MAANDAG 14 JULI 1924.
165
dat slechts zij worden afgevoerd, die geen pogingen hebben
gedaan om werk te vinden.
2°. sub te doen vervallen".
De beraadslaging wordt geopend.
De heer van Stralen herinnert eraan, dat, toen deze
aangelegenheid in de vorige vergadering besproken werd,
hij het denkbeeld aan de hand gedaan heeft dat Burge
meester en Wethouders nog eens met de organisatie's zouden
gaan spreken ten einde aldus te komen tot een oplossing,
welke ook voor de organisatie's te aanvaarden was. Het ging
toen hoofdzakelijk over het uitschakelen van bepaalde personen,
o. a. personen, die een jaar achtereen ondersteuning hadden
genoten.
Toen spreker bij die gelegenheid zeide, dat hij zich er mede
zou kunnen vereenigen, dat van personen, die een jaar
achtereen werkloos waren geweest, nauwkeurig werd nagegaan
of zij ook pogingen gedaan hadden om werk te vinden, maakte
de heer Heemskerk een gebaar alsof hij wilde zeggenneen,
die menschen mogen niet uit de ondersteuning worden uit
geschakeld. Dat was een mooi gebaar: heden zal kunnen
blijken, in hoever dat gebaar ernst is geweest.
Volgens het nieuwe art. 12 van het Reglement zal voortaan
geen uitkeering meer verstrekt worden aan personen, die een
jaar achtereen steun hebben genoten. Spreker wenscht zich
daartegen te verzetten. Er mogen personen zijn, wat spreker
gaarne toegeelt, die van het steun trekken langzamerhand
een beroep hebben gemaakt, de groote meerderheid der onder
steunde arbeiders doet dat niet. Het staat vast, dat er tal
van arbeiders zijn, die zeer langen tijd achtereen werkloos
geweest zijn zonder dat zij er in zijn kunnen slagen om
ander werk te vinden. Het gaat nu toch niet aan om dergelijke
menschen aan hun lot of aan het Burgerlijk Armbestuur,
wat vrijwel op hetzelfde nederkomt, over te laten.
Tot die categorie arbeiders behooren o. a. tal van typografen,
personen in het algemeen niet geschikt, als gevolg van hun
lichamelijke gesteldheid, om in andere takken van bedrijf
werk te aanvaarden. Deze menschen zullen, als dit artikel
ongewijzigd wordt gehandhaafd, automatisch uit de onder
steuning worden geschrapt. Dat zou spreker gaarne willen
voorkomen; hij zou de mogelijkheid willen scheppen, dat
dergelijke menschen, als bleek dat zij ernstig naar werk
hadden gezocht, alsnog hun ondersteuning behielden, als zij
een jaar hadden getrokken.
Verder wenscht spreker te doen vervallen de bepaling
van f, welke hij nog gevaarlijker acht dan die van c. Volgens
f zouden degenen, die moeten worden geacht, niet meer aan
het werk te zullen komen in den bedrijfstak, waarin zij
geregeld gewerkt hebben, van verdere ondersteuning worden
uitgesloten. Spreker neemt de bouwvakarbeiders en grond
werkers als voorbeeld. Velen onder hen hebben reeds ge-
ruimen tijd geen werk kunnen vinden en nu bestaat het
gevaar, dat bij handhaving van f de Commissie aanneemt,
dat die menschen tot die categorie behooren. In den tijd
van de hoog-conjunctuur in de bouwbedrijven hebben die
menschen, die vroeger in de fabiieken werkten en daar
werkloos kwamen, zich op die bedrijven geworpen. Konden zij
thans weer werk vinden in de fabrieken, dan zou spreker
geen bezwaar hebben hen te schrappen, maar, zoolang dat
het geval niet is, mag men hen niet aan hun lot overlaten.
Deze bepaling acht spreker overbodig en schadelijk voor
de werkloozen.
Spreker wijst er ten slotte nog op, dat te Amsterdam een
oplossing is gevonden om werkloozen, die een jaar zijn onder
steund, alsnog in de steun verleening te doen blijven. Er is
daar namelijk een Commissie van beroep voor dat doel ingesteld.
Spreker zou gaarne zien, dat de Wethouder de toezegging
deed een poging in die richting te zullen doen.
De heer Sanders zegt, dat die beide bepalingen in het
Reglement zijn gekomen geheel overeenkomstig de zeer
positieve voorschriften van den Minister. Zijne Excellentie
schrijft in de toelichting op zijn reglement, dat hij thans be
paald heeft, dat geen uitkeering volgens de crisisregeling
meer verleend mag worden aan diegenen, die een jaar uit
een werkloozenkas en/of steunregeling hebben genoten, zonder
in dien tijd tenminste één maand te hebben gewerkt.
In het daarbij gevoegd ontwerp-reglement staat ook een
dergelijke bepaling, welke is overgenomen door de Steun-
commissie en wel op grond hiervan, dat de Minister het zeer
positief voorschrijft.
Ook heeft de Minister een zeer positief voorschrift gegeven
ten opzichte van degenen, die geacht moeten worden niet
meer aan het werk te zullen komen in een bedrijf, waarin zij
geregeld gewerkt hebben. Hiervoor is een zeer goede grond;
wanneer dergelijke bepaling niet bestond dan zou men eigenlijk
den toestand krijgen, dat degenen, die in hun vak niet meer
te werk gesteld kunnen worden, pensioen krijgen.
