186
genomen, waarbij de aannemers verplicht worden een be
paald percentage van hun werkvolk te nemen uit personen,
welke hun door de Arbeidsbeurs worden aangewezen.
Ook tot de werkverschaffing beeft het Eijk zijn bemoeiin
gen uitgestrekt door het verleenen van steun aan de ge
meenten te dier zake, onder beperkende voorwaarden met
betrekking tot arbeidsloon en arbeidsduur. Behalve het
te werk stellen van een aantal sigarenmakers gedurende
eenigen trjd (Zie Ingekomen Stukken No. 222 van 1922) zijn
hier nog geen werken uit een oogpunt van werkverschaffing
met Rijkssubsidie in uitvoering gekomen.
Bij Raadsbesluit van 2 Januari 1922 werd een commissie
voor de werkverschaffing ingesteld, welke Burgemeester en
Wethouders op dit gebied van advies dient en voorstellen
doet.
F. De Emigratie.
Een middel tot bestrijding van de werkloosheid, dat door
de gemeente in den laatsten tijd is toegepast, is de emigratie.
Bij Raadsbesluit van 17 December 1923 werd goedgekeurd,
dat uit de voor 1924 voor steunverleening bestemde gelden
een bedrag van 10000.ter beschikking van Burgemees
ter en Wethouders werd gesteld, bestemd voor de emigratie
van werkloozen naar Canada. De regeling dezer emigratie
is omschreven in Ingekomen Stukken No. 366 van 1923.
Zij komt hierop neer, dat werkloozen, die zulks gaarne
wenschen, en die volgens eene door Burgemeester en Wet
houders te benoemen emigratie-commissie de physieke en
de psychische geschiktheid tot emigratie bezitten, door het
verleenen van een voorschot in de gelegenheid worden ge
steld zich, eventueel met hun gezin, in Canada te vestigen.
In de maand Maart van dit jaar heeft voor het eerst
deze emigratie plaats gehad. 23 Werkloozen hebben daarvan
gebruik gemaakt. De voorloopige resultaten mogen gunstig
worden genoemd.
De behandeling dezer aangelegenheid heeft plaats door
een emigratiecommissie onder leiding van den betrokken
Wethouder.
Uit bovenstaand overzicht moge blijken, dat de bemoeiingen
van het Gemeentebestuur met de arbeidsmarkt en de werk
loosheidsbestrijding thans reeds velerlei zijn. Wellicht zullen
zij in de toekomst nog voor uitbreiding vatbaar zijn. Wij
vestigen bijv. de aandacht op de beroepskeuze.
Tevens blijkt uit dit overzicht, dat de verschillende aan
gelegenheden, door verschillende bureaux en commissies
worden behandeld. Dit heeft een verklaarbaren historischen
grond. De belangstelling van de Overheid in de hierbedoelde
sociale aangelegenheden is van betrekkelijk jongen datum.
Het waren aanvankelijk de gemeenten, die zich geroepen
achtten een rol te vervullen bij de oplossing van de hierbe
doelde sociale problemen. Die bemoeiingen ontstonden
incidenteel en werden elk op zichzelf beschouwd en geregeld.
Zoo ontstond de Arbeidsbeurs. Zoo werd eenige jaren later
het Werkloozenfonds ingesteld. Nauwelijks had men zich op
deze gebieden eenigszins georiënteerd, toen de oorlog kwam.
De groote werkloosheid, die toen ontstond, deed nieuwe
vragen rijzen. Het Rijk kwam de gemeente te hulp en nam
al spoedig de leiding over. De snel zich wijzigende omstan
digheden maakten telkens nieuwe regelingen noodig. Tot een
rustig overzicht van het geheel kwam men niet. Bovendien
was bijv. ten aanzien van de Werkloosheidsverzekering nog
steeds een wettelijke regeling in voorbereiding.
De verschillende bureaux waren alzoo op zichzelf ontstaan
en de inrichting was geheel aangepast aan de praktijk en
zoo zuinig mogelijk opgezet.
Bij de uitbreiding der sociale bemoeiingen werd echter
allengs meer de behoefte gevoeld aan centralisatie en aan
eenheid in de leiding. Ook in den Raad gingen hierover
stemmen op.
Wat betreft de leiding, welke van het Gemeentebestuur
moet uitgaan, bleek de wenschelijkheid de verschillende
bureaux te brengen tot de zorg van één Wethouder, terwijl
tevens werd gevoeld, dat het onderling verband der ver
schillende bemoeiingen bij de uitgebreide en durende werk
loosheid ook administratief moest worden doorgevoerd. Het
verkregen materiaal, de personenkennis, de ervaring, zou
dan meer nuttig effect kunnen opleveren en een vlotte
behandeling van zaken zou er door worden bevorderd.
Uit den aard der zaak zou ook de bezuiniging bij deze
centralisatie gebaat zijn, terwijl vooral mag worden ver
wacht, dat het nuttig effect van de sociale bemoeiingen
door de centralisatie wordt gebaat en de leiding gemak
kelijker zal worden.
Centralisatie zal er ook toe leiden den invloed van het
Gemeentebestuur in deze te regulariseeren. De verhouding
toch, waarin de Arbeidsbeurs staat tot Burgemeester en
Wethouders, is weer een andere, dan die van de andere
'hierbedoelde bureaux. Ook dit is weer historisch te verklaren.
