60
DONDERDAG 1 MAART 1917.
raming 72.000 had bedragen, tegen- een som van ƒ106.000.
Hieruit ziet men hoezeer de prijzen na Maart 1916 zijn
gestegen. Ik vind het onaangenaam, dat wij geen goede be
grooting hebben; de architect had 8 dagen geleden eene be
grooting moeten opmaken, maar het is uit politiek, dat dit
niet is gebeurd. Eerst moet de Raad het voorstel van Bur
gemeester en Wethouders goedkeuren. Als het dan een
100.000 tegenvalt, dan is dit zoo erg niet. De Raad heeft
A gezegd, dus moet ook B zeggen. Ik heb nog een bezwaar.
Toen indertijd op den Maresingel nieuwe straten werden
aangelegd, lag er ook een sloot aan dien singel, die door
den eigenaar is gedempt en gerioleerd, geheel voor kosten
van den eigenaar. Nu lees ik hier: met de uitvoering van
het plan dient gepaard te gaan het dempen van de sloot
langs den singel en het verharden van de gedempte sloot,
in tegenstelling met het gevoelen van den Directeur van
Gemeentewerken zijn wij met de Commissie van Fabricage
van oordeel, dat het billijk is, dat de kosten hiervan, welke
de Directeur raamt op 2400.overeenkomstig de ver
wachting der vereeniging, voor rekening der gemeente komen.
Waarom wordt hier met 2 maten gemeten? 8 jaar geleden
heeft de eigenaar den vollen prijs betaald en nu wordt er
2400.— uit de gemeentekas voor uitgetrokken. Wanneer
de gemeente het nu betaalt, had zij het 8 jaar geleden ook
moeten doen. Waarom wordt dit in de stukken gezet? Nu
zegt men: er wordt met 2 maten gemeten; de een moet
betalen en deze vereeniging krijgt alles cadeau.
De heer Fischer. Ik moet met kracht opkomen tegen de
wijze waarop de heer Botermans de quaestie voorstelt. Hij
doet het voorkomen alsof wij met opzet een laag bedrag in
de stukken hebben genoemd, om op die manier het voorstel
te pousseeren.
Er staat in de stukken: »wij weten niet wat de kosten
zullen." Wij willen de bouwvereeniging op gang helpen en
zorgen dat er een aanbesteding kan worden gehouden. Dan
zullen wij bij den Raad met een voorstel komen en dan kan
de Raad toonen of het hem ernst is met de verbetering van
den woningtoestand hier ter stede. Dat staat in de stukken
te lezen.
Wat het dempen van die sloot betreft, wil ik nog het vol
gende mededeelen. Vroeger werd er geen enkele sloot voor
rekening van de gemeente gedempt. Sinds een jaar of vijf
doen wij dit wel, onverschillig of het voor een vereeniging
dan wel voor particulier is.
Wat de quaestie zelf betreft nog een laatste opmerking!
De heeren, die dit plan willen laten afstuiten op die 15000.
moeten zelf weten of zij de verantwoordelijkheid daarvoor op
zich willen nemen. Men wil gaan onteigenen, maar ik maak
mij sterk, dat men daardoor niet goedkooper uit zal zijn.
Men moet daarbij niet vergeten de 27%, die de advokaten
zullen kosten. Op die wijze zal men zeer dicht naderen bij
de ƒ45000.Het is inderdaad noodig, dat er zoo spoedig
mogelijk met de uitvoering van het plan wordt begonnen,
want er is een buitengewone woningnood. Ik had het liever
niet willen vertellen, maar ik zal het. nu echter wel doen. In
de nabijheid van den Heerensingel is de Julianastraat. Daar
staan aan een zijde woningen, die vroeger ƒ2,75'huur
deden. In den laatsten tijd is men echter zoover gekomen,
dat de benedenverdieping verhuurd wordt tegen ƒ2,75.
terwijl er op de eerste verdieping nog een heel gezin woont.
Van de 30 woningen die daar staan worden er 15 door twee
gezinnen bewoond. Volgens de verordening zijn die woningen
nog niet overbevolkt. Ieder heeft nog zijn voorgeschreven
aantal M3 lucht. Wij zullen in dit geval moeten doen, wat
ik door een advokaat voor den Raad van Beroep heb hooren
aanprijzen, n.l. bij deze gelegenheid alle juridische kennis af
schudden en het gezond verstand laten werken. Dan zal men
inzien dat wanneer twee gezinnen wonen in woningen, die
slechts voor een gezin bestemd zijn, een toestand wordt ge
schapen, die niet kan worden bestendigd. Hetzelfde is het
geval aan de Enitenlaan. Daar zijn eensgezinswoningen, op
ééri na, alle door twee gezinnen bewoond. Over de woning
toestanden in de binnenstad wil ik maar niet eens spreken.
Van de 31 woningen in de Mirakelsteeg zijn er 19 over
bevolkt. Er wonen 8 a 9 menschen in een betrekkelijk klein
huis. Ik zou nog veel meer kunnen noemen, maar iedereen
zal er wel van overtuigd zijn dat men niet verantwoord is
voor eiken dag uitstel in de verbetering der woningtoestanden.
