Ie Jaargang.
No. 67,
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Leiden 9 cent per week, ƒ1.10 per
kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t L30 per kwartaal.
Franco per post t 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2cent.
Gemeenteraad van Leiden.
Vergadering van Donderdagmiddag
(Vervolg).
Aan de orde is
14e. Verzoek van de vereeniging van
bezoldigde agenten van politie „Door
Eendracht Saamgebracht", om herzie-
giening van de jaarwedden van het
agenten-personeel.
B. en W. stellen voor op het ver
zoek afwijzend te beschikken.
Hierbij komt aan de orde het nad'er
door de vereeniging ingediend adres,
vermeld in ons nummer van Woensdag.
Door den heer Sijtsma is het vol
gend voorstel ingediend:
le. De salarisregeling der bezoldigde
agenten van politie zoodanig te wijzi
gen, dat de aanvangswedden voor alle
klassen met f 25 worden verhoogd.
2e. De salarisregeling der inspecteurs
te wijzigen in dien zin, dat de aanvangs
wedden van de inspecteurs le en 2e kl,
'Len die van de adjunct-inspecteurs le en
2e klasse met f50 worden verhoogd.
Ter toelichting van dit voorstel zegt de
heer Sijtsma, dat hij bij lezing van het
preadvies den indruk heeft gekregenwie
een afwijzend preadvies wil maken, kan
altijd argumenten vinden.
Het bezwaar van comptabelen aard
gaat niet opdit heeft de vereeniging dan
ook in haar nader adres aangetoond.
En wat het niet-doorwerken der sala
risregeling betreft, dit argument is geen
bezwaar voor hen, die voor twee jaar
meenden dat de toen vastgestelde sala
rissen onvoldoende waren. Spreker noemt
diverse cijfers uit andere gemeenten en
betoogde, dat het loon hier onvoldoende
is.
Ziende, dat de voorzitter en secretaris
met elkander beraadslagen, verzoekt de
heer S ij t s m a hun aandacht voor zijn be
toog.
De Voorzitter merkt op, dat het
voorstel van den heer Sijtsma onverwacht
is ingediend en B. en W. toch onderling
de gevolgen er van moeten overwegen.
De heer Sijtsma: Ik ben bezig mijn
voorstel toe te lichten, wellicht is u dat
vtnende.
Ce Voorzitter: Gaat u door. (G e-
lach.)
De heer S ij t s in a wijst er op, dat de
levensëischen hooger zijn geworden,
•eve::n!s de loonen van de meeste am
bachtslieden zijn gestegen. Voorts mogen
dc vrouwen der agenten geen andere be
zigheden uitoefenen en moet dus het loon
van den man voldoende zijn voor het ge
zin. Ook c'cor de superieuren worden
hooger eischen gesteld, o.a. door instel
ling van een diploma; indien dit niet be
haald wordt, kan men nooit agent 2de
klasse worden. Het werk is toegenomen;
in dit verband wijst spr. op een vroeger
preadvies van B. en W., waarin B. en W.
constateerden, dat de baldadigheid der
jeugd de politie steeds meer de handen
vol geeft.
Spr.'s voorstel is slechts een beschei
den stap, waarmede de agenten dank
baar zullen zijn.
FEUILLETON.
Het geheim van het Keizersslot.
5)
Was het dan werkelijk gelukt aan eene
andere vrouw om de Keizer van de ta
fel weg te lokken? Maria Theresia deed
bij zichzelve en op dat oogenblik de ge
lofte, om niet te rusten vóór en aleer
zij deze vermetele opgespoord zoude heb
ben.
Welken weg nam de Keizer, toen hij
aan den wenk van deze zeldzame ver
schijning-gehoorzaamde? vorschte de
Keizerin verder.
Zijne Maejsteit volgde als 't ware
magisch aangetrokken de terugwijkende
gestalte en ik zag de verschijning van
den Keizer eveneens tusschen dc blad
planten verdwijnen. Ik verschrikte niet
.weinig en plotseling kwam er een zon
derlinge gedachte bij mij op
Iets in den toon van den Eranschman
trok de aandacht van de Keizerin. Zij
gevoelde zeer wel het beschamende om
met den sluwen hoveling over een avon
tuur van haren gemaal te spreken; doch
4e jaloezie, die zicli weder van haar had
jneestej _go::u;;1..i, zegevierde ten slotte.
Wat v. i't 'gij daarmede zeggen, mar
kies?, vroeg de Keizerin thans opj eeq
Teneinde de verhoudingen niet te ver
breken, heeft spreker ook voorgesteld de
aanvangsjaarwedden van de inspecteurs
en de adj.-inspecteurs te verhoogen.
