bestuur sprak den wensch
uit, dat de Katholieke burgers van Noord-
wijk juist op dezen dag boeken zouden
komen halen. Dank werd gebracht aan
vele milde gevers, gevers van geld en
gevers van boeken. Een bijzonder woord
van dank bracht men aan den ZeerEerw.
Heer Pastoor, die toont, er trotsch op te
zijn, dat men de biblotheek zijn troetel
kindje noemt.
Tot bestuursleden van de boekerij
werden herkozen de heeren H. B. J.
Haanoppel en Th. J. van Went, die vol
gens rooster moesten aftreden. Tot nieuwe
leden in 't bestuur koos men de heeren
N. M. Alkemade en W. de Ruiter.
De steeds omvangrijker wordende
werkzaamheden ook door de Donder-
dagsche uitreiking van boeken maakte
't noodzakelijk, dat 't Bestuur werd uit
gebreid.
De heer J. van Eeden bracht verslag
uit over de werkzaamheden van de tooneel-
afdeeling „Utile Delci". We hoorden,
dat ook deze onderafdeeling meer en meer
tot bloei komt, 't ledental is wassende,
wat zeer valt toe te juichen. In 't verslag
werd een woord van warmen dank ge
bracht aan den eersten Adviseur regiseur,
den W.Eerw. Heer kapelaan J. de Vlieger
en aan den kundigen titularis, den W.Eerw.
Heer kapelaan Niehus.
Uit het jaarverslag der St. Lidwina-
vereeniging, die armen zieken, van 't
allernoodigste voorziet, hoorden we daarop
dat deze nuttige vereeniging in 't afge
loopen jaar had uitgedeeld, 5571 L. zoete
melk, 100 L. karnemelk, 671 eieren enz.
In warme bewoordingen bracht Gilde-
voorzitter dank aan de besturen der drie
genoemde afdeelingen, die ieder op haar
wijze nuttig zijn werkzaam geweest Vooral
wekte hij allen op, om de koorden van de
beurs steeds los te houden voor de St.
Lidwina-vereeniging. 's Voorzitters rede
werd luide toegejuicht.
Ten slotte werd uit den boezem der
vergadering het voorstel gedaan, om zoo
spoedig mogetijk in een vergadering van
't St. Jeroensgilde een spreker uittenoo-
digen, die dan dit werd dooreenigen
't meest wenschelijk gevonden een rede
of lezing zou houden over Katholieke lec
tuur en de Katholieke pers.
Het Bestuur nam dit voorstel over en
beloofde, voor de Vasten een vergadering
te beleggen, waartoe ook de dames
leden zullen uitgenoodigd worden, waarin
een spreker zal optreden,
Met den Christelijken groet werd
daarna de vergadering gesloten.
RIJNSBURG. Als een bewijs hoe het
gebruik van geperste turfmolm voer
bloembollen-dek steeds toeneemt, zij ver
meld, dat alleen door Gebrs. de Haan
alhier, dit najaar voor dat doel 30 scheeps
ladingen (tjalken) voor den verkoop zijn
ontvangen. De ondervinding heeft hier
dan ook geleerd, dat het, tenminste op
kleigrond, in alle opzichten aan de gestel
de eischen voldoet. Het tekort aan bladriet
voor bloem bollen-dek wordt hier dan ook
minder gevoeld.
SASSENHEIM. Dinsdagavond hield
de Eervv. Geest. Adviseur van de Afdee
ling Sassenheim en O. van den Ned.
R. K. Volksbond eene lezing over het
socialisme.
In zijn inleiding zeide de Eerw. spre
ker, dat zij.i Eerw. niet het plan had,
een geleerd betoog te leveren, maar
veel meer stelde hij zich voor in de
zielen der aanwezigen een vonkje van
begeestering te doen opspatten, noodig
om met opgewektheid, met taaie volhar
ding uw werkdadig aandeel aan te vatten
van een bepaald punt in den strijd onzer
dagen.
