94
DONDERDAG 25 FEBRUARI 1937.
Gemcentebegrooting Algemeene beschouwingen.
(Beekenkamp c.a.)
hand genomen wordt. De heer van Eek heeft ook verklaard,
dat er een zeer nauw verhand bestaat tusschen het College
en zijn fractie en geen enkel belangrijk voorstel wordt gedaan,
dat niet met medespreken van de sociaal-democratische
fractie en de sociaal-democratische Wethouders is tot stand
gekomen. Spreker begrijpt daarom de uitlating in het dagblad
Vooruit niet. Het gebrek aan waardeering voor de bezuini
gingsmaatregelen zal bij de stemmingen over de verschillende
voorstellen en moties moeten blijken en het zal spreker be
nieuwen, welke maatregelen door de sociaal-democratische
fractie niet gewaardeerd worden.
Na de breedvoerige bestrijding, welke de Voorzitter gegeven
heeft van de motie-van Stralen-Schüller in zake de instelling
van een gemeentelijk bureau voor werkverruiming (No. 14),
kan spreker zich ontslagen achten van den plicht, hierover
veel te zeggen. Spreker heeft in een persoonlijk gesprek
gisteren tegenover den heer Schüller zijn spijt er over geuit,
dat de heer Schüller van alle groote werken, welke in het
sectie-verslag zijn genoemd, zoo heel weinig heeft over
genomen. De heer Schüller heeft daarop geantwoord, eerlijk
vergeten te hebben, deze opmerking in het debat te beant
woorden. Spreker aanvaardt gaarne deze verzekering van
den heer Schüller, maar toch blijft het voor spreker een open
vraag, hoe het eigenlijk komt, dat terwijl men eenerzijds weet,
dat het Plan van den Arbeid voornamelijk gericht is op de
uitvoering van groote werken, men anderzijds, wanneer men
de gelegenheid heeft een voorstel in die richting te doen,
aan dit voornemen geen gevolg geeft, althans geen poging
doet om de groote werken, die men heeft, uit te voeren.
Voor spreker is de verklaring hiervan, dat men eigenlijk door
de motie-van Stralen-Schüller probeert de aandacht af te
leiden van het Leidsche „plan van den arbeid" en de zaak
wil hangen aan den kapstok van de instelling van een bureau,
waarvan de Voorzitter heeft gezegd, dat het tot geen enkel
practisch resultaat zal leiden. Het is verstandiger de kiezers
niet in den waan te brengen, dat dit een begin van een nieuwe
opleving zou zijn. Men moet het risqueeren, dat straks in de
sociaal-democratische pers zal worden gezegd, dat de rechter
zijde niet gewild heeft, een eenvoudig voorstel als dit zelfs
maar een kans van slagen te geven.
De omstandigheden zijn inderdaad veranderd. Voor de
beide sociaal-democratische Wethouders heeft een topo
grafische verandering plaats gehadvoor de andere leden der
sociaal-democratische fractie is het waarschijnlijk een ver
andering van tactiek, maar zij zijn inderdaad veranderd.
Ondanks het verschil van meening, dat in deze debatten
tot uiting is gekomen, moeten allen probeeren volgens hun
eerlijke overtuiging en met de couragie, waarover spreker
het een en ander heeft gezegd, den moeilijkheden het hoofd
te bieden. Men zal het alleen kunnen doen, wanneer men met
nuchterheid en zakelijkheid de moeilijkheden onder de oogen
durft zien en ieder op den grondslag van zijn eigen beginselen
(de sociaal-democraten op den grondslag van het historisch
materialisme en de anti-revolutionnairen op de basis van het
Calvinisme) tracht de moeilijkheden te overwinnen.
Bij het opmaken van de eindrekening zal dan wel blijken,
welke beginselen de kracht van de overwinning in zich
hebben gedragen.
De heer Lombert heeft den heer Verweij geen enkel verwijt
gemaakt ter zake van de indiening van de begrooting, zoo
als zij thans ingediend is, aangezien het niet de eerste keer
is, dat den Raad een begrooting wordt voorgelegd, waarop
irreëele posten van bezuiniging voorkomen en dat het College
voorstelt geen normale storting in de vernieuwingsfondsen
der Lichtfabrieken te doen plaats hebben.
Het was spreker bekend, dat volgens de formeele admini
stratieve voorschriften het batig saldo van de rekening over
1935 in de begrooting voor 1937 is opgenomen. Zijn bezwaar
is er echter tegen gericht, dat men door de opneming van dit
batig saldo het verkrijgen van een goed inzicht in de juiste
positie van de gemeente-financiën in den weg staat. Van een
batig saldo over 1935 was practisch geen sprake, omdat dit
saldo eerst is ontstaan, nadat men aan de begrooting voor
1935 een veel grooter bedrag uit de algemeene reserve had
toegevoegd. Wanneer men dan ook spreekt van „een batig
saldo over 1935" kan spreker zich niet onttrekken aan den
indruk, dat men zich een verkeerd denkbeeld vormt omtrent
de juiste positie van de gemeente-financiën.
Wat de bezuiniging op de dienstrijwielen betreft, heeft
spreker geen aanmerking gemaakt op het gesloten contract.
Spreker erkent ten volle, dat op het contract bezuinigd is,
maar vindt, dat er naar zijn smaak veel te veel dienstrij wielen
zijn. Spreker had gehoopt, dat men zijn bedoelingen had
begrepen, maar nu dit niet het geval blijkt te zijn, is hij tot
zijn spijt verplicht het een en ander nader te preciseeren.