De invloed van Burgemeester en Wethouders op al deze
bureaux moet echter dezelfde zijn, ook al wegens de ver
houding met het Rijk en om de belangrijke financieele
gevolgen.
De Arbeidsbeurs is thans ingericht onder een min of meer
zelfstandig bestuur. Het voormalig Werkloozenfonds werd
ook door een bestuurscommissie beheerd. Later toen de
Werkloosheidsverzekering bij algemeenen maatregel van
bestuur werd geregeld, kwam deze aangelegenheid krachtens
artikel 126 der Gemeentewet rechtstreeks onder Burge
meester en Wethouders. Zoo zou het ook met de andere
bureaux moeten zijn, waardoor eenheid van leiding en
controle op een doelmatig en zuinig beheer wordt bevorderd,
wijl de invloed van de ten slotte verantwoordelijke personen
en colleges wordt versterkt.
Al de hiergenoemde bureaux zullen dus georganiseerd
behooren te worden als een dienst, welke rechtstreeks onder
Burgemeester en Wethouders ressorteert. De betrokken
Wethouder kan zoodoende dagelijks contact hebben met
den Chef van dezen dienst en geleidelijk kan dan aan den
verderen uitbouw der sociale bemoeiingen worden voort-
gewerkt.
De centralisatie van de leiding en van het werk dezer
onderscheidene bureaux brengt voorts mede, centralisatie
in de voorlichting. Het is ook al weer historisch te verklar&i,
dat thans vrijwel voor elk onderdeel een eigen commissie
bestaat, die van advies dient en Burgemeester en Wethou
ders in den voorbereidenden en organisatorischen arbeid
bijstaat.
Er is een Commissie voor de Arbeidsbeurs, voor de Werk
loosheidsverzekering, voor de Werkverschaffing, voor den
Steun, voor de Emigratie.
Al deze Commissiën zouden tot één kunnen worden her
vormd, van welke de betrokken Wethouder Voorzitter zou
moeten zijn.
Deze Commissie, die uit den aard der zaak vrij groot zal
behooren te zijn, zal zich kunnen splitsen in subcommissiën,
die elk een onderdeel van het werk meer in het bijzonder
behandelen. De samenstelling der Commissie zal een waarborg
moeten vormen, dat alle belangen, die bij de arbeidsmarkt
en de werkloosheidsbestrijding betrokken zijn, daarin zijn
vertegenwoordigd, nl. de Gemeentelijke Overheid, de werk
gevers, de werknemers, terwijl ook gezorgd zal moeten
worden, dat de Commissie een deskundig karakter behoudt.
Wat de huisvesting van den Dienst betreft, stellen wij
ons voor, dat deze zou zijn onder te brengen in het gebouw
van de Arbeidsbeurs.
Met betrekking tot het aan den Dienst te verbinden per
soneel, hadden wij ons den volgenden opzet gedacht.
Aangenomen mag worden, dat de arbeidsbemiddeling en
de werkloosheidsverzekering blijvende bemoeiing van het
Gemeentebestuur zullen vorderen,- en dat de andere in de
verordening genoemde werkzaamheden, voorloopig althans,
als wisselvallig moeten worden beschouwd. In verband
daarmede zal het personeel kunnen bestaan uit een kern
van vaste ambtenaren en voorts, al naar de behoefte, uit
losse krachten, welke op week- of maandgeld worden aan
genomen en wier aantal kan worden bepaald en geregeld
naar gelang van de uitbreiding of inkrimping van de werk
zaamheden van den Dienst.
Aan het hoofd van den Dienst zal een Directeur zijn te
stellen, die onder Burgemeester en Wethouders met de
leiding der dagelijksche aangelegenheden wordt belast. Zijn
salaris ware te brengen in de schaal van 3800.tot 4400.
Onder het overige vaste personeel zal één ambtenaar van
voldoende bekwaamheid en ervaring moeten zijn, in staat
om verschillende onderdeelen van den Dienst zelfstandig
te behandelen en den Directeur bij afwezigheid te vervangen.
Daartoe wordt iemand in den rang van commies 3de klasse
noodig geacht. Voorts zullen dan nog noodig zijn drie
klerken, een controleur en een schrijver. Gelet op de werk
zaamheden, die thans door den Dienst zullen moeten
worden verricht, zullen dan nog een zestal personen in
lossen dienst zijn te nemen als klerk, controleur en schrijver.
De uitgaven voor de salarissen van bovengenoemd
personeel zullen dan rond 23.000.voor het eerste jaar
bedragen, welk bedrag in de volgende jaren eenigszins zal
stijgen door de periodieke verhoogingen van de vaste
ambtenaren en zal kunnen dalen, indien de werkzaamheden
van den Dienst zullen blijken te kunnen worden ingekrompen.
Thans kosten de bureaux, welke de door ons voor
centralisatie voorgedragen werkzaamheden verrichten, rond
29.000.Behalve deze bezuiniging op personeel, zal ook
voor verlichting, verwarming, administratiekosten, bediening,
enz., minder behoeven te worden uitgetrokken.
Ten slotte zij het ons vergund nog eenige toelichting te
geven op de artikelen van de ontwerp-verordening, waarin
