Tweede Blad, behoorende
bij De Leidsche Courant
van 21 December.
BUITENLAND.
Rusland.
Rnssische toestanden.
Enkele berichten, zonder commentaar,
idaar zij voldoende voor zich zelf spre
ken, worden saamgelezen uit Russische
bladen.
De commandant der citadel te
(Warchau deelde den magistraat mede,
Jdat een groot deel der politieke ge
hangenen in het fort Alexander onder
gebracht, totaal gebrek heeft aan klee-
Iding en schoenen, zoodat de gevangenen
llniet in de gelegenheid zijn de dagelijk-
sche wandeling op de binnenplaatst te
jjdoen, of zich naar de badinrichting in
het fort te begeven. Zij moeten maar
•steeds in de cel blijven, en de koude
.wordt daar bijna ondragelijk.
De directeur van politie, tot wien de
commandant zich gewend had1, kon niets
doen, daar hij niet over geldmiddelen'
beschikt. Daarom wendt de commandant
zich thans tot den magistraat.
Te Warchau werden in den laat-
sten tijd herhaaldelijk schoolkinderen,
zoowel jongens als meisje, gearresteerd.
'Zoo werd dezer dagen een 13-jarig meis
je, de dochter van een vroegeren eige
naar van een riddergoed', na voorafgaan
de huiszoeking, midden in den nacht
medegenomen naar het politie-bureau.
;De vader wilde het kind niet alleen
laten gaan en vergezelde het, ondanks
hte verbod van de politie-ajmbtenaren1,
naar het bureau. Hier werden vader en
kind opgesloten, tot 's morgens 10 uur,
jtoen zij onder gewapend geleide, over
.straat naar het raadhuis, naar het bu
reau van de politieke politie werden)
overgebracht. Hier moest het meisje
weder twee uur wachten, voordat het
ondervraagd werd. En het verhoor be
stond alleen uit de vraagof het kindl
geen lid was van eenige vereeni-
ging? Op het ontkennend antwoord kon
tien vader en kind, zonder eenige ver
dere opheldering of" verontschuldiging
heengaan.
En daarvoor werd een dertienjarig!
meisje, in het holst van den nacht, ge
vangen genomen en uit het huis van haar
vader naar het politie-bureau gebracht!
In het gouvernement Mohilef heeft
bij het dorp Mosyr een vreeselijk on
geluk plaats gehad. Een veerboot, waar
op zich 27 menschen en 2 paarden be
vonden, ging bij ijsgang over de rivier
Pripet. Midden in de rivier werd een
der paarden wild en begon te steigeren.
iDe menschen drongen zich naar één kant
van het vaartuig, dat daardoor het even
wicht verloor en omsloeg. Alle opvaren
den raakten te water. Aan den oever
stonden honderden landlieden, die de
ongelukkige drenkelingen zagen worste
stelen met het ijs, zonder in .staat te
zijn hun hulp te bieden. De ijsgang
was te sterk. Alle 27 opvarenden von
den den dood in het water.
Nicaragua.
Volgens een telegram uit Bluefields,
heeft de commandant van den Amerikaan-
schen kruiser Desmoines aan beide strij
dende partijen te kennen gegeven, dat hij
hun niet zou toestaan elkaar in die streek
slag te leveren, omdat de Amerikanen er
'nadeel van zouden kunnen ondervinden
aan lijf en goed.
Het is in Nicaragua nog allesbehalve
vreedzaam en rustig. De Amerikanen te
Managua hebben de bescherming van hun
Iconsulaat ingeroepen en de Amerikaan-
sche kruiser „Buffalo," die met 790 man
voor Panama ligt, heeft bevel, zich ge
reed te houden om op het eerste be
richt naar Corinto te gaan.
Ook de niet-militaire aanhangers van
Zelaya te Managua zijn van wapenen
FEUILLETON.
Het geheim van het Keizersslot.
