454
MAANDAG 6 NOVEMBER 1922.
De Voorzitter. De heer van Stralen is, toen hij sprak, in
het geheel niet in de rede gevallen; laat hij het nu niet een
ander doen.
De heer Oostdam. Ook deze commissie zal dus geen vlek
keloos werk verrichten, maar, zooals gezegd, wij zullen dat
niet zoo goed kunnen bemerken als de vakcentralen het van
het Burgerlijk Armbestuur zien. En wij mogen toch zeker
wel vragen, dat, wanneer er beschikt moet worden over de
gemeentelijke geldmiddelen, dit steeds onder behoorlijke con-
tróle zal kunnen gebeuren.
Ik ben alzoo niet voor het instellen van dergelijke com
missie, ook omdat wij dan niet meer zelf de koorden van de
beurs in handen zullen hebben, maar ze zullen leggen in
handen van particulieren. In elk geval wordt het toch een
particuliere commissie, al wordt ze door den Raad benoemd
en treedt mogelijk een Raadslid als haar Voorzitter op. Het
zal niet zijn een commissie, die zoo in het openbaar arbeidt
als met het Burgerlijk Armbestuur het geval is.
Ik zeg dit geenszins uit zuinigheidsoverwegingen. Ik sta nog
altijd op hetzelfde standpunt, dat ik van meet af aan in deze
zaak heb ingenomen, namelijk dat er gesteund moet worden
naar behoefte.
Nu heeft de heer van Stralen eenige voorbeelden genoemd,
welke den schijn wekken alsof het Burgerlijk Armbestuur
zulks niet doet. Wij zullen straks wel van Wethouder Bots
vernemen hoe deze vork aan den steel zit. Ik ben ervan
overtuigd, dat in alle gevallen, waarin het Burgerlijk Arm
bestuur zal blijken zich vergist te hebben, gelijk het geval
geweest is met de steunregeling waarvan in het praeadvies
sprake is, dat bestuur bereid zal gevonden worden om op
zijn schreden terug te keeren en goed te maken wat bedor
ven is.
Ik zie dus niet in, waarom wij naast het Burgerlijk Arm
bestuur nog weder een nieuwe commissie in het leven zou
den moeten roepen, welke toch geen vlekkeloozen arbeid zal
leveren en ook in mindere mate onder controle zal staan dan
het Armbestuur. Ik zal daarom stemmen voor het praeadvies
van Burgemeester en Wethouders.
De heer Jan de Lange. M. d. Y. Als men het praeadvies
leest, dan zou men haast tot de vraag komen: waarom te
veranderen? Ik ben van meening, dat het dringend noodza
kelijk is dat er een crisis-commissie komt. Ik wil gelooven,
dat Burgemeester en Wethouders het praeadvies volkomen
te goeder trouw hebben opgesteld, zich misschien heelemaal
niet bewust, dat zich thans allerlei onaangenaamheden voor
doen op het stuk van werkloozenondersteuning. Als alles
gebeurde zooals het praeadvies ons aangeeft, dan zou ik wel
licht niet zooveel gevoelen voor instelling eener commissie,
maar dat is toch niet zoo.
Burgemeester en Wethouders zeggen bijvoorbeeld, dat het
Burgerlijk Armbestuur geen beslissing over uitkeering neemt
dan na gehoord te hebben het bestuur van de betrokken
werkloozenkas. Ik heb eens geïnformeerd bij verschillende
van die besturen hoe het met die zaak staat, en op grond
daarvan kan ik verklaren, dat van het hooren van de bestu
ren der werkloozenkassen vrijwel geen sprake is. Het bestuur
van zoo'n kas dient een aan vraag, in en krijgt daarop alleen
ten antwoord: zooveel uitkeering moogt ge verstrekken. Er
is dan met het bestuur der kas in het geheel geen overleg
gepleegd, of die uitkeering naar zijn meening ook in orde is.
Was dit wel het geval, dan hadden wij bijkans bereikt wat
wy van de crisis-commissie verwachten en wenschen.
Verder wordt in het praeadvies gezegd, dat de vakcentralen
niet genoeg deskundig zouden zijn. Maar ik zou willen vragen,
of de beslissingen van het Burgerlijk Armbestuur wel in alle
opzichten van deskundigheid getuigen. Op dit punt bestaat
bij mij wel eenige twijfel. Ik behoef daartoe slechts te wijzen
op de vergissing van het Burgerlijk Armbestuur in zake de
toepassing van den zcogenaamden dubbelen norm, waarvan in
het praeadvies sprake is. Ik heb ook bij verschillende werk
loozenkassen geïnformeerd en als ik zie wat de uitkeeringen
zijn, dan komt het mij voor, dat in die uitkeeringen niet de
minste regelmaat wordt gehouden.
Ik wil daarmede niet te kennen geven, dat alle personen
evenveel ondersteuning zouden moeten krijgen, maar ik
bedoel, dat personen, met een even groot gezin, soms geheel
verschillende uitkeeringen krijgen, afgezien van het gezins
inkomen. Dit in rekening gebracht klopt het nog niet met
elkaar.
Als het Burgerlijk Armbestuur zulke uitstekende bronnen
voor inlichtingen heeft en geheel deskundig is, hoe komt het
dan, dat die uitkeeringen zoo ontzettend verschillend zijn?
Er staat in het praeadvies, dat het Burgerlijk Armbestuur,
als het uitkeeringen verlaagt of weigert, daaromtrent een
korte, doch duidelijke motiveering zendt aan het bestuur der
werkloozenkas, en ik zal niet ontkennen, dat dat wel eens
gebeurt, maar meermalen wordt volstaan met een kort briefje
aan den penningmeester, dat de uitkeering voor dien of dezen
werklooze zooveel bedraagt.
