Aug. Reimeringer.
17
III. de voorwaarde sub d vervalt, waardoor de voorwaarden
e t/m p worden aangeduid met de letters d t/m o en in de
nieuwe voorwaarde e in plaats van »sub e" gelezen wordt:
»sub d".
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Wetb. van Leiden.
Leiden, 1 December 1915.
Onder terugzending van de stukken, ons toegezonden bij
IIw schrijven van 6 November 1915 No. 17/102, hebben wij
de eer Uw College in zake de door de Vereeniging tot bevor
dering van den bouw van werkmanswoningen ingediende
plannen tot bebouwing van het Kooiterrein c. a. als volgt te
berichten.
In beginsel is ook onze Commissie voor de uitvoering van
dit plan. Natuurlijk ontveinzen wij ons niet, dat het een
belangrijk offer van de gemeentekas zal vergen, dat vooral
met het oog op den weinig gunstigen financieelen toestand
niet licht mag worden geteld. Wanneer wij niettemin van
meening zijn, dat dit offer gebracht mag worden, dan letten
wij daarbij in de eerste plaats op het ook naar onze meening
buitengewoon groote voordeel, dat de gemeente een flink getal
arbeiderswoningen van een huurprijs van 2 tot 2.40 per
week rijker wordt. Niet alleen toch bestaat juist aan deze
woningen, en met name aan woningen, die een huur doen
van ƒ2 tot 2.25, reeds eenige jaren een belangrijk tekort,
maar bovendien sluit het plan zich met het oog op deze huur
prijzen gelukkig aan bij de uitgevoerde of nog in uitvoering
zijnde plannen van de drie vereenigingen, waaraan door de
gemeente een bouwcrediet is verleend. In aanmerking nemende,
dat het bouwen van woningen met een huurprijs beneden f 2
met het oog op de tegenwoordige loonen en materiaal prijzen
te bezwaarlijk wordt, verkrijgt de gemeentelijke bemoeiing op
het punt van woningvoorziening door de ondersteuning van
dit plan een zekere afronding, die onzes inziens toegejuicht
moet worden.
Het is echter ook met het oog hierop, dait wij met de
Commissie van Fabricage waarschuwen willen tegen een aan
drang van de zijde der gemeente om de huren algemeen nog
wat op te drijven. Volkomen juist schijnt ons het in het rap
port dezer commissie opgemerkte, dat de kans op het bekomen
der rijksbijdragen daardoor belangrijk zal worden verkleind,
maar bovendien gaat dan de min of meer toevallig ontstane,
doch niettemin zoo wenschelijke aansluiting bij de drie genoemde
bouwplannen, die, ten deele althans, juist met huren van
2.40 beginnen, verloren, terwijl de dringende behoefte aan
woningen van f 2 onbevredigd zou blijven.
In de tweede plaats draagt tot ons oordeel over de zaak in
haar geheel het gewichtige indirecte voordeel bij, dat gelegen
is in de uitvoering in de naaste toekomst van een zoo omvang
rijk bouwplan. Wat de Directeur der Gemeentewerken hier
omtrent in zijn rapport opmerkt, onderschrijven wij ten volle
Als in den onzekeren tijd, dien wij nog tegemoet gaan,
gedurende een lange periode, van werkeloosheid onder de
Leidsche bouwvakarbeiders geen sprake behoeft te zijn, wordt
niet alleen ellende aan de betrokkenen, maar worden ook
offers van anderen aard aan de gemeente bespaard.
Voor het overige bepalen wij ons op het oogenblik tot
enkele opmerkingen.
Indien door den Inspecteur van het Bouw- en Woningtoezicht
terecht wordt opgemerkt, dat een hooger honorarium voor
den architect in rekening is gebracht dan naar het oordeel
van de groote vakvereenigingen van architecten in gevallen
als deze toelaatbaar is, dan zouden wij in overweging willen
geven een opmerking dienaangaande tot het bestuur der
vereeniging te richten.
Waar blijkens de jaarlijks overgelegde rekeningen de exploi
tatie van de woningen tusschen Zijdgracht en Geeregracht
van deze zelfde vereeniging een niet onbelangrijk overschot
oplevert, zal onzes inziens niet al te angstvallig toegezien
behoeven te worden of op deze exploitatierekening wellicht
een enkele post iets te laag geraamd is. Zelfs al leverde zij
een klein verlies op, dat voorloopig niet door verhooging van
sommige huren kon worden gedekt, dan nog zou de vereeniging
daartegen thans voldoende bestand geacht mogen wordem
Een gelijktijdige aanleg van het Volkspark zal ongetwijfeld
een vlotte verhuring van dit woningcomplex in hooge mate
bevorderen en hierin mag dus mede een argument worden
gezien om tot dien aanleg op het reeds eenige jaren geleden
voor dit doel aangekochte terrein over te gaan, nog daarge
laten dat bij uitstel de kans om ook voor dit werk een voor
schot van het Rijk te bekomen zal worden verkleind.