Die strijd wordt aangewezen door uw
katholiek karakter, door de uiterlijke le
vensomstandigheden, doch in Jt bijzonder
door uw lidmaatschap van den Ned. R.
K. Volksbond, wiens devies is het al
oude „Voor God en Kerk, Vorstin en
Land."
Het eerste artikel der algemeene sta
tuten luidt: de strijk! dien de Volks
bond aangebonden heeft, is de strijd te
gen de maatschappelijke dwalingen van
onzen tijd, de vijandige stemming te
genover de Christelijke Volksbescha
ving, een strijd, die ipet iederen dag
voortdringt. Deze vijandige stemming
treffen we vooral aan bij het Socialisme.
Volgens Leo XIII, z.g. is het socialis
me eene moordende pestziekte, die in het
binnenste der maatschappij voortsluipt,
haar geen rust gunt, maar nieuwe om
wentelingen "en rampvolle uitkomsten
voorbereidt.
Zijn Eerw. wilde slechts waarschu
wen om u zeiven en uwe heiligste rech
ten tegenover dat goddelooze stelsel te
bewaken.
Zijn Eerw. geloofde niet, dat hier
volbloed aanhangers van het socialisme
te vinden waren, maar hij vreesde wel,
dat hier personen te vinden zijn met
socialistische ideeën behept, daar we hier
immers leven onder den rook van plaat
sen, waar de roode vaan, al dapper
wordt ontplooid.
De katholieken en Christelijken moe
ten strijden tegen de roode vlammen
van het socialisme, opdat zij niet voort
kunnen woekerende katholieken mo
gen niet «aistig toezien in dezen strijd.
Even als de Romeinsche veldheeren
hunne legers begeesterden met den
strijdkreet „pro aris et focis," wij strij
den voor onze altaren voor onzen huise
lijken haard en den vaderlandschen bo
dem, zoo ook roepen wij in den strijd
tegen het socialisme „pro aris et focis",
want het gaat om ons heilig geloof, om
de christelijke zeden en daarvoor moeten
wij strijden en de overwinning behalen.
Wat droeg ontzettend veel bij tot den
ondergang van het Romeinsche rijk? Het
was het gemis aan Christelijke liefde!
Op het Pinksterfeest verscheen de H.
Geest onder het geloei van een storm,
er werd een nieuwe wereld geschapen,
de wereld van geloof, van Christelijke
gezindheid, van liefde, trouw en offer.
Door de kracht van cjen H. Geest over
wonnen twaalf arme mannen de wereld
en daaiO£ steunend vreezen we niet voor
de socialisten, wij bezitten in dezen strijd
geen betere wapens, dan de leer des
geloofs, hei woord des kruises.
De R. K. Kerk wil niet overwinnen met
bloed en geweld gelijk de socialisten,
maar door de kracht van ons heilig ge
loof, door de leer van het Evangelie!.
De overwinning is ons, maar dan moet
ieder op zijn post zijn.
Ieder huisvader moet waken over zijn
ffou,isg<ezin en hoe het daar staat met
het katholieke leven.
De Socialisten beginnen te spreken
over de loonkwestie, zij willen alleen het
loon van de armen verbeteren en daar
na pas spreken over de andere kwesties,
in het bijzonder de godsdienstige kwes-
tie's een strijd tegen de waarheid, te
gen het bovennatuurlijke.
Zij gelooven niet aan een rechtvaar
digen God, aan een oordeel, aan een
leven na dit leven.
Daarom moeten wij opkomen voor de
rechten en vrijheden, die de katho-
ke kerk toekomen, daarom moeten wij
de offers brengen, die van ons gevraagd
worden en ons in dezen strijd niet te
rug trekken.
Hoevelen worden langzamerhand in
de nétten der socialisten gelokt en na
dat zij een vinger gegeven hebben, wor
den zvij weldra ge'heel eïi al het slacht
offer der verleiding, ja de woorden der
socialisten zijn slechts woorden van ver
leiding en bedrog.
