MAANDAG 2 NOVEMBER 1931.
409
der Reijden, Wilmer, Tepe, Splinter, Romijn, Manders, de
Reede, van Eecke, Goslinga, van Rosmalen, Donders, Bergers,
Huurman, Wilbrink, Eikerbout, Beekenkamp, Meijnen en Coster.
Vóór stemmen: de heer Schüller, Mevrouw de Clerde
Bruijn, de heeren Koole, Knuttel, Groeneveld, Verweij, van
Eek, Mevrouw Braggaar—de Does en de heeren Kuipers,
Kooistra, Vallentgoed en van Stralen.
Wordt zonder hoofdelijke stemming overeenkomstig het
voorstel van Burgemeester en Wethouders besloten.
(De heer van Es had de vergadering inmiddels verlaten).
VI. Voorstel tot onderhandsche opdracht van de levering
van de Ingekomen Stukken en van een gedrukt steno-analytisch
verslag van de Handelingen van den Gemeenteraad, aan de
N. V. Boek-, Courant-en Handelsdrukkerij voorheen J. J. Groen
en Zoon.
(Zie Ing. St. No. 269.)
De heer Beekenkamp zegt, dat bij lezing van het Ingekomen
Stuk No. 269 bij hem bedenking tegen het voorstel van
Burgemeester en Wethouders is gerezen. Niet dit wil hij
gaarne met nadruk voorop stellen dat hij eenige ontevreden
heid zou hebben over de wijze, waarop de firma Groen haar
werk voor de gemeente verricht, want het drukwerk, dat deze
firma voor de gemeente maakt, voldoet zeer zeker aan de
redelijkerwijs te stellen eischen. Maar het principe, dat aan
dit voorstel ten grondslag ligt, acht spreker minder juist, n.l.
om een zoo belangrijke post als deze, jaren achtereen te gunnen
aan dezelfde firma, terwijl de gemeente er niet zeker van is,
dat een andere drukker dit werk niet misschien goedkooper
en even goed en niet evenzeer tot volle tevredenheid van de
gemeente zou uitvoeren.
Bovendien acht spreker de gegeven cijfers niet onaan
vechtbaar.
Juist is, dat de minimum loonen in het collectief contract
van de typografie sedert 1926 van 65 cents tot 67 cents zijn ge
stegen, maar nu redeneeren Burgemeester en Wethouders aldus:
nu moet de prijs van ƒ14.dus ook met vermenigvuldigd
worden. Dit acht spreker niet juist, omdat in die ƒ14.niet
alleen de arbeidsloonen zitten, die de drukkerspatroon moet
uitkeeren, maar daarin zullen stellig ook tot uitdrukking
gebracht zijn de prijzen van het papier en een zekere winst
marge van den patroon, sociale lasten, enz. Wat nu betreft
de papierprijzen, deze zijn sedert 1926 omlaag gegaan. Waren
ze in dat jaar 35 cent per kilo, thans betaalt men voor
dezelfde papiersoort 27 cent per kilo. Een prijsdaling alzoo
van 20 Deze omstandigheid nu, wordt in de berekening,
die blijkbaar aan de door het College gevoerde onderhande
lingen ten grondslag lag, niet tot uitdrukking gebracht. En
met het oog daarop was het, dat spreker zooeven zeide, dat
de gemaakte becijfering niet juist is te achten. Misschien is
dit verschil min of meer gecompenseerd door het verschil, of
men het drukwerk voor 3 dan wel voor 5 jaar aanbesteedt.
Spreker verklaart zich gaarne niet deskundig genoeg om
daarover een oordeel te vellen. Doch hoe dit ook zij, spreker
acht het een eisch van billijkheid en sociale rechtvaardigheid,
dat de Raad ook andere drukkers hier ter stede in de gelegen
heid stelt, mede te dingen naar een zoo belangrijke leverantie
voor de gemeente. De omstandigheid toch, dat de firma Groen
tot tevredenheid van den Raad werkte, mag haar niet als een
zóó bijzondere verdienste worden aangemerkt, dat dit alleen
en uitsluitend een reden zou zijn, om andere drukkers te dezer
zake uit te sluiten. Dat deze firma goed werk levert, is niet
meer dan een staaltje van haar plicht en van eiken anderen
willekeurigen drukker mag men hetzelfde verwachten.
Spreker zou dan ook gaarne van het College vernemen,
welk ander, meer doorslaand motief er bestaat om in dezen
af te wijken van de in 1926 gevolgde gedragslijn en van de
alleszins juiste en billijke methode, om bij belangrijke leveranties
het gaat hier over een contract van 3 jaar, ten bedrage
van 30.000.totaal een openbare aanbesteding te
houden. Voorshands valt het spreker moeilijk, zijn stem aan
dit voorstel te geven en spreker vertrouwt, dat meerdere
leden van den Raad het met hem eens zullen zijn, dat, afge
dacht nog van de mogelijkheid, dat de gemeente goedkooper
uit zal zijn bij een publieke aanbesteding, de billijkheid gebiedt,
dat ook hier een zoodanige openbare aanbesteding wederom
gehouden zal worden.
De heer Manders acht het ook een beetje vreemd, dat de
prijs van ƒ14.zoo maar verhoogd wordt tot ƒ14.43 door
mi ldel van die breuk. Wanneer het inderdaad zoo gemakke
lijk was, alle prijzen door de stijging der arbeidsloonen te
verklaren, dan zouden alle prijzen moeten stijgen, maar dat
is niet zoo; die zijn juist overal gedaald. Spreker beveelt dus
ernstig aan, het er hier heen te leiden, te onderzoeken of ook
dit wellicht goedkooper geschieden kan.