Ik lees verder in het praeadvies, dat het Burgerlijk Arm
bestuur aan Burgemeester en Wethouders heeft bericht »dat
het zich stipt meent te moeten houden aan de bovenaan
gehaalde, met instemming van Uwe Vergadering getroffen
regeling. Ingevolge die regeling pleegt het overleg met de
organisaties, die zich bezig houden met de werkloozenver-
zekering, d. z. de werkloozenkassen der verschillende orga-
nisatie's".
Toen ik eens bij de besturen van de verschillende werk
loozenkassen informeerde wanneer zij bij het Burgerlijk Arm
bestuur geroepen waren om overleg te plegen, heb ik van
die menschen gehoord ik ben niet bij allen geweest, maar
van allen, bij wie ik was, hoorde ik hetzelfde dat dat
nooit gebeurd was. Misschien zal het in de toekomst wel
gebeuren, wat ik hoop, voor het geval die nieuwe commissie
niet in het leven geroepen mocht worden. Ik kan geheel
onderschrijven hetgeen door de heeren Schoneveld en van
Stralen is gezegd, want, als ik van dat overleg eens een
kleine bevinding mag geven, dan breng ik in herinnering,
dat opaan een werkloozenkas werd medegedeeld,
dat de uitkeering van een zekeren werklooze van 10.tot
7.50 was teruggebracht. Het bestuur van die werkloozenkas
heeft zich toen tot het Burgerlijk Armbestuur gewend met
de vraag waarom voor dat gezin, bestaande uit man, vrouw
en 1 kind, de uitkeering met 2.50 was verlaagd. Op 15
September kwam als antwoord een mededeeling, dat die
uitkeering was verlaagd op grond dat er een 34-jarige dochter in
het gezin was, die 1.50 per week verdiende, maar naar het
oordeel van het Burgerlijk Armbestuur meer kon verdienen.
Dat laatste kon wel het geval zijn. ofschoon het Burgerlijk
Armbestuur niet meldde, dat het voor die dochter werk had,
waardoor zij meer kon verdienen. Bovendien vergat het
Burgerlijk Armbestuur, dat die dochter niet tot de normale
menschen gerekend kan worden en juist daarin de reden
gelegen is waarom zij slechts f 1.50 per week kan verdienen.
Het terugbrengen van die uitkeering van f 10.tot 7.50
was niet overeenkomstig den norm, door den Minister aan
gegeven.
Nu kan het Burgerlijk Armbestuur de opvatting toegedaan
zijn, dat, als het bestuur van een werkloozenkas iets dergelijks
vraagt en dan zulk een antwoord krijgt, dit overleg plegen
is, maar ik dacht, dat overleg plegen beteekende inlichtingen
inwinnen en niet kortweg een mededeeling doen: zoo is het!
Een ander geval. Van een gezin, bestaande uit man, vrouw
en 1 kind, werd de uitkeering volgens den norm van den
Minister van 15.tot f 11.60 teruggebracht; er was ƒ5.
aan gezinsinkomsten. Na verloop van eenige weken kreeg de
penningmeester van de werkloozenkas bericht, dat de uit
keering tot 10.was verlaagd, ofschoon de toestand van
het gezin niet veranderd was. Nu kan het Burgerlijk Arm
bestuur dat overleg plegen noemen, maar, als de penning
meester, alvorens hij zulk een mededeeling krijgt, van de
zaak niets gehoord heeft, dan begrijp ik niet, welke wonderlijke
manier van overleg plegen dat is.
Ik zou meerdere voorbeelden kunnen aanhalen, dat personen
met gelijke gezinstoestanden niet dezelfde uitkeering krijgen,
hetgeen ontzettend grievend is, als het Burgerlijk Armbestuur
niet openlijk zegt om welke reden die uitkeeringen niet
eender zijn.
Ik ben voornemens, gehoord ook hetgeen anderen hebben
aangevoerd, te stemmen vóór het instellen van die nieuwe
commissie, in de hoop, dat dergelijke wantoestanden niet
meer zullen voorkomen.
Ik voeg hieraan nog toe, dat ik hoop, dat het abuis, dat
door het Burgerlijk Armbestuur is begaan, ten voordeele van
de betrokken werkloozen zal worden hersteld.
De heer Wilbrink. M. d. V. Men kan belangstelling toonen
en sympathie hebben voor de zorg voor hare leden, welke
blijkt uit het verzoekschrift der verschillende vakorganisatie's,
die alle krachten inspannen en zich alle moeite getroosten
om een haars inziens betere regeling voor hare werklooze
leden te krijgen, en toch kan men tevens op het standpunt
staan, dat men niet kan medegaan met de voorstelling van
zaken, zooals die ook hier gegeven wordt.
Men klaagt, dat de georganiseerde arbeiders bezwaar hebben
om ondersteuning van het Burgerlijk Armbestuur te krijgen,
al zou die steun ook aangevraagd en verkregen worden door
middel van de vakorganisatie's.
Dit is een bezwaar, hetwelk ik eigenlijk niet kan onder
schrijven. Of het geld komt van het Burgerlijk Armbestuur
en uitbetaald wordt door middel van de vakorganisatie's, dan
wel dat het geld komt van het Burgerlijk Armbestuur en
eventueel uitbetaald zou worden door een steuncomité, de
herkomst van het geld blijft dezelfde en het zal in elk geval
tegenover het publiek als zoodanig ook een vorm van onder
steuning beteekenen.
