VRIJDAG 18 FEBRUARI 1938.
103
Gcmecnte-begrooting Algemeene beschouwingen,
(de Reede c.a.)
huis aan huis is bezorgd" en „het toch wel erg is, wanneer
daarvoor schoolkinderen worden gebruikt."
Spreker zou het laatste ook erg vinden. Het is spreker
echter nog niet duidelijk, hoe de heer Groeneveld tot de over
tuiging kon komen, dat schoolkinderen de circulaire huis
aan huis hebben bezorgd. Spreker kan wel den heer Groeneveld
verzekeren, dat het absoluut niet waar is. De distributie
is opgedragen aan een bureau, dat zich met dergelijk werk
belast. Spreker kan niet heoordeelen, wat via dit bureau
onder toezicht van de loopers is gebeurd en waarvoor spreker
ook geen verantwoordelijkheid draagt.
Het bestuur der Vereeniging heeft absoluut geen kinderen
ingeschakeld, maar de circulaire direct van den drukker
naar het distributie-bureau laten brengen.
Spreker geeft toe, dat hij gisteravond deze zaak straf
genoeg heeft aangepakt. Daarvoor is wel eenige verklaring
te vinden, want het is toch zeer opmerkelijk, dat de heer
Groeneveld juist zoo gelukkig is geweest, zelf voor het raam
te hebben gezeten of aan de deur te hebben gestaan, toen
de circulaire werd bezorgd.
Toen spreker hoorde, dat de heer Groeneveld het zelf
had gezien, stegen sprekers verbazing en ergernis boven
alle proporties uit en heeft hij enkele dingen gezegd, die hij
beter niet kon hebben gezegd.
De heer Groeneveld constateert, dat hij in eersten termijn
heeft gezegd, dat de circulaires door kinderen waren ver
spreid, dat hij zelf een exemplaar van een kind in ontvangst
had genomen en bezwaar heeft tegen kinderexploitatie,
hetgeen voor den heer de Reede aanleiding is geweest spreker
tot driemaal toe „leugenaar" te noemen en eenmaal te zeggen,
dat spreker het met de waarheid niet zoo nauw neemt,
wat niet bepaald een verbetering was.
Spreker staat er voor in, dat hij persoonlijk de circulaire
aan de deur in ontvangst heeft genomen van kinderen, die
meer exemplaren bij zich hadden. Voor spreker lag derhalve
de conclusie voor de hand, dat de circulaires werden ver
spreid door schoolkinderen.
Het is mogelijk, dat de onderneming, die de verspreiding
op zich heeft genomen, daarvoor direct of indirect kinderen
heeft gebruikt.
Ook is het mogelijk, dat de kinderen eigener beweging
of op aandrang van anderen juist spreker hadden uitgezocht
voor de bezorging van een circulaire. Zoo iets komt meer voor.
Spreker heeft echter van andere zijde gehoord, dat ook
in andere straten kinderen de circulaires verspreidden.
Het is mogelijk, dat het bestuur der schoolvereeniging er
onschuldig aan is.
Spreker ziet echter niet in, dat zijn betoog voor den heer
de Reede een reden was, spreker „leugenaar" te noemen,
want een leugenaar is iemand, die opzettelijk en tegen beter
weten in onwaarheid spreekt. Wanneer sprekers voor de
hand liggende conclusie onjuist was, maakte zij hem nog niet
tot leugenaar.
Ook de wijze, waarop de heer de Reede zijn betoog hield,
maakte een eigenaardigen indruk, want hij begon met te
zeggen, dat spreker zich had laten beliegen en bedriegen,
waaraan hij de conclusie verbond, dat spreker een
leugenaar was.
De heer de Reede spreekt nog weieens van denkfouten;
dit was een denkblunder, want indien spreker zich heeft
laten beliegen en bedriegen, is hij er in geloopen en maakt dit
hem nog niet tot iemand, die opzettelijk onwaarheid spreekt.
Spreker heeft na zijn verklaring, dat hij de circulaire
persoonlijk van kinderen in ontvangst heeft genomen, niets
meer te zeggen, tenzij de Voorzitter meent in dezen iets te
doen te hebben.
Het is immers in het belang van de goede orde en evenzeer
in het belang van de gemeente, dat in den Raad goede ver
houdingen bestaan.
De Voorzitter gelooft niet, dat het op zijn weg ligt nog
iets te doen na wat hij reeds gisteravond heeft gedaan, toen
hij den heer de Reede heeft gezegd, dat deze met het gebruiken
van de gewraakte woorden niet mocht doorgaan en spreker
dergelijke uitdrukkingen in den Raad niet kon toelaten.
Wanneer evenwel dergelijke woorden zijn gebruikt, zet
spreker het wien ter wereld ook, te maken dat zij niet zijn
gebruikt. Spreker heeft in deze zitting verstaan, dat de heer
de Reede zijn spijt betuigde over het gebruiken van uit
drukkingen tot het gebruik waarvan hij zich liever niet
had moeten laten verleiden.
De heer Scliiiller betreurt het niet, dat dezer dagen een
Spartaan en een Thebaan elkaar in den Raad hebben ont
moet. Een kwartier na deze ontmoeting was de Spartaan
in het debat met den heer Goslinga veranderd in een Thebaan.