V
Wie is daar? ryroeg zij zacht,
Siaar niet eene energieke stem. .Wanneer
e Keizer soms ontwaakte, zoo wilde zij
|hem gaarne bekennen, wat zij dezen nacht
juitvoerde.
Er volgde geen .antwoord, doch de
/oogen van de keizerin ontwaarden nu iets
'heel zeldzaams.
Het lichte punt van zooeven, dat zich
heen en weer bewoog, breidde zich uit
ien nam tastbare vormen aan. Een vrouw
stond aan het bed van den Keizer, ge
heel in een wit kleed gehuld, welks zoom
over den grond sleepte. Maria Theresia
stond verstomd,- doch eindelijk schoot
haar de mededeeling. van den markies
(iPoldier te binnen. De Franschman had
tian toch de waarheid gesproken.
De Keizerin ha<t slechts weinige schre
iden te doen,- om den persoon te grijpen,
tidoch niettegenstaande verroerde zij zich
/Iniet. Het was niet goed aan te nemen
Jdat de gestalte zich achter een van de
/groole leuningstoelen of in de gebeeld
houwde' wandkast verborgen hield, ter-
(iwijl de Keizerin zich over het bed van
liare;n gemaaj heen boog. In dit geval
voorzien en de stemming onder hen is
door den ophitsenden toon van Zelaya's
brief van ontslag bedenkelijk vijandig
tegen de Amerikanen geworden.
BINNENLAND.
Vervalsching van handelswaren.
Hét weekblad „De Middenstands
bond" bevat de volgende mededeelin-
gen van het rijksbureau tot onderzoek
van handelswaren, te Leiden.
In den Iaatsten tijd werden aan het
bureau nog al eens ter onderzoek aan
geboden monsters van azijnzuur van 80
pet., doch herhaalde malen bleek, dat
dit gehalte lang niet bereikt werd. Zoo
werden o.a. monsters aangetroffen, die
slechts even 70 pet. bevatten en zelfs
die slechts 60 pet. hadden.
Dat deze essences, na verdunning in
de verhouding zooals die op de fles-
schen was aangegeven, een voor ver
schillende doeleinden veel te slappen
azijn gevent Iaat zich begrijpen. Men
tzij derhalve op zijn hoede, daar nie
mand water als azijn-essence zal wil
len betalen.
Een haarkleurmiddel, dat onderzocht
werd, daar d'e inzender wenschte te
weten, of het schadelijk was, bleek
een oplossing van een gekleurd zout
in water te zijn, welke middel als on
schadelijk was te beschouwen cn dat
ook vrij algemeen bekend is. Het be
langrijke van dit geval was center,
dat de geheele inhoud van het flesch-
je een waarde had van nog geen hal
ven cent, terwijl het verkocht werd
voor de som van fl .50. Inderdaad een
aardige winst voor den fabrikant.
Een meelsoort, die verkocht werd
onder den schoonen naam van vanille-
crêmepoeder, en die vooral voor ban
ketbakkers van waarde zou zijn, daar
de daarmede bereide lekkernijen lang
goed zouden blijVen, bleek d'it con-
serveerend vermogen te danken te heb
ben a an een flinke hoveelheid boor-
zuur. Verder zou dit poeder, volgens
opgave aan de bakkers, eieren in ge-
droogden toestand bevatten en nog al
lerlei moois meer. Dat het duur be
taald inoest worden, spreekt vanzelf.
Het bleek echter niets anders te zijnl
dan maismeel, dat vermegd1 was met
gele teerkleursel en wat vanillereuk-
stof, behalve het genoemde boorzuur.
De eieren werden hierin voorgesteld
door de gele teerkleursel, en het is
wel bekend, dat maismeel behoort jot
de goedkoopste meelsoorten
Verder werden nog een paar meel
soorten voor suikerziekten onderzocht,
die niets anders dan gewoon tarwemeel
bleken te zijnalleen werd het tegen
abnormaal hoog eprijzen verkocht. Dat
het met dergelijk meel gebakken brood
voor lijders aan suikerziekte even na-
deelig was als gewoon brood, behoeft
wel niet gezegd te worden.