De hoogere ambtenaren hebben vol
doende salaris.
De heer Pera steunt het voorstel-
Sijtsma; alleen is z. i. de verhooging niet
groot genoeg, doch om de eenheid te be
waren, zal spreker er zich bij neerleggen.
Bij toenemend gemis aan eerbied voor
gezag.; is de taak van de politie steeds
zwaarder geworden. Op deze wijze heeft
een kleine erkenning plaats van de ver
dienste der politie.
Dat er op 't oogenblik geen burge
meester is, acht spreker geen bezwaar,
de raad moet ten slotte oordeelen.
Als sub-amendement stelt spreker voor,
van de verhooging uit te sluiten de agen
ten, die hun proefjaar doormaken.
De heer v. d. Eist heeft bij de begroo
ting gestemd tegen uitbreiding van het
politiecorps, omdat het instituut-inspec
teurs z. i. beperkt moet worden. Spr.
gaat daarom niet mee met het tweede
deel van het voorstel-Sijtsma. Wel voelt
spr. voor salarisverhooging, maar toch
kent spreker veel waarde toe aan het
advies van den nieuw te benoemen burge
meester. Spr. wenscht dus het voorstel
aan te houden, totdat de burgemeester
zich in de zaak heeft kunnen werken.
De heer S ij t s m a neemt het amende
ment Pera over.
De heer Fokker bepleit eveneens
een kleine verhooging van het salaris
der politie-agenten dit is dringend iioo-
dig en een nieuwe burgemeester zal hier
over heelemaal niet misnoegd zijn.
De heer Vergouwen wil de heele
zaak aanhouden, opdat de nieuwe bur
gemeester er advies over uit kan bren
gen. De gevolgen van dit voorstel zijn
niet te overzien. Spr. wenscht preadvies
van B. en W. met de noodige berekenin
gen.
De heer Sijtsmaj 't kost f2000.
De heer Vergouwen dringt nog
maals op aanhouding aan.
De heer v. d. E Is t dient een motie
in om 't preadvies en het voorstel Sijts
ma tot nader orde aan te houden.
De heer Sijtsma zegt, dat door de
motie de zaak op een lange baan zal
worden geschoven. Vermoedelijk zal de
burgemeester van buiten komen (Ge
lach). Daarover behoeven de heeren niet
te lachen
De nieuwe burgemeester he^ft gauw
een jaar noodig om zich in te werken
en de motie zal een kapstok worden om
verhooging tegen te houden. Spr. had dit
allerminst van den heer Vergouwen ver
wacht.
De heer Pera is tegen de motie.
Salaris-vermeerdering is zeer noodig. De
ze verhooging zal de laatste niet zijn.
De heer v. d. Eist merkt op, dat
deze motie voor de agenten 't voordee-
Iigst is. Wordt het voorstel-Sijtsma ver
worpen, en het preadvies aangenomen,
zal niet spoedig een nieuwe salarisrege
ling aanhangig worden gemaakt.
De heer Fokker zegt, dat de heer
v. d. Eist bezig is de agènten op eeii
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent|
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratif
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden-
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
scherp::i toon. Hebt gij soms eene be
paalde persoon op het oog of herkendet
gij de trekken eener vrouw?
De markies haalde onverschillig de
schouders op.
Helaas, was mij zulks onmogelijk.
Uwe Majesteit. Ik zag alleen de uit de
bladerkronen stekende hand, die door een
witte, lichte stof omhuld was. Het hoofd-
der dame was omsluierd, dat het echter
niet een man geweest is, dit bemerkte ik
aan het lange, neergolvende kleed, het
welk tusschen de openingen van de bla
deren doorschitterde.
En wien hebt gij op 't oog?
De Franschman zag met een spotten-
den blik de Keizerin aan.
Men vertelt elkaar in den Burg im
mers menigmaal een geschiedenis van de
witte vrouw zeide hij op gerekten toon.
Maria Theresia had een ander ant
woord gehoopt en stond nu schielijk van
haar stoel op.
Ik verwerp al sinds langen tijd dat
kindersprookje zeide zij kortaf Ik
dank u, markies, voor uwe mededeelin
gen, maar verwacht, dat ge tegen nie
mand een woord er over spreekt Ik ben
besloten persoonlijk de waarheid te on
derzoeken.
Het gelaat van den markies vertoonde
eene goed gespeelden schrik.
Hoj-?. Ujve Majesteit wil ^elf zich
verkeerde wijze te helpen. De voorstan
ders van eene billijke verhooging denken
over een jaar niet anders dan thans, ook
al zou de nieuwe Burgemeester het sala
ris voldoende achten.
