DONDERDAG 14 MAART 1907.
67
verboden, binnen de gemeente melk, welke niet gepasteuriseerd
of gester iliseerd is, in hoeveelheden kleiner dan 10 liter af te
leveren, ten verkoop voorhanden te hebben, rond te brengen,
rond te venten of te vervoeren, indien zij niet voorzien zijn
van een bewijs, afgegeven door Burgemeester en Wethouders
hunner woonplaats, waaruit blijkt, dat de lokalen, waarin
melk wordt afgeleverd, ten verkoop voorhanden gehouden,
bewaard, behandeld of bewerkt, ten genoegen van dat College
zijn ingericht en dat het in die lokalen of op de daarbij be-
hoorende erven zich bevindende middel van watervoorziening
in staat is deugdelijk water in voldoende mate te leveren."
De heer Stigter. In dit artikel wordt bepaald, dat melk-
verkoopers buiten de Gemeente gevestigd in de Gemeente
geen melk in kleinere hoeveelheden dan 10 Liter mogen af
leveren. Wanneer men de herkomst van de melk niet weet,
dan zou ik meenen, dat de melk steeds gesteriliseerd moet zijn.
Ik zou dus willen voorstellen, de woorden «gepasteuriseerd
of" weg te laten. Gepasteuriseerde melk is geen ziektekiern-
vrije melk. Het is zeker waar, dat men door het gebruik van
gepasteuriseerde melk niet altijd voor ziektekiemen gevrij
waard is. De Gezondheidscommissie heeft dan ook in deze
Verordening nagelaten, wat zij in die van 1903 deed, te spreken
van gepasteuriseerd of ziektekiemvrij, omdat zij weet, dat
gepasteuriseerde melk wel degelijk ziektekiemen kan bevatten.
Waar dat het geval is, komt het mij wenschelijk voor
alleen gesteriliseerde melk van buiten toe te laten, indien
men niet weet, dat de wijze van bewerking enz. der melk
ten genoegen is van Burg. en Weth. der gemeente van her
komst.
De Voorzitter. Door den heer van der Eist is ook een amen
dement ingediend, en wel strekkende om in plaats van »Burge
meester en Wethouders" te lezen»de Gezondheidscommissie"
en in plaats van »dat College" de woorden»die Commissie."
De heer van der Elst ontvangt het woord tot toelichting
van zijn amendement en zegt:
Ik vind, dat de plaats, welke Burg. en Weth. van andere
gemeenten ten aanzien van de uitvoering van deze Verorde
ning innemen, hen niet de geschikte Colleges doet zijn om
aan de uitvoering mede te werken. In dit artikel worden zij
geroepen de belangen van de ingezetenen van Leiden te be
hartigen, terwijl dat in strijd kan zijn met de belangen van
hun eigen gemeentenaren. Die strijd van belangen kan wel
licht van invloed zijn op het advies, dat zij omtrent de
lokalen, welke zij zullen hebben te controleeren, uitbrengen
Wanneer ik nu in aanmerking neem, dat over het geheele
land Gezondheidscommissies zijn ingesteld en elke gemeente
tot het ressort van een dier Commissies behoort, geioof ik,
dat het rationeeler zou zijn, indien de Gezondheidscommissie,
tot wier ressort de gemeente, waar de betrokken melkver-
kooper woont, behoort, dat onderzoek naar de lokalen instelde.
De Voorzitter. De heer van Gruting kan wellicht als lid
dei' Gezondheidscommissie, welke dit artikel heeft ontworpen,
wel uiteenzetten, waarom het amendement van den heer
Stigter geen aanbeveling verdient.
De heer van Groting. Ik zal niet mede gaan met het amen
dement van den heer Stigter, omdat in art. 8 voldoende
wordt uitgesproken, wat onder gepasteuriseerd moet worden
begrepen, zoodat wij voldoende waarborgen hebben.
De Voorzitter. Het komt der Commissie voor de Straf
verordeningen voor, dat het beter is, mede te gaan met de
redactie door de Gezondheidscommissie aangegeven. Ik zal op
het oogenblik niet ingaan op alle details door den heer Stigter
besproken, maar waar wij steeds gezien hebben dat gepasteu
riseerd naast gesteriliseerd genoemd wordt, geloof ik niet dat
er nu eenige reden is om in dit geval hiervan af te wijken.
Wat het amendement van den heer van der Eist betreft
merk ik op, dat het betrokken college van Burg. en Weth.
in die gevallen wel de Gezondheidscommissie zou raadplegen
en dat verandering hier daarom minder gewenscht is. Boven
dien hebben wij met het Dagelijksch Bestuur van andere
Gemeenten veel meer contact dan met de Gezondheidscom-
missiën. De correspondentie met de Gezondheidscommissiën
elders gaat via de Gezondheidscommissie hier, zoodat wij
zouden worden verwezen om contact naar een college, waar
mede wij geen contact hebben. Ons denkbeeld is, om wanneer
de Verordening zal zijn afgekondigd, de welwillende hulp van
de Burgemeesters der omliggende Gemeenten in te roepen.
En ik geloof dat dit betere resultaten zal opleveren, dan wanneer
wij ons wenden tot de Gezondheidscommissiën, wier zetel zich
uitstrekken over verschillende Gemeenten. Het komt mij dus beter
voor, de redactie van het artikel te behouden.
