VRIJDAG 28 NOVEMBER 1919.
403
De heer Groeneveld. Omdat ze genoeg van U hebben.
De Voorzitter. Vindt U dat interrumpeeren zoo aardig en
eigenlijk niet storend en overbodig?
De heer Dubbeldeman. Ja, heel aardig.
De heer de Lange. M. d. V. Ik ben blij, dat Nederland
een regeering heeft, zooals wij die tegenwoordig hebben. Ik
hoop, dat God onze Koningin zal zegenen en dat wij tot in
lengte van dagen onder het thans regeerende Vorstenhuis
zullen leven met gerustheid en wars van alle toekomstige
socialistische en communistische omkeeringen. Daarom verzet
ik mij tegen elk voorstel, om deze post te veranderen.
Als de heeren met het oog op de tegenwoordige omstandig
heden, de post van 100U.voor een kinderfeest te laag
vinden en als de heer Dubbeldeman voorstelt voor dat feest
mits het gehouden wordt op 31 Augustus ƒ1500.— te geven
in plaats van ƒ1000.dan wil ik dat voorstel gaarne steunen.
De heer Groeneveld. De heer Heemskerk heeft mijn betoog
versterkt, doordat hij zeide, dat de kinderen geen notitie
hebben, of het feest op 31 Augustus of op een anderen dag
gevierd wordt. In dit geval is het mijns inziens ook niet noodig
om 31 Augustus te nemen. Laat men het feest daarom op
een anderen dag bepalen. Het wordt voor de Sociaal Democraten
een heel onaangename geschiedenis, wanneer er een feest is,
waar de kinderen van de sociaal lemocraten niet bij kunnen
zijn. Al zal het ons grieven, zullen de Sociaal Democraten hun
kinderen moeten verbieden dat feest te bezoeken omdat wij
meenen, dat de kinderen niet moeten worden geëxploiteerd
voor de denkbeelden van andersdenkenden.
Men moet de aanhang van de Sociaal Democraten niet
afmeten, volgens het aantal leden van onze partij, want ook
wanneer men alleen het ledental van de Anti-Revolutionnaire
partij neemt, zal men niet ver komen.
Het is ook voor de oranjegezinde partijen onwaardig, om
kinderen op die wijze te exploiteeren.
Mevrouw BaartBraggaar. M. d. V. Er is zooeven gesproken
over 1 Mei. Maar ik ben er van overtuigd, dat de heeren van de
overzijde hunne kinderen niet zouden willen laten deelnemen aan
het feest op 1 Mei. Daaruit volgt wel, dat ook wij onze
kinderen niet willen laten deelnemen aan een feest op
31 Augustus.
De heer Knuttel. M. d. V. Wij hebben pas een wereld
oorlog achter den rug, die millioenen menschen het leven
heeft gekost. Men schijnt daaruit echter niet te hebben geleerd,
hoe gevaarlijk het aankweeken van nationale gevoelens is.
De beraadslaging wordt gesloten. Het amendement van den
heer Groeneveld wordt in stemming gebracht en verworpen
met 20 tegen 10 stemmen.
Tegen stemmen de heeren Kuivenhoven, Sijtsma, Bisschop,
Stijnmari, Splinter, Pera, Bots, van der Lip, van der Pot,
A. Mulder, Huges, van Hamel, de Lange, Heemskerk, J. P.
Mulder, Wilmer, van Tol, van Gruting, üostdam en Huurman.
Vóór stemmen de heeren Dubbeldeman, van der Zeeuw,
de dames DubbeldemanTrago en BaartBraggaar, de heeren
van Stralen, Groeneveld, de la Rie, Oostveen, Knuttel en
van Weeren.
Volgnr 182 wordt daarop zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
De volgnrs 183 tot en met 185 worden achtereenvolgens
zonder beraadslaging of hoofdelijke stemming aangenomen.
Beraadslaging over volgnr '186 luidende: Subsidie aan de
Vereeniging i> Openbare leeszaal en bibliotheek,, fiOOO.
De heer Knuttel. M. d. V. Ik ben het lid geweest, dat
heeft voorgesteld om deze particuliere Leeszaal over te nemen
en als dat niet kan de subsidie te verhoogen tot ƒ3000.
Hier is op geantwoord: overname van de Leeszaal is uit den
aard der zaak niet zonder meer mogelijk, aangezien onteigening
hier buitengesloten is. Ik heb mijn voorstel zoo in de af-
deelingen niet toegelicht. Ik heb voorgesteld, dat Burgemeester
en Wethouders zich in verbinding zouden stellen met het
bestuur van de leesinrichting Reuvers om zoo mogelijk tot
overname daarvan te geraken. Ik heb hiervoor een tweetal
motieven. Het eerste is dit, dat, zoolang de Leeszaal uitgaat
van eene particuliere vereeniging, men de keus heeft tusschen
2 dingen, lid worden of geen lid worden. Wordt men geen
lid, dan mag men van deze leeszaal gebruik maken bij wijze
van filantropie. Wordt men lid, dan oefent men zelf liefdadig
heid uit. Er zijn er velen met mij, die noch het een noch
het ander wenschen en voor wie het niet pleizierig is van
die bibliotheek gebruik te maken. Ik vind dan ook, dat dit
een openbare instelling moet worden, waarvan ten allen tijde
iedereen gebruik mag maken zonder iemand daarvoor dankje
te moeten zeggen.
In de tweede plaats geloof ik, dat, zoolang als de bibliotheek
op den tegenwoordigen grondslag gevestigd is, die nooit aan
alle eischen, die daaraan voor een gemeente als Leiden ge
steld kunnen worden, kan voldoen. Het budget gedoogt niet,
dat èenige aankoopen van belang worden gedaan, terwijl men
het met mij eens zal zijn, dat zoo iets voor een openbare
bibliotheek niét mag voorkomen. Wanneer-wij de prijzen zien
van de boeken, tijdschriften en dergelijke, dan is het noodig,
dat, zelfs al blijkt de vereeniging het niet te vragen, van
gemeentewege gezorgd wordt, dat alles, wat voor een goede
voorziening van de bibliotheek noodig is, ook zal kunnen
worden aangekocht. Ik heb daarom een getal genoemd, dat
wel willekeurig genomen is. Maar wanneer Burgemeester en
Wethouders uitgenoodigd worden, zich in verbinding te stellen
met het bestuur van de Leeszaal tot overneming van de Lees
zaal, dan zal dat bedrag van ƒ3000.— voorloopig wel vol
doende geacht kunnen worden.
De heer de Lange. Ik ben tegen het amendement Knuttel,
omdat dat de strekking heeft, het particulier initiatief te dooden,
terwijl mijn bedoeling juist is, om het zooveel mogelijk aan
te wakkeren. Wij kunnen met dankbaarheid van die zaak
gebruik maken. Als wij willen, kunnen wij voor een bedrag
van 1.— lid worden, waardoor wij alle rechten hebben om
van de lectuur gebruik te maken.
De Voorzitter. Ik heb hier een amendement van den heer
Knuttel
«Ondergeteekende stelt voor volgnr 186 met 2000.te
verhoogen."
Ik geloof, dat het amendement voldoende ondersteund wordt,
zoodat het een punt van beraadslaging en stemming kan
uitmaken.
Ik geloof, dat de bedoeling van den heer Knuttel is, om die
verhooging toe te liaan, terwijl Burgemeester en Wethouders
in overleg zullen treden met het bestuur van de vereeniging,
om de Leeszaal over te nemen.
De heer van der Lip. Dat staat er niet in.
De Voorzitter. Daarom geloof ik, dat het beste is, wanneer
de heer Knuttel een motie indient, waarbij hij de wenschelijk-
heid uitspreekt om de Leeszaal door de gemeente te laten
overnemen.
Dan komt de idee van den heer Knuttel voldoende tot haar
recht, zoodat bij niet-slagen van de poging van overneming
van de Leeszaal door de gemeente tot verhooging van de
subsidie kan worden overgegaan.
Ik heb de volgende motie ontvangen:
»De Raad der gemeente Leiden spreekt de wenschelijkheid
uit, dat Burgemeester en Wethouders stappen doen om te
geraken tot overneming door de gemeente van de Openbare
Leeszaal en Bibliotheek."
De motie is onderteekend door den heer Knuttel.
De motie wordt voldoende ondersteund en maakt derhalve
een onderwerp van beraadslaging en stemming uit.
De heer van der Lip. M. d. V. Ik wil een enkel woord zeggen
naar aanleiding van de motie van den heer Knuttel. Ik ben het
geheel eens met den heer de Lange. Burgemeester en Wet
houders staan ook op het standpunt, dat het particulier initiatief
moet worden bevorderd. Daar is alle reden voor. Deze Leeszaal is
gesticht door particuliere giften en wordt door particuliere bij
dragen op uitstekende wijze gesteund. Volgens het laatste
jaarverslag is het aantal begunstigers toegenomen van 1353
tot 1491. Iedereen kan er van profiteeren. Het lidmaatschap
kost heel weinig. Er is dan ook mijns inziens geen enkele
reden om te trachten deze Leeszaal over te nemen en hierdoor
de ambtenarij, waarvan de heer Knuttel toch ook geen vriend
is, uit te breiden. Ik ben evenzeer tegen het voorstel om de
subsidie te verhoogen, omdat ik het principieel verkeerd vind
eene hoogere subsidie toe te kennen, dan gevraagd is.
De beraadslaging wordt gesloten en de motie van den heer
Knuttel in stemming gebracht, wordt verworpen met 20 tegen
10 stemmen.
Tegen stemmen de heeren: Kuivenhoven, Sijtsma, Bisschop,
Stijnman, Splinter, Pera, Bots, van der Lip, van der Pot, A.
Mulder, Huges, Heemskerk, de Lange, van Hamel, J. P. Mul
der, Wilmer, van Tol, van Gruting, Oostdam en Huurman.
Vóór stemmen de heeren: Dubbeldeman, van der Zeeuw,
de dames DubbeldemanTrago en BaartBraggaar, de heeren
van Stralen, Groeneveld, de la Rie, Oostveen, Knuttel en van
Weeren.