Spr. hoopt dat de Raad de motie zal
verwerpen.
De heer Vergouwen hoopt dat
door een nauwkeurige overweging van
B. en W. zij met een voorstel zullen
komen, waardoor het voorstel-Sijtsma
overbodig wordt. Door een grondig on
derzoek zal meer vastheid in de salaris
sen te brengen zijn. In de motie v. d.
Eist ziet spr. een middel, om de sala
rissen der agenten definitief te regelen.
De heer B o s c h zegt, dat er Jiier ge
schermd wordt met groote woorden over
liefde voor agenten, kapstokken enz.
Spr. zal voor de motie stemmen, wijl hij
dat het beste voor de agenten acht. Toch
is bij hem de sympathie niet minder dan
bij de anderen.
De Voorzitter zegt, dat B. en W.
geen gelegenheid hebben gehad 't voor
stel-Sijtsma te overwegen, evenmin als 't
oordeel van den commissaris van politie
in te winnen. Het gaat niet aan hier
een voorstel rauwelings aan te nemen;
waarover blijkens de discussies geen
eenstemmigheid bestaat.
Spr. bepleit aanneming der motie-v.
d. Eist. De salarissen kunnen dan nad'cr
bekeken worden als er een nieuwe bur
gemeester is. De zaak lijkt wel eenvou
dig, maar er kan meer aan vast zitten.
Spr. onthoudt zich eene meening over
het voorstel te uiten.
De heer Fokker stelt voor aanhou
ding tot de volgende vergadering.
De motie-v .d. Eist, als zijnde van de
verste strekking komt het eerst in stem
ming en wordt aangenomen met 24
tegen 6 stemmen.
Tegen stemden de heeren Fokker, v.
Gruting, Pera, Roem, Sijtsma en Zwiers.
De motie-Fokker is hierdoor verval
len.
15e. Voorstel tot beschikbaarstelling
van gelden ten behoeve van een veran
dering der bestrating in de Donkersteeg,
naar aanleiding van een adres van Corns.
Dieben e.a.
B. en W. vragen een crediet aan van
f450 om de besirating met scoriabricks
in de Donkersteeg te veranderen in
eene klinkerbestrating.
De lieer Hoogenboom gaat niet
accoord met de conclusie, dat in de
Donkersteeg verandering der bestrating
van scoriae bricks noodig is. In verschil
lende steden van ons land wordt deze
bestrating met succes aangewend en de
Donkersteeg, die vlak ligt eii geen hellin
gen of bochten heeft, is juist voor die
soort bestrating aangewezen. Spreker
zal daarom tegen het voorstel van B.
en W. stemmen, vooral omdat liet zoo
kort geleden is, dat de bestrating werd
gelegd.
De heer Fokker heeft wel eens ge
hoord, dat liet hoefbeslag der paarden
oorzaak van het uitglijden is. Is dit juist,
zou het beter zijn zulks te veranderen.
De hr. R e i m e r i n g e r vindt het adres
der stalhouders echt kleinsteedsch, te
in een eventueel gevaar begeven? Zeer
zeker zoude een der dienstdoende officie
ren bereid zijn, om het spoor van de
verschijning te vervolgen, of wanneer ik
zelf
De Keizerin maakte een besliste bewe
ging.
Mijn besluit is genomen.
De Franschman trad met een diepe bui
ging achteruit en de Keizerin ruischte
het vertrek uit.
Bldier liet ae zware zijden stof, die
zijne hand omhoog had geheven, neder-,
vallen en de gouden ringen kletterden.
En toen stiet hij1 een zachten lach uit
en wierp zich in den stoel, waarin de
Keizerin zooeven had gezeten.
Het is mij gelukt, om weder eens
haar jaloezie op te wekken mompelde
hij, zich met dc rechterhand de gladde
kin wrijvend. Natuurlijk geloof ook
ik niet aan het sprookje van de witte
vrouw, evenmin als de Keizerin.
Nadat de Franschman nog een tijd1
lang stil vergenoegd vóór zich uit ge
glimlacht had, verliet ook hij het kleine
vertrek en keerde in de eetzaal terugf.
De Keizerin had inmiddels door den
ceremoniemeester de tafel laten ophef
fen.
De dans in de pronkzaal was weder in
zijne rechten getreden, ofschoon de Kei
zerlijke Majesteiten zich ter^ggetrojtkeii
te meer daar hier bijna altijd, in tegen
stelling met groote steden, op een suk
keldrafje gereden wordt. Spr. ziet de
noodzakelijkheid van veranderen dan ook
niet in terwijl hij een asphaltbestrating
heelemaal een dwaasheid zou vinden.
