m
BUITENLAND.
De Erfgenamen van Judas.
BINNENLAND.
Ie Jaargang.
No. 15.
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per
kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal.
Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 27s cent.
Maandag
October
1909.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent;
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
België.
Waartoe men de zaak-Ferrer al niet
exploiteert!
De „Gazette de Charleroi" schrijft:
„De beste manier om Ferrer te
wreken,- is, de „reactie" te ovenvin
nen. Om dit doel te bereiken hebben
wij een verkiezingsprogram. jHet
meest wenschelijke boven alle mani
festaties is,- zegt het blad, een alge
meen verbond tegen het „clericalis-
me".
Het blijkt wel dat de 5,martelaar"
Ferrer dienst gaat doen voor verkiezings
doeleinden.
De vrijdenkerij en de vrijmetselarij heb
ben het er op gezet Ferrer uit te spelen
tegen „het clericalisme".
Of zou men zoo naïef zijn te meenen,
dat het gros der manifestanten der laat
ste dagen personen waren,- die protes
teerden tegen de executie te Montjuich?
Te Luik had Zondag een protestbe-
tooging tegen de terechtstelling van Ferrer
plaats. Een bende apachen-verbrijzelde
de ruiten van het Dominikanen-klooster
en van een nonnenklooster en insgelijks
de ruiten van een kerk. Zij trapten ook
de deur in van de sacristie, welke zij
plunderden.
FraniferifSc.
5,De Tijd" bevat mededeelingen uit een
Fransch tijdschrift over.het alcoholisme in
Frankrijk.
Na het drankmisbruik in het land zelf
beschreven te hebben, komt het blad tot
de beschavingstad Parijs.
Daar, in dit zoogenaamde brandpunt
van de hoogste beschaving, heeft men op
elke drie huizen een kroeg, en van den
morgen tot den avond is deze niet leeg.
Ga een kleinen kruidenierswinkel, een
fruitwinkeltje, het kleinste tabaksbureau
binnen,- en de aandacht wordt het eerst
getroffen door een toonbank met haar
verleidelijke rij veelkleurige flesschen. En
ondervraagt men de houders van zulke
gelegenhedeen, dan krijgt men te hoo-
ren, dat de verkoop van dranken en likeu
ren voor hen de meeste winst afwerpt.
Het vreeselijkste, afschuwelijkste feit
;echter is, dat men de kinderen alcohol
verstrekt. In een gemeentelijke school van
Parijs, door kinderen van kleine ambte
naren en gegoede werklieden bezocht,-
vraagt de onderwijzer, na over het alco-
lisme te hebben gesproken, bij wijze van
scherts, of een van zijn kleine kinderen
deren al eens absinth heeft geproefd.
5, Ja, mijnheer", antwoordt een nog geen
.10-jarige kleuter,- „ik heb er gedronken bij
loom.,,
Door dit antwoord eenigszins verbluft,
en meenende met een uitzondering te
.te doen te hebben, herhaalt de onderwij
zer zijne vraag, hen, die ook absinth dron
ken,- verzoekend de hand op te steken.
Van de 49 leerlingen der klas bleken niet
'minder dan 30 den smaak van absinth
te kennen.
FEUILLETON.
15)
Gij weet wel dat dit nu hier onmo
gelijk is, na het diner zult gij voldaan wor-
,den.
Dit kleine tooneeltje wierp een groote
Koelheid op het overige van het diner. Na
de koffie stonden miss Emily,- Marie-An
gelina en Cyrillus op. De gasten gingen
paar de rookzaal. Op het oogenblik, waar-
,op Lucien zijn leerling volgde, bood Ma
loeuvre een sigaar aan den jongen man
£an# die echter antwoordde door een tee-
Jcen van weigering.
-—Al rookt gij niet, mijnheer Laverg-
fre,- dan praat gij minstens te goed
'pm ons te berooven van üw gezelschap.
.—i Des te beter, mijnheer, gij hebt
in ij een uitleg beloofd, ik zou verlangen
bet te hooren voor deze heeren.
Gelijk gij wilt, zeide Maloeuvre,
ifechter
IK sta er op, zeide Lucien, te We
ten# waarin ernstig onderricht een oor-
Zaak van gevaar kan worden voor Cyril
lus.
Na deze woorden,, naderde Lavergne
[Mijnheer Gensenne, alsof hij rekende
bem t<Qj| bpndgenopt te hebban.
En die treurige ervaring geldt niet al
leen Parijs. Onlangs vroeg ook in de om
streken van Rouaan een onderwijzer in
een klas van .63 kinderen van 69 ja
ren, hoevelen van hen dagelijks brande
wijn dronken24 handen gingen omhoog.