Men heeft wel gevraagd ,hoe het er
in den socialisiischen Staat uit zal zien.
De geschiedenis leert ons dit duide
lijk. De Fransche revolutie onder de
leuze van vrijheid, gelijkheid en broe-
dreschap, met haar stroomen bloeds van
onschuldigen, wier hoofden vielen onder
de bijl van het schavot.
Onder de zelfde leuze rooft en steelt
men de vrijheid, het geld en goed van
een groot deel der beste Fransche bur
gers in onze dagen.
Een republikein uit de dagen der
Fransche revolutie zegt: „Een voJi:
der godsdienst, een vo?k zonde
is een volk zonder vaderland en .xae-
lijkheid, is een volk, dat zich zelf het'
harde juk der slavernij bereidt." En
daarom, al zouden we alles vergeten, wat
de Kerk, wat de Pausen o ns van het
socialisme hebben gezegd, dan moesten
onze eigen belangen ons terug houden,
de dwaasheid te begaan het socialisme
aan te hangen.
De Fransche revolutie zou slechts kin
derspel zijn, indien de socialisten de
heerschappij bemachtigden. Daarom is
het onze plicht ons best te doen, zoo
veel mogelijk leden te wenen voor den
Volksbond, opdat wij krachtig zullen
staan tegenover de eerste opkomende so--:
cialistische neigingen en strevingen.
Mochten in de toekomst de socialisten
ons trachten te verslaan, dan herinneren
wij ons de kracht van het heilig kruis,
dat kruis zullen we ons niet laten ont
rukken ,dat kruis :zal onze borstwering
zijn tegen de aanstormende golven van
het socialisme.
Ook ons vaderland wordt bedreigid
door de sociaal-democraten want de so
cialisten hebben geen vaderland, geen
liefde voor den vaderlandschen bodem
en voor dit vaderland moeten wij strij
den evenals vooil de katholieke kerk en
ook den "koningstroon moeten wij be
schermen.
Den Eerwaarden spreker viel een uit
bundig applaus ten deel.
VOORSCHOTEN. Wederom een auto
ongeluk aan den Rijndijk. De auto H
26 27 reed gisternacht, uit de richting
Leiden, in flinke vaart tegen de ijzeren
leuning van de brug nabij de Vink, ver
nielde de leuning gedeeltelijk, maar
werkte zich daarbij zoo vast, dat hij eerst
na toegeschoten hulp kon loskomen en
toen zwaar beschadigd zijn weg kon ver
volgen.
De laatste weken is men aan den
Rijndijk druk bezig met het plaatsen
van telephoonpalen. Ongelukkig echter
is er een groote, omvangrijke paal juist
voor een gaslantaarn geplaatst in dier
voege, dat het licht uit de richting van
De Vink zeer belemmerd wordt. De be
woners aldaar zullen ongetwijfeld moei
te doen dij: euvel uit den weg te ruimen.
Gisteren herdacht Mej. C. H. Proos
den dag, waarop zij vóór veertig jaar
haar betrekking van hoofd der Chr. Be
waarschool aanvaardde. Veel vlaggen
waren uitgestoken en het ontbrak haar
niet aan talrijke bewijzen van sympathie
en belangstelling. Zij werd gecompli
menteerd en toegesproken door Jhr.
Pompe van Meerdervoort, den heer
Pi'jers, hoofd der Chr. School en door
den heer Lubacli namens de oud-leer
lingen, terwijl de kinderen haar aardi
ge versjes toezongen. Een zilveren ca
deau namens het Bestuur, een mand met
vruchten van het personeel en vij'tf mooie
stoelen van de kinderen vormden de
stoffelijke bewijzen van belangstelling.
Zeer getroffen dankte de jubelarisse
voor al de hartelijkheid.
WOUBRUGGE. Door een voorloopige
commissie zijn alle tiendplichtigen onder
deze gemeente, opgeroepen in het oude
rechthuis alhier op Donderdagmorgen 22
Dec. Het doel van deze vergadering is
om gezamenlijk op te treden en hunne
tiendplichtigheid bij den tiendcommissie
te 's Gravenhage te behartigen en te be
pleiten.
Ongeveer een tachtig tiendplichtigen
zijn opgeroepen.
In de vergadering van leden der
Onderlinge Brandwaarborgmaatschappij
„Woubrugge- Oudshoorn" gevestigd te
Woubruggc is verslag gedaan van de
toestand der maatschappij op November
1909.
Daaruit bleek dat het ledental bedroeg
55, vorig jaar 1 November 51 leden,
daarvan zijn verzekerd 47 leden tegen 24
't vorig jaar en het aantal polissen is ook
vermeerderd met 15 en telt thans 54
polissen.
Het verzekerd kapitaal nu bedroeg
f 715553 tegen f 446313 op 1 November
1908, en het waarborgfonds heeft thans
in kas f 37244.
De op 1 November j.l. geinde premie
bedraag f 979.556.
ZEGVELD. Door den gladden weg en
doordat het paard niet op scherp stond,
gleed een wagen met glaswerk en ijzer
waren van den dijk af in de vaart, waar
door de eigenaar, de heer R. van Woer
den, een f 50 schade leed.
Ingezonden Mededeejingen
a 30 cent per regel.
HERMAN F. A. DAMEN ZOON.
Wijnhandelaren - Hofleveranciers.
Kantoor Burgsteeg
LEIDEN. (,3)
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Vergadering van Dinsdag 21 December.
(Vervolg).
Bij voortzetting van het Lager Onder
wijsdebat bestreed de heer Blum onder
meer de verhoogde toelagen voor de
Rijkskweekscholen en de voorgenomen
verplaatsing der rijksnormaallessen van
Middelburg naar Vlissingen.
De heer Bos zette uiteen dat gezorgd
moet worden dat het openb. onderw. niet
bij het bijzonder onderwijs achter komt te
staan en wenschte allerminst beschouwd
te worden gelijk hij van sociaal-democra
tische zijde is voorgesteld als voorstan
der van gelijkstelling van openbaar en
bijzonder onderwijs.
Hij meent dat tot de kosten der open
bare school ieder moet bijdragen ook die
ouders die hunne kinderen er niet heen
zenden, omdat zij er niet vinden wat zij
behoeven. De orvenbare school heeft een
tweeledig doel: het peil aan te geven
voor ons onderwijs en waarborgen voor
gewetensvrijheid der minderheden, en de
ze beide factoren vindt men niet in het
bijzonder onderwijs dat buitendien geen
staatstaak te vervullen heeft. Spr. bepleitte
verder krachtige bevordering en regeling
van het voorbereidend en lager onderwijs.
De staatsschool blijft noodig, maar ook
het particulier initiatief blijft een groot
arbeidsveld vinden.
De heer Roodhuijzen sluit zich ten
aanzien van het standpunt tegenover het
bijzonder onderwijs geheel aan bij den
vorigen spreker.
De heer v. W ij n b e r g e n brengt hulde
aan den heer Bos, die zich op het stand
punt der pacificatie heeft weten te stellen.
Spreker erkent de noodzakelijkheid der
openbare school, als aanvulling in het bij
zonder onderwijs, én begrijpt dat daar
voor het geld uit de Staatskas noodig
is. Ook hij acht veel beter samenwerking
tusschen links en rechts, dan voortduren
de bestrijding.
Spreker wensebt mede krachtige bevor
dering van het bewaarschoolonderwijs.
