GEMEENTERAAD VAN LEIDEN.
101
IlttEKOMEir STUKKEN.
N*. 171. Leiden, 24 Mei 1921.
In de raadsvergadering van 11 April 1.1. werd, in verband
met de bespreking van den gasprijs, door den heer Dubbel-
deman een met verschillende voorbeelden toegelichte klacht
geuit over hooge uitgaven, welke in het vorige jaar aan de
Lichtfabrieken zouden hebben plaats gehad. Verder achtte
dit raadslid de uitgaven voor reclame veel te hoog, klaagde
hij er over dat er in de hoogere regionen te veel ambtenaren
zouden zijn en met name de hoofdboekhouder zijn tijd aan
de Lichtfabrieken vrijwel uitsluitend door zou brengen met het
lezen van de courant, terwijl ten slotte nog werd medegedeeld,
dat de vroegere scheikundige aan de fabrieken, dr. Rutten,
zou zijn weggeplaagd. Op voorstel van de heeren Huurman
en Mulder besloot Uwe Raad daarop Burgemeester en Wet
houders te verzoeken om onze commissie uit te noodigen
naar de feiten, die door het raadslid Dubbeldeman waren
medegedeeld, een onderzoek in te stellen en daarvan Uwen
Raad verslag uit te brengen.
Ofschoon de redactie van dit voorstel ons aanleiding geelt
te meenen, dat de voorstellers daarbij speciaal de in de eerste
plaats bedoelde hooge uitgaven op het oog hadden, hebben
wij gemeend ook de kwestie van de uitgaven voor reclame
en de opmerking over den hoofdboekhouder in ons onderzoek
te moeten betrekken, ten gevolge waarvan ons hieronder
volgend verslag dan ook in drie onderdeelen is verdeeld. De
uitlating over het vertrek van dr. Rutten besloot de com
missie eenparig te laten rusten. Inderdaad heeft deze zeer
spoedig na de bedoelde raadsvergadering den voorzitter onzer
commissie medegedeeld, dat een minder aangename ver
houding tot den Directeur oorzaak geweest is van zijn ont
slagaanvrage, al was een bepaalde familieomstandigheid
daarvan de meer onmiddellijke aanleiding, doch doelloos
scheen het ons in een onderzoek dier persoonlijke verhouding
te treden, vooral nu het ontslag van dr. Rutten reeds twee
jaar geleden plaats had. Onze opdracht was een onderzoek
in te stellen naar feiten, waaronder de vraag, wie schuld had
aan een minder goede, sedert twee jaar reeds verbroken
verhouding, toch zeker moeilijk geacht kan worden te zijn
begrepen.
I. Met betrekking tot de vermelde hooge uitgaven hoorden
wij in de eerste plaats den Directeur. De uitgaven bleken alle
te hebben plaats gehad. Echter bleek bovendien dat de heer
Dubbeldeman niet willekeurige grepen gedaan had uit de op
het dienstjaar 1920 betrekking hebbende facturen, doch gebruik
had gemaakt van een door een tweetal ambtenaren, op initiatief
van den Directeur zelf, vervaardigde lijst van posten, welke
aan die ambtenaren hoog voorkwamen en dus naar hunne
meening nader gecontroleerd moesten worden. Bedoelde lijst,
gedagteekend 22 Februari 1921, wordt in originali hierbij
overgelegd. (Bijlage I).1) Alle door den heer Dubbeldeman
vermelde hooge uitgaven komen daarop voor (de desbetreffende
bedragen zijn blauw onderstreept) met uitzondering van de
posten: »Kantoortje garage geschilderd en beglaasd ƒ225.
»Wijziging van eenig schilderwerk in garage f95.—", welke
posten echter wel voorkwamen op het eerste concept van
deze lijst.
Een enkel woord over de aanleiding tot een dergelijke interne
facturencontróle moge hier allereerst een plaats vinden.
De bestellingen aan de fabrieken geschieden, voor zoover
ze voor meer dan één afdeeling bestemd zijn, zooals die voor
kolen, buizen, enz. door de centrale inkoopafdeeling. De
inventarisstukken, waaronder meubelen, worden besteld door
de afdeeling bouwkunde. Overigens geschieden voor een bepaalde
afdeeling de bestellingen door den chef dier afdeeling onder
zijn verantwoordelijkheid. De facturen moeten gedekt zijn
door een bestelbrief, boa of contract. Zij worden, na ingeschreven
te zijn, door de facturisten nagerekend en vergeleken met het
bijbehoorende stuk. Vermeldt de bijbehoorende bestelbrief of
bon geen prijs dan gaat de factuur naar den betrokken
afdeelingschef om voor den prijs te worden goedgekeurd.
Ten slotte worden alle facturen door den Directeur voor gezien
geteekend, maar bij het groote aantal facturen, dat dezen
dagelijks passeert, voor een heel jaar bedraagt dit getal
ruim 7000 kan de hierdoor plaats grijpende controle moeilijk
anders dan een oppervlakkige zijn. Vandaar dat een contróle
der facturen achteraf verklaarbaar is en nut kan opleveren.
Weliswaar hebben de uitgaven dan plaats gehad, maar wanneer
inderdaad de vinger gelegd wordt op een te hoog blijkende
post kan zulks leiden tot verandering van leverancier of (en)
tot een bemerking aan het adres van den betrokken afdeelings
chef. Wij vernamen dat in de elke 14 dagen door den Directeur
met de afdeelingschefs gehouden wordende conferenties de
contróle der facturen geregeld een onderwerp van bespreking
uitmaakt.
Van de op het oogenblik der bespreking in den Raad aan
de fabrieken geldende voorschriften betreffende de contróle
op in- en verkoopen, de behandeling van inkomende facturen,
de bestelling van magazijngoederen en het gebruik van
bureau- en teekenbehoeften worden hierbij exemplaren over
gelegd. (Bijlagen IIVI).
Ten aanzien van de verschillende posten vermelden wij in
de volgorde, waarin de heer Dubbeldeman ze noemde, hier
onder hetgeen de Directeur ons daaromtrent mededeelde:
2 vurentafels a f 90.f 480.— (fact. 2384).
Deze talels, elk 2J M. lang en 90 c.M. breed, zijn zwaar
gebouwd en bedekt met een plaat van eternit, ter dikte van
6 m.M.; zij dienen voor de etalage van kleinere industrieele
toestellen in het gebouw Hooigracht.
Beide tafels zijn vervaardigd door den heer Planjer, nadat
vooraf prijsopgave was gevraagd.
3 valschermen f 225.(fact. 2284).
Deze valschermen (lees: rolschermen) dienen om in het
aan de Nieuwstraat uitkomende deel van het gebouw aan de
Hooigracht etalagekasten te vormen en voorkomen de belang
rijke uitgave aan de vervaardiging van een vaste etalagekast
verbonden.
Zij zijn geleverd door de firma Hasselman en Pander.
2 onderkasten voor schrijfbureau f 430.(fact. 2284).
Deze 2 onderkasten zijn losse, van eikenhout vervaardigde,
kasten; zij dienden om van een 3 persoons- een 4 persoons
schrijftafel te maken.
Zij zijn geleverd door de firma Hasselman en Pander, nadat
vooraf prijsopgave was gevraagd.
2 secties stapelkastjes f 270.(fact. 3322).
Deze kasten, elk bestaande uit 2 laden, dienen tot opber
ging der meterkaarten (groot formaat); aanschaffing was
noodig door uitbreiding van het aantal meters en derhalve
van het aantal kaarten.
Zij zijn geleverd door de firma Hasselman en Pander.
4 draai- en wipbare bureaufauteuil f 240.(fact. 3322).
Deze bureaustoel is in geregeld gebruik bij den Directeur.
Na de levering werd een andere bekleeding aangebracht,
hetgeen de prijs meer dan verwacht was heeft verhoogd.
Ook deze fauteuil werd door de firma Hasselman en Pander
geleverd.
2 eikenkamerschermen f 426.50 (fact. 3434).
3 eikenkamerschermen f 451.50.
Deze kamerschermen staan in den winkel aan de Hooigracht
en dienen om den inkijk in den winkel van de straatzijde te
beletten.
Zij zijn geleverd door de firma Hasselman en Pander.
45 Meter peluche f 465.(fact. 3434).
Deze peluche dient voor etalagedoeleinden in het gebouw
aan de Hooigracht; op den oorspronkelijk gevraagden prijs is
nog f 1.50 per Meter afgedongen. Ze is geleverd door de
firma Hasselman en Pander.
4 eiken kastje (4 M. hoog) voor Stencils f495.—(fact. 3394).
Dit kastje behoort bij de automatische adresseermachine
het dient tot opberging in 75 laadjes van de plaatjes, ver
meldende de adressen van de 20.000 afnemers der fabrieken.
Het kon voor den prijs van f 495.niet aan de fabrieken
zelf worden gemaakt; is geleverd door de N.V. »Amko".
Verrichtte werkzaamheden aan een slaapkamer op de Hooi
gracht f 325.(fact. 2052).
De hierbedoelde verrichte werkzaamheden hebben bestaan
in het op den zolder van het gebouw aan de Hooigracht
afschieten van een slaapkamer met het aanbrengen in den
gangmuur van een deurkozijn met deur en in de kamer van
een kast; een en ander was noodig in verband met de uit
breiding van het gezin van den daar wonenden ambtenaar
en het ouder worden van diens kinderen.
Na onderhandsche aanbesteding is het werk uitgevoerd
door den heer P. J. Verhoog.
Perceel Haarl.vaart 46 (woning bedrijfschef), badkamer
gemetaliseerd en gelakt f 402.(bon 2030). Schilderwerk
aan dat pand f 4486.(fact. 3148).
Het schilderwerk bestond in het in-en uitwendig schilderen
van het huis, de plafonds en de zolderkamers.
De bijlagen liggen ter visie in de Leeskamer.