Gemeentebegrooting Algemeene beschouwingen.
(Lombert e.a.)
Volgens de opgaven, die in de leeskamer ter inzage hebben
gelegen, zijn er bij de Lichtfabrieken in gebruik 129 dienst-
rijwielen, waarvan twee voor de adjunct-directeuren. Bij
de Politie is er een rijwiel voor den Burgemeester, bij den
Markt- en Havendienst een voor den directeur, den adjunct-
directeur en den adjunct-administratief-ambtenaar; bij de
Reiniging een voor den directeur, bij Sociale Zaken een voor
den directeur, bij Gemeentewerken een voor den directeur,
en den adjunct-directeur. Maar indien al die personen geen
dienstrij wiel zouden hebben, zouden zij dan in het geheel
geen rijwiel hebben? De ambtenaren in gemeentedienst moe
ten een behoorlijke rechtspositie en een behoorlijk salaris
hebben, maar kan men op grond van het dienstbelang derge
lijke emolumenten aan deze functionarissen toekennen? Zou
het zoo'n bezwaar opleveren, wanneer de door spreker ge
noemde ambtenaren een ritje in gemeentedienst op eigen
rijwiel deden? Nu is het juist anders om; nu hebben al die
ambtenaren een dienstrijwiel tot hun beschikking voor privé
gebruik en doen zij daarop ook wel eens iets in het belang van
de gemeente. Dat is de zaak op haar kop zetten. De Voorzitter
heeft zelf gezegd, naar aanleiding van het in daggeld werken
door de straatmakers: als de gemeente in nood is, moet al
die overtollige franje er af; dat woord van den Voorzitter
neemt spreker over. Een dergelijke royaliteit komt in dezen
tijd niet te pas.
Spreker heeft niet bezwaar gemaakt tegen alle telefoon
aansluitingen op kosten van de gemeente, zooals de Wet
houder deed voorkomen, maar spreker wil dat daarop be
zuinigd wordt. Nu zegt de Wethouder: de diensthoofden
zijn na een ernstig onderzoek tot de overtuiging gekomen,
dat het dienstbelang medebrengt, dat de ambtenaren deze
telefoonaansluitingen hebben. Burgemeester en Wethouders
komen bij hun onderzoekingen altijd bij den duivel te biecht.
Spreker handhaaft zijn standpunt ten volle, ook ten aanzien
van de dienstrij wielen. Daarop kan aanmerkelijk bezuinigd
worden, wanneer men de heilige huisjes in dit opzicht nu
maar eens niet ontziet.
In Leiden loopen geruchten spreker kan die niet op hun
juiste waarde schatten en wordt als vaste waarheid ver
teld, dat er aan de Lichtfabrieken ambtenaren zijn, die vrij
gas en electriciteit van de gemeente hebben. Indien dit juist
is, dan acht spreker dit ongehoord en dan moet daaraan zoo
spoedig mogelijk een einde worden gemaakt. Spreker heeft,
niet als speciaal punt, maar als een voorbeeld uit vele genoemd
de quaestie van het Waaggebouw. De Wethouder zegt nu, op
advies van het diensthoofd: men moet zorgen, dat dit histo
rische gebouw niet in gevaar wordt gebracht. Wordt nu het
bestaan van dit historische gebouw gered door het aanbrengen
van een vloertje in de keuken, alleen omdat de bestaande
vloer wat scheef is, of door het vervangen van het gaslicht
door electrisch licht in een weinig gebruikt lokaaltje? Al deze
symptomen wijzen er op, dat de begrooting wordt beschouwd
als een gelegenheid tot het indienen van verlanglijstjes. In
dezen tijd, nu de gemeente er financieel zoo slecht voorstaat,-
moet de zuinigheid niet op één bepaald punt, maar op alle
punten in acht genomen wordenspreker dringt er op aan,
dat het College in dezen diligent blijft.
Spreker heeft den Voorzitter reeds in een persoonlijk onder
houd zijn bezwaren ten aanzien van de verkeersagenten mede
gedeeld. Spreker blijft aandringen op een betere surveillance,
overeenkomstig de toezegging van den Voorzitter, op den
Stationsweg.
Indien ooit het bewijs is geleverd, dat de gemeente zoo
weinig mogelijk werken in eigen beheer moet uitvoeren, dan
is het wel geschied bij het antwoord van den Voorzitter op
sprekers vraag inzake de kosten van het in orde brengen van
de Raadzaal. Met dit prutskarwei zijn niet minder dan 4
personen vele uren bezig, hetgeen 20.kost. Spreker geeft
het College in overweging dit werk niet in eigen beheer te doen
uitvoeren, want het is een gruwelijke lijntrekkerij ten laste
van de gemeentekas.
De heer Bergers heeft met de uitdrukking, dat de sociaal
democratische Wethouders zich nog meer moesten aanpassen,
bedoeld, dat zij zich meer moesten aanpassen aan het gemeen
tebelang. Het is wel eens voorgekomen, dat bij stemmingen
het gemeentebelang op zijde werd gezet en het partijbelang
domineerde. Als Wethouder neemt men toch een andere
positie in dan als raadslid. Het optreden van de sociaal
democratische raadsfractie en van de sociaal-democratische
Wethouders lijkt dikwijls op een vraaggesprek; alle zaken
worden tevoren in de fractie besproken; de Wethouders weten
dus precies wat er gevraagd zal worden.
Naar sprekers meening zou afschaffing van de dienstrij-
wielen een zuinigheid zijn, die de wijsheid zou bedriegen.
Wanneer de gemeente rijwielen verstrekt, hebben de hoofd-