In Aisne "is het volgens den senator
Delpech geen zeldzaamheid meisjes van
7 en 8 jaren halfdronken op school te zien
komen, wijl ze als eersten maaltijd 's mor
gens te 6 uur, een van geroosterd brood
en druivenmoer bereide soep gebruiken..
In drie meisjesscholen van een groote
stad van Normandië bedraagt het getal
kinderen, die met haar ouders koffie, bran
dewijn en likeuren gebruiken, 75 pCt. Dr.
Laurent van Savac, heeft voorts in een
geneeskundig geschrift opgenomen jje
klachten van onderwijzers en onderwijze
ressen, dat in den middag de kinderen zoo
opgewonden blijken door gebruik van
brandewijn, dat ze moeilijk te regeeren
zijn.
Eenige jaren geleden brak een groot
schandaal aan een provincie-college los:
de leerlingen, zonen van herbergiers, krui
deniers, kroeghouders, werden op een
Zondagavond ieder met een zuigflesch vol
ciderbrandewijn betrapt in hun bed, waar
van zij zoolang dronken, dat ze beschon
ken waren.
En dat is nóg het ergste niet. In een
zitting der Fransche „Academie van Ge
neeskunde" verhaalde dr. Brunon onlangs
dat het geen zeldzaam verschijnsel is,- boe
rinnen koffie en brandewijn in de flesch
van haar zuigeling te zien doenterwijl zij
buiten gaan werken, blijft het kind in zijn
wiegje, door den drank half bedwelmd
en in een diepen slaap vallend, achter. En
volgens dr. Tourdot wordt in de meeste
werkliedengezinnen te Rouaan koffie en
brandewijn gegeven aan de zuigelingen
van de 6e maand af.
Men begrijpt gereedelijk, wat er van
die ongelukkigen, reeds van hun vroegste
jeugd door alcohol vergiftigd, worden
moet.
Honderd jaren geleden was Normandië
de voornaamste bron der kurassiersregi-
menten. Thans is Frankrijk genoodzaakt
de reglementaire lengte te verlagen, en in
de Normandische regimenten komt de al
coholische beving veelvuldig bij de ejug-
dige soldaten voor.
De nationale vereeniging van vrijden
kers in Frankrijk zal een monument op
richten voor Ferrer, tegenover de basiliek
van Notre Dame du Sacré Coeur, als
eerste wrekende herstellingsdaad"..
Spanje.
Uit Barcelona wordt gemeld, dat de
bommenwerpers het vooral gemunt hebben
op de nauwe straten in de arme wijken,
waar hun helsche werktuigen veel grooter
uitwerking doen dan in de breede straten
waar de huizen der gegoeden staan.
Vrijdagochtend sprong een bom in de
kazerne van Roger de Flor, waar de
kapitein-generaal de troepen zou komen
schouwen. Zij was neergelegd op de
plaats waar de generaal zou komen te
staan, maar zij sprong voor hij er was
en wondde eenige soldaten ernstig.
Wat mij betreft, zeide de advocaat,
ik ben verrast over de ontwikkeling van
uw leerling.
Indien ik kinderen had, voegde
Mozes Molsein er aan toe, ik zou ge
lukkig zijn, ze aan u to$ te vertrouwen.
En ik zou van uw gevoelen zijn,
voegde Maloeuvre er aan toeindien
de arme Cyrillus zich in gewone om
standigheden bevond, dan zou mijnheer
Lavergne de beste der leermeesters zijn
hetgeen ik hem verwijt, is niet te waken
over de oploopende verbeelding van zijn
leerling; zich terzelfder tijd niet tot ge
neesheer als tot vriend van het kind te
maken.
Maar Cyrillus geniet een uitsteken
de gezondheid, mijnheer.
Physiek wel, dat geef is toemaar
herinnert gij u nog den verschrikkelijken
aanval, waaraan hij ten prooi was op
den dag van het vertrek van zijn vader.
Hij bemint hem bovenal!
Och, dat was geen gewone smart,
die hfj gevoelde, hij viel stijf op den
grond na. nerveuse schokken, waarvan ik
de oorsprong al te zeer ken, waarom
zou ik geheim aan zijne beste vrienden
verborgen houden, aan hen, die, in over
leg met mij, beproeven de afwezige fa
milie te remplaceeren Mijne heeren,
Mevrouw Ina Pont-Joubert is krankzin
nig geworden e,n ha,ar vader was vóór
Er is een man opgepakt, die men van
het plegen van bomaanslagen verdenkt.
