BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit 't dorp van Sint Jeroen.
[Tweede Blad, behoorende
bij De Leidsche Courant
van 6 October.
k
België.
tjUBeralisme en Gewetensvrijheid.
Het «preekt vart relt, dat na een 25-
Sarigw „clericale" overheerschlng de ge
wetensvrijheid overal wreed is geschon
den.
j Maar iri afwachting lntusschen, dat
Maarvan het bewijs wordt geleverd, kan
kvorden geconstateerd, dat de vrijheid
■ran geweten op onwaardige wijze mis
kend wordt door zekere liberale instel
lingen.
I (Ziehier wat gebeurd is aan de admi
nistratie der Openbare weldadigheid te
pstende:
iEen ongelukkige ging hulp inroepen
.Voor zlijn gezin, dat buiten schuld tot
jfcrmoede was vervallen.
Hij werd ontvangen door een ambte
naar en nu ontspon zich het volgend ge
sprek:
Op welke scholen gaan uwe Mn-*
'Beren?
w Bij de Broeders en Zusters.
Als ge uwe kinderen naar andere
Scholen wilt sturen, kunt ge alles krij
gen, wat ge verlangt.
r— Ik zou liever antwoordde moedig
ide Werkman, hen naar het kerkhof zien
jdragen', dan ze naar uw scholen te zen-
Iden
Door dit antwoord werd hij wegge-
Xonderi zonder onderstand ontvangen te
jhebben.
Hij herhaalde zijn stappen bij den
Voorzitter van het .bureau, maar naar
Veertien dagen had hij nog geen ant
woord bekomen.
Men wilde hem' zeker tijd ter overwe
ging laten
Dat is nu je ware gewetensvrijheid.
Frankrijk,
In verschillende deelen van Frankrijk
'dreigen weer stakingen.
De dokwerkers te Havre bijv. hebben
de staking officieel geproclameerd. Za
terdagnamiddag liepen zij langs de kaden
om de werkwilligen toi staken aan te
zetten. De schepen konden evenwel ver
trekken zonder incidenten.
Voorts zijn Zondagnamiddag 46 afge
vaardigden, 17 syndicaten vertegenwoor
digend, die 20.000 werklieden tellen, te
Armentières bijeengekomen. Zij hebben
de weigering der linnenfabrikanten van
Rijsel tot unificatie der tarieven onder
zocht. De vergadering heeft de volgende
dagorde gestemd:
„De werklieden en werksters van de
weverijen te Rijsel, moeten 'het op alge-
meene staking dér weverijen aansturen,
overal waar de patroons de unificatie wei
geren. Het werk zal echter moeten voort
gezet worden in de fabrieken, waar het
syndicaal tarief wordt aangenomen, op
voorwaarde, dat de werklieden een franc
en de werksters 50 centimes per week
geven voor de stakers".
De afgevaardigden zullen tegen Zondag
a.s. te Rijsel een groote vergadering be
leggen voor liet personeel der weverijen
van die stad. Men denkt algemeen, dat
ingevolge die vergadering de werkstaking
zal worden uitgeroepen.
Zaterdagnamiddag hebben ernstige in
cidenten piaats gehad op twee werkplaat
sen van Parijs, uitgelokt door de stakers
van het gilde der „charpentiers en fer"
In de rue Louis David ontmoetten de
stakers de werklieden, welke zij tot staken
wilden overhalen. Drie agenten, belast
met het handhav.en der orde, waren spoe
dig overweldigd. De stakers bestookten
Ze met een hagel van stukken ijzer. Een
agent werd gekwetst. Zijn kameraden
trokken toen de sabel, om de aanvallers
achteruit te drijven. Veertien man werden
aangehouden, waarvan er 7 In hechtenis
bleven.
In de rue Oambetta speeelde zich een
dergelijk tooneel af, maar hier bleef de
politie gemakkelijker de baas. Er werden
■ook verscheidene personen aangehouden.
(Vad.)
Oud voorbeeld.