Waar deze bestaat op drukke verkeers
wegen in groote plaatsen, loopt gewoon
lijk in de nabijheid e en andere weg
met klinkers evenwijdig, waar over het
vrachtverkeer zich kan bewegen
De heer van Grüting houdt een
deskundig betoog over hoefbeslag. Niet
alle paarden zijn beslagen zooals het we
zen moest en er is heel wat hoefbeslag,
dat onvoldoende is. Daar men echter met
het feit rekening te houden heeft en glad
de wegen allerminst in het belang van
het publiek verkeer zijn, acht spreker zich
verplicht voor het voorstel van B. en W.
te stemmen.
De heer Pera meent dat de heer Rei-
meringer den toestand in de Donkersteeg
niet kent. Had hij bij de buren geïnfor
meerd, hij zou geweten hebben hoevele
bezwaren er aan deze bestrating verbon
den zijn. De straat ligt zeer oneffen:
kunnen de heilinkjes, die zich hier en
daar bevinden, niet oorzaak zijn, dat de
paarden vallen? Dringend is noodig in
dien toestand verandering te brengen en
spr. zal voor "het voorstel van B. en
stemmen.
De heer Fokker merkt op, als de
heer van Grüting betoogt, dat de schuld
van het uitglijden feitelijk ligt bij het
hoefbeslag der paarden, de daaruit te trek
ken conclusies deze zijn: alles te laten
zooals het is. Beter toch dan de bestra
ting te veranderen zou de gemeente een
cursus in hoefbeslag kunnen steunen, om
de smeden te leeren hoe hoefbeslag moet
worden aangebracht. Op grond van de
deskundige voorlichting van den heer van
Grüting zal spreker tegenstemmen.
De heer Vergouwen is tegen het
voorstel van B. en W. Als de straat veran
derd wordt, blijft het v ellicht niet bij de
aangevraagde f450, maar zal men de trot
toirs verb reeden en wellicht ook de rio-
leering verbeteren. Het gevaar voor vallen
bestaat hoofdzakelijk door het oneffen lig
gen der steenen, die telkens voor electri-
sche geleidingen zijn opgebroken. Laat
men hierop letten.
De heer van Grüting merkt op, dat
het hoefbeslag een geheel aparte zaak
is, die hier buiten beschouwing kan blij
ven. Op den voorgrond moet de publieke
veiligheid staan, die gebaat wordt door
het voorstel van B. en W.
De heer S ij t s m a gelooft, dat de klach
ten overdreven zijn. Wel zijn er vele geuit,
maar van ongelukken heeft men niet ge
hoord. In Rotterdam is 41/2 pet. van alle
bestrating van scoriaebricksin vele an
dere gemeenten worden zij voor bestra
ting aangewend. Men overdrijft in Lei
den toch graag. Ook moet met de voet
gangers rekening worden gehouden, voor
wie de besrating een groot gemak is.
Den heer van Grüting zegt spr., dat het
op den weg der deskundigen ligt hun
rationeele wijze van hoefbeslag te pro-
hadden. Hier en daar hoorde men een
halfluid gelach en men Icon vragende
blikken en even zooveel schouderophalen
bemerken. Dit stond vast, dat er iets
was voorgevallen. Wellicht kon markies
Boldier, die een geheim gesprek met
Maria Theresia had, zooals men ontdek
te, eene opheldering geven. De sluwe
Franschman hoedde zich daarvoor echter
wel en verliet na eenigen tijd eveneens
het feest.
Maria Theresia was met een wolk van
misnoegen op haar altijd nog Schoon ge
laat de eetzaal doorgegaan. De ceremo
niemeester, graaf V011 Tauenfclten, trad
op dit oogenblik naar haar toe. De Kei
zerin zag den ouden hoveling door
dringend aan.
Waar bevindt zich mijn gemaal
vroeg zij 'kortaf.
Zijne Majesteit heeft kort geleden
wegens plotselinge onpasselijkheid het
feest verlaten en laat Uwe Majesteit zij
ne verontschuldigingen aanbieden.
De Keizerin gaf hierop geen antwoord
doch wendde zich ter zijde evenals
dacht zij een oogenblik na.
De ceremoniemeester zag de Keizerin
vragend aan. Hij wist zelf niet, wat hij
van deze u r,gewone verwijdering van den
Kei* er denken moest, vooral wijl ÊT^ns
spr. beantwoordend, meent, dat men nq
eenmaal rekening moet houden met 'thiei;
gebruikte hoefbeslag, dat niet alleen voor
klinkers, maar ook voor verharde we
gen dienst moet doen.
