208
MAANDAG 10 NOVEMBER 1924.
het eerste het geval, hetgeen men zou afleiden uit het feit,
dat het voorstel van den geneeskundigen dienst is uitgegaan,
dan kan er geen sprake van zijn, dat zoo iemand eerst een
bedrag van 10.zal storten en dan nog een bijdrage zal
geven in den huurprijs. Iemand, die zich voor kostelooze
geneeskundige hulp aanmeldt, kan dat niet betalen. Is het
echter de bedoeling deze huisjes beschikbaar te stellen voor
allen, die zich aanmelden, dan is de zaak te klein opgezet
en zal de gemeente nooit aan alle aanvragen kunnen
voldoen.
De heer Knuttel zegt, dat hier een zeer bescheiden stap
wordt gedaan in een richting, waarin de gemeente ongetwijfeld
veel verder zal moeten gaan. Hij zal zijn stem aan dit voorstel
geven, ofschoon hij de overtuiging heeft, dat het zeer beperkt
nut zal afwerpen. Vooreerst zijn de herfst- en wintermaanden
in dit gure klimaat minder geschikt voor een buitenverblijf,
maar bovendien is het aantal huisjes in verband met het
aantal personen, dat voor uitzending in aanmerking zal komen,
uiteist gering. Spreker dringt er op aan te trachten meer
huizen voor dergelijk doel te koopen of te huren, waartoe
thans in de verschillende badplaatsen langs de kust tegen
matige prijzen volop gelegenheid bestaat, en de toepassing
van den nieuwen maatregel op ruimer schaal te doen plaats
hebben.
De heer Zuidema gevoelt heel weinig voor dit voorstel, in
de eerste plaats op practische gronden. Hij begrijpt niet wat
voor practisch nut het kan hebben om in het najaar, den
winter en het voorjaar zwakke gezinnen naar Katwijk te sturen.
Die menschen kunnen daar dan eenige weken heen om van
de frissche lucht te genieten, maar het is te vreezen, dat voor
dergelijke zwakke gezinnen de lucht veel te frisch zal zijn.
Ook vreest spreker, dat voor de gezinnen, die het noodig
hebben, de bijkomende kosten zoo groot zullen zijn, dat
hetgeen hier gegeven wordt niets beteekent. Wil men de
menschen helpen, dan zal men veel verder moeten gaan. In
zoover is spreker het eens met degenen, die voor dit voorstel
zijn, omdat het een eerste stap is. Dat is het; het zal de
gemeente op den duur heel wat meer gaan kosten.
Zij, die ondanks het kleine bedrag met dit voorstel meegaan,
hebben volkomen gelijk. Hier steekt men den sleutel in het
slot; met aanneming van dit voorstel is het doel in beginsel
bereikt.
Spreker echter staat niet op het standpunt, dat de gemeente
hier een taak heeft. Wanneer arme, zwakke gezinnen geholpen
moeten worden, dan heeft men niet in de eerste plaats te
doen met een taak van de over heid, maar met een taak van
particulieren diaconieën, particuliere personen, enz. die
thans reeds voor allerlei weldadige doeleinden tienduizenden
guldens bijeenbrengen.
In het verslag van den Armenraad las spreker, dat verschil
lende diaconieën, particuliere vereenigingen, enz., duizenden
guldens beschikbaar stellen voor de armen, maar de S.D. A. P.
wordt daaronder niet vermeld. Eaat deze nu ook eens een
flink bedrag offeren als men het zoo noodig acht de menschen
naar Katwijk te sturen.
De heer Dubbeldeman vindt het jammer, dat de heer
Zuidema er weder de politiek in haalt.
Men bezie deze zaak van het zuivere standpunt, dat Burge
meester en Wethouders hebben ingenomen. De gemeente zal
nu in staat zijn om in voorkomende gelegenheden een huisje
in Katwijk beschikbaar te stellen voor gezinnen, voor lieden,
voor wie een ver blijf buiten gedurende zekeren tijd noodig is.
Dit is een eerste stap en de gemeente zal zich in de
toekomst nog meer in deze richting moeten gaan bewegen.
Spreker acht het beter, dat de gemeente voor zoo iets
zorgt dan een bepaalde groep. In het systeem van den heer
Zuidema is het zoo, dat degeen, die dat wil, zijn hand op
zijn beurs kan houden, en dat men dus ten slotte alleen
afhankelijk is van enkele goedgeefsche menschen. De enkele
dubbeltjes en centen, die minder gesitueerden bijdragen,
zetten geen zoden aan den dijk.
Men is daar afhankelijk van een paar goedgezinder) en,
als de menschen de hand op den zak willen houden, doet
men er niets aan. Spreker en de zijnen stellen het wtl op
prijs, dat particulieren geld geven, maar hoofdzaak moet zijn,
dat iedereen, die het betalen kan, behoort bij te dragen aan
dit goede doel in een vorm, waarin hij zich daaraan niet
kan onttrekken.
De heer Zuidema zegt de zaak slechts nuchter te hebben
willen bekijken en dat ook te hebben gedaan. Als de heer
Dubbeldeman met veel minachting spreekt over de kleine
gaven, over de dubbeltjes en centen, welke door arme men
schen, in welke kerk ook, worden gegeven, dan zegt spreker,
dat die veel meer waarde hebben dan de mooie woorden
van den heer Dubbeldeman.