Spreker meent dus aan den Raad de aanneming van het
voorstel vari den heer van Stralen té moeten ontraden.
De heer Heemskerk begrijpt, dat de commissie van steun
verlening haar voorstel geformuleerd heeft overeenkomstig
de beschikking van den Minister, maar toen er sprake van
was om eventueele wijzigingen over te laten aan de com
missie, heeft de Wethouder gezegd, dat elk geval individueel
behandeld zou worden. Met bet oog daarop wil spreker
vragen: indien er omstandigheden zijn, welke voor de com
missie aannemelijk maken, dat op gronden van rechtvaar
digheid individueel van deze voorschriften zou moeten worden
afgeweken, hoe denkt de commissie dan te handelen? Er
kunnen toch omstandigheden zijn, waaronder het voor werk
loozen niet mogelijk is om aan de hier gestelde bepalingen
te voldoen, ten gevolge waarvan zij dan aan armoede prijs
gegeven zouden zijn.
Gaarne vernam spreker, of dit punt reeds bij den Wet
houder een onderwerp van overweging heeft uitgemaakt.
De heer Sanders kan mededeelen, dat deze quaestie door
hem op het Departement besproken is. Er kunnen inderdaad
gevallen zijn, waarin het gewenscht en noodig zal zijn om
een uitzondering te maken, en aan het Departement is aan
spreker dan ook het advies gegeven, dat elke uitzondering,
welke de commissie zou wenschen te maken, aan het oordeel
van het Departement zou worden voorgelegd.
De Voorzitter zegt, dat het geheel onmogelijk is om in
deze beroep toe te laten op Burgemeester en Wethouders.
Het is verreweg verstandiger om te werk te gaan, zooals de
heer Sanders heeft medegedeeld. Dan kan iedereen aan zijn
recht komen.
De heer Elkerbout acht niet juist hetgeen de Wethouder
gezegd heeft omtrent het krijgen van een pensioen door
werkloozen.
Wanneer iemand uitkeeringen heeft gekregen, ook uit de
werkloozerikas, dan zal hij, als hij opnieuw werkloos wordt,
weder ondersteuning ontvangen, maar hij moet dan eerst
zekeren tijd gewerkt hebben. Als zoodanig kan er geen sprake
zijn van een pensioen. Heeft hij niet gewerkt, dan krijgt hij
geen uitkeering.
De beraadslaging wordt gesloten.
De motie van den heer van Stralen wordt met 18 tegen
9 stemmen verworpen.
Tegen stemmen de heeren van Hamel, Huurman, Splinter,
van der Reijden, Oostdam, Heemskerk, Bergers, Spendel, Coster,
Eerdmans, van der Wall, Zuidema, Mulder, Meijnen, Sanders,
Wilmer, Eikerbout en Wilbrink.
Vóór stemmen de heeren van Stralen, Dubbeldeman, Kooistra,
van den Heuvel, Baart, Groeneveld, van Eek, Verwey en
Witmans.
(Mevr. Dietrichde Rooy en de heeren van Rosmalen en
Knuttel hadden de vergadering inmiddels verlaten.)
XLIV. Voorstel in zake het aanbrengen van verschillende
veranderingen in het openbaar lager onderwijs, in verband
met de laatste wijziging der Lager Onderwijswet 1920 en tot
beschikbaarstelling van gelden voor de verbouwing van de
schoolgebouwen aan de Vrouwenkerksteeg en de Boommarkt.
(Zie Ing. St. No. 207.)
Hierbij komen tevens in behandeling de desbetreffende
adressen en het door den heer Verwey ingediend voorstel,
luidende:
„Ondergeteekende stelt voor de behandeling van punt 44
van de raadsagerida uit te stellen tot een volgende vergadering,
op grond dat deze voorstellen tot reorganisatie van het Lager
Onderwijs van zoodanigen ingrijpenden aard zijn, dat zij niet
wel mogelijk in de enkele dagen, die liggen tusschen de
verschijning dezer voorstellen en de openbare behandeling,
kunnen worden overzien."
De Voorzitter zegt, dat de punten 38, 39 en 40 der agenda
reeds zijn aangehouden, terwijl punt 26 te zijner tijd ook weer in
behandeling komt.
Overgebleven is thans nog punt 44, het voorstel betreffende
de reorganisatie van het lager onderwijs. Spreker stelt voor
dat aan te houden. De wet, waarvan dit voorstel een uit
vloeisel is, is 30 Juni in de Eerste Kamer aangenomen. Die
wetswijziging is in alle couranten besproken, zoodat het hier
een algemeen bekende kwestie geldt. Op dit punt doen aller
lei verhalen de ronde en spreker zou daarom den leden in
overweging willen geven eens in de Handelingen van de
Eerste Kamer na te lezen wat Minister de Visser heeft gezegd,
o. a. over het aantal leerlingen per klasse. Men houdt nog te
veel den toestand van 1923 voor oogen, maar volgens het
nieuwe Bouwbesluit kunnen veel meer leerlingen in een