Amerika.
De orkaan op Florida en Cuba.
De Amerikaansche bladen brengen uit
voerige bijzonderheden over den verwoes
tenden storm, die voor eenige dagen Cuba
en Florida zoo zwaar heeft geteisterd.
De allesvernielende wervelwinden joe
gen over de noordkust van Cuba, over
Key-West en Florida.
Het telegrafisch verkeer werd gestoord
en zelfs het draadlooze seinen was gerui-
men tijd onmogelijk. De heele stad Key
West is een puinhoop geworden. Heele
huizenblokken stortten uiteen en niet al
leen de houten gebouwen moesten het
ontgelden, maar ook de steenen huizen
hielden het niet lang uit.
Bij het uitbreken van den storm wer
den meerdere in de haven liggende sche
pen vun hunne ankers losgeslagen en in
zee teruggeworpen. Vele schepen slaag
den erin het noodweer op volle zee te
ontwijken en den volgenden dag min of
meer gehavend opnieuw te ankeren. On
geveer 75 vaartuigen echter, meest klei
nere, keerden niet terug; zij werden door
den storm vernield en later wierp de zee
de wrakken op het strand.
Men vreest dat het overgroote deel der
bemanning in de golven is omgekomen.
Allee.i te Key-West wordt de schade
op meer dan 5.000.000 gulden geschat; de
Vier grootste kerken zijn eveneens alle ver
woest; ook de gevangenis stortte in. De
gevangenen ontvluchtten, en nu speelden
zich vreeselijke tooneelen af.
Zoodra de storm ging liggen begonnen
zij hun misdadig werk, zij plunderden de
puinhoopen en zochten naar kostbaarhe
den. De electrische leiding werd vernield
en overal heerschte diepe duisternis.
Dadelijk werden wel maatregelen ge
troffen, de troepen hielden de wacht en
patrouilleerden den ganschen sacht, de
staat van beleg werd afgekondigd en een
vrijwillig politie-korps werd ingesteld,
doch in de duisternis kon men slechts het
alerergste voorkomen.
De dakloozen schuilden in de door den
storm slechts gedeeltelijk vernielde hui
zen. Overal ontbreken levensmiddelen, de
overheden begonnen aanstonds voedsel te
verdeelen, terwijl ook de regeering om
hulp werd geseind.
In New-Orleans werd een draadloos
bericht van een onbekend schip op de
kusten van Florida ontvangen, dat meldde
„700 verdronken; chaos en vreeselijke
tooneelen". Toen weigerde het toestel en
men ontving geen berichten meer.
De grootste ongerustheid heerscht nog
over het lot van honderden werklieden,
die bezig waren op de kaden van Florida
een nieuwe spoorbaan aan te leggen. Ge
weldige hooge golven sloegen over de
kleinere eilanden.
Op het meteorologisch instituut te Was
hington had men reeds waarschuwingsbe-
richten over den storm uit Cuba ontvan
gen, die men onmiddellijk naar de zuide-
delijke kustplaatsen doorseinde,' zoodat
men hoopt, dat de bevolking daar voor
bereid was.
haar door verstandsverbijstering getrof
fen. Gij begrijpt, welke voorzorgen men
iederen dag, ieder uur moet nemen met
een jongeling, bedreigd zijn deel te heb
ben in deze vreeselijke erfenis. Men
moet hem alle opwinding, elke ver
moeienis van de hersenen besparen en
ongelukkig hebt gij het door de woor
den van Cyrillus kunnen constateeren
het systeem van opvoeding van Mijnheer
Lavergne is geheel tegenovergesteld aan
het geestelijk regime, dat het arme kind
moet volgen.
Dat is verschrikkelijk! riep Mozes
Molsein uit, en ik was er ver af te
twijfelen dat zulke ongelukken Pont-
Joubert getroffen hadden.
Ik hoop minstens, voede de Mer-
veillac er levendig aan toe, dat deze
droevige bijzonderheden onbekend zijn
aan Cyrillus.
Een mededeeling van dit soort,
voegde Mijnheer Gensenne er aan toe,
zou voldoende zijn om den geest van
dezen jongeling te verwarren de vrees
voor de krankzinnigheid zou dit beeld
te voorschijn roepen, of zou het niet
mogelijk zijn dat hij het niet verneemt,
dat hij het nooit weet...
Cyrillus kent dit geheim reeds,
antwoordde Lucien koel.
Wie heeft het hem ojitdekt, yroeg
Merveillac.
