68
DONDERDAG 14 MAART 1907.
Aan gepasteuriseerde melk wordt de eisch gesteld, dat zij
geen bacteriën mag bevatten, die bij een verwarming bij 70° C.
gedurende een half uur gedood worden. Volgens de meest
gangbare meening zijn de zoogenaamde pathogene bacteriën
na dien tijd dood. Wat is nu echter het groote gevaar, aan
het gebruik van gepasteuriseerde melk verbonden Er komen
in de melk behalve die pathogene bacteriën ook andere
soorten voor, welken na een verhitting van een half uur niet
dood zijn. Wanneer nu die gepasteuriseerde melk, en vooral
als ze van oude melk was verkregen, eenigen tijd staat, dan
beginnen die niet gedoode bacteriën zich te ontwikkelen, uit
te groeien, waardoor in de melk stoffen ontstaan, die ziekten
veroorzaken. Tengevolge van de aanwezigheid van die bacteriën
hebben er ook chemische omzettingen plaats en dat is de
oorzaak, dat er bij de kinderen en ook bij de kalveren veel
ziektegevallen voorkomen.
De verschillende proeven op dit gebied zijn door niemand
minder dan professor Von Behriug genomen.
Prof. von Behring heeft dergelijke proeven genomen op kalve
ren, het meest afdoende om aan te toonen, welke waarde ge
pasteuriseerde melk kan hebben. En wanneer de Gezondheids
commissie hier in Leiden gepasteuriseerde melk heeft toegestaan,
dan wordt tot den verbruiker niets anders gezegd dan: hier
hebt gij melk, die deze of gene verandering heeft ondergaan
en daaraan geven wij den naam van gepasteuriseerde melk,
terwijl wij den naam van gesteriliseerd aan melk geven, die
eene verhitting tot 100° heeft doorstaan. Maar wij behoeven
daarom in deze Verordening niet aan te geven, wat gepasteu
riseerd of gesteriliseerd eigenlijk beteekent. Deze Verordening
strekt niet om den menschen wat te leeren.
Ik geloof dus, dat het bezwaar van den heer Stigter tegen
dit artikel ongegrond is.
De Voorzitter. Indien de heer Stigter het amendement
eenigszins eerder had ingediend, zouden wij de Gezondheids
commissie daarover hebben kunnen hooren; nu is dit niet
wel mogelijk. Uit de woorden van den heer van Gruting blijkt
dunkt mij voldoende, dat wij hier hebben te doen met een
deskundig debat, een verschil tusschen een lid van den Raad
en de Gezondheidscommissie, terwijl het vast staat, dat aan
gepasteuriseerde melk toch althans eenige voordeelen zijn ver
bonden. Al moge nu gepasteuriseerd niet geheel gelijk kunnen
worden gesteld met gesteriliseerd, aan gepasteuriseerde melk
zijn toch altijd hygiënische voordeelen verbonden. En daarom
heeft men gesteriliseerd en gepasteuriseerd beide hier genomen,
niet omdat zij zijn gelijk te stellen, maar omdat aan beide
eenige waarborgen zijn toe te kennen met het oog op de
gezondheid.
De heer Stigter. M. d. V. Nog eene enkele vraag, ril. of
de Gezondheidscommissie of een lid daarvan, op hare verant
woording zou durven nemen, dat gepasteuriseerde] melk tot
70° verhit, vrij is van pathogene bacteriën.
De heer Meuleman. Ik ben het eigenlijk eens met den heer
Stigter dat gepasteuriseerd wel zou kunnen wegblijven, maar
de zaak is van zoo weinig belang, dat het woord ook wel kan
blijven staan. Deze Verordening is gegrond op allerlei zaken
die nog niet vaststaan. Het afdoende van pasteurisatie is iets
wat nog in de lucht hangt; alle weken verschijnen er in de
deskundige bladen nieuwe artikelen over; of men verhitten
moet tot 70° of hooger, over den duur der verwarming enz.
Wanneer volgens art. 8 een melkverkooper voor den Kanton
rechter moet worden gebracht, dan zullen wij voor dezen een
interessant debat te wachten hebben tusschen door den Kan
tonrechter te benoemen deskundigen ten aanzien van deze
zaak en dan zal wel blijken, dat het woord gepasteuriseerd
gerust kan vervallen.
De heer van Gruting. Zooals de heer Meuleman terecht
zegt, is deze zaak nog niet uitgemaakt, wat betreft de betee
ken is van de pasteurisatie voor de pathogene bacteriën. De
Gezondheidscommissie weet dit ook welZij heeft het woord
ziektekiemvrij er uit gelaten temeer ook, omdat er andere
ziektekiem vrije melk is, die de voorkeur verdient boven de
gesteriliseerde melk. De Commissie meende dat het juist was
thans slechts bijvoegingen als gepasteuriseerd en gesteriliseerd
toe te staan.
De Gezondheidscommissie zet er echter niet achter «ziekte-
kiemvrij". Ik zou den heer Stigter wel eens willen vragen,
of hij durft beweren, dat gesteriliseerde melk geen ziekte
kan veroorzaken. Ik geloof niet, dat dit geacht raadslid zulks
zal durven volhouden, want hij weet, dat er bacteriën-
sporen zijn, die een temperatuur van 110° Celsius kunnen
weerstaan, en dat er ziekten, vooral kinderziekten, door
gesteriliseerde melk worden veroorzaakt. Bovendien is gesteri
liseerde melk ongeschikt voor zuigelingen en jonge kinderen.
