MAANDAG 13 MAART 1922.
125
De heer van Stralen heeft tot mij het verwijt gericht, dat
ik hier als aannemer voor de aannemers ben opgekomen.
De heer van Stralen zegt: schaam u er maar niet voor.
Och, waarvoor ik mij wel moet schamen is dat ik het nog
niet zoover gebracht heb dat ik aannemer ben geworden. Ik
heb nog nooit een werk van de gemeente of van particulieren
aangenomen en ik kan dus moeilijk op den titel van aannemer
aanspraak maken. Ik meen dus, dat de heer van Stralen hier
eenigszins abuis is. Misschien wil hij mij wel tot aannemer
promoveeren: dan zal ik hem daarvoor hartelijk dank zeggen,
vooral als er wat op overschiet gelijk hij meent, dat het geval
zal zijn.
De heer van Stralen is blijkbaar van meening, dat alle
aannemers uitbuiters van de gemeenschap zijn. Ik zeg niet,
dat die aannemers dat allen doen om er geld op toe te leggen
het is hun er om te doen te verdienen, evenals iedereen. Er
zijn menschen, die een werk aannemen en uitvoeren en er dan
nog geld op toeleggen; ik ben zoo'n beetje handelaar en leg
cr ook wel eens geld op toe. Ik moet er tegen opkomen als
zouden die aannemers parasiteeren op de gemeenschap. Als
er van parasiteeren sprake is dan geldt dit voor de arbeiders,
die misbruik maken van het ontbreken van voldoend toezicht
vanwege de gemeente. Dit acht ik verkeerd niet alleen met
het oog op de gemeentekas maar zeer zeker ook wat betreft
de arbeiders. Er zijn een zeker aantal arbeiders, die er niet
tegen kunnen, wanneer niet voldoend toezicht gehouden wordt;
zij worden er door gedemoraliseerd wanneer er op hun arbeid
geen toezicht is, zoodat zij gewoon raken om te lanterfanten.
Die menschen worden zoodoende ongeschikt voor werk bij
een particulieren patroon. Als zij op die manier een halfjaar
bij de gemeente gewerkt hebben, dan zal dit wel zooveel
invloed op hen uitgeoefend hebben, dat zij, weder bij een
particulieren patroon te werk gesteld, voor hun werk onbruik
baar zijn geworden.
De heer Knuttel vraagt: wat zijn wij dan begonnen? De
quaestie is dat het, als men op deze manier voortgaat, al maar
meer geld gaat kosten en ik zie de noodzakelijkheid daarvan
niet in. Als men er toe overgaat dit werk aan de Roode- en
de Wittelaan uit te besteden zooals wij eertijds gewoon waren,
dan kan dat mijns inziens de werkloosheid niet in de hand
werken. Het is natuurlijk dat een aannemer enkele menschen
minder noodig zal hebben dan de gemeente, maar er staan
zoovele belangrijke voordeelen tegenover, dat ik mij met het
tweede gedeelte van het voorstel van Burgemeester en Wet
houders, betreffende uitvoering in eigen beheer, niet kan ver
eenigen. Ik zal daarover dan ook stemming vragen.
De Voorzitter. Ik doe den heer Wilbrink opmerken, dat
daarvan niets in het voorstel van Burgemeester en Wethouders
staat. Wij hebben alleen in de toelichting vermeld, dat het ons
voornemen is dit werk door werkloozen te doen uitvoeren. De
heer Wilbrink zou dus een motie moeten voorstellen, waarbij
de Raad uitspreekt, dat het werk niet op deze wijze zal worden
uitgevoerd.
De heer van Stralen. M. d. V. De heer Pera heeft laten
doorschemeren, als zou het niet al te best gesteld zijn met
den werklust der arbeiders, die aan dit werk aan den Hoogen
Rijndijk bezig zijn. De heer Pera weet toch beter. Wethouder
Bots heeft zeer duidelijk doen uitkomen, dat aan den werklust
van die arbeiders op het oogenblik niets ontbreekt, het gaat
op dit oogenblik uitstekend met die menschen en er zijn geen
aanmerkingen op te maken. Het ware dus beter geweest, indien
de heer Pera niet den indruk had willen vestigen alsof het
daarmede wat zou haperen.
De heer Pera heeft ook gezegd, dat dit voorstel van Burge
meester en Wethouders niet strekt om per se deze werken in
eigen beheer te doen uitvoeren, doch dat zou gelet worden op
de daaraan verbonden kosten en dat in verband daarmede al
•dan niet besloten zou worden tot uitvoering in eigen beheer.
Maar zoo luidt toch het voorstel niet. Het gemeentebestuur
stelt voor, deze werken in eigen beheer te doen uitvoeren door
werkloozen en als dus de heer Pera ons niet argwanend wil
maken, moet hij niet zeggenwij zujlen eerst eens de kosten
gaan bekijken. Wij moeten de zekerheid hebben, dat deze
werken in eigen beheer door de werkloozen zullen worden
uitgevoerd. Die zekerheid zouden wij gaarne van den heer
Pera ontvangen.
Aan den heer Bots, die enkele bezwaren heeft genoemd,
welke inderdaad in verband met deze zaak bezwaren zijn,
zou ik willen doen opmerken, dat het gewenscht is, waar
Burgemeester en Wethouders voornemens zijn op dezen weg
voort te gaan, dat de gemeente zich van het noodige materiaal
voorziet, want het is bekend, dat aan het werk aan den Hoogen
Rijndijk meer materiaal noodig zóu zijn geweest en, als dit
aanwezig was geweest, het werk minder duur zou zijn geworden.