De heer Meunen zegt, dat het uitgangspunt van Burge
meester en Wethouders niet is om, zooals de heer Spendel
schijnt te wenschen, alle menschen, die behoefte hebben aan
versche lucht, in de gelegenheid te stellen die te genieten,
en evenmin om aan alle groote gezinnen die gelegenheid te
geven. Hebben kinderen wat versche lucht noodig, dan kunnen
die worden geholpen door de drie vereenigingen, welke
's zomers met dat doel kinderen naar buiten zenden en door
de gemeente worden gesubsidiëerd.
Voor wie is de voorgestelde maatregel bedoeld? Niet in de
eerste en voornaamste plaats is gedacht aan de armlastige
zieken, want die zullen wel niet kunnen voldoen aan hetgeen
wordt gevraagd. De gemeente betaalt alleen de ƒ6.huis
huur. De menschen, die voor uitzending in aanmerking
komen, houden de huur van hun huis te Leiden voor hun
rekening, terwijl de gemeente ook niet voornemens is, er
verdere kosten aan te verbinden, zooals die van compensatie
voor gederfd loon of kosten van anderen aard. De bedoeling
is om in die huisjes, welke de gemeente niet grooter kan
maken dan ze nu eenmaal zijn, eenigen tijd gezinnen onderdak
te brengen, waarvan een lid wat »nazorg" behoeft. Daarvoor
zullen niet in de eerste plaats in aanmerking komen arm
lastige gezinnen, maar gezinnen, die in staat zijn om hun
eigen huur te Leiden en hun transport naar Katwijk te
betalen en om in alle verdere behoeften te voorzien. Men
heeft het oog op gezinnen, waarvan een of meer leden er
physiek wat onder is geraakt.
Dan wordt dezen menschen gevraagd, in hoever zij gelegen
heid hebben om, hetzij zonder, hetzij met steun van particu
liere zijde, ook in de huishuur bij te dragen. Het philanthro-
pische is dus bij deze zaak volstrekt niet buitengesloten.
Ook zal een onderzoek ingesteld moeten worden naar de
geschiktheid van de gezinnen, want het geldt hier geen
huisjes van de gemeente maar van anderen; dus zullen die
huisjes behoorlijk bewoond moeten worden.
Verder zal ook een medisch onderzoek plaats hebben.
Het is dus niet slechts de quaestie van behoefte aan versche
lucht, maar de quaestie om een gelegenheid te hebben dat
men na een ongesteldheid weder op zijn verhaal komt.
Of dit een eerste stap zal zijn, die door meerdere gevolgd
zal moeten worden, kan spreker niet zeggen. De Directeur
van den Geneeskundigen Dienst en degenen, die hem opzijn
bureau ter zijde staan, meenen, dat het niet zoo'n groote
vaart zal nemeu; reeds de omstandigheid, dat die huisjes
alleen in het voor- en najaar betrokken zullen kunnen worden,
zal er toe leiden dat er niet zoo heel veel gebruik van ge
maakt zal worden. En zelfs al zou de medicus een verblijf
daar wenschelijk achten, dan zal men toch niet altijd gelegen
heid hebben om er gebruik van te maken, ook al zijn de
huisjes beschikbaar.
Spreker kan mededeelen, dat het ook niet in de bedoeling
van den Directeur van den Geneeskundigen Dienst ligt om
aan deze zaak veel uitbreiding te geven.
De heer Elkebbout zou gaarne vernemen, hoe men denkt
te handelen ten aanzien van degenen, die bijvoorbeeld in het
voorjaar ziek zijn geweest en in den zomer naar buiten moeten
gaan ten einde weder op verhaal te komen. Zullen voor hen
soms reservewoningen gebouwd worden?
Het komt hem voor, dat deze vereeniging de huisjes in den
besten tijd van het jaar voor hare leden beschikbaar stelt en
nu, ten einde het voor hare leden goedkooper te maken, die
huisjes in het najaar en voorjaar wil verhuren aan de ge
meente, wanneer het weder minder gunstig is.
Spreker zou er de voorkeur aan geven om de menschen
in de maanden Mei—September naar buiten te sturen, en
zal dan ook niet voor dit voorstel kunnen stemmen.
De heer Knuttel heeft met teleurstelling van den Wethouder
vernomen, dat de geheel onvermogende menschen zullen
worden uitgesloten.
De heer Meijnen voegt spreker toe dit niet te hebben ge
zegd elk geval zal op zich zelf beoordeeld worden, maar de
minvermogenden zijn niet per se uitgesloten.
Spreker zegt den Wethouder dan niet goed te hebben be
grepen. Hij zal de werking van den nieuwen maatregel af
wachten en hoopt, dat zij, die niet de kosten, aan een ver
blijf te Katwijk verbonden, kunnen dragen, niet zullen worden
uitgesloten.
De heer Eerdmans vraagt, of de bedoeling is, dat de gemeente
zal beginnen met die huisjes te huren dan wel er optie op
zal hebben. Spreker meent, dat de vereeniging zich zeker stelt,
dat de gemeente de huur zal betalen, maar het is ook mogelijk,
dat de gemeente alleen de beschikking over de huisjes krijgt,
als zij door een of meer gezinnen worden bewoond, en dan
naar rato moet betalen.
De heer Meijnen antwoordt, dat de gemeente de beschikking