De laatste berichten spreken van meer
dan 1000 dooden, doch men vreest, dat
nog ernstige berichten op komst zijn.
Langs de kusten zijn bijna alle grootere
en kleinere plaatsen verdwenen,- en op
het eiland, tot ver zelfs in het binnenland,
liggen de wrakken van vernielde schepen
hoog opgestapeld.
Rusland.
In de gouvernementen Wladimir en
Wjatka is onder de boerenbevolking, die
in Rusland over het algemeen toch al
door rampen bezocht wordt,- een gevaar
lijke epidemische ziekte uitgebroken: de
kriebelziekte of ergotisme.
Deze ziekte ontstaat door het gebruik
van slecht versch graan, en komt gewoon
lijk voor in streken waar chronisch mis
gewas tengevolge van slechte bodemge-
steldgheid heerscht, en waar de bevolking
tengevolge van armoede lichamelijk ver
zwakt is. In het graan groeit,- met name
in de rogge, het zoogenaamde moederko
ren, de bekende zwarte korrels, en deze
korrels worden mede gedorscht en ge
malen en vergiftigen het meel. Daar de
ziekte niet besmettelijk is, hebben deze
epidemiën slechts een plaatselijk karak
ter en komen zij gewoonlijk dadelijk na
den oogst voor, na het eerste gebruik van
het versche graan. De ziekte heeft in de
meeste gevallen een zeer noodlottigen af
loop. De patiënten sterven onder de vree
selijkste kwalen, of blijven, wanneer zij
genezen,- zwakhoofdig en verliezen het
een of ander zintuig. Een typisch ver
schijnsel bij deze ziekte is het kriebelende
gevoel over de huid, alsof mieren over
het lichaam loopen, dat zoo sterk kan
zijn, dat de zieke zijn leden in de
onnatuurlijkste richtingen vertrekt. In den
verderen loop van de ziekte, die de meest
verschillende verschijnselen vertoont, en
in allerlei uiteenloopende vormen optreedt
komt een sterke branderigheid der huid
en der extremiteiten, die zonder eenige
bloeding afvallen. Nagels, vingerleden, ja
stukken van armen en beenen vallen soms
af. Ten plattelande wordt de ziekte nog
steeds als ongeneeslijk beschouwd, of
schoon de moderne wetenschap door de
electro-therapie, massage, operaties enz.,
waarschijnlijk wel middelen aan de hand
zou kunnen doen. Maar 't ongeluk is, dat
deze middelen voor de arme boeren, ver
van de groote verkeerswegen, onbereik
baar zijn. De geneeskundige hulp ten plat
telande is zeer gebrekkig georganiseerd.
Je voorkomen is de ziekte betrekkelijk
zeer eenvoudig, door het reinigen van het
graan, vóór het naar den molen gaat, maar
hier stuit men al weer op de onverschil
lige nalatigheid en onontwikkeldheid van
den Russischen boer. Daarbij weet de ar
me boer nog niet eens, dat hij door het
uitzoeken van het moederkoren geen stof
felijk verlies zal lijden, al wordt zijn graan-
quantum ook minder,- want voor het moe
derkoren wordt voor pharmaceutische
doeleinden een goede prijs betaald. De
grond van alle ellende van den Russi
schen boer is en blijft nog steeds zijn
noodlottige onwetendheid.
Vraag het aan Mijnheer Maloeuvre,
antwoordde Lucien koud, vervolgens
Gersenne, Merveillac en de bankier
groetend, verliet de leeraar de rook
zaal en trad de muziekzaal binnen.
Miss Emily zat voor de piano en
speelde een stuk van haar compositie
„La Melancolie des Bois." Lavergne na
derde haar, onder voorwendsel de bla
den van haar muziekboek om te slaan.
5—: De oorlog is verklaard, zeide hij.
De oorlog tusschen u en Maloeu-
Vre.
Natuurlijk, en ik zal het gelag be
talen.
De vingers van de lersche bleven stil
liggen op het klavier.
Welnu, juffrouw? vroeg Marie-
Angelina gij maakt het niet af?
Na de melancolie komen de tra
nen.
Na een kwartier traden de genoodig-
den weder in het salon, mijnheer Ger
senne scheen droevig en Maloeuvre
hield slechts zijn vreugde in.
Gedurende het verdere gedeelte van
den avond toonde hij zich opgewekt,
maar, telkens als Coelio hem aanzag,
wende hij zijn hoofd m^t verlegen
heid af.