Indien men oude gesteriliseerde melk onderzoekt, zal men
daarin dezelfde flora kunnen vindenwelke men aantreft in
melk, die slechts tot 80° is verhit, feitelijk een bacteriën-
extract is, en dus eigenlijk alleen geschikt is voor mest op
het land en niet als voedsel in de maag van mensch of dier.
De Gezondheidscommissie heeft mijns inziens zeer correct
gehandeld door zich niet met de uitdrukking »ziektekiemvrij"
te bemoeien, zoodat de fabrikanten vrij blijven om in hun
circulaires te zetten de beteekenis van pasteuriseering enz.
terwijl de Gezondheidscommissie in deze verordening de
cischen aangeeft, waaraan gepasteuriseerde melk en gesteri
liseerde melk moeten voldoen om in de gemeente te worden
toegelaten.
De Voorzitter. Hetgeen de heer van Gruting zegt is
volkomen juist, namelijk dat de Gezondheidscommissie zich
er opzettelijk van heeft onthouden om van «ziektekiemvrije"
melk te spreken. Noch ten aanzien van »gepasteuriseurd",
noch ten opzichte van «gesteriliseerd" heeft zij dat etiket
gehandhaafd willen zien. Daaruit volgt echter ook, dat ten
aanzien van die beide soorten van melk niet de waarborg
wordt gegeven, dat zij geheel ziektekiemvrij zijn, doch wel
eenige waarborg voor een deugdelijke qualiteit.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het amendement van den heer Stigter wordt in stemming
gebracht en met 23 tegen 6 stemmen verworpen.
Tegen stemmen de heeren: A. Mulder, Driessen, de Goeje,
van Tol, Aalberse, Bots, P. J. Mulder, Reimeringer, Sijtsma,
Vergouwen, van Gruting, Korevaar, Kerstens, de Vries,
van der Lip, van Hamel, Meuleman, Fockema Andreie,
Hasselbaeh, Le Poole, Witmans, Bosch en Paul.
Voor stemmen de heeren: Fokker, Stigter, van der Eist,
Zaalberg, Zwiers en de Boer.
De heer van der Lip. M. d. V. Ik meen, dat er in artikel
15 een lacune is, daar niet geëischt wordt, dat het bewijs
der Gezondheidscommissie, waarvan hier sprake is, niet
ouder zij dan een bepaalden tijd. Zooals de redactie van het
artikel thans luidt, kan men met een bewijs, dat men een
maal heeft gekregen, ten allen tijde zijn melk in Leiden
afleveren enz.
Ik zal geen amendement voorstellenik hoop, dat de
Commissie voor de Strafverordeningen, de juistheid van mijn
opmerking inziende, aan dat bezwaar zal tegemoet komen.
De Voorzitter. Door een datum te noemen, zal men de
bepaling zeker niet beter maken. Wanneer men eischt, dat
telkens weder een op dien datum gestelde verklaring zal
worden gevorderd, dan zal een melkverkooper, die bij voor
beeld vier keer per jaar zijn waren in Leiden wil invoeren,
ook vier malen een verklaring aan de Gezondheidscommissie
moeten vragen.
De heer van der Lip. Er staat, dat die melkverkoopers
buiten de gemeente gevestigd in het bezit moeten zijn «van
een bewijs, afgegeven door de Gezondheidscommissie hunner
woonplaats, waaruit blijkt, dat de lokalen, waarin melk
wordt afgeleverd enz. ten genoegen van die Commissie zijn
ingericht."
Hebben zij dus eenmaal zulk een bewijs, dan blijft dat
steeds van kracht, want er is nergens voorgeschreven, dat
het na een bepaalden tijd moet worden vernieuwd.
De Voorzitter. Er staat: ingericht »zijn", zoodat er alleen
van den tegenwoordigen, niet van den verleden tijd gesproken
wordt. Indien er stondingericht «waren," dan kon het
bezwaar van den heer van der Lip gelden, nu niet, want
zulk een melkverkooper zal een bewijs moeten overleggen,
dat zijne lokalen goed zijn op het oogenblik, dat hij zijn melk
wil invoeren. Hij kan dus niet volstaan met een bewijs, dat
geruimen tijd oud is.
De heer Fockema Andrew. M. d. V. Ik durf niet verklaren,
dat ik aan dat «zijn" die beteekenis gehecht heb, toen ik
het artikel mede voorstelde. Nu wij door den heer van der
Lip opmerkzaam zijn gemaakt op de wenschelijkheid dat «zijn"
goed te souligneeren, zou ik dat geachte lid willen vragen,
of hij kan goedvinden de redactie ongewijzigd te laten. Immers,
er is thans voldoende de aandacht op gevestigd, in welken
geest dit artikel noodzakelijk zal moeten worden toegepast.
De heer van der Lip. Ik begrijp nog steeds niet, waarom
men niet aan mijn bezwaar wil tegemoet komen.
Het kan toch gebeuren, dat de lokalen, waarin een melk
verkooper buiten de stad zijn bedrijf uitoefent, op een be
paalden tijd aan de gestelde eischen voldoen, zoodat een bewijs
wordt afgegeven dat zij goed zijn, maar dat een jaar later
die lokalen niet meer deugen. Die melkverkooper heeft dan
eenmaal zijn bewijs, dat de inrichting goed is en kan dus
zijn melk in Leiden straffeloos blijven invoeren.
De heer Fockema Andreie. Ik geloof toch dat de heer van
der Lip zal toegeven, dat wanneer bijv. een jaar verstreken
is, door Burg. en Weth. kan worden gevraagd om een nieuw