ïn een verslag van de Parijsche acade
mie van inscripties leest men het vol
gende:
„De heer Oppert geeft een ver
taling van een Chaldeeschen tekst
uit de 12e eeuw vóór Christus. Die
tekst maakt melding van de annexa
tie van een 'domein, dat koning Cui-
kisor acht honderd jaar te voren
had gewijd aan een god, wiens ver
eering in onbruik was geraakt De
prefect van het land kende er de
inkomsten van toe aan het provin
ciale domein. Maar een priester van
de godin Nira protesteerde en dc
koning beval de teruggave van het
domein aan den eeredienst"
Briand en de mannen van den Fran-
schen „vooruitgang" konden een lesje
van eerlijkheid krijgen bij de souverci-
tien uit het Babylonische tijdperk!
OiaffecMaursitS.
Voor eenige dagen zoo meldt het
j,Hbl." werd door een grootfabrikant
te Frankfort een schrijven ontvangen,
waarin hem tegtn betaling van 80.0G0
Mark den titel ^Koninklijk ib'Lzisisch han-
delsraad" werd aangeboden. De man
vloog er natuurlijk niet in, doch stelde een
onderzoek In naar den schrijver van dit
edelmoedig aanbod. En al spoedig, had
hij ontdekt, dat een obscuur geldspecu-
lant, Schlittersmann genaamd, dien brief
geschreven had.
H.oe is het dat Schlittersmann een titel
van Handelsraad kan aanbieden tegen
betaling? was de vraag die het „Berk Ta-
geblatt" stelde. En de man, die den brief
schreef verhaalde, als antwoord op die
vraag een geschiedenis, die de dolste fan
tasie overtreft in vindingrijkheid.
Schlittersmann dan zou niet voor eigen
rekening handelen in titels, maar in op
dracht van het „Landwirtschaftiiches
Bankinstitut" te Berlijn. Die instelling had
hem opgedragen iemand op te sporen,
die tegen betaling van 80.000 Mark den
titel van Handelsraad koopen wilde.
Reeds waren onderhandelingen met ver-
schiliende groote kooplieden en fabrikan
ten gevoerd, doch zonder resultaat.
De reden waarom 80.000 Mark voor
dien titel betaald moeten worden is dezer
Een In Berlijn levend Fransch kunste
naar kreeg van zijn vrienden in Parijs
het aanbod eener jaarlijksche rente, zoo
hij zich weder in Frankrijk vestigen wilde;
dat kwam ter oore van den Duitschen
keizer, die den wensch uitsprak den kun
stenaar in Berlijn te houden. Een invloed
rijk persoon is toen op het denkbeeld ge
komen den man te helpen. Het Landwirt-
schaftllche Bankinstitut kreeg de opdracht
drie personen te zoeken, die elk 80.000
Mark zouden betalen; zij zouden daar
voor in ruil den titel van Kon. Pr. Han
delsraad krijgende Fransche kunstenaar
zou van de ontvangen gelden 150.000 M.
krijgen, om in Berlijn te blijven, de res-
teerende ,90.000 Mark zouden bestemd
zijn voor onkosten en provisie. Twee he
ren hadden reeds 80.000 Mark betaald en
den titel gekregen. Aan Schlittersmann
werd nu opgedragen den derden man te
zoeken.
Dit verhaal van den handelaar in titels
zou, zoo het waar was, een vreemd licht
werpen op de wijze, waarop titels worden
verleend.
Italië.
De vierde Sociale Week.
In Italië is dezer dagen de vierde
sociale week gehouden. Het succes nam
van dag tot dag toe. De groote zaal
van het paleis Picci werd te klein om
de groote menigte deelnemers te kun
nen bevatten. De lessen van pater Ge-
melli en de andere sprekers werden met
buitengewone belangstelling gevolgd.
Bijzondere belangstelling genoot het
referaat van den Milaanschen Franzis-
kaan Gemelli over „Zorg voor gezond
heid der arbeiders." P. Gemelli was
vroeger arts en was als zoodanig goed
in de geledenheid deze zaak te bestu-
deeren. Een tijdlang was hij Sociaal-
Democraat, doch toen hij zag den ver
keerden weg te hebben ingeslagen, trad
hij in de Franziskanerorde. Hij is nu
professor in de Histologie te Milaan.