De heer Meuleman. M. d. V. Wat U het laatst gezegd hebt
pleit juist voor het amendement. U zegt, dat de werkkring
der Gezondheidscommissiën zich uitstrekt over verschillende
Gemeenten. Daardoor juist is samenwerking veel gemakke
lijker, en eene Gezondheidscommissie in kleinere Gemeenten
is veel onafhankelijker dan Burg, en Weth., die meer in het
belang hunner Gemeente handelen. Dat weet U toch ook
wel bij ondervinding. Juist de Gezondheidscommissie staat
boven de verschillende personen en plaatselijke belangen, en
zal dus veel zelfstandiger oordeelen. Wij zullen dus in den
regel van die Comrnissiën meer medewerking ontvangen dan
van de colleges van Burg. en Weth.
De heer Fokker, M. d. V. [J hebt zooeven gezegd, dat het
college van Burg. en Weth. geen rechtstreekse!) contact heeft
met de Gezondheidscommissiën elders, maar dat dit geschiedt
via de Gezondheidscommissie hier.
Berust dit op een wettelijk voorschrift, een zoodanig is
mij geheel onbekend of is dit een insluipsel? In het
laatste geval zou ik wel in overweging geven met die ge
woonte te breken, tenzij er nog een ander beletsel is, dat
Burg. en Weth. direct met die colleges correspondeeren.
De Voorzitter. De meerderheid van de Commissie voor
de Strafverordeningen gevoelt iets voor het amendement van
den heer van der Eist en wil dit dus wel overnemen. Dit
amendement maakt derhalve geen onderwerp van beraad
slaging meer uit.
Wat het amendement van den heer Stigter betreft, wij
moeten blijven volharden bij ons gevoelen, dat wij het
veiliger vinden ons te gedragen naar de meening van de
Gezondheidscommissie, die steeds gepasteuriseerd err gesteri
liseerd in een adem heeft genoemd.
Wat de vraag van den heer Fokker betreft, ik geloof niet,
dat het geval zich in de practijk heelt voorgedaan. Mocht
het zich voordoen dan kunnen wij zien, of er aanleiding
bestaat om rechtstreeks met de Gezondheidscommissiën van
elders contact te houden.
De heer Stigter. M. d. V. U zegt, dat U niet kan aan
raden mijn amendement aan te nemen en dat men zich
liever moet houden aan de meening van de Gezondheids
commissie. Met andere woorden: de Gezondheidscommissie
heeft het eenmaal gezegd en dus is het veiliger om zich
daaraan te houden. Dat is eene troostlooze wijze om eene
Verordening te behandelen.
Als mijne pogingen om deze Verordening te verbeteren
zouden afstuiten op het argument, dat als de Gezondheids
commissie mijne bezwaren niet afdoende kan beantwoorden,
het veiliger voor den Raad is zich bij het oordeel dier Com
missie neder te leggen, dan mijn voorstellen aan te nemen,
dan zou mij de moed om voort te gaan ontvallen.
Ik heb gemeend als medicus er tegen te moeten protesteeren,
dat de Gezondheidscommissie in dit artikel «gepasteuriseerd"
en «gesteriliseerd" naast elkander gebruikt, aangezien ik niet
geloof, dat gepasteuriseerde melk ziektekiemvrij is. Indien de
gepasteuriseerde melk er niet was, zou iedereen gekookte
melk drinken; maar nu laat het publiek zich verleiden ge
pasteuriseerde melk te gebruiken, ten onrechte in de meening
verkeerende, dat daardoor steeds besmetting wordt voorkomen.
Bij de behandeling van art. 2 heb ik er niet opgewezen,
dat gepasteuriseerde melk en gesteriliseerde melk niet dit
gemeen hebben, dat zij beide geen ziektekiemen bevatten.
Ik heb toen nagelaten te wijzen op het verschil, dat ik bij
dit artikel in het licht heb gesteld en thans zou mijn uiteen
zetting afstuiten op het feit, dat er niet dadelijk menschen
opstaan wat de Voorzitter zou willen om mijne bezwaren
te weerleggen. Al moge mijn amendement nog zoo weinig
steun vinden, als medicus reken ik mij verplicht het te hand
haven, omdat ik het niet wenschelijk acht van buiten andere
dan gesteriliseerde melk toe te laten, wanneer niets bekend
is omtrent de behandeling der melk daar ter plaatse.
De heer van Gruting. Door den heer Stigter wordt telken
male gezegd, dat gepasteuriseerde melk geen ziektekiemvrije
melk is, maar men moet dat anders opvatten als dat raadslid
het zooeven heeft uiteengezet.
Wat is de beteekenis van pasteuriseeren? Deze, dat men
melk krijgt, waarin de pathogene bacteriën gedood zijn. Het
gaat hier niet om melkzuurvormende-hooibacteriën en der
gelijke, maar om de bacteriën, die typhus, cholera en tuber
culose veroorzaken te dooden, terwijl de enzymen behouden
blijven. Dit vraagstuk is nog niet opgelost en telkens lezen
wij er nieuws over. Professor Forster te Amsterdam heeft
het eerst die gepasteuriseerde melk aanbevolen. Het is eigen
aardig, dat ik op dit oogenblik cijfers bij mij heb van niemand
minder dan Dr. de Mann, gepubliceerd in het Archief für
Hygiëne, waaruit blijkt, dat de tuberkel-bacil het grootste
weerstandsvermogen van de zooeven genoemde bacteriën
heeft (en dat dus de melk voor deze bacteriesoort op de
hoogste temperatuur moet worden gebracht om ziektekiemvrij
te zijn), terwijl een lijst aangeeft, dat een verhitting tot 55°
Celsius gedurende één uur of tot 70° Celsius gedurende 10
minuten voldoende is.