174
DINSDAG 3 SEPTEMBER 1907.
De Voorzitter. Het is zeer zeker de bedoeling van Burg.
en Weth. die boomen te laten groeien; zij zullen den groei
niet tegenhouden.
Overigens is het teveel gevraagd, als men wil vernemen,
wanneer die boomen zullen gerooid worden. Wij zullen naar
omstandigheden handelen; zoodra ook naar het oordeel van
hen, die ons in deze moeten voorlichten, de tijd gekomen is
tot rooiing over te gaandan zullen Burg. en Weth. een
daartoe strekkende voordracht bij den Raad indienen, maar
om thans reeds de verklaring te vragen, dat die boomen
over een paar jaar door nieuwe zullen vervangen worden, is
te veel gevergd. Naar aanleiding van hetgeen de heerStigter
in het midden heeft gebracht, zal de aandacht speciaal van
de Commissie van Fabricage op die boomen gevestigd blijven.
De heer Stigter. Na het antwoord van den Voorzitter wil
ik dan toch als mijn meening te kennen geven, dat men
niet te lang moet wachten met het vervangen dier boomen
door nieuwe, wil men ten minste de Hooigracht niet minder mooi
maken, door steeds meer vèr gaande snoeiïng om aan de bezwaren
van de bewoners tegemoet te komen, (want het is inderdaad
waar, als de boomen breed uitgroeien zij staan zeer dicht
bij de huizen benemen zij het licht en doen zij schade aan
de gezondheid der Hooigracht-bewoners).
De beraadslaging wordt gesloten.
Het praeadvies van Burg. en Weth. wordt zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
XIII. Verzoek van het Bestuur van het Departement Leiden
der Maatschappij van Nijverheid, om:
a. toekenning van een subsidie in de kosten der te houden
tentoonstelling van electriciteit in ambacht en woning;
b. opgave van den prijs tegen welken hem electrische ener
gie en gas kan worden geleverd.
(Zie Ing. St. n°. 248.)
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Zaalberg. M. d. V. Ik heb met genoegen gezien,
dat Burg. en Weth. voorstellen een subsidie van ƒ1500 toe
te staan onder een bepaalde voorwaarde, maar het tweede
gedeelte van hun voorstel heeft mij teleurgesteld.
Burg. en Weth. stellen voor, om voor den electrischen stroom
niet meer in rekening te brengen dan de kosten van brandstof
en olie. Nu begrijp ik niet, hoe die kosten juist berekend
kunnen wordenik zou het veel royaler gevonden hebben
tegenover de Maatschappij van Nijverheid, welke ten behoeve
der gemeente eigenlijk propaganda maakt voor de Electrische
Centraleindien de electrische stroom en het gas gratis werden
verstrekt.
Ik zou het aangenaam vinden wanneer het voorstel alsnog
in dien zin werd gewijzigd.
De heer Reimeringer. M. d. V. Ik zou gaarne eenige in
lichting hebben omtrent het subsidie aan de Tentoonstelling
te verleenen. Zooals het praeadvies nu luidt, zal er bij een
tekort 1500 door de Gemeente betaald worden. Is het nu
de bedoeling die 1500 vóór alles te betalen, zoodat de Ge
meente bij een eventueel tekort eerst die 1500 geeft, aan
gezien de Gemeente toch de grootste belanghebbende is, en
dat daarna pas de waarborgsom wordt aangesproken? Die
regeling zou dunkt mij beter en zuiverder zijn.
De Voorzitter. Wat de vraag van den heer Zaalberg aan
gaat, het laat mij persoonlijk vrij koud, of de Raad zal be
sluiten om een nog gunstiger beschikking tegenover adres
sant te nemen. Wij hebben deze bepaling van die kleine
kosten opgenomen op advies van Commissarissen van de Gas
fabriek. Mij dunkt dat wij zoo welwillend mogelijk gestemd
zijn. De electrische stroom wordt bijna kosteloos gegeven
behalve dan die kleine onkosten voor brandstof, olie enz., die
toch werkelijk zeer gering zijn en voor het Bestuur van de
Tentoonstelling geen bezwaar kunnen opleveren. Door deze
regeling wordt de zaak zuiver gehouden.
Nu zou de gemeente voor die Tentoonstelling een subsidie
geven en Burg. en Weth. zijn gaarne bereid in dien zin aan
den Raad te adviseerenmaar wanneer men op het denkbeeld
van den heer Zaalberg inging, zou de gemeente, door den
electrischen stroom geheel kosteloos te verstrekkennog een
tweede subsidie verleenen. Burg. en Weth. hebben zoo tegemoet
komend mogelijk gehandeld door een subsidie voor te stellen
en tevens de kosten voor de levering van electrischen stroom
zoo laag mogelijk te stellen. Wij hadden gedacht, dat de
Commissie voor de Tentoonstelling zeer tevreden zou zijn met
het voorstel van Burg. en Weth. Wil de Raad plus royaliste
que le roi zijndan moet hij dat zelf weten.
Het verzoek van den heer Reimeringer om bij een eventueel
tekort eerst het subsidie der gemeente en daarna het waar
borgfonds te doen aanspreken, moeten wij beoordeelen naar
de data, want de afspraak was, dat de waarborgsom, welke
aan de Commissie voor de Tentoonstelling door verschillende
ingezetenen is toegezegdin de allereerste plaats zou gebruikt
worden om een eventueel tekort te dekken. Toen de zaak
geheel haar beslag had gekregen, zijn Commissarissen, die
misschien meer grootsche en uitgebreide plannen in het hooïd
hadden gekregen, aangemoedigd door het succes met de toe
zeggingen der ingezetenenverder gegaan en om zich voor
verlies door dat verder gaan te dekkenwillen zij van de
gemeente een subsidie of waarborgsom hebben van ƒ1500.