Oedurende de heele week heerschte er
een bijzondere geest van eenheid en
ijver om het gehoorde in daden om te
zetten.
De congressisten hebben hun solidari
teit betuigd met de Katholieken "der
andere landen.
Spanje.
De koning van Spanje heeft van den
Paus een telegram ontvangen met een
gelukwensch naar aanleiding van de over
winningen der Spanjaarden op de Marok
kanen in 't Noorden van Marokko.
De Paus uit zijn blijdschap over de
overwinning en spreekt de hoop uit, dat
het eenmaal gelukken zal, de Rif bewoners
tot het christendom te brengen.
Sweden.
De staking in Zweden kwijnt welis
waar, doch. geëindigd is zij niet. Door de
Zweedsche landorganisatie van arbeiders
is van de mislukking der onderhandelin
gen over een einde van den arbeidsstrijd
aan buitenlandscne arbeidersverenigin
gen kennis gegeven. De voorwaarden der
patroons waren onaannemelijk, zoo heet
het. De vakverenigingen zijn nu bereid
den strijd met alle inacht voort te zetten,
indien zij claarbij den steun van de ar
beiders in den vreemde blijven genieten.
In dat geval zijn zij voor niets bang. Al
leen de honger zou hen doen capituleeren.
Marokko.
Hoe staat nu wel Marokko tegenover
Europa
De Europeesche. mogendheden hebben
de oogen gevestigd op Spanje, waarvan
ze niet weten, wat nu eigenlijk zijn be
doelingen zijn. Het gouvernement te Ma
drid ontveinst zich niet het gewicht van
zijn missie in de bergen van het Riff. Door
zijn overwinningen gevoelt Spanje zich
geplaatst als de vertegenwoordiger van
Europa tegenover de Marokkaansche
anarchie.
Evenals Frankrijk, heeft Spanje 't meest
brede mandaat der mogendheden ont
vangen voor de meest spoedige actie. Het
behoeft alzoo voor de bedreigingen van
den Sultan niet te wijken. De troepen-
versterkingen, die het zond, zijn bewijzen
voor 't verlangen om tot een deflnltlcven
vrede te geraken.
De Europeesche mogendheden kunnen
niet anders dan deze houding toejuichen.
De meeste mogendheden hebben ove
rigens reed* uit de Marokkaansche ver
wikkelingen kostbare voordeden be
held- _Pütl«chJa,nd is ju Marokko toege
laten met dezelfde, economische rechten
als Frankrijk. Het kan slechts Winst ha
len uit de jndustrieele en' comfnercieeie
voordeden, welke Spanje wil toekennen.
Engeland heeft sinds lang voordeel ge
trokken door aan Frankrijk slechts de
vrijheid van onderneming in Marokko toe
te staan tegen afstand der Fransche pre
rogatieven hl Egypte en van den eigen
dom van Terre-N euve.
Italië heeft mede voordeel behaald.
En -de overige naties hebben zoo wei
nig belang bij Marokko, dat de politiek
van Moulay-Hafid haar keiid laat.
Spanje is alzoo geheel vrij in zijn
plannen.
Het is te hopen, dat hetj den Marok-
kaanschen tiurhaard weet te dooven.
Kateo iek leven Sn
Siberië en den Oeral.
De Peter^biirgsc'ne correspondent der
„Corrispondenza romana" heeft gele
genheid gehad getuigen van het pasto
rale bezoek van Mgr. Cieplak aan Sibe
rië te spreken. Hij schrijft:
Het is de eerste maal dat aan een
katholieken bisschop door de regeering
is toegestaan, een officieel bezoek aan
Siberië en den Oeral te brengen: dit
bezoek is afgelegd door Mgr. Cieplak,
wijbisschop van het onmetelijke aarts
bisdom Mohelen (Sint-Petersburg) dat
zich uitstrekt van de Baltische Zee tot
den Stillen Oceaan; van de kusten van
Finland tot het midden van Siberië en
het eiland Sakhalin.