Gemeente-begrooting Algemeene beschouwingen.
(Schüller e.a.)
De Spartaan heeft bij de ontmoeting den Thebaan een
wapenstilstand aangeboden en hem voorgesteld, de vredes
voorstellen samen te bespreken. De Thebaan neemt dit aan
bod aan en gelooft met den Spartaan tot overeenstemming
te zullen komen.
Wat den afbouw van het Stadhuis betreft, vertrouwt
spreker, dat de architect rekening zal houden met de op
merkingen, die in den Raad zijn gemaakt.
In de vergadering van 13 December 1937 heeft de Wet
houder van Fabricage toegezegd, dat de Amsterdamsche
steenhouwer alleen met de leiding bij het stellen van de
zandsteen zou worden belast.
Later bleek, dat deze steenhouwer zoogenaamd voor den
goeden gang van zaken ook bij het stellen van het graniet
is te werk gesteld. Evenals bij den bouw van den Octrooiraad
en het Boymans-museum had men het graniet op het werk
kunnen leveren; de Leidsche steenhouwers waren dan wel in
staat geweest het te stellen.
Ru heeft de Amsterdamsche aannemer zijn steenhouwer
het Amsterdamsche loon plus reis- en verblijfkosten moeten
betalen, terwijl de gemeente Leiden drie weken lang een
Leidschen steenhouwer moest ondersteunen. Spreker geeft
den Wethouder dringend in overweging, de toezegging,
gedaan in de vergadering van 13 December 1937, alsnog
gestand te doen.
Spreker was niet bezorgd over de rapporten in zake de
leegstaande woningen, maar heeft aangedrongen op de
tervisielegging, omdat daardoor een vruchtbaar debat in
den Raad mogelijk zou zijn.
In zake zijn voorstel tot ordening van het bouwbedrijf merkt
spreker op, dat de Wethouder beter op de hoogte had kunnen
zijn, indien hij de stukken had geraadpleegd, die spreker in
zijn bezit heeft en waarvan de Wethouder zich ook in het
bezit had kunnen stellen, nadat het belangrijke vraagstuk
in de secties was behandeld.
Spreker wil geen kwaad zeggen van de Nieuwe Rotter-
damsche Courant, maar gelet op het standpunt, dat de
redactie van dit blad ten aanzien van het vraagstuk inneemt,
is het zeer begrijpelijk, dat zijn verslaggever aan de installatie
rede van den heer de Miranda een verkeerde strekking heeft
gegeven, zonder dat hij aan de bewoordingen zelf iets te
kort heeft gedaan. Yier journalisten van vier politieke
richtingen zullen van een dergelijke rede vier verschillende
verslagen .maken.
Spreker mag zich gelukkig prijzen verschillende publicaties
op dit gebied behoorlijk te hebben nagegaan en het begrip
„ordening van het bouwbedrijf" een klein beetje meester
te zijn, maar had nog nooit gehoord, dat deze ordening een
belemmerenden invloed op den woningbouw heeft.
Spreker sluit zich aan bij het betoog van den heer van
Weizen over het overnemen van de lichtzuil der woning
bouwvereniging „de Eendracht" door de gemeente.
Spreker vertrouwt, dat het College spoedig praeadvies
zal uitbrengen over sprekers voorstel in zake de St.-Nicolaas-
brug, waarbij het gaat om de vraag, of deze brug met het oog
op het drukke verkeer moet worden verbreed, of wel de Mare
moet worden gedempt.
Spreker dient thans een voorstel in ter vervanging van
zijn voorstel in zake het plegen van overleg over de vast
stelling van de loonen en arbeidsvoorwaarden in de bestekken
van gemeentelijk straatwerk. Spreker verzoekt het College,
het nieuw ingediende voorstel om praeadvies te nemen.
Spreker kan niet begrijpen, dat „de dure woningbouw en
het erfpachtstelsel menige gemeente aan den rand van den
afgrond heeft gebracht", gelijk de Voorzitter heeft gezegd.
Dat de woningbouw duur was, was te danken aan de
omstandigheid, dat de prijzen hoog waren en er gebrek
aan woningen bestond. Men kan daarvan den gemeenten geen
verwijt maken.
Het is spreker ten eenen male onduidelijk, hoe een gemeente
door de invoering van het erfpachtstelsel aan den rand
van den afgrond kan komen. Wel gaan op het oogenblik
vele menschen gebukt onder de lasten, die zij hebben te
dragen ten gevolge van het ongemotiveerde optreden van
de woning- en grondspeculanten, die de huizen tegen zeer
hooge prijzen hebben verkocht aan deze menschen, die hun
kapitaaltje daarin gestoken hebben en nu met de dure
woningen blijven zitten.
Indien spreker den Voorzitter niet verkeerd heeft ver
staan, begrijpt hij niet, hoe deze een dergelijke opmerking
in het openbaar heeft kunnen maken en alle gemeenten,
die het erfpachtstelsel hebben ingevoerd, heeft kunnen
beschuldigen, zonder daar eenig bewijs voor aan te voeren.
De Voorzitter constateert, dat de heer Schüller zijn voorstel
No. 8, luidende: „Ondergeteekende stelt voor te besluiten, dat