De heer Coster zegt, dat 5 jaren geleden ook een publieke
aanbesteding is gehouden; toen waren er twee gegadigden,
waarvan de firma Groen 0.25 per pagina en ƒ5.per
zitting voor de stenografen goedkooper was.
Ook heeft de tegenwoordige diukker uitsluitend handwerk,
zijn concurrenten machinewerk; wanneer het hem dus niet
werd opgedragen, zouden 5 a 6 man werkloos worden.
Bovendien gaat het niet aan, een aanbesteding te houden,
terwijl nu reeds de prijzen van den tegenwoordigen drukker
bekend zijn; dat zou een oneerlijke handeling zijn tegenover
de firma Groen; zijn concurrenten zouden dan gebruik kunnen
maken van de prijzen, die hij reeds opgegeven heeft. Daarom
is spreker voor het voorstel van het College.
De heer de Reede noemt de bezwaren, aangevoerd tegen
deze onderhandsche aanbesteding, niet geheel steekhoudend.
Vooreerst kunnen bijzondere motieven het wenschelijk maken,
dat men voor het uitgeven van een bepaald werk niet telkens
naar een anderen leverancier gaat. Bovendien heelt spreker
bij het nazien van de laatste gemeenterekening den indruk
gekregen, dat Burgemeester en Wethouders het werk zooveel
mogelijk over de verschillende leveranciers in de gemeente
verdeelen. Men zoekt tevergeefs, dat aan de firma Groen
bijzondere opdrachten zijn gegeven buiten dit verslag om.
Wat den prijs betreit, het is natuurlijk moeilijk daarover
te oordeelen, maar met de beschouwing van den heer Beeken
kamp kan spreker niet meegaan, omdat bij een beperkte
oplaag als deze het papier van geringe beteekenis is en het
logisch is, dat de prijs van het zetwerk domineert; het zetwerk
is twee cent per uur duurder geworden, de berekening
liX/14-- f 14.43 is dus niet zoo verwerpelijk. Die be
rekening gaat niet geheel op, maar toch vrijwel, te meer
omdat de kleine oplaag het werk maakt tot een werk, waarvan
de kosten overwegend uit zetloon bestaan.
Verder zullen Burgemeester en Wethouders, naar spreker
meent, wel bijzondere motieven hebben om niet van drukker
te veranderen, zoodat spreker met hen meegaat.
De heer van Stralen herinnert er aan, dat in 1926 op
voorstel van zijn fractie een openbare aanbesteding heeft
plaats gehad van dit gedeelte van het gemeentelijk drukwerk
en dat de firma Groen de goedkoopste bleek te zijn. Er was
destijds een bijzondere reden om tot het houden van een
openbare inschrijving over te gaan, omdat men wilde weten
of en in hoeverre de prijs van de firma Groen te hoog was.
Deze firma bleek toen de laagste inschrijister, waarschijnlijk
omdat zij voor dit soort werk beter geoutilleerd is dan andere
drukkers. Daarom was sprekers fractie niet voornemens thans
weer hetzelfde voorstel te doen als zij vijf jaren geleden heeft
gedaan.
Spreker is den heer Beekenkamp dankbaar voor diens ver
klaring, dat hij is vóór het principe van de openbare aan
besteding, omdat de sociaal-democraten dat principe ook
voorstaan. Misschien komt er weieens een gelegenheid om
den heer Beekenkamp en anderen aan dat principe te
herinneren.
In dit geval meenen spreker en de zijnen geen voorstel te
moeten doen om een openbare inschrijving te houden, mede
omdat men in dezen tijd van buitengewoon groote werkloos
heid voorzichtig moet zijn om geen nieuwe werkloozen te
gaan scheppen. Indien dit werk van de firma Groen wegging,
zou dat tengevolge kunnen hebben, naar spreker is mede
gedeeld, dat een aantal menschen zonder werk kwam. Nu
kan men zeggen, dat die menschen dan bij een anderen
drukker werk zullen kunnen vinden, maar dit is theorie zonder
meer. Niemand kan garandeeren, dat die menschen bij een
anderen drukker te werk zouden worden gesteld.
De Voorzitter zegt, dat ook het College het beginsel van
de openbare aanbesteding aanhangt en daaraan gaarne, speciale
gevallen uitgezonderd, de hand wil houden. Men moet echter
niet vergeten, dat het hier geldt een levering van eenigszins
bijzonderen aard. Het betreft het drukken van drukwerk voor
de gemeente en de Raadsleden zullen wel willen aannemen,
dat dit niet alleen met zekere zorg moet geschieden, maar dat
ook een zekere ervaring daarvoor vereischt wordt. Bovendien
is het eeri zaak, waarbij de gemeente-secretarie nau>v is be
trokken. Deze heeft met dien drukker veel te maken en heeft
te zorgen, dat het werk vlot en vlug verloopt. Het is hoogst
ongewenscht, dat daarin telken male veranderingen worden
gebracht.
Het is alleen dan mogelijk te zorgen voor een behoorlijke
en spoedige afwerking varr het drukwerk voor de gemeente,
wanneer dit gebeurt bij een firma, die terzake volkomen
kundig is. daarin ervaring heeft en in langdurige samenwer
king met de secretarie gewerkt heeft, zooals het geval is met
de firma Groen. Wanneer deze zaak vlot zat loopen, moet men
niet herhaaldelijk veranderen van leverancier. Deze overweging
heeft verscheidene lichamen er toe gebracht, voor een eigen