Herhaalde malen werden monsters
bijenwas ter onderzoek ingezonden, en
herhaalde malen werd ook geconsta
teerd dat deze met minderwaardige sur
rogaten vervalscht was. Aan het uiter
lijk der was, of door eenvoudig pro-<
beren of het monster wel geheel in!
terpentijn oplost, wat wel door som
mige handelaren geschiedt, is volstrekt
niet te consulteeren of vervalsching
heeft plaats gevondendit eischt steeds
een chemisch onderzoek.
Ingetrokken.
De „Standaard" schrijft:
„Het voorstel om ons tarief met 30
IpiCt. te verhoogen, teneinde op het bud
get de uitgaven'door evenredige inkom
sten te diekken, is nu ingetrokken.
Ook van liberale zijdie juicht men dit
(toe, maar voegt bij die toejuiching
een vrij scherp verwijt ten laste van den
Minister van Financiën.
Is d/it verwijt verdiend?
Het zou dat zijn, zoo in Juli en Aug.
toen het budget definitief moest worden
opgemaakt, de stand van het accres op
de inkomsten even gunstig ware geweest,
als daarna. Maar juist dit was niet het
zoude de persoon zeker hebben afge
wacht, totdat Maria Theresia zich weder
verwijderde.
Het maanlicht was meer dan voldoende
voor de Keizerin om de verschijning te
onderscheiden. Onwillekeurig herinnerde
Maria Theresia zich dat huiverigwek-
kend gerucht, hetwelk de verschijning van
de witte vrouw met een sterfgeval in
den Hofburg in verband bracht. Angstig
kromp haar hart ineen, niet om zichzelfs
wil,- maar toen zij aan den slaper daar
ginds dacht.
De eerste sterke verrassing van de Kei
zerin week nu en de oude energie keerde
terug*. Wie het ook mocht zijn, Maria
Theresia wilde zekerheid hebben, even
als vóór jaren Keizer Franz, toen hij die
vermomde hofdame neerschoot. Zij schud-
do de verstijving van zich af etn deed
«ene schrede voorwaarts jiaar het bed
van haren gemaal toe. Maar toen bleef
zij opnieuw weder staan, want de witte
gestalte bewoog zich en zweefde lang
zaam, zonder eenig gedruisch langs haar
heen' naar de deur toe.
Met wijdgeopende oogen volgde zij de
onder do deur verdwijnende verschijning
en eerst, nadat het slaapvertrek des Kei
zers weder in volslagen duisternis ge
huld was,- vermocht zij eveneens den uit
gang te bereiken.
ÖCopruig be,et zij zich op dc lippgiL Een
geval. In Juli ou Augustus, toen het bud
get in gereedheid moest wor-den gebracht
stond het met de inkomsten nog vrij on
gunstig, cn juist eerst daarna kwam de
zwenking.
Is het dan zoo onnatuurlijk, dat de Mi
nister van Financiën, die zich niet ge
rechtigd achtte een budget in te dienen
dat niet sloot, in Juli en Aug. op extra-
voorziening bedacht moest zijn, maar dat
hij, nu de kans ten goede keerde, en
hierdoor de noodzakelijkheid van nadere
■dekking wegviel, afzag van een ontwerp
waarvan hij zelf de bezwaren geen oogen-
blik verheeld had.
Cessante causa cessat effectus, zegt een
oud Latijnsch spreekwoord, wat zeggen
wil: Als de oorzaak wegvalt, valt ook het
gevolg weg. Er bleek nu geen nood meer
te zijn: wat zin zou het dan gehad heb
ben, om het noodmiddel toch halsstar
rig vast te houden?
Studiebeurzen.
De „Miinch. med. Wochenschr." be
vat in zijn Wiener brief een verhaal
van een armen student, die wetenschap
pelijk zeer hoog1 schijnt te staan, zijn tijd
besteed had aan allerlei onderzoekingen,
doch ten slotte niet aan geld wist te
komen om zijn studiën te voltooien. Hij
maakte daartoe valsche bankbiljetten.