Wat de exploitatie van het tot het park behoorende bouw
terrein betreft, merken wij op, dat het ons onraadzaam zou
voorkomen om de huren der aldaar te stichten woningen
voorloopig hooger te stellen dan 3.50 per week. Dit sluit
in, dat bet bedoelde terrein niet hooger dan tegen 4 per M2
zal kunnen worden ingebracht, aangezien uit den aard der
zaak de kosten dezer exploitatie uit de huren volledig moeten
worden gedekt. Waar wij in één der rapporten dit bedrag
te laag genoemd vinden bij vergelijking met wat voor den
grond aan de Gasthuis- en Heerenlaan is verkregen f 5.25
per M2), daar merken wij op, dat het onderwerpelijke terrein
veel verder verwijderd is van den singel en dus ook van het
centrum der stad, dat het aan de gemeente belangrijk minder
heeft gekost dan het andere, waar eerst een bestaande bebou
wing moest worden weggebroken en dat eindelijk hier een
bepaalde wijze van bebouwing wordt verlangd, opdat de wonin
gen een behoorlijken achtergrond zullen vormen voor het
volkspark. Door dit alles wordt onzes inziens een prijs van
4 wel gewettigd.
De Commissie van Financiën,
C. W. van der Pot Bz.
Aan Heeren Burgemeester en Wethouders der
gemeente Leiden.
Leiden, Juli 1915.
Aan Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden.
Wij hebben de eer Uw College hierbij te doen toekomen
een gewijzigd plan ter bebouwing van het Kooiterrein, ter
vervanging van de door ons, bij ons schrijven van 28 Fe
bruari 1914 No. 115 en van 14 October 1914 No. 127 inge
diende plannen, benevens een plan ter bebouwing van eenige
perceelen, gelegen aan het door de gemeente in te richten
Volkspark.
De vroeger door onze Vereeniging ingediende plannen tot
bebouwing van het Kooiterrein zijn in overleg met den
Inspecteur van de Volksgezondheid gewijzigd. Bij het thans
ontworpen plan is met zijn wenschen, in het belang der
Volksgezondheid en hygiëne volledig rekening gehouden, ter
wijl het plan tot aankoop en bebouwing van eenige perceelen,
gelegen aan het door de gemeente in te richten Volkspark,
is ontworpen na officieuse besprekingen met den Wethouder
van Fabricage.
Blijkens de hierbij gevoegde begrooting van kosten van
aankoop van een gedeelte van het Kooiterrein, dat nog niet
aan de Vereeniging tot bevordering van den bouw van Werk
manswoningen toebehoort en van de bebouwing van het
Kooiterrein, worden die kosten geraamd op 379.245.welk
bedrag de Vereeniging zal uitvoering van het ontworpen
plan mogelijk zijn als voorschot zal moeten ontvangen,
terwijl blijkens hierbij mede overgelegde begrooting, de kosten
van aankoop van eenige perceelen gelegen aan het Volkspark,
en de kosten van bebouwing dier perceelen, worden geraamd
op 88.480.welk bedrag de Vereeniging mede als voorschot
zal noodig hebben om tot uitvoering van het plan te kunnen
overgaan. De mede hierbij overgelegde exploitatie-rekening
van het Kooiterrein wijst een jaarlijksch tekort aan van
ƒ5092.90, tengevolge van het feit, dat de ontworpen woningen
bestemd zijn voor een cathegorie van personen, die een buur,
welke de lasten geheel dekt, niet kunnen betalen. Wij ver
trouwen, dat het Rijk bereid zal worden bevonden, de helft
van dit tekort voor zijne rekening te nemen.
Op de exploitatie van eenige perceelen aan het Volkspark
gelegen, wordt blijkens hierbij mede overgelegde exploitatie
rekening, een klein batig saldo geraamd.
Uit de hierbij overgelegde teekening blijkt, dat de uitvoe
ring van de thans ontworpen plannen, wijziging noodzakelijk
maakt, van het door den Raad Uwer Gemeente vroeger goed
gekeurde uitbreidingsplan. Verder zal, waar het onze Ver
eeniging niet gelukt is door aankoop eigenares te worden
van de perceelen, deel uitmakende van het Kooiterrein en
thans toebehoorende aan de Heeren Werner, tot onteigening
dier perceelen moeten worden overgegaan, terwijl eindelijk
van Uwe gemeente alsnog zullen moeten aangekocht, de per
ceelen grond, gelegen aan het Volkspark, welker bebouwing
deel uitmaakt van de hierbij overgelegde plannen.
Wij zijn zoo vrij, Uw College thans te verzoeken, hetnoo-
dige te verrichten, opdat onze Vereeniging worde verstrekt:
a. een voorschot voor de kosten van aankoop van gronden,
en den bouw van huizen, op het Kooiterrein, ten bedrage
van ƒ379.245.
b. een bijdrage tot dekking van het geraamde tekort op
de exploitatie van de op het Kooiterrein te bouwen huizen,
ten bedrage van ƒ5092.90 jaarlijks, gedurende vijftig jaren;
c. een voorschot voor de kosten van aankoop van eenige
perceelen grond aan het in te richten Volkspark en van de
bebouwing dier perceelen ten bedrage van ƒ88.480.
terwijl wij Uw College tevens beleefd verzoeken verder het
noodige te verrichten om uitvoering van de hierboven over
gelegde plannen mogelijk te maken.
Namens de Vereeniging tot bevordering van
den bouw van Werkmanswoningen te Leiden,
H. B. Greven, Voorzitter.
E. A. Cosman, Secretaris.