Reeds sedert langen tijd hadden ver
schillende bisschoppen dezen reis voor
genomen.
Mgr. verliet Petersburg den 17den
April met de E.E. H.H. Lidzinski in
specteur van het Groot Seminarie van
het bisdom Mohilew, Skrinda, professor
van dat Seminarie en Ve-ntzlaw .pastoor
van Riga.
Gedurende zijn lange reis heeft de
prelaat het H. Vormsel toegediend aan
meer dan 20.000 volwassenen en kinde
ren, tot aan Dessa, en het was niet
ten einde. Hij heeft den eersten steen
legd voor verschillende kerken (Petro-
pavlosk, Nviii Oudinsk, Bagatoll, Taïga,
Tchéliabinsk)hij heeft comité's ge
vormd om er te Stretiensk, Noronikolaï-
ewsk, Nikoisk en Tomsk te stichten. Hij
heeft houten kerken ingezegend te Khar-
bin, Verchneoudmsk, Houdianska en Hans
kaja, en kerken ingewijd te Viatka,
Omsk, Tobolsk, Ilatonst, Sainara.
Te Post-Alexandrowsk, hoofdstad van
het russische gedeelte van Sakhalin (het
andere is Japansch) waar een houten
kerk is heeft hij plechtig een groot kruis
opgericht ter herinnering aan zijn pasto
raal bezoek aan de meest oostelijke
punt.
Gedurende zijn bezoek, heeft de pre
laat per spoor, boot en rijtuig onge
veer 25.000 wersten afgelegd.
Z.E. heeft overal van de autoriteiten
en de bevolking een hartelijk onthaal
ohtvangenvooral is hij zeer vriend
schap pel;jk ontvangen door den gouver
neur van Sakhalin die hem, met de prie
sters van z jn gevolg, te dineeren vroeg.
Ook de gouverneur-generaal van Chaba-
rowsk en de chineesche gouverneur
Schéké hebben Mgr. en zijn gevolg een
zeer sympathieke ontvangst bereid.
Hofberichten.
H. M. de Koningin-Moeder vertrekt
14 October naar het buitenland. H. M.
zal een kort oponthoud hebben bij den
Prins en de Prinses von Erbach, te
ICönig; daarna zal H. M. eenigen tijd
in noordelijk Italië doorbrengen.
Na de reis, en vóór Haren terugkeer
naar Den Haag, zal H. M. gelijk
reeds gemeld is nog korten tijd op
Het Loo verblijven.
Z. K. H. de Prins denkt tot 30 Oei
in Mecklenburg te verblijven en dan naar
het'Loo terug te keeren.
Oudheidkundige Opgravingen.
De opgravingen in het Aamsveen, op
den Höiterhof, in het zuid-oosten van
Overijsel, zijn geleid dóór dr. M. A. Eve-
lein, assistent aan het Rijks-Museum
voor Oudheden te Leiden. De gevon
den voorwerpen bestaande o.a. uit
een steenen pijlspits, een ijzeren rulter-
spoor, platte gebakken schijven, welke
voor molensteenen dienst deden, scher
ven van ruw gebakken, ongeglazuurde
potten enz. zijn ter onderzoek naar
Leiden opgezonden.
Als vrij zeker kan worden aangeno
men, dat de Höiterhof van de7e tot
de 10e eeuw bewoond is geweest en
iets dergelijks Is geweest als de Hunen-
schans bij het Uddelermeer.
Koninklijke besluiten.
Met ingang van 1 dezer zijn benoemd
.A. tot tijdelijk voorzitter van den Raad
voor de Scheepvaart mr. Taco Henny,
raadsheer in het Gerechtshof te A'dam.
B. benoemd tot 1 Januari 1911:
I. tot plaatsvervangend voorzitter mr.
C. van der Zweep, Amsterdam;
II. tot secretaris mr. R. R. W. Janssen,
te Amsterdam
III. tot plaatsvervangend secretaris mr.
C. Henrty, te Amsterdam;
IV. tot vaste leden W. AlHrol, te 'sOra-
venhage, J. Luytjes, te Ginneken en H.