Dei: heer Vergouwen vraagt spr., hoe
dikwijls bij gemeentewerken de begroo
ting overschreden wordt? Hierover be
staat z. i. geen klagen, 't Gebeurt bijna
nooit, zoodat de vrees des heeren Ver
gouwen spreker ongemotiveerd voor
komt.
De bewoners van de Donkersteeg zul
len den heer Sijtsma anders inlichten over.
het voorkomen van ongelukken. Herhaal
delijk gebeuren kleine ongelukken. Moet
men dan wachten tot het kalf verdronken
is?
In andere steden zijn de meeningen;
verdeeld; in verscheidene is men er niet
zoo mede ingenomen, als men hier wel
heeft doen voorkomen. Trouwens, de sco
riaebricks worden elders gebruikt in.
straten met luxe-verkeer en de Donker
steeg is een zeer drukke verkeersweg als
verbinding tusschen twee drukke stadsge
deelten en toegangsweg tot de stad van
af de Haarlemmertrekvaart. De steenen
zijn er, juist tengevolge van de drukke
passage, veel gladder dan in de Groene-
steeg en Maaismanssteeg.
De uitgave is dus alleszins gemotiveerd.
Asphalt wordt te duur en daarna blijft de
klinkerbestrating over.
Na repliek van den heer Hoogen-
boom wordt het voorstel van B. en W..
in stemming gebracht, en verworpen
met 16 tegen 14 stemmen.
Vóór stemden de heeren Aalberse, de
Boer, Bots, Fockema Andreae, v. Grüting,
v. Hamel, Kerstens, Korevaar, v. d. Lip,
Meuleman, A. Mulder, P. J. Mulder,-
Roem en Wildeboer.
16"e. Verzoek van het bestuur der ver
eeniging „Openbare Leeszaal en Bibli
otheek te Leiden om toekenning van
een subsidie in de kosten van verbou
wing van het ten behoeve der Leeszaal iq
te richten huis.
B. en W. stellen voor aan de veree-
niging „Openbare Leeszaal en Biblio
theek" een bijdrage in eens van f1000
te geven.
De minderheid in hun college advi
seert afwijzend te beschikken.
Wethouder K e r s te n s zegt in het col
lege van B. en W. het lid te zijn geweest-
die niet met het standpunt der meerder
heid kon meclegaan.
Als de gemeentekas met uitgaven voor
subsidie wordt belast, moet vaststaan, dat
deze noodig is. Dit is hier niet het geval;
maakt men uit de door het bestuur ver
strekte gegevens de balans op, dan zou
de Openbare Leeszaal jaarlijks voor een
tekort van f1200 komen te staan; zij
heeft evenwel een reservefonds, groot
f3700, voldoende dus om drie jaar het
te kort te dekken, ongeacht dat zij in het
bezit is van een onbezwaard pand, dat
spr. op 5 a 6 mille taxeert.
Op 't oogenblik is er volstrekt geen be
hoefte aan subsidie en men gaat thans
toch geen subsidie geven voor behoef
ten die over 3 a 4 jaar kunnen ontstaan.
Subsid'eert het Rijk, waaromtrent plan-
I uitdrukkelijk bevolen had, dat niemand
hem volgen zoude, waar hij ook wezen
mocht.
Tegenover de Keizerin, zijne gemalin,
had zulk een bevel echter geen kracht
Maria Theresia gaf den hofmaarschalk
eenige bevelen en trok zich eveneens te
rug. Het gelukte haar zelfs om vrij on
bemerkt de feestzaal te verlaten. Zij
ging door eenige verlaten kamers zonder
zelfs een hofdame te ontbieden om haar
te begeleiden en stond nu buiten op den
corridor. Deze was echter nog verlicht
en de' lijfwacht in zijn met goud gebor-
duurden rok ontstelde niet weinig, toen
hij in deze eenzame gestalte, die uit de
kleine deur trad, de Keizerin hercende.
Deze verwaardigde den man nauwelijks:
met een blik, toen zij in het voorbijgaan'
vroeg
Is de Keizer je daar straks gepas
seerd
Vraag excuus, Uwe Majesteit, t
antwoordde de man.
Maria Theresia wist thans genoeg.
Franz had een anderen weg genomen,
toen hij den wenk van de onbekende!
vrouw volgde, om zich niet aan zijn sol
daten te toonen. Dit zoude echter de Kei
zerin niet weerhouden, om hem niettemin
toch te verrassen.
(WjO-dt vervolgd),