74
DONDERDAG 19 JUNI 1947.
Gemeentebegroting Algemene beschouwingen.
(Schüller e.a.)
gehoord te zijn". Dit is ook het oordeel van het Leidse
gemeentepersoneelvandaar het voorstel van 19 Juni 1946
en het thans ingediende adres van de samenwerkende organi
saties, waardoor overduidelijk is komen vast te staan, hoe
het de medezeggenschap wil zien ingevoerd en toegepast.
Het concept-reglement-dienstcommissie ging vergezeld van
de volgende brief en toelichting:
„Wij stellen voorop, dat een goede gang van zaken bij de
takken van dienst of bedrijven een geregeld contact vordert
tussen de hoofden van dienst en de vertegenwoordigers van
het personeel.
Immers, voor wat betreft de wijze waarop en de voor
waarden waaronder het personeel zijn arbeid moet verrichten,
zijn er tal van maatregelen welke diep ingrijpen in de belangen
van het personeel.
Overeenstemming ter zake tussen het hoofd van dienst
en het personeel leidt tot een soepele functionnering van
de dienst.
Vervolgens zijn wij van oordeel, dat de bevoegdheid van
de dienstcommissie zich ook moet uitstrekken over de
economische gang van zaken bij de takken van dienst.
Het practisch inzicht van de beste krachten onder het
personeel, behoort men dienstbaar te maken aan een tak
van dienst.
Deze vorm van medezeggenschap met daaraan verbonden
medeverantwoordelijkheid stelt het personeel ten zeerste
op prijs.
Als voorbeelden van onderwerpen, welke in de dienst
commissie behandeld behoren te worden, noemen wij
het vaststellen van dienstroosters, het uitvoeren van
bepaalde werken, al of niet in tarief, de vraag of een bepaald
tarief juist is, de veiligheidsmaatregelen, het indelen van
de functies in de loongrcepen, het uitvoeren van een bepaald
werk, voorstellen tot promotie, toepassing van door hogere
instanties vastgestelde reglementen, naleving van de sociale
wetten, voorbesprekingen betreffende in overweging ge
nomen aankoop van nieuwe machines, waardoor invoering
van andere werkmethoden en verdergaande rationalisatie
mogelijk worden.
Voorts merken wij op, dat door het instellen van de dienst
commissie ook de taak van de commissie van overleg juister
wordt afgebakend en deze alleen de algemeen verbindende
voorschriften tot haar werkterrein verkrijgt.
Dit is bovenal van belang, omdat de commissie van overleg
welke een geheel andere taak heeft dan de dienstcommissie en
daarom ook uit andere personen is samengesteld, generlei
waarborg biedt voor een goede beoordeling van economische
en technische aangelegenheden.
Tenslotte willen wij deze korte toelichting besluiten met
er op te wijzen, dat een goed functionneren van de dienst
commissie een sfeer van vertrouwen wekt tussen allen,
die in dienst of bedrijf hebben samen te werken in het belang
der gemeenschap."
Deze medezeggenschap wil het Leidse Overheidspersoneel,
georganiseerd in de Algemene Rooms-Katholieke Ambtenaren-
vereniging, de Werkliedenorganisatie St. Paulus, de Christe
lijke Bond van Personeel in Overheidsdienst en de Algemene
Ambtenarenbond, ingevoerd en uitgevoerd zien en daarvoor
wil het de mede-verantwoordelijkheid dragen, hetgeen het
door deze organisaties ingediend adres bevestigt. Spreker
beveelt dan ook het door hem ingediende voorstel inzake
deze aangelegenheid met volle overtuiging aanhij vertrouwt
dat de Raad tot de overtuiging zal zijn gekomen, dat het
gewenst is, ook al is men het niet ten volle eens met het in
het concept-reglement gestelde, dat de organisaties in het
Georganiseerd Overleg in de gelegenheid gesteld zullen
worden het concept aan een bespreking te onderwerpen,
waarna het College voorstellen aangaande deze materie
bij de Raad kan indienen.
De bezwaren, door de heren Woudstra en Knol ingebracht
tegen elke vorm van medezeggenschap van het Overheids
personeel, behoeft spreker niet te weerleggen, gezien het
inzicht van de christelijk georganiseerde ambtenaren, dat in
lijnrechte tegenstelling is met dat van de heren Woudstra
en Knol.
De heer Key zegt, dat de moeilijke financiële toestand
van de gemeente, die uit deze begroting blijkt en die natuurlijk
stemmen heeft doen opgaan om door bezuiniging meer even
wicht tussen uitgaven en inkomsten te verkrijgen, misschien
ook aanleiding zou kunnen zijn om wat de gezondheidszorg
betreft een beperking in te voeren; dit zou echter tot zeer
ernstige gevolgen aanleiding geven. Wat de gezondheidszorg
betreft, is allereerst nodig, dat de zorg, die op het ogenblik
aan de burgerij wordt besteed, gehandhaafd blijft en zelfs
wordt uitgebreid. Die uitbreiding is in de eerste plaats nodig
Gemeentebegroting Algemene beschouwingen.
(Key.)
in verband met de slechte huisvesting in Leiden, waarbij
de woningen tot in de uiterste hoekjes en dikwijls door te
veel mensen moeten worden gebruikt. De gezondheids
toestand wordt daardoor uiteraard slecht beïnvloed. Het
besmettingsgevaar van tuberculeuze patiënten neemt bij
een dergelijke opeenhoping van mensen in zeer sterke mate toe.
Ook in andere opzichten geeft dit een zeer slechte kans op
het handhaven van een goede gezondheidstoestand. Over
het algemeen zijn de cijfers over de sterfte in het land in het
laatste jaar in vergelijking met de slechte cijfers van de
laatste oorlogsjaren en speciaal van de laatste oorlogswinter
sterk verbeterd. Daarmede is evenwel niet gezegd, dat de
werkelijke gezondheidstoestand van het Nederlandse volk,
althans van de Leidse burgerij, beduidend aan het verbeteren
is, want uit de sterftecijfers blijken niet direct de ziektecijfers.
In Leiden zijn de medici op het ogenblik overkropt met werk
en is het ziektecijfer veel hoger dan vóór de oorlog.
De verbetering van de volkshuisvesting is in de eerste
plaats nodig voor de bevordering van de gezondheid der
burgerij, maar zal ten gevolge van het gebrek aan materialen
de eerstvolgende jaren niet in de gewenste mate kunnen
worden verkregen. Intussen kan een weinig kostbare maat
regel worden genomen, die ook de instemming van het
College heeft, n.l. een strengere en veelvuldiger keuring van
het onderwijspersoneel op de zo gevaarlijke en in de scholen
zeer grote onheilen kunnende aanrichten tuberculose. Op
het ogenblik heeft alleen herkeuring plaats bij overplaatsing
van leerkrachten, waardoor een herkeuring bij een onder
wijzer, die niet wordt overgeplaatst, vele jaren achterwege
kan blijven. Het is echter noodzakelijk, dat een regelmatige
periodieke keuring wordt ingesteld, zodat het gehele onder
wijzende personeel op gezette tijden er aan wordt onder
worpen.
Een uitbreiding van de gezondheidszorg, die zeer urgent
is en blijkens zijn rapport ook door de Directeur van de
Gemeentelijke Geneeskundige- en Gezondheidsdienst als
urgent wordt beschouwd, is de tandheelkundige verzorging
op de scholen. Dat het van eminent belang is, is in andere
gemeenten gebleken. Met de meeste nadruk wijst spreker
er op, dat de allergrootste spoed in dezen noodzakelijk is,
ondanks de grotere kosten, welke daaraan zijn verbonden.
Spreker gelooft, dat de uitgaven, die er nu aan worden
besteed, zullen opwegen tegen de waarde, die men er later
voor terugkrijgt.
Door uitbreiding van het aantal zweminrichtingen zal
speciaal voor de jeugd een grotere mogelijkheid geschapen
worden zich regelmatig in de zwemsport te oefenen, hetgeen
in hygiënisch opzicht van groot belang is. Op het ogenblik
bestaat op dit punt ongetwijfeld een groot tekort. Reeds
vóór de oorlog gaf het zwemmen in buitenwateren, waar
geen controle op de toestand van het water bestaat, aan
leiding tot zeer ernstige ziektegevallen; de ziekte van Weyl
heeft vele slachtoffers geëist. Wanneer daarin niet op zeer
korte termijn voorzien kan worden vreest spreker, dat
deze ziekte zich weer in sterke mate zal voordoen, vooral
in de zomermaanden, waarin de lust tot zwemmen in bij
zondere mate toeneemt. Het College deelt mede (blz. 53),
dat bij de uitbreidingsplannen der gemeente wel degelijk
rekening gehouden zal worden met uitbreiding van het aantal
zweminrichtingen. Zou men daarop echter, zo vraagt spreker,
wel kunnen wachten? Zou het niet mogelijk zijn de op deze
uitbreidingsplannen geprojecteerde zweminrichtingen, voor
zover ligging en inrichting daarvan nu reeds bekend is,
daaruit te lichten en althans reeds één of twee van deze in
richtingen te bouwen, zodat in het grote gebrek aan dergelijke
inrichtingen wordt voorzien?
De uitbreiding van de geneeskundige verzorging, in het
bijzonder van de nazorg voor gebrekkigen en invaliden,
niet alleen als gevolg van ongelukken, oorlogsomstandig
heden enz., maar ook als gevolg van ziekte, zal in de toekomst
van de Overheid ook grote uitgaven vragen.
Wat de verkeersvraagstukken in Leiden betreft, is het
grote probleem van het verkeer gelegen in de aanwezigheid
van de tramlijnen van het locale en interlocale tramnet,
die voor het overige verkeer bezwaren opleveren.
Uit het antwoord van het College op de vraag, of het
bereid is met de Nederlandse Spoorwegen en de tramweg
maatschappijen te onderhandelen om te komen tot het
omleiden van de z.g.n. blauwe tram uit Den Haag buiten de
stad om naar het Stationsplein, leidt spreker af, dat het
College alle zeilen bijzet en wil trachten deze zaak zo goed
mogelijk op te lossen. Hetzelfde geldt voor de punten b en c
van blz. 19 van de Memorie van Antwoord. Op het ogenblik
moet men, met de bus van Leiderdorp komende, om het
centrum te bereiken, overstappen op de tram, waarop men
vaak moet wachten, waardoor onnodige vertraging ontstaat.
