138
De eenvoud van behandeling, het in voorraad hebben van
gelijke reservedeelen voor meerdere machines (aan de machines
komen onderdeelen voor, die ook, al zijn de machines van
verschillende capaciteit, in grootte gelijk blijven), de volkomen
bekendheid en vertrouwdheid van het personeel met één type
van machines, is voor eene fabriek als de Leidsche, die toch
altijd onder de kleinere centralen behoort te worden gerang
schikt, van groote waarde.
Wij zijn niet in de gelegenheid om na te gaan of »in bijna
»alle groote centralen turbine-aggregaten van verschillende
«constructie voorkomen", maar kunnen U wel de verzekering
geven, dat ook in groote electriciteitsfabrieken naar eenheid
van machines zal worden gestreefd. Bij de uitbreiding der
electriciteitsfabrieken te Rotterdam, Nijmegen en Heerlen zijn
turbines van dezelfde fabrieken betrokken, die de eerste
hadden geleverd.
Als een bijkomende omstandigheid moet hier worden bij
gevoegd, dat voor dezen turbogenerator slechts een kleine
plaatsruimte beschikbaar was. De stoomturbine type A. E G.
is van korten bouw en dit was een reden te meer om in dit
geval het A. E. G.-type te kiezen.
Toen in Januari 1912 de offerte van de A. E. G. inkwam,
was de Directie der electriciteitsfabriek in de gelegenheid deze
te vergelijken met den prijs van een turbine van gelijke
grootte, die in April 1911'door de electriciteitsfabriek te
Nijmegen was gekocht. Niettegenstaande in het najaar van
1911 reeds eene rijzing van de materiaal prijzen was ingetreden,
deed de A.E. G. in Leiden eene aanbieding volkomen over
eenstemmende met degene, die iri April 1911 door haar aan
Nijmegen was gedaan, en waarop die gemeente was ingegaan.
Wij hebben daarom niet geaarzeld aan de Allgemeine Elek-
tricitats Gesellschaft te Berlijn de levering van den turbo
generator met een capaciteit van 2000 K.W. op te dragen.
Op grond van het bovenstaande veroorloven wij ons de
vrijheid U in overweging te geven aan den Raad te adviseeren
het adres van heeren Gebr. Stork Co. voor kennisgeving
aan te nemen.
Het in dezen bedoelde adres gaat hierbij terug.
Commissarissen der Stedelijke Fabrieken
van Gas en Electriciteit
N. C. de Gijselaar, Voorzitter.
P. J. M. Aalberse.
Hengelo (O), 3 October 1912.
Geven met verschuldigden eerbied te kennen, ondergetee-
kenden, Gebroeders Stork Co, Machinefabrikanten, te Hen
gelo (O),
dat, naar hun uit eene correspondentie met den Directeur der
Stedelijke Fabrieken van Gas en Electriciteit in Uwe Gemeente
is gebleken, ten behoeve Uwer Gemeentelijke Centrale is over
gegaan tot aanschaffing van een turbo-generator met toebe-
hooren, zonder dat aan adressanten, fabrikanten van stoom
turbines hier te lande, zelfs de gelegenheid werd geschonken
eene aanbieding te doen, terwijl de levering dier belangrijke
installatie in haar geheel aan eene buitenlandsche fabriek als
eenigst uitgenoodigde inschrijfster werd opgedragen;
dat, adressanten zich hierdoor ernstig in hun belang bena
deeld voelen niet alleen, maar meenen, dat de Nederlandsche
machine-industrie recht heeft door een groote Gemeente als
de Uwe op eene andere wijze te worden behandeld, dan hier
geschiedde
dat adressanten behooren tot hen, die geen heil verwachten
van ongezonde bevordering van de vaderlandsche nijverheid
ten koste van de burgerij, maar zij toch meenen, dat Neder
landers, en onder hen de Besturen der Gemeenten in de eerste
plaats, moeten trachten de belangen der Nederlandsche indus
trie te bevorderen, waar dit zonder offers van belastingbe-
talenden gaat; zij meenen zelfs te mogen verwachten, dat
eene Gemeente aan de Nederlandsche industrie een zekere
voorkeur zal schenken, zonder dat zij daarom verdacht zouden
kunnen worden eene bevoordeeling te verlangen; zij zijn toch
overtuigd, dat uit de bestelling hier te lande dikwijls indi
recte voordeelen voortvloeien, die door de bestellers al te licht
over het hoofd worden gezien;
dat, waar adressanten vernemen, dat in dit geval door Uwe
Gemeente op juist tegenovergestelde wijze is gehandeld, aan
gezien hier namelijk niet, zooals dat veelal bij gemeentelijke
aanbestedingen geschiedt, vele buitenlandsche fabrieken zijn
opgeroepen om tegen de binnenlandsche industrie te concur-
reeren, maar dat hier de binnenlandsche nijverheid geheel is
voorbijgegaan om het werk aan eené buitenlandsche fabriek
zonder eenige concurrentie, op te dragen, zij het noodig achten
Uwen Raad op dit feit te wijzen;
dat adressanten meenen, dat hier zelfs geen schijn van ver
ontschuldiging kan worden gezocht in het feit, dat ook alle
vorige turbo-generatoren voor de Electrische Centrale bij die
zelfde buitenlandsche fabriek werden besteld, daar de vroeger
bestelde installaties van geheel andere afmetingen waren dan
deze en toch in bijna alle groote Centrales turbine-aggregaten
van verschillende constructie voorkomen;
dat adressanten kunnen wijzen op tal van leveringen aan
den Nederlandschen Staat en alle grootere en verscheidene
kleinere Gemeenten, waar zij ook in concurrentie met het
buitenland hebben geleverd met uitnemend resultaat;
redenen, waarom zij Uwen Raad eerbiedig verzoeken te willen
nagaan, op welke gronden een achteruitstelling der Neder
landsche nijverheid in naam Uwer Gemeente is geschied, en
maatregelen te willen nemen, om te voorkomen, dat iets der
gelijks in het vervolg weer geschiede.