Ten slotte zette spreker uiteen, dat de
openbare school geen onderwijzers be
hoort te tellen die zich stellen op het
standpunt van het orgaan van den Bond
van Ned. onderwijzers „De Bode", inzake
de door dat orgaan opgeëischte vrijheid
om al dan niet oranjeliederen op school
te laten zingen. De schoolopzieners be
hoorden niet mede te werken tot de
voordr. ter benoeming van onderwijzers
die dat standpunt innemen.
De heer K e te laar hoopte dat de Re
geering aan dergelijke ketterjagerij niet
zal meedoen, anders zou hij daartegen een
hoogst ernstig protest doen hooren. Dit
ware een grove aanslag op onze vrijheid
van denken. Overigens bestreed spr. den
aanval tegen de openbare onderwijzers,
dat zij een gevaar zijn voor onzen natio-
nalen zin.
De heer Smeenge vroeg opneming
van de schipperskinderen onder de bepa
lingen van de leerplichtwet.
De heer Janssen (Maastricht) ver
dedigde de bijzondere scholen te Maas
tricht tegen de heden te berde gebrachte
grieven, welke hij hoogst overdreven
noemde.
De Min. v. Binnenl. Zaken, de
sprekers beantwoordende, moet het rap
port der ineenschakelings-commissie af
wachten alvorens groote hervormingen te
ondernemen. Een kapstok is die commis
sie niet geweest, er was groote behoefte
aan haar voorlichting. Spr. wil den school
strijd niet doen opleven. Dat wij met den
pacificatie op schoolgebied verder zijn,
dan men verwachtte, bleek uit de rede
voering van Dr. Bos. Toch zal er nog
wel eens wrijving blijven of komen. Niet
overal heeft de openbare school hetzelf
de karakter. Zij is niet overal aanvulling,
bijv .niet in de groote steden; niet over
al kan te haren opzichte een relatieve neu
traliteit worden toegepast. De kwestie
heeft te veel zijden dan dat er nog sprake
zou kunnen zijn van een absolute paci
ficatie. De openbare school wordt intus-
schen meer en meer ■aanvulling, de bijzon
dere regel. Men kan de zaak aan haar,
ontwikkeling overlaten.
Voor openbare scholen wordt nog veel
gedaan, gelijk spr. met cijfers aantoont.
Verhoogt men het subsidie der bijz.
scholen, dan is dat niet tot bevordering
van kleine schooltjes, maar wijl het billijk
is ook voor den bouw van scholen te sub
sidieeren. Een onderzoek daarnaar is nog
gaande. Met den heer van der Molen acht
de Minister kleine scholen niet goed, maar
wettelijke voorziening ertegen is be
zwaarlijk
De grens van f 80 schoolgeld voor sub-
sidieverleening kan niet worden inge
krompen. Het is zelfs de vraag of die
grens wel in de wet thuis hoort. De
school mag niet worden een winstgevend
gevend bedrijf, dit is 't criterium.
Ten opzichte der concurrentie is zeker
de openbare school in gunstiger conditie
conditie willen brengen, maar ongelijk
heid zal altijd blijven, zoolang de open
bare school ook het gemeentegeld, de
bijzondere school alleen het Rijksgeld
ontvangt.
De desiderata der onderw ijzers variee-
ren van 4 ton, die de schoolhoofden ver
langen tot 3 millioen, welke vervulling
van aller wenschen zouden vergen. Dat
is op 't oogenblik onmogelijk.
Ook wanneer men ten opzichte van het
voorbereidend lager onderwijs de hand
aan de ploeg slaat, zullen er duizenden
guldens noodig zijn.
Ten opzichte der examen-commissiën
zegt spr. den hr. Oosterbaan overweging
toe. Ook opneming van schipperskinderen
in de leerplichtwet kan worden overwo
gen.
Eenige subsidieverhooging voor bijz.
kweekscholen zal noodig zijn, wijt anders
de verhouding van het subsidie der nor
maallessen niet behoorlijk gehandhaafd
blijft.