C. Haacke, te Amsterdam
V. tot plaatsvervangende leden voor de
vaste leden H. de Booyé te Amsterdam,
J. Brouwer, te Rotterdam j H, Ümlo-
pen. te Amsterdam en F. T. Schneyder,
te Amsterdam
VI. tot buitengewone leden: als ree-
der van de groote vaart: C. M. van Rijn,
te Amsterdam als schipper van de groote
vaart: E. Deddes, te Rotterdam; als ree
der van de kleine vaart: D. F. Rasker, te
Groningen. Als schipper van de kleine
vaart: Jan Mooi, te Groningen; als ree
der van de zeevisscherij: G. J. T. Broek-
in eijer, te IJmuiden; als schipper van de
zeevisscherij: C. Z. Jol, te Scheveningen
als werktuigkundige: W. Fenenga, te
Amsterdam; als electrotechnicus: C. J.
Kniphorst, te Amsterdamals scheeps
bouwkundige voor de groote vaart: J. T.
J. de Bruyn Kops, als scheepsbouwkun
dige voor de kleine vaart: P. H. Bos, te
Groningen;
VIL tot plaatsvervangende leden voor
de buitengewone leden: als reeder van
de groote vaart: Z. VV. C. Dekkers,- te
Rotterdam; H. de Jonge, te Rotterdam;
en jhr. L. P. D. Op ten Noort, te Am
sterdam als schipper van de groote vaart:
P. de Boer en A. Smits, te 's Gravenhage
als reeder van de kleine vaart: G. H.
Bakker, te Wildervank; als schipper van
de kleine vaart: B. Jonker, te Wildervank;
als reeder van de zeevisscherijJac. Den
Duik V/zn. te Scheveningen; als schipper
van cc zeevisscherij: J. Prins, te IJmui
den; als werktuigkundige: C. J. A. Haak
man, gepensioneerd officier-machinist-tit.
te Warmond en H. van Helden, te Rot
terdamals electrotechnicus: A. J. Roe-
lofsz, te 's Gravenhage; ais scheepsbouw
kundige voor de groote" vaart: A. van
Gelder, te Rotterdam; en A. A. Cornelis-
sen te Amsterdam; als scheepsbouwkun
dige voor de kleine vaart: F. Smit, te
Hoogezand en J. Th. Wilmink, te Gronin
gen; als scheepsbouwkundige voor de
zeevisscherij: D. Taat, scheepsbouwkun
dige te Katwijk aan zee, en W. Sebbe-
lee, te Amsterdam; als machinist: F. R.
K. Erfmann, te Rotterdam.
Tot consul der Nederlanden te Berlijn
is bevorderd de heer J. H. A. Oeorge,
vice-consul.
Aan S. van Hasselt, bankier te Rozen-
daal is verlof verleend tot het aannemen
van het ordeteeken van Ridder in de Orde
van den Heiligen Gregorius den Groote,
hem door Z. H. den Paus geschonken.
Tot officier in de orde van Oranje-
Nassau is benoemd de president-commis
saris der „Landbouw-Maatschappij „Oud
Djeinber", G. D. Birnie, te Rotterdam.
Tot ridder in de Orde van Oranje-Nas-
sau is benoemd de te Galela op Halma-
heira werkzame zendeling M. J. van
Baarda.
Met ingang van 1 Oct. is HL Timmer te
Dordrecht benoemd tot gezagvoerder
op een der directievaartuigen van den
Rijkswaterstaat.
(NOORDWIJK).
De winter staat voor de deur. In dien
tijd heeft men vooral in de bloembollen
streek weinig werk. Afgezien daarvan,
biedt zoo'n winter lange avonden, die
vervelend worden, als men ze niet weet
te besteden, die vaak voor jongelieden
verderfelijk worden, als ze worden door
gebracht buitenshuis, op hoeken van de
straten, slenterend langs den weg.
Wij willen vooral met het oog op
de jongelieden in 't kort even mededee-
len, hoe die lange winteravonden, deels
nuttig, deels aangenaam kunnen doorge
bracht worden.