't welk doende, enz.
Gebr. Stork Co.
Aan den Raad der Gemeente Leiden.
N°. 251. Leiden, 11 November 1912.
In Uwe vergadering van 20 October 1910 (Ingek. Stukken
n°. 314) werd besloten tot het uitschrijven van een gevel
wedstrijd en wel over die gevels, welke gebouwd zijn in het
tijdvak 1 Januari 19111 Januari 1913. De commissie van
beoordeeling zou bestaan uit drie leden, waarvan twee te
benoemen door Uwe Vergadering uit twee voordrachten van
twee personen, de eene opgemaakt door de Vereeniging tot
Bevordering der Bouwkunst en de andere door de Vereeniging
tot Bevordering van het Vreemdelingenverkeer, terwijl de
benoeming van het derde lid zou plaats hebben door den
Burgemeester.
Aangezien thans de tijd aanbreekt, waarop de beoordeeling
der in 1911 en 1912 gebouwde gevels zal moeten plaats
hebben, hebben wij de besturen der hierboven genoemde
vereenigingen, die zich reeds vroeger daartoe bereid hadden ver
klaard, uitgenoodigd hunne voordrachten in te zenden, waar
aan door hen welwillend werd voldaan.
Onder overlegging van deze voordrachten verzoeken wij U
thans tot eene benoeming over te gaan.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
Leiden, 5 November 1912.
Aan Burgemeester en Wethouders der Gemeente Leiden.
In antwoord op Uw geacht schrijven dd. 28 October 1912,
heeft het Bestuur der Vereeniging tot Bevordering van het
Vreemdelingenverkeer te Leiden en Omstreken, de eer UEd
Achtb. college de navolgende voordracht te doen toekomen,
bevattende een dubbeltal van personen, die naar het inzicht van
het Bestuur der Vereeniging voorn, aan de in het programma
voor de Eerste Gevelwedstrijd, gestelde eischen voldoen.
De voordracht luidt:
No. 1. De heer J. Verheul Dzn, Architekt te Rotterdam
No. 2. Z. Hoek lid der Architektenfirma Hoek
Wouters, Architekt te 's-Gravenhage.
Hoogachtend
Het Bestuur der Vereeniging tot Bevordering
van het Vreemdelingenverkeer te Leiden e. o.
J. Hartevelt A zn, Voorzitter.
A. RappardJr., Secretaris.
Leiden, 6 November 1912.
Aan Burgemeester en Wethouders van Leiden.
Edelachtbare Heeren.
In antwoord op uw missive van 28 October j.l. heeft het
Bestuur de eer UEd een voordracht in te zenden van 2 per
sonen bekwaam en bereid om als Jurylid in den door den
Gemeenteraad uitgeschreven gevelwcdstrijd.
Alfabetisch zijn het de heeren
le. J. Gratama, Bouwkundig Ingenieur Algemeen Secretaris
der Maatschappij tot bevordering der Bouwkunst. Jacob
Marisstraat 10 Amsterdam.
2e. Jan de Quack, Architect bij de Rijksgebouwen. Eland
straat 6 den Haag.
Met de meeste hoogachting,
Namens het Bestuur
Fred. A. Wempe
Secretaris.
N°. 252. Leiden, 12 November 1912.
Tegen inwilliging van het hierbij overgelegd verzoek van
Mej. J. M. S. Rosier, om eervol ontslag uit hare betrekking
van onderwijzeres in de handwerken aan de openbare school
der 4e klasse No. 1 alhier, bestaat bij ons geen bezwaar.