Aan dit gelukkig zeldzame feit knoopt
de brievenschrijver eene waarschuwing,
die waard is te worden opgevolgd. Hij
verheft er namelijk zijn stem tegen, dat
zoovele armen geholpen door kleine
beurzen in de gelegenheid worden ge
steld hunne medische studiën te begin
nen en te voltooien. Van het armoedige
leven van deze „studenten" hangt hij
waarlijk schrikbarende tafereelen op. Als
deze menschen zijn afgestudeerd, zoo
zegt hij verder, gaan ze trachten zoo
spoedig mogelijk geld te verdienen. Hun
ontbreken gewoonlijk de ethische be-
beginselen, die men bij medici slechts
noode mist, zij hebben, doordat zij in
hun studententijd geïsoleerd bleven,
niet uit hun millieu werden opgeheven,
de gelegenheid gemist zich beschaafde
manieren cn andere denkbeelden te ver
werven.
Zij leenen zich dan tot allerlei min
derwaardige han delingen, immers zij
moeten eten, en drukken op deze wijze
het aanzien van den artsenstand omlaag.
Dat eens een enkele maal een zeer hoog
begaafd, arm mensch studeert, daarte
gen heeft de briefschrijver geen bezwa
ren, doch dat allerlei middelmatigheden
uit de armere klassen door klein en on
voldoende subsidie, in staat gesteld wor
den het artsdiploma te halen, daartegen
verheft hij zijn stem.
„Kan het brutaler"?
We lezen in „Het Volk" volgend sma
kelijk stukje proza:
Kapelaans-tyrannie. "Men schrijft
ons uit Alkmaar:
Door den redacteur-uitgever van
de „Nieuwe Langendijker Courant"
was in zijn nummer van 16 October
een beschouwing gegeven over den
Ferrer-moorcl, waarin deze zin voor
kwam
„Maar de gordel is toch niet zco
ondoordringbaar of er sluipen
nieuwsmaren door, die te kennen ge
ven, dat het Spaansche volk niet dof
onverschillig is gebleken voor den ge-
welddadigen (lood van een zijner bes
te zonen."
De kapelaan van Noord-Scharwou-
de, de heer Ant J. Ratté, schreef
den redacteur over dit artikel een
brief, dato 8 Dec., welke niet gepu-
bliceert mocht worden, maar waarin
onder meer deze zin in voorkwam:
„Daar wij onafgebroken zullen
voortwerken met alle kracht en offers
om uw blad uit alle katholieke gezin
nen te verwijderen, wanneer in uwe
kolommen nog eenmaal iets griev-
vends voor onze meening staat op
genomen."
Kan het brutaler? Waant men zich
niet, dit lezende, in het donkere Zui
den. In Limburg kan het niet erger.
Terecht heeft de redacteur-uitge-
tweede maal had eeu onwillekeurige
schrjk haar van hare beweging beroofd.
Ten derden male zoude haar dat zeker
niet meer gebeuren.
.Hare hand rukte de gordijnen op zijde,
waarbij 'n knetterend geruisch ontstond,
zonderling,' dat zooeven toen de witte
vrouw er doorzweefde, zich niets ver
nemen liet. Maria Theresia betrad haastig
de met zachte tapijten bedekte voorkamer.
Hier brandde een zwak licht en
de Keizerin zag in een hoogen leuning
stoel den ouden kamerdienaar van ha
ren gemaal liggen. Verschrikt sprong de
ze echter op en keek de Keizerin ont
steld aan. Deze trad haastig naar hem
toe en vroeg op een half luiden en op
gewonden toon
Heb jc geslapen, Bernard? Zeg me
de waarheid, ik moet haar kennen.
i Majesteit, ik zweer u bij God den
Alwetende, dat ik al sinds een half uur
met open oogen hier lig.