Wat te Maastricht gebeurd is, zal wel
nooit geheel opgehelderd worden. Ver
schillende feiten zijn nog niet geheel be
wezen. Het lied tegen de „rooden" in de
klassen gezongen, keurt de Minister teil
sterkste af.
Het gebeurde te Almelo is in strijd met
het ambt van openbare onderwijzer. Wij
leven in een constitutioneele monarchie
en ambtenaren mogen niet te kennen ge
ven, dat zij voor een republiek zijn. Het
feest te Almelo was een republikeinsche
demonstratie. Of ze daarom door de be
trokken personen ontslagen moeten wor
den is een andere vraag, die niet voor on
middellijke beantwoording vatbaar is. De
Openbare Onderwijzers moeten echter
geen misbruik maken van de hier te lande
bestaande lankmoedigheid.
Intusschen wil spreker de schoolopzie
ners niet aanschrijven, dat zij vooraf een
onderzoek moeten doen naar de gezind
heid van onderwijzers die solliciteeren.;
Een oplossing zoude zijn dat de repu
blikeinsche onderwijzers ruiterlijk erken
nen dat zij niet het recht hebben in het
bijzijn der kinderen van hun gevoelen te
doen blijken.
Het algemeen debat over de afdeeling
Lager Onderwijs werd gesloten.
Bij de verdere behandeling bepleitte
de heer v. d. M o I en verbetering van de
jaarwedden der onderwijzers bij de Rijks
kweekscholen, en de heer Ter Laan bij
wien de heer Ketelaar zich aansloot
deed zulks voor de onderwijzers bij de
leerscholen der Rijkskweekscholen. De
heer v. Wijnbergen drong aan opj
cursussen in de spraakleer bij de Rijks
kweekscholen.
De Minister meende dat de bedoel
de salarissen nog niet voor opvoering vat
baar zijn.
Vergadering van Woensdag 22 Dec. i
De heer Ter Laan bepleitte krach
tige bevordering van het onderwijs aan
idiote kinderen en meerdere subsidie voor
vacantiecursussen in vreemde talen, bij
welker laatsten aandrang de heer K e-
t e 1 a a r zich aansloot.
De Minister kon daaromtrent ech
ter geen toezegging doen. Er dient met
subsidieverhooging maat gehouden te
worden. Wat betreft het amend.-v. Veen
hier betreft het geen toelage, doch een
schadeloosstelling, en er zal niet meer
uitgegeven worden dan noodig is.
Na deze verklaring trok de heer Van
Veen zijn amendement in.
Bij de afdeeling-Kunst en Wetenschap
pen, brak de heer Dolk een lans voor
meerdere verfraaiing van het Binnenhof
en stelde in verband hiermede, ook na
mens de heeren Elapd, Helsdingen, v,
d. Molen, v. Veen en v. Vlijmen, de
volgende motie voor:
„De Kamer, van oordeel, dat door de
„Regeering de wenschelijkheid en uit
voerbaarheid dient onderzocht te wor-
„den van de verkrijging van alle terreinen'
„gelegen tusschen den nieuwen verkeers
weg Spui-Buitenhof, de Kapelsbrug, de
„Hofstraat en den Hofsingel, ten einde
„te kunnen komen tot een doelmatige uit
breiding van de Rijksgebouwen aan de
„Zuidzijde van het Binnenhof, gaat over
„tot de orde van den dag".
Deze motie zal worden gedrukt en
rondgedeeld en later worden behandeld,,
De heer v. A s c h v. W ij gk opkomende
tegen het maken van een tweede Rijks
museum van het Museum (Lambert van
Meerten te Delft) meende dat^ er niet
zooveel £tiu€3 ïF.S€Stcr. ültgëtfóKKcri wör«
den voor aankoopen en stelde daarom
bij amendement, ook namens de heeren;
de Steurs, Dolk, Ketelaar, v. Vuuren en
v. Idsinga voor, den post met f2000 tal
verminderen.
De Minister bestreed het amende
ment, betoogende dat hij door dit jaar