Wij melden reeds, dat half October de
lessen van den Rijkstuinbouwwintercur-
sus geopend worden. De besturen der
afdeelingen Noordwijk van het H. B. G.
en de Aig. Ver. voor Bloembollencultuur
blijken met hun tijd mee te gaan, onzen
tijd, die uit de schoone combinatie van
theorie practijk de prachtigste resultaten
weeet te verkrijgen. De Commissie van
Toezicht op den cursus heeft echter moe
ten besluiten, geen jonge.lui beneden den
16-jarigen leeftijd toe te laten. Zeker de
ervaring opgedaan, dat al te jeugdig bloed
die cursusavonden gebruikte, eens echt
op te bruisen? Helaas ja, vele jongelui
beschouwen zulke avonden als 'n „uitje".
Voor aanstaande bloemisten, hetzij men
zelfstandig zal kunnen optreden of in
ondergeschikte betrekking komt te staan,
valt er op zoo'n Rijkstuinbouwwintercur-
sus veel te leeren, waarvan men in 't la
ter leven ongetwijfeld pleizier zal heb
ben. Wien op rijperen leeftijd een eigen
zaak heeft te drijven, brengt het genoten
onderwijs schijven in de kast, wien als
knecht zal werkzaam zijn, bezorgt het de
achting en het vertrouwen van den pa
troon. Wij hopen dan ook velen bij de
openingsles op de banken te zien.
Verleden jaar was er aan de jong.ver.
„Geloof en Wetenschap" een herhalings
cursus verbonden, en zal naar wij ver
nemen die cursus dit jaar wederom
worden geopend, doch hiervan kunnen zij,
die een, twee of drie jaar de gewone la
gere school achter den rug hebben, niet
profiteeren. De kapitale leeftijd van 16
jaar speelt toch hier dezelfde rol als op
den tuinbouwcui s. o i'ervinding
leert, dat juist de eei^e jaren na het
verlaten der gewone dagschool herhalen
en bijhouden hoogst noodzakelijk is.
De toekomstige ambachtsman kan
plaats nemen op de banken van de Ara-
bachts-, Teekcn- en Rekenschool van het
departement Noordwijk van de Maatsch.
van Nijverheid. Deze cursus heeft reeds
jaren lang zeer veel nut gesticht, getuige
telken jare dc tentoonstelling van door
de leerlingen vervaardigde teekeningen?
enz.? die bij het afloopen van den cursus
door het bestuur georganiseerd wordt*
Bovendien bestaan er nog een paar par*
ticuliere gelegenheden, om teekenonder-
wijs te ontvangen bij de heeren HL Me-
demblik en H. Liefferlnk.- de laatste ar
chitect. Of nog anderen teekenonderwljs
geven aan toekomstige ambachtslieden, is
ons onbekend. Wèl weten wij en 't kan
geen kwaad? dit hier te vermeiden,
dat uitsluitend mannen van de practijk
(C. G. J. Alkemade en L. Zijp) les geven,
aan de Ambachts- en Teekenschool, bo
ven genoemd.
Ten slotte maken wij nog melding van
den cursus in Duitsche conversatie, (sys
teem Berlitz) verleden jaar opgericht op
initiatief van Vreemdelingenverkeer,
juist de aangewezen organisatie, om zoo'n
cursus tot stand te brengen, want
iedere Noordwijker? die 's zomers met
de badgasten in aanraking komt? kail we
ten, dat een weinig Duitsch dan onmis
baar is. De badplaats toch wordt telken
jare door een groot aantal Duitschers be
zocht. Vooral leveranciers en anderen, die
om den broode geïnteresseerd zijn bij het
toenemend vreemdelingenverkeer op on
ze badplaats, zullen het op prijs weten t«f
stelten, dat de gelegenheid, om wat Duit
sche conversatie te leeren, wederom is
opengesteld. Men geeft zich op bij den
heer H. Osterman.
Ten slotte wijzen wij de Katholieken
met zeer veel genoegen op de Sint Je-
roensleesbibliotheek? het troetelkindje
zooals wij reeds meldden van den Zeer-
Eerw. Heer Pastoor en alle goede Katho
lieken. Die boekerij bevat een schat goede
lectuur, waarmee men de lange avonden
genoegelijk en tevens nuttig kan door
brengen.
