139
Dat nu door de verhooging van de wedden van het perso
neel der Openbare bewaarscholen, het verschil nog grooter,
de tegenstelling nog pijnlijker wordt.
Dat de bewaarschool aan den Ouden Rijn aan eene bestaande
behoefte voldoet en de Gemeente belangrijke uitgaven bespaart;
Redenen waarom het Bestuur voornoemd verzoekt met ingang
van 1 Januari 1919 de subsidie voor deze bewaarschool belang
rijk te verhoogen.
Namens het Bestuur,
J. W. Kootjmans Az., Voarz.
H. M. van den Bos, Waarn. Secrs
De ondergeteekenden hebben de eer den Gemeenteraad
voor te stellen, naar aanleiding van het voorstel van B. en
W. vervat in verordening IV voorkomende in Ingek. St. No.
312, Burgemeester en Wethouders uit te noodigen om bij
den Raad in te dienen een voorstel tot wijziging der subsidie
regeling, teneinde daardoor te komen tot verhooging van de
subsidie ten behoeve van de bijzondere bewaarscholen.
Leiden, 1/ December 1918.
J. de Lange.
Th. B. J. Wilmer.
W. Pera.
Aan den Heer Voorzitter v/d Gemeenteraad van Leiden.
N°. 224. Leiden, 13 Augustus 1919.
In Uwe Vergadering van 26 Juli 1917 werden wij gemach
tigd met den Staat der Nederlanden een nieuwe overeenkomst
in zake de verhuring van het Schuttersveld aan te gaan,
waarbij de gemeente het recht verkreeg ten allen tijde in
den loop van den huurtijd een gedeelte van het verhuurde
ter grootte van 3690 M2. uit de huur te nemen, indien
zij dit voor schooloouw noodig mocht hebben.
Zooals wij U in ons desbetreffend praeadvies, opgenomen
onder No. 167 der Ingekomen Stukken van 1917, mededeel
den, voldeden de school 3e klasse No. 2 in de van der
Werlstraat en de school 3e klasse No. 3 aan de Mare niet
meer aan de tegenwoordig gestelde eischen en konden geen
van beide gebouwen door verbouwing in voldoende mate
worden verbeterd. Tot stichting van twee geheel nieuwe scholen
moest dus worden overgegaan, doch, terwijl de school in de
van der Werfstraat ter zelfder plaatse kon worden gesticht,
bleek dit ondoenlijk ten opzichte van de school aan de Mare.
Voor deze school werd derhalve om de in ons praeadvies
uitvoerig uiteengezette redenen het bovenbedoelde gedeelte
van het Schuttersveld gereserveerd.
Met de Commissie van Fabricage konden wij destijds met
het oog op de tijdsomstandigheden nog geen vrijheid vinden
U voor te stellen de vereischte gelden voor de beide nieuwe
schoolgebouwen toe te staan.
Thans kan echter, althans voor zooveel betreft den bouw
der school op het Schuttersveld, niet langer worden gewacht.
Niet alleen toch zou het Rijksschooltoezieht zich tegen verder
uitstel verzetten, nog om een andere reden is het spoedig
gereed zijn van het nieuwe schoolgebouw in hooge mate
gewenscht. De toevloed tot de scholen 2e klasse is toch in
de laatste tijden zoo groot, dat de leerlingen niet meer in de
bestaande 5 schoolgebouwen kunnen worden ondergebracht.
Als noodmaatregel zijn nu eenige klassen in lokalen van
andere scholen ondergebracht, doch het is duidelijk, dat een
dergelijke toestand op den duur niet kan worden bestendigd
zonder de onderwijsbelangen ten zeerste te schaden. Oprich
ting van een zesde school der 2e klasse is dus dringend
noodzakelijk. Intusschen is de mogelijkheid niet uitgesloten,
dat, vermits de stijging van het aantal leerlingen op de scho
len 2e klasse gepaard blijkt te gaan met eene afneming van
het aantal leerlingen op de scholen 3e en 4e klasse, één dier
scholen kan worden opgeheven. Of dit mogelijk is en zoo ja,
welke dier scholen dan voor opheffing in aanmerking komt,
kan eerst blijken na de tot standkoming der a.s. grenswijzi
ging en de daarmede verband houdende nieuwe indeeling
der leerlingen voor de scholen 3e en 4e klasse.
Indien echter een der scholen 3e of 4e klasse mocht vrij
komen, zou het bouwen van een nieuw schoolgebouw voor
de zesde 2e klasse school overbodig zijn en zou de vrijko
mende school tot 2e klasseschool kunnen worden ingericht.
Natuurlijk is met een en ander nog al geruime tijd gemoeid
en zou gedurende al dien tijd de plaatsing van een deel der
leerlingen van de 2e klasse scholen in andere schoolgebouwen
bestendigd moeten worden, tenzij men tot den bouw van een
hulpschool mocht overgaan. Dit lijkt ons echter met het oog op
de hooge kosten al zeer weinig aanbevelenswaard. De inrich
ting van een hulpschool vérschilt in wezen niet van die eener
permanente school. Afmetingen van lokalen, gangen, privaten
en dgl. zijn wettelijk voorgeschreven en gedoogen geen ver
mindering. Ook ten aanzien van de ventilatie, verwarming,
verlichting enz. ontstaat geen besparing door een hulp- of
tijdelijke- in plaats van eene definitieve school te bouwen.