De Keizerin keek den ouden man nog
meer verrast aan.
Maar dat is toch onmogelijk. Weet
je dan niet, dat je nieester, de Keizer
zich reeds in zijn slaapvertrek bevindt?
Schrik en onlstellenis teekenden zich af
in de trekken van den ouden dienaar.
Daar weet ik niets van stotterde
hij. Hoe zou dan Zijne Majesteit de Kei
zer hier doorgekomen ^ijn, da^ar ik het
ver dit herderlijk schrijven aan de
openbaarheid prijs gegeven.
Bedreigen met broodeloosheid
maar pas op dat je niet zegt wie het
doet! Zoo zijn ze."
Ja, inderdaad, zoo zijn ze! merl$t de
„Resb.' 'op.
Deze kapelaan, die zijn plicht verstaat,
en ijvert voor de pets, die hij goed acht,
had de welwillendheid te waarschuwen,
dat 't bewuste blaadje zou tegengewerkt
worden, wanneer nog eenmaal iets grie
vends voor onze (zijne) meening staat op
genomen."
Een zeer onverplichte goedheid. Im
mers, een blad, dat den anarchist Ferrer
ophemelt, is geen lectuur voor Katholie
ken en verdiende reeds daarom bestreden
te worden in Katholieke gezinnen.
Men zou zoo zeggen, dat de uitgever
redacteur zijn voordeel zou doen niet dit
particuliere schrijven en in 't vervolg grie
vende voorstellingen zou vermijden. Maar
neen, de brief moest aan de openbaarheid
„prijs gegeven". Zulks prijst „Het Volk":
't was immers „bedreigen met broodc-
loosheid". Zoo iets moest aan de kaak ge
steld. En daarvoor mocht het briefgeheim
wel geschonden! Immers bij zulk soort
lieden geld het woord: „het doel heiligt
de middelen."
Kan het brutaler?
Een pers bestrijden, die er maar op los
schrijft en er niet om geeft, of ze haar
lezers vergiftigd, dat is „bedreigen met
broodeloosheid"! Of een intellectucele
„broodek osheid" en vergiftiging van
geest en gemoed duizenden lezers treft,
daarover bekommert men zich niet.
En dan nog een grooten mond durven
opzetten.
Zoo zijn ze!
Kerknieuws.
Uitvaart Mgr. Malingré.
Gistermorgen had te Gouda in de
parochiekerk van O. L. Vrouw Hemel
vaart de plechtige uitvaart voor Mgr.
Malingré en daarna de begrafenis plaats.
Bij de Lauden officieerde de Zeer-
eerw. deken Th. F. Ebbinkhuysen, van
Alkmaar, met assistentie van de Weleerw.
heeren W. Dessing en H. Bouters, beiden
zoons der parochie. Na de Lauden begon
de H. Mis van Requiem, waarbij de Zeer-
eerw. deken J. A. Kupers celebreerde,
terwijl als diaken en sub-diaken assisteer
den de W.Eerw. heeren Th. v. d. Laar,
oud-kapelaan der parochie, thans te Leiden,
en H. J. Maas. Cantores waren de Wel
eerw. heer P. v. d. Pavoort, kap. te
Amsterdam en kap. W. J. Slenders.
Deken Kupers sprak na de H. Mis de
lijkrede uit, tot tekst nemend het woord
van apostel Paulus: „Wat gij van mij
geleerd, ontvangen, gezien en gehoord
hebt, onderhoudt dit".
Op de begraafplaats werd de plechtig
heid der beaarding verricht door den
oud-kapelaan der parochie, den Zeereerw.
heer D. F. W. Pichot, pastoor te Haar
lem, Kap. W. P. de Jong, van Amsterdam,
en A. j. Melkert, uit den Haag (beiden
geboortig van Gouda) fungeerden als
assistenten.