Het afscheid aan de wezen door Mol
sein, Merveillac, Mijnheer Gensenne en
zipi kleindochter, was tegeljjk harjelijk
Russische toestanden.
De rechtbank te Kieff veroordeelde tot
3 jaar gevangenisstraf,- den politiechef As-
lanoff, die oogluikend toeliet dat diefstal
len en aanslagen georganiseerd werden#
terwijl hij zelf een gedeelte van den buit
opstreek.
Zweden.
In de laatste dagen hield men in Zweden
meer en meer den Zweed dr. Ekenberg,
een bemiddeld, algemeen geacht en zeer
bekwaam scheikundige die te Londen
woont, voor den man, die de bommen
heeft gezonden aan de kooplui Hammer
te Stockholm en Sjoholm te Gothenburg.
Wij melden reeds, dat verscheiden bladen
brieven hadden gekregen, waarin er op
komende aanslagen werd gezinspeeld;
andere geheimzinnige brieven volgden.
Nu hebben schriftuitleggers verklaard,
dat het schrift van die brieven van dr'
Ekenberg is. De brieven waren in Stock
holm gepost, en dat kon uitkomen, want
Ekenberg was voor een paar processen
over geweest. Bovendien verklaarde een
hoogleeraar, die de niet onplofte Gothen-
burgsche bom had onderzocht, dat zij
hoogst waarschijnlijk in het buitenland
vervaardigd en een meesterstuk was. Dat
verzwaarde de verdenking op Ekenberg,
die reeds als uitvinder bekend staat.
Naar 't schijnt, had de Zweedsche politie
de Londensche reeds verzocht, Ekenberg
gevangen te nemen. Ekenberg zelf pro
testeerde heftig, en zijn vrienden te Londen
noemden de verdenking belachelijk. Maar
dr. Ekenberg heeft zich, volgens de laatste
berichten, de beschuldiging zoo aan
getrokken, dat hij in Engeland in een
krankzinnigengesticht opgenomen is moe
ten worden.
Koninklijke besluiten.
Tot auditeur-militair in het 5e militaire
arrondissement (standplaats Leeuwarden)
is benoemd mr. J. A. Eigeman, doctor in
de Staatswetenschap, wonende te Rotter
dam.
Tot schoolopziener in het arrondis
sement Alkmaar is benoemd A. R. Van
Hattum, te 's Gravenhage*
Tot commies der posterijen en tele-
graphie van de 4e kl. zijn benoemd A.
Spaans en J. L. Lucassen, beiden thans
aspirant-commies der posterijen en tele-
graphie.
Tot plaatsvervangend voorzitter der
plaatselijke commissie voor de ongevallen
verzekering te Spijkenisse is herbenoemd
R. K. Schelling te Hekelingen.
Aan den luitenant ter zee der 2e
klasse F. Verschoor van Wisse, is op
zijn verzoek eervol ontslag uit den zee
dienst verleend.
Tot notaris binnen het arrondisse
ment Utrecht, ter standplaats de gemeente
Baarn is benoemd F. P. E. van Ditz-
huijzen. candidaat-notaris te Arnhem.
Benoemd zijn: tot substituut-officier
van justitie bij de Rechtbank te Rotterdam:
en vol medelijden; men scheen hen te
beklagen met een nog grooter ongeluk,
dan met de catastrophe, die hen weezen
gemaakt had.
Den volgenden dag liet Maloeuvre Lu
cien op zijn kamer roepen.
.Hij gaf hem een teeken om te gaan
zitten en, zonder een enkele voorberei
ding te nemen, die yoor een mensch!
den schok van een onvoorziene*! slag
verzachten, zeide hij op een besliste en
harde stem, die hem eigen was.
5—Gisterenavondmijnheer, is tus
schen mij en mijne vrienden besloten;
dat, daar een afzonderlijke opvoeding
voor Cyrillus door de bijzondere om
standigheden, zerkere gevaren met zich1
mee kan brengen, Cyrillus naar het col
lege gezonden worden, om zich gewoon
te maken door het leven in gemeenschap
aan de moeilijkheden, die hij later in de
wereld zal ontmoeten, den 23en Decem
ber, na de vacantie gaat hij naar het
Lycéum. Daar het niet van afgehan
gen heeft, de opvoeding van Cyrillus
op een waarlijk schitterende manier be
gonnen, dat erken ik, te voltooien, heb
ben wij besloten, dat de som van hon-.
derd duizend frang, u door Pont-Jou*
bert nagelaten, van dit oogenblik af tot
uwe dispositie zal gesteld zijn.
„(Wordt yeryolgdji