Burg. en Weth. zijn niet ongenegen, zooals uit de ingekomen
stukken blijkt, te adviseeren tot het verleenen van dien
geldelijken steun, maar, als ik het zoo mag uitdrukken, nu
draait het bestuur der Maatschappij van Nijverheid de zaak
om. Het stelt namelijk de toegezegde subsidie van de gemeente
n°. 1 en de toezeggingen van particulieren n°. 2, hetgeen
nooit de bedoeling is geweest.
Mij dunkt, wij moeten in het eerste vaarwater blijven door
sturen en nu Burg. en Weth. het zeer toegevend voorstel
doen om een subsidie van 1500 toe te staan voor het geval
de rekening met een deficit sluit, acht ik het raadzaam,
dat de Commissie voor de Tentoonstelling ook blijft bij het
geen oorspronkelijk haar bedoeling was. Laat zij de subsidiën.
welke zij van particulieren krijgt en ook al de gedane toe
zeggingen handhaven. Die toezeggingen zijn gedaan zonder
dat er eenige sprake was van het geven van een gemeente
lijke subsidie, zoodat men ook niet heeft kunnen weten, of
de bijdrage der gemeente bij een eventueel tekort in de eerste
plaats zou worden aangesproken. Nu Burg. en Weth. een
welwillend voorstel doen, zegt men: de gemeentelijke subsidie
eerst opgebruikenen de particuliere subsidie kan daarna
worden aangesproken; dat is dunkt mij niet juist gezien.
De heer Meuleman. In hoofdzaak, mijnheer de Voorzitter,
ben ik het met u eens. maar toch geloof ik, dat er van het
begin af, dat er quaestie is geweest van een Tentoonstelling
en van een waarborgfonds, wel op gerekend is, dat de stede
lijke Regeering, welke zich bij dergelijke zaken altijd nog al
liberaal betoont in den goeden zin des woords, zou bijspringen
Ik zou willen vragenof het niet veel verstandiger zou
zijn, indien de stedelijke Regeering voor ƒ1500 deel nam in
het waarborgfonds 60 aandeelen van ƒ25 per stuk; bij
een eventueel tekort zouden wij allen iets dragendan zou
den wij gelijk staan met de menschen, die deel genomen
hebben in het waarborgfonds.
De Voorzitter. Uwe veronderstelling is geheel onjuist,
want de heeren van de Tentoonstelling die met ons hebben
geconfereerdhebben het denkbeeld van een eenvoudig sub
sidie verworpen. Eerst naderhand, toen tengevolge van meer
deren steun van particulieren dan waarop oorspronkelijk ge
rekend was ik meen dat men gerekend had op 3000,
terwijl men toezeggingen heeft gekregen tot een bedrag van
ongeveer 5000aan de plannen eene grootere uitbreiding
was gegeveneerst toen is men bij de Gemeente gekomen om
een subsidie van 1500, in geval van een tekort. Men moet
rekening houden met de volgorde der feiten. En die feiten
zijn, dat de heeren van de Tentoonstelling eerst hebben ge
zegd geen subsidie van de Gemeente noodig te hebben met
het oog op de toezeggingen van particulieren. Eerst nader
hand zijn zij bij de Gemeente gekomen. Nu willen Burg. en
Weth. gaarne wat doen; zij zijn de zaak zeer welgezind en
daarom hebben zij den Raad ook voorgesteld om op de gestelde
voorwaarden subsidie en andere faciliteiten te geven. Nu wij
echter van welwillendheid blijk hebben gegeven, nu gaat de
Commissie voor de Tentoonstelling verder en zegt: nu moet
het geld van de Gemeente nummer één zijn. Daartegenover
meenen Burg. en Weth. de voorwaarden te moeten stellen
zooals die in ons praeadvies zijn aangegeven. Wij zijn wel
een weinig verbaasd over de houding van de Commissie voor
de Tentoonstelling. Wij hadden gehoopt dat onze toezegging
in dank zou zijn aanvaard met een woord van waardeering
over het advies van Burg. en Weth. Nu zien wij evenwel,
dat de Commissie niet tevreden is. Nu moet eerst de Ge
meente over de brug en dan komen pas de particuliere toe
zeggingen. Dat is niet overeenkomstig den loop der zaken.
De heer Reimeringer. M. d. V. Ik kan het toch niet geheel
met U eens zijn. Van den aanvang af heeft het idéé van
subsidie vanwege de Gemeente voorgezeten. Ik ben er zeker
van dat zij die voor het Waarborgfonds geteekend hebben, de
overtuiging hadden, dat ook de gemeente zou bijdragen. Nu
vind ik het alleszins billijk, dat, waar deze tentoonstelling
feitelijk is georganiseerd om propaganda te maken voor de
gemeentelijke electrische inrichting, de gemeente geldelijken
steun verleent. Indien niet door de Maatschappij van Nijverheid
of door Leiden's Belang het initiatief ware genomenzou
zeker de gemeente zelve zulk een tentoonstelling hebben
moeten arrangeeren om de menschen te wijzen op het nut
der electriciteit.
Thans hebben echter particulieren deze onderneming op
