144
DONDERDAG 18
OCTOBER 1900.
zoo gaat als het behoort. Wat toch is het geval? Daar is een
zekere tegenstelling tusschen de schatters van Rijk en Ge
meente en den schatter van den vergunninghouder. De schatter
van den vergunninghouder kan er evengoed niet bij zijn als
wel. Dit spreekt zoo duidelijk, dat de menschen zich niet
ontzien, zoo min de schatters van Gemeente en Rijk als de
schatter van de vergunninghoudersom elkaar van verkeerde
dingen te betichtenzoo duidelijk spreekt dat, dat wij er ver
baasd over hebben gestaan en reden hadden hen erop te wijzen,
dat zij toch spraken over beëedigde personen van wie men
zonder bewijs toch niet mocht vooropstellendat zij verkeerd
handelden. En waar deze zaken nu zoo zijn en twee altijd meer
is dan een, spreekt het toch vanzelf, dat de eene schatter in
de Commissiedie aangesteld is tot herschatting, niets te zeggen
heeft en dat daardoor degenendie op het oogenblik met hun
reclames komenzichhetzij dan terecht of ten onrechte
gevoelden als buiten het recht gesteld. Het instituut, dat hun
gegeven is, en de herschatter, dien zij zelf mogen aanstellen,
blijven buiten werking, daar hebben zij letterlijk niets aan.
De opmerkingdie wij dan ook gemaakt hebbentoen onze
taak afgeloopen was, was deze: mocht ons werk hiertoe leiden,
dat er mocht komen een meer gezonde samenwerking tusschen
de verschillende schatters, dan zal onze moeite ruimschoots
beloond zijn. Vandaar, dat wij onze voorstellen zoo hebben
ingediend, dat de schatters van Rijk en Gemeente konden
voelen: er moet toch eenigszins rekening gehouden worden
met den schatter, die voor de vergunninghouders optreedt.
Er moeten toch ook gevallen zijn en die gevalllen zouden
zeker moeten voorkomenwant het is mij geblekendat de
schatting van den schatter der vergunninghouders in sommige
gevallen nog boven die van de anderen uitgaat dat A en B
niet altijd tezamen gaan maar A. en C, of B. en C. ook eens.
Maar nu gaan altijd A. en B. apart samen en staat C. alleen.
Dit, mijnheer de Voorzitter, is een toestand, die niet de
rechtszekerheid verschaft aan de vergunninghouders, welke
zij behoeven om zich neer te kunnen leggen bij de genomen
besluiten.
De heer Fokker. M. d. V. Uit het vele, dat over deze
zaak zou kunnen worden gesprokenzal ik slechts een enkel
punt nemen. Ik wil gaarne instemmen met de hulde, die
Burg. en Weth. hebben gebracht aan den arbeid, die door
de Commissie is verricht. Maar wanneer ik dat gezegd heb,
wijk ik dadelijk van den koers van Burg. en Weth. af, en
verklaar allereerst, dat wat Burg. en Weth. zeggen omtrent
de wijze, waarop de heer Hillenaar schat, dat dit n.l. in
strijd zou zijn met de wet, door mij niet wordt gedeeld.
Ik stel er prijs op, dat hier te verklaren, omdat er twee
juristen in het Dagelijksch Bestuur zitten en het niet kwaad
is, als iemand, die ook in de rechten gestudeerd heeft, zijn
opinie daar eens tegenover zegt. Wanneer ik in de Drankwet
zie, art. 20, 2de lid, dat als grondslag voor de berekening
van het vergunningsrecht wordt aangenomen de jaarlijksche
huurwaarde en in het eerste artikel van onze Verordening,
dat het vergunningsrecht bedraagt zooveel voor elke f50.
huurwaarde, dan wordt daarmede door onze Verordening
volkomen voldaan aan hetgeen de wet voorschrijft Nu zegt
de Verordening verder in overeenstemming met de wet, dat
de huurwaarde moet worden geschat in verband met den om
vang van het bedrijf, en ik geloof, dat de twist of liever het
verschil van meening, bestaande tusschen Burg. en Weth. en
de Commissie en den heer Hillenaar loopt over de interpre
tatie van de woorden »in verband met den omvang van het
bedrijf". Ik geloof, dat het hier heelemaal op aan komt en
wij ons dan ook moeten afvragen, of geoorloofd is om wan
neer men neemt de huurwaarde in verband met den omvang
van het bedrijf, daarin ook het element winst op te nemen.
Ik geloof, dat dit volkomen geoórloofd is en dat ik in dat
opzicht tamelijk sterk sta ook, omdat indertijd de Minister dat
zelf ook bij de behandeling der wet als zijne meening eene van
gezag heeft geuit bij zijn toelichting, terwijl de Commissaris
der Koningin in Gelderland van Maart 1885, iemand, die
toch ook wel eenigszins op de hoogte van de wet kan zijn,
in een circulaire zegt, dat de huurwaarde moet worden ge
schat niet op zichzelf, maar met het oog op de winst in de
lokaliteit te behalen. Ik geloof, dat dat niet alleen volkomen
duidelijk, maar dat het ook volkomen rationeel is. De omvang
moet niet worden afgemeten alleen naar het aantal liters of
borrels, dat in een bedrijf wordt verkochtmaar ook naar den
prijs, die wordt bedongen, en de winst, die wordt behaald.
Ik zou mij toch voorstellen, dat