Ook het bezoeken der vergaderingen?
die vooral in den wintertij'd worden ge
houden, is nuttig en ontwikkelend.
Wij meenen erop gewezen te hebben?
hoe te Noordwijk jong en oud de win
teravonden nuttig kan doorbrengen. Onze
wensch is dan ook,- dat 't huiselijk leven
moge bloeien, terwijl daarnaast het opko
mende geslacht weinig baldadig zif, doch
zich beijvere door naarstigheid toe
komst te verzekeren.
Ons laatste woord zij een opwekking?
om in de lange winteravonden eens ern
stig kennis te maken met onze Katholieke
Pers door een abonnement te nemen p.
al is 't maar voor de zes wintermaanden
op een Katholiek Dagblad; 't mes
snijdt dan van twee kantende Katholieke
Pers wordt dan gesteund en de lezers
ontwikkelen zich door gezonde en goede
lectuur. E.
Sport.
De Nederlandsche Vliegmachine.
Zelfs op vlieggebied zullen wij niet
achterblijven.
De eerste Nederlandsche zwaarder-
dan-de-lucht is in aanbouw. De N.Crt.
die deze vinding van den Luit Gordijn
mocht zien, zegt dat de machine al is er
nog niet mede gevlogen, zoo ingenieus
geconstrueerd is, dat zij hierin niet alleen
het volste vertrouwen voor de toekomst
heeft maar ook zelfs meent, dat zij een
omwenteling in de tot nu verkregen
oplossing van het vliegvraagstuk zal
brengen. Bijzonderheden mogen hier
nog niet medegedeeld wordenechter
kan volstaan worden met te zeggen, dat
onze uitvinder de toepassing van de
vleugelbeweging, waarnaar men nog
steeds zocht, op hoogst eenvoudige wij
ze heeft gevonden.
Door de bereidwilligheid van de heer
C. De Mooy, die werkplaatsen, perso
neel en materieel beschikbaar stelde lean
luit. Gordijn zijn proefnemingen voort»
zetten.
De Vliegmachine der toekomst.
De Parijsche corr. der „Zw. Ct." ver
telt van de luchtvaarttentoonstelling.
Van alle mogelijke typen vliegmachines
staan hier in het rond. Gewone en bestuur
bare luchtballons hangen aan den zolder.
Maar het meeste bekijks van alles heeft
de kleine monoplan van Santos-Dumont,
de Demoiselle, die er te kijk staat als
een kleine musch te midden van reigers
en adelaars. Het is dezelfde machlns
waarop hij te Saint-Cyr z'n interessants
vliegproeven gedaan heeft, een paar weken
geleden.
Bij het zien van dit minuscule vogeltje,
dat een jong van „Blériot" kon zijn, staan
we werkelijk sprakeloos van bewondering.
Dit is zonder twijfel de machine van de
toekomst, de machine, die iedereen op
z'n zolder bergen kan.
Dit is de werkelijke „vogel", de kleine,
practische machine, die we eerlang alle
maal zullen hebben, zooals nu een fiets.
De Demoiselle heeft een vlucht van
naar mijn schatting hoogstens vier
meter. Midden tusschen de vleugels, op
een zitplaats van een lap sterk leer, zit
de bestuurder. De motor bevindt zich
boven z'n hoofd, de tweebladige schroef
zit midden voor de vleugels. In de rechter
hand houdt hij een hefboom, in de linker
een wieltje die belde hun bewegingen
overbrenger liet staartstuk achter hem.
Die staart -gelijkertijd richting- en
hoogtestuur. Hij bestaat uit een horizon
taal en een verticaal vlak, die elkaar in
het midden kruisen. De rechterhand kan
dezen staart links of rechts, de linkerhand
op of neer bewegen.
Met z'n rug beweegt de bestuurder eea
hefboompje, dat dient voor de gauchis-
sement van de vleugels, die daardoor .n
uiin-of-meer hellenden stand gewrongen
worden, noodig bij bet zwenken avit
