20
ingang van 1 Jauuari 1926 verlaagd tot 9 cent per M3.
voor de eerste 100 M3. in do maand en 1\ cent per M3.
voor alle overige in die maand verbruikte M3.'s. Dit tarief
beteekende derhalve, dat de gemiddelde prijs per M3. toten
met een verbruik van 100 M3. in de maand 9 cent zou be
dragen, om vervolgens geleidelijk te dalen in dier voege, dat
de gemiddelde prijs per M3. bij een verbruik van 101 M3.
in de maand 8.985 cent bedraagt, bij een verbruik van
b.v. 200 M3. in de maand 8.25 cent, en zoo vervolgens.
Onze Commissie heeft thans, mede naar aanleiding van
de bijgevoegde motie van den heer Heemskerk, voor zoover
op den gasprijs betrekking hebbende, waaromtrent Uw College
onze Commissie bericht en raad verzocht, naast den be-
staanden tariefsvorm een nieuwen tariefsvorm van het vast
recht-type ontworpen, bij toepassing van welken tariefsvorm
de gemiddelde prijs per M3. eveneens bij grooter verbruik,
en met het tegenwoordig tarief van 9 cent per M3. als uit
gangspunt, daalt, doch die daling niet eerst bij een verbruik
van 101 M2. in de maand, doch reeds bij een verbruik in
de maand van 51 M3. aanvangt en voorts sneller verloopt.
Als uitgangspunt is, gelijk gezegd, het tegenwoordige
tarief van 9 cent per M3. behouden, hetwelk in vergelijking
met den gasprijs in andere gemeenten reeds vrij laag is en
bovendien voor wat de zeer groote categorie afnemers met
klein verbruik betreft, reeds thans niet alleen niet tot de
winst der gasfabriek bijdraagt, doch zelfs een niet onaan
zienlijk verlies oplevert. Immers, nauwkeurige berekeningen
hebben uitgewezen, dat bij het tegenwoordige tarief van 9
cent per M3. over het jaar 1927 alle afnemers, die gemiddeld
per maand minder dan 23 M3. verbruiken, voor de gas
fabriek verlies opleveren. Dit waren er over 1927 niet minder
dan 8200 afnemers of 40% van het totaal, en het verlies
op die 8200 afnemers met een gemiddeld verbruik per maand
van mind r dan 23 M3. bedro, g niet minder dan 51.000.
De gemeente subsidiëert derhalve en hierin komt de
sociale zaak der gasfabriek tot uitdrukking bij het tegen
woordige tarief reeds 8200 kleine gasverbruikers met een
bedrag van ƒ51.000.per jaar. Neemt men nu nog hierbij
in aanmerkmg, dat het surplus op d<n prijs van 1 cent
per M3. voor de muntgasverbruikers, die voor het over-
groote deel al weer behooren tot de afnemers met klein
verbruik, niet voldoende is, om de meer!' osten van exploitatie
bij verbruik over den muntgasmeter te dekken, doch int egen-
deel over 1927 een bedrag van 46.000.ongedekt heeft
gelaten, dan zal het geen nader betoog behoeven, dat degrond-
prijs van 9 cent per M3. voorshands niet oor verdere verlaging
vatbaar is, doch ook voor de bepaling van het nieuwe tarief
als uitgangspunt behoort te worden genomen.
De beide vastrecht-tarieven, b en c, zijn nu zoodanig
o. tworpen, dat de gemiddelde prijs per M3., welke bij het
tob dusverre bestaande tarief eerst daalt bij een verbruik
van 101 M3. in den maand, bij toepassing van tarief b
reeds begint te dalen bij een verbruik van 51 M3. in de
maand, terwijl bij toepassing van het tarief c bij een verbruik
van 111 M3. in de maand een versnelde daling intreedt.
De reductie, in het bestaande tarief bij een verbruik van
101 M3. in de maand aanvangende, kan dientengevolge, daar
zij bij uitvoering der vastrecht-tarieven geen toepassing
meer zal vinden, komen te vervallen. Br komen derhalve
ter keuze van den verbruiker drie tarieven: tarief a is het
voordeeligste voor hen, die niet meer, dan 50 M3. per maand
verbruiken, tarief b voor hen, die meer gebruiken dan 50 M3.,
doch i.iet meer dan 110 M3. in de maand, tarief c voor de
verbruikers boven 110 M3. in de maand.
De voorgestelde vergrooting van de, reductie op den prijs
bij grooter verbruik is gelijk uit het vorenstaande blijk niet
onaanzienlijk, al moest anderzijds daarbij een zekere maat
worden betracht, immers de verbruikers boven 50 M3. in de
maand moeten voor het overgroote gadeelte het boven be
cijferde verlies op de kleine afnemers goed maken en boven
dien de winst opbrengen en deze winst zal uiteraard ten
gevolge van de lagere tarieven, aanvankelijk althans, terug-
loopen. De verwachting is echter, dat de voorgestelde ver
laging aanzienlijk genoeg is, om op den duur stimuleerend
te werken op het verbruik en aldus ten slotte de winst
weder op het tegenwoordige peil terug te brengen. Teneinde
de aanvankelijk te verwachten winstderving voor het eerste
jaar, dat de nieuwe tarieven toepassing zullen vinden, ge
lijkelijk over de jaren 1929 en 1930 te verdeelen, is voor
gesteld, het in werking treden van de nieuwe tarieven te
bepalen op 1 Juli 1929.
Ten slotte vermelden wij nog, dat het wenschelijk kan
zijn, de voorgestelde vastrecht-tarieven op overeenkomstige
wijze ook in de buitengemeenten, waar Leiden zelf het gas
distribueert, toepassing te doen vinden. Formeel zou dit
uiteraard een afwijking van de met die gemeenten gesloten
overeenkomsten zijn. Het schijnt ons het eenvoudigste, indien
onze Commissie tot die afwijking in overeenstemming met
de betrokken gemeentebestnren wordt gemachtigd.
Wij stellen U alsnu voor, den Baad in overweging te geven
Commissarissen der Stedelijke Fabrieken
van Gas en Electriciteit.
T. S. Goslinga Voorzitter.
van Deventer, Secretaris.
Aan Heeren Burgemeester en Wethouders
van Leiden.
M otie.
De Baad,
overwegende dat het gewenscht is, onder meer ten bate
der grootere gezinnen reductie te verleenen op de-prijzen van
gas en electriciteit, noodigt B. en W. uit voorstellen aan den
Baad te doen waarbij aan dit verlangen worde tegemoet
gekomen.
P. Heem-kerk.