De heer Korff. M. d. V. Eene kleine opmerking slechts ten
opzichte van de vraag van den heer Botermans, waarom er met
twee maten gemeten wordt. Hij had, toen hij voorlas uit
de ingekomen stukken, niet moeten uitscheiden waar hij ge
ëindigd is, maar hij had moeten doorlezen. En dan zou ge
bleken zijn dat deze sloot behoorde tot de slooten, welker
demping op het programma van gemeentewerken staat. Dat is
de reden, waarom de Commissie van Fabricage geadviseerd
heeft tot demping van gemeentewegel
De heer Tepe. M. d. V. Een enkele vraag zou ik aan den
geachten Wethouder willen doen. De vereeniging zal moeten
werken met bijdragen. Die bijdragen zullen zijn crisisbijdragen.
Het zijn geen normale bijdragen, die het gevolg zijn van bij
zondere omstandigheden, maar die gegeven worden van wege
de duurte der materialen. Nu zou ik van den Wethouder
willen vernemen of er vanwege het Rijkscollege van bijstand
bezwaar is gemaakt tegen den koopsom van het bouwterrein,
want het is niet tegen te spreken, dat de noodzakelijkheid
eene bijdrage te krijgen verhoogd wordt door de hoogere
koopsom van het bouwterrein, m. a. w. het bedrag van de bij
drage zou verminderd kunnen worden, wanneer het terrein
tegen den normalen prijs kon worden gekocht. De crisisbij
drage toch wordt verleend op grond van de stijging van de
prijs der materialen; waar dus de noodzakelijkheid om die
bijdrage te verleenen gedeeltelijk gelegen is in den hoogen
prijs van het aangekochte terrein, daar bestaat dus de moge
lijkheid dat wegens dien prijs door het Rijkscollege van bij
stand bezwaar wordt gemaakt, om de zoogenaamde crisis
bijdrage te verleenen.
De heer Fischer. M d. V. Uit den aard der zaak is de
rekening niet in details besproken met de Rijkscommissie van
Bijstand. Men behoeft er zich evenwel niet ongerust over te
maken, dat men een bezwaar zal hebben tegen den prijs. Ik
wil er nog even de aandacht op vestigen, dat in de begroo-
tingsrekening een fout voorkomt. In bijlage 1 tot 4 staat:
»annuïteit a 4.446%..,. ƒ2202.29. Dat is ƒ90.te veel.
Wat de duurte van den grond betreft wil ik nog een kleine
opmerking maken. Ik heb eens nagerekend wat het bouw
terrein kost met den aanleg van straten en rioleering. Ik kom
dan tot een bedrag van ƒ6.50 per M2. en dat is voor bouw
terrein een niet zop erg hoog bedrag. De vereeniging, die in
de buurt heeft gebouwd, is niet veel goedkooper uitgeweest.
De heer Hoogenboom. M. d. V.
De Voorzitter. Het is derde maal, dat U het woord vraagt.
Wanneer er maar voortdurend van het reglement van orde
wordt afgeweken, dan kunnen wij dat reglement evengoed
afschaffen. Ik kan het woord niet meer verleenen. Wanneer
dit nu nog een enkele maal gebeurde, maar er zijn menschen,
die net zoo dikwijls het woord vragen als zij maar willen. In
de Tweede Kamer wordt wel degelijk aan het reglement van
orde vastgehouden. Indien U het woord verlangt, zal ik de
vergadering er over laten stemmen.
Ik ontvang het volgende voorstel, onderteekend door de
heeren Botermans, Fokker en Hoogenboom.
ȟndergeteekenden stellen den Raad voor de woningbouwver-
eeniging de «Eensgezindheid" te verzoeken alsnog bij de eige
naressen van de grond aan te kloppen om dezen grond voor
dertig duizend gulden te verkoopen."
Ik geloof, dat deze zaak van alle kanten is toegelicht. Ik
zal derhalve dit voorstel in stemming brengen.
De heer van Hamel. M. d. V. Ik acht mij verplicht tegen
dit voorstel te stemmen, want dit voorstel lijkt mij zoo zwak,
dat de eigenaars er wel niet op in zullen gaan. De Raad doet
veel beter om dan het voorstel van Burgemeester en Wet
houders te verwerpen. Dan staat men veel sterker. Met dit
slappe voorstel zullen de eigenaars zeggendat doen wij niet.
De Raad moet dan flink weg zeggenIk wil van dit voorstel
op grond van den hoogen grondprijs niets weten. Ik houd
het er voor, dat de eigenaars dan wel eieren voor hun geld
zullen kiezen.
De heer Fokker. Ik zou gewild hebben, dat dit wat eerder
door U was gezegd.
De heer Botermans. M. d. Y. Wij trekken ons voorstel in.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders wordt in
stemming gebracht en aangenomen met 17 stemmen tegen 10.
Vóór stemmen de heeren van Tol, Bots, Fischer, van der
Lip, J. P. Mulder, van der Pot, van Gruting, Timp, Reime-
ringer, Sasse, Korff, Pera, Briët, Aalberse, van der Eist, A.
Mulder en Tepe.
Tegen stemmen de heeren Roem, de Boer, van Romburgh,
van Hamel, Fabius, Botermans, Sijtsma, Zwiers, Fokker en
Hoogenboom.
De heer van der Elst. M. d. V. Ik zou nog even terug
willen komen op het voorstel van de heeren Fokker en Sijtsma
betreffende de uitgave van tuingrond.
Het verwondert mij. eenigszins, dat er door die heeren niet
is aangedrongen om wat spoed te maken met het uitbrengen