Door gebruikmaking van goedkoopere, tevens minder duurzame
materialen zal de bouw iets minder kosten dan de definitieve
school, doch vooral in den tegenwoordigen tijd, nu het hout,
het aangewezen materiaal voor tijdelijken bouw, schrikbarend
duur is, is die besparing luttel en is het dus niet aan te
bevelen een tijdelijke school te stichten, die veel korteren
levensduur heeft dan een permanent schoolgebouw.
Volgens raming van den Directeur van Gemeentewerken
zal een hulpschool met 14 leerlokalen, waarvan de helft op
de verdieping, en met een oppervlakte van 2000 Ma in
baksteen niet minder dan f 220.000 kosten. Het behoeft
o. i. geen nader betoog, dat tot het bouwen eener dergelijke
tijdelijke school met het oog op de kosten niet mag worden
overgegaan.
Veel beter is het daarom ten spoedigste over te gaan tot
den bouw der nieuwe 3e klasseschool op het Schuttersveld.
Deze school moet in verband met de afkeuring der school
aan de Mare toch worden gebouwd, terwijl bij ingebruikne
ming dier nieuwe school een bestaand gebouw vrijkomt, dat
tijdelijk kan worden benut voor het surplus aan leerlingen
der 2e klasse scholen. Zoodra dan na de grenswijziging de
nieuwe indeeling der leerlingen van de 3e en 4e klassescholen
heeft plaats gehad, is het oogenblik aangebroken om eene
definitieve beslissing te nemen inzake het onderbrengen van
de leerlingen der 2e klasse scholen. Daarna kan dan de ver
bouwing der school aan de van der Werfstraat aanhangig
worden gemaakt.
Het ter visie liggende plan der nieuwe 3e klasse school op
het Schuttersveld vereischt slechts weinig toelichting. Het
ontwerp vertoont in plattegrond groote overeenkomst met de
laatstgebouwde school aan de Duivenbodestraat, die uitstekend
voldoet. In de school op het Schuttersveld liggen echter alle
lokalen op het Zuiden of Oosten, een .zeker niet gering voor
deel. Een schoolbad is niet geprojecteerd, aangezien deze
inrichting, welke ook voor andere scholen moet dienst doen,
beter wordt opgericht op het terrein van het gymnastiekge-
bouw over de school in de van der Werfstraat, hetgeen meer
in het midden der stad gelegen is.
In verband met de tijdsomstandigheden en den slechten
ondergrond, die een paalfundeering noodig maakt, zullen de
bouwkosten der nieuwe school zeer hoog zijn. Bovendien
moet er, gelijk de Commissie van Fabricagè opmerkt, reke
ning mede worden gehouden, dat het gebouw in de toekomst
aan een grooten verkeersweg, den nieuwen Stationsweg, zal
komen te liggen, zoodat wij dan ook met de commissie aan
het ter visie liggende plan A, waarvan de kosten, met inbe
grip van verschillende bijkomstige werken, globaal geraamd
worden op f 250.000, de voorkeur geven boven plan B, waar
van de uitvoering slechts f 10.000 lager wordt begroot. Plan
0, waarbij het gebouw vlak zou worden afgedekt en geraamd
op 220.000, verdient o. i. in geenen deele aanbeveling. Afge
scheiden van het uitwendig aanzien, achten wij met de Plaat
selijke Schoolcommissie afdekking met een schuin dak, waarbij
de lokalen op de eerste verdieping door den daarboven gelegen
zolder worden beschut tegen sterke temperatuurswisselingen,
zeer gewenscht.
Aan het slot van haar rapport maakt de Schoolcommissie,
hoewel zij zich, evenals de Commissie van Fabricage, met
het ontwerp geheel kan vereenigen, nog een opmerking over
Re geraamde bouwkosten. Zij vindt die n.l. zeer hoog in ver
gelijking met de bouwkosten der bijzondere scholen aan de
Pasteurstraat en aan de Haarlemmerstraat.
In het ter visie liggend rapport van den Directeur van Ge
meentewerken wordt echter overtuigend aangetoond, dat de
door de Schoolcommissie gemaakte vergelijking totaal mank
gaat. De commissie heeft niet alleen geheel ongelijksoortige
grootheden met elkaar vergeleken, doch er bovendien blijk
baar geen rekening mede gehouden, dat de beide door haar
bedoelde gebouwen resp. in 1908/1909 en in 1912/1913 zijn
opgericht, terwijl de bouw der school op het Schuttersveld
onder den invloed van den crisistijd zal geschieden.
Wil men een meer juiste vergelijking maken, dan neme
men de school aan de Duivenbodestraat, die, in tegenstelling
met de veel kleinere bijzondere scholen aan de Pasteurstraat
en de Haarlemmerstraat, nagenoeg even groot en van het
zelfde type is als de nieuw te bouwen school en gebouwd
werd in 1915/1916, toen de prijzen nog weinig gestegen
waren.
Deze school heeft ruim ƒ76000.gekost en vorderde geen
paalfundeering. Hiermede en met eenige in het rapport ver
melde bijkomstige werken rekening houdende, kan een raming
van kosten ten bedrage van 250.000.—, van welke kosten,
gelijk U bekend is, 25 voor rekening van het Rijk