In den lijkstoet waren de besturen van
onderscheidene R.-K. organisaties ver
tegenwoordigd. Ruim 60 heeren geeste
lijken gaven van hun belangstelling blijk
door het bijwonen van uitvaart en be
grafenis. Onder de aanwezigen op de
R.-K. begraafplaats werd opge
merkt den Burgemeester van Gouda,
den heer Martens, vergezeld van den
commissaris van politie.
Rector A. J. F. J. Harm, f
Zaterdag 1.1. overleed plotsteling in de
R. K. Ziekenverpleging te Amsterdam
den weleerw. heer A. J. F. J. Harm, de
Rector der R. K. Doofstommen. Tenge
volge eener hartziekte was Z.E. in de
Ziekenverpleging opgenomen.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot kapelaan te Amsterdam
(Allerh. H Hart v. Jezus), den weleerw.
heer J. Th. Jacobs; tot kapelaan te
Naaldwijk, den weleerw. heer A. J. B.
van Dieren en tot kapelaan te Kwaiden-
damme, den weleerw. heer A. J. M.
Hoogeveen, die kapelaan waste Assendelft.
vertrek in 't geheel niet verlaten heb.
Maria Theresia wilde dit punt niet ver
der onderzoeken, doch vroeg haastig:
Heb je voor eenige minuten eene
vrouw gezien, die uit de deur daar ginds
kwam en door dit vertrek gekomen moet
zijn
Vraag excuus, Uwe Majesteit, ant
woordde de kamerdienaar, wiens verle
genheid thans haar toppunt had bereikt.
Heftig bewogen trad de Keizerin terug.
Er lag een strenge terechtwijzing op hare
lippen, doch bij den aanblik van djem
ouden, trouwen dienaar, die stokstijf bleef
volhouden, dat hij in het afgeloopcn half
uur geen minuut had geslapen, onder
drukte de Keizerin eene bemerking.
Het is goed, zeide zij zacht. De
Keizer schijnt zijn slaapvertrek langs den
geheimen corridor binnengekomen te zijn.
Eenigszins vermoeid heeft hij zich opzijn
bed geworepn en slaapt nu vast. Blijf
waakzaam en let op den minsten roep
zijnerzijds. Zoo het kan, bewaar dan het
stilzwijgen over mijne aanwezigheid al
hier, van welke den Keizer niets be
kend is.
Met deze woorden verwijderde Maria
Theresia zich, den ouden dienaar in gren-
zenlooze ontsteltenis achterlatende.
De Keizer, zijn meester, reeds hier en
slapende in de aangrenzende kamer. Hoe
was dat mogelijk, daar de kamerdienaar
Land- en Tuinbouw.
Duitsche landbouwcoöperatie.
Bij het Reichsverband landwirthschaftli-
cher Genossenschaften in Duitschland zija
thans aangesloten 67 centrale bonden 8
12,584 kredietvereeUigingen, 2128 aan- en
verkoopscoöperaties, 1960 zuivelcoöpera-
ties en 1591 andere coöperaties tezamen
18,330 vereenigingen met rond 1,600,000
leden.
Faillissementen.
Uitgesproken: A. J. de Jonge,
broodbakker te Vlissingen. Curator mr.
P. J. van Bortel.
De naaml. Venn. Friesche Suikerwerk-
Pepermunt en Chocoladefabriek, voor
heen Wielenga en Albers, te Sneek, in li
quidatie. Curator mr. J. A. Stoop.
A. Smit, schoenmaker te Meppel. Cura
tor mr. J. J. Veurman.
Gerehabiliteerd: H. van Mouritf
voorheen koffiehuishouder te Utrecht.
Verleend definitieve surséan-
ce van betaling:
A. J. van der Veen, pannenfabrikant
en inanufacturier te Tiel.
Vernietigd: C. W. Hoenkamp,
boekhandelaar te 's Gravenhage.
Uitgesproken: De nalatenschap
van wijlen C. H. Pellekaan, in leven no
taris te Klundert. Curator: mr. P. C. E.
van Wijmen.
Th. Beekers, aannemer te Prinsenhage.
Curator: mr. P. C. E. van Wijmen.
E. van den Bor, weduwe van G. AL
Waalwijk, te Hilversum. Curator: mr. C,
J. Heemskerk, te Hilversum.
F. J. Kempeneers, fabrikant en winke
lier in sigaren te Amsterdam. Curator:
mr. L. S. G. de Hartog.
Geëindigd: De naaml. vennootschap,
Drukkerij en Uitgeversmaatschappij voor
heen Schwartz 8c Co., te Amsterdam.
J. de Ruiter Gzn., koopman ,te Middel-
harnis.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Vergadering van Vrijdag 17 Dec.
(Avondzitting.)
Een aanvang wordt gemaakt niet de at-
gemeene beraadslagingen over de Oor-
logsbegrooting
Namens de Commissie van Rappor
teurs verzocht den heer van V1 ij m e n
den Min. ter bespoediging van de debat
ten op de verschillende posten die óf ge
wijzigd óf nieuw op de begrooting waren
gebracht bij de memorie van antwoord na
der bij de suppletoir.: begroeting terug
te komen.
Nadat de Minister van Oorlog
verklaard liad morgen "schriftelijk op dit
verzoek te zullen antwoorden, betoogde
de heer v. d. Berch van Heemstede
dat bij de aanschaffing van geschut z. i.
een zekere sleur wordt gevolgd en de
Franscbe industrie ten onrechte bij de
Duitsche wordt achtergesteld.
Met genoegen constateerde de heer v.
Hoogstraten dat de Minister tegen
stander van het instituut der viermaanders
is en van de-derde herhalingsoefening erf
dat hij eken en ruw optreden wil tegen
gaan.
Voorts bepleitte hij aigeheel verbod: van
alcoholverstrekking in de cantines en eeni
ge andere militair-technische kwesties.
De heer Thomson de Jegerpolitiek!
der Liberale Unie verdedigend, gericht
op het verkrijgen van een volksleger, ont
zegde de soc.-dem. het recht van critiek opl
anderer verantwoordelijkheidsgevoel waar
zij zeiven alle verantwoordelijkheid voor
het leger afwijzen.
Spreker was teleurgesteld omdat de Mi
nister zich in hoofdzaak bij zijn conser
vatieven voorganger aansloot.
De plannen des Ministers besprekende
voor de toekomst, vroeg spreker wat be
doeld werd met een leger en daarnaast
een weerbaar volk. Hij bestreed inkrim
ping van de herhalingsoefeningen, als rc-
ageerende tegen een volksleger en tegen
een korten eersten oefentijd; bepleitte ver-
tocli het binnentreden van zijn meester
bemerkt moest hebben.
Hoe zonderling ontsteld zagen de trek
ken van Maria Theresia er uit.
Met knikkende knieën wankelde de ka
merdienaar naar den ingang tot de aan
grenzende kamer, voorzichtig hief hij de
zware stof op en ontstelde andermaal.
Diepe duisternis heerschte er in het slaap
vertrek. De Keizer sliep nog steeds hij
een klein licht. De bediende stak een
kaars aan, om er zich met eigen oogen
van te overtuigen, dat zijn meester wer
kelijk op het bed rustte. Toen hij ge-
druischloos het vertrek binnentrad, zag
hij den Keizer op den rand van zijn bed
zitten, met een doodsbleek gelaat en ver
warde haren.
Majesteit, stotterde de oude man.
Bijna ontviel de brandende kaars zijn
handen.
De keizer stond op en het scheen als
of hij zichzelven met geweld beheerschte.
Plaats het licht hier en laat mij al
leen, beval Franz 1. Ik ben vermoeid en
wil thans slapen.
Uwe Majesteit, ik heb c—, stamelde
de lijfdienaar, en wilde een belangrijke
vraag doen.
De Keizer liet hem echter niet uitspre
ken ,doch zond hem met een beslist^
handbeweging weg.
(Wordt vervolgd).