De heer Wilbrink heeft in laatste instantie beweerd, dat
de'werkloozen in dienst van de gemeente het er gemakkelijk
van nemen, maar de heer Bots heeft duidelijk te kennen ge
geven, dat volgens de verklaring van den Directeur van Gemeente
werken de menschen wel degelijk den noorligen werklust
bezitten. Ik kan den heer Wilbrink mededeelen, dat juist omdat
het hier een proef gold, in overleg met de vakorganisaties de
beste en meest betrouwbare menschen, van wie men mocht
verwachten, dat zij aan het welslagen van de proef zouden
medewerken, te werk zijn gesteld.
Wat die schuit betreft, waarop drie menschen stonden, ik
heb dat ook gehoord, maar ik wil toch opmerken, dat, als
gevolg werd gegeven aan practische wenken, welke van de
zijde van de arbeiders worden gegeven, dergelijke bezwaren
zich niet zouden voordoen. Van de zijde der werklieden is een
regeling voorgesteld, waardoor dat niet meer noodig zou zijn,
maar men is daarop niet ingegaan.
De heer Sijtsma. M. d. V. Men heeft eigenlijk nooit over
het voorstel zelf gesproken.
De Voorzitter. Dat is uw eigen schuld, want ik heb daar
toe de gelegenheid gegeven. Ik zou u willen verzoeken voortaan
in eerste instantie over de zaken te spreken; de Wethouder
heeft reeds het woord gevoerd en nu begint gij weer eens.
De heer Sijtsma. M. d. V. Gij zoudt tegenover mij zeer
onbillijk zijn, indien gij mij het woord weigerdet. Als de
heeren onder elkander twisten over de vraag: eigen beheer
of niet eigen beheer, dan heb ik geen reden mij daarin te
mengen. Ik heb zelf meermalen interrumpeerend gezegd, dat
het beter was het voorstel zelf te bespreken. En dat wilde
ik nu in het kort doen.
Nu lijkt het mij toe, dat, als wij dien grond overnemen,
wij een toestand krijgen, welke niet veel beter is als de be
staande. Wij krijgen geen straat, geen behoorlijke rioleering
en ik ben zoo bang, dat, als wij dien grond hebben overgenomen,
die sloot hebben gedempt, de gemeente over een paar jaar
weer genoodzaakt zal worden de zaak in orde te brengen
door het zoogenaamde hulpriool te vervangen door een
definitieve rioleering en door het aanleggen der straat, terwijl
de omwonenden daarvan ten slotte zullen profiteeren zonder
er iets toe te hebben betaald. Ik zou liever willen wachten
totdat de heer De Graaf door noodzaak verplicht was mede
te betalen in de kosten van het finaal in orde maken van
de straat. Wij doen nu een werk, dat eigenlijk geen zin
heeft, tenzij wij er maar weer meer geld aan besteden.
De heer Pera. M. d. V. Mij wordt het verwijt gedaan, dat
ik een veroordeelerid vonnis zou hebben uitgesproken over
de arbeiders, maar een dergelijke uitspraak doe ik nooit. Ik
heb gezegd, dat de ervaring, welke wij op dit gebied hadden,
niet altijd gunstig was. Er loopen op dit benedenrand ge
lukkig nog arbeiders, die zich met eere kunnen laten zien en
van wie wij kunnen zeggen, dat zij ten volle hunjdicht doen.
Helaas dat er ook anderen tusschen loopen.
Dan zegt de heer van Stralen, dat in de commissie besloten
is dat dit werk zou uitgevoerd worden in eigen beheer. Ik
moet hem in dit opzicht doen opmerken, dat de commissie
een beslist oordeel kan uitspreken over de wijze, waarop zij
het wenschelijk acht, dat het werk uitgevoerd zal worden,
doch dat de zaak ten slotte toch komt bij Burgemeester en
Wethouders en dat die te beoordeelen en te beslissen hebben
omtrent de uitvoering. Wij zullen niet in gebreke blijven
rekening te houden met de wenschen van de commissie,
doch er dient met de kosten ook rekening gehouden te worden.
Naar aanleiding van wat de heer Wilbrink nog in het
midden gebracht heeft wil ik uitspreken, dat ik meen, dat
mijn antwoord aan hem volkomen bevredigend kan zijn, maar
niettemin heb ik weder critiek moeten hooren, welke ik in
alle opzichten niet begrepen heb.
De heer Bots. M. d. V. Naar aanleiding van wat de heer
Sijtsma gezegd heeft wil ik verklaren, dat dit voorstel inhoudt
het uiterste, dat te verkrijgen was. In elk geval zal daardoor
bereikt worden het hoofddoel, namelijk het verdwijnen van
die slooten, zoodat men daar een zeer houdbaren toestand voor
jaren zal krijgen. Tevens bestaat het vooruitzicht, dat binnen
afzienbaren tijd de straataanleg daar tot stand zal komen.
De beraadslaging wordt gesloten en zonder hoofdelijke
stemming overeenkomstig het voorstel van Burgemeester en
Wethouders besloten.
(De heer Knuttel was inmiddels ter vergadering gekomen.)
X. Voorstel:
a. tot overname in eigendom en onderhoud bij de gemeente
van een gedeelte van het perceel Sectie M. No. 1958;
b. tot overname in eigendom en onderhoud bij de gemeente
van het perceel Sectie M. No. 3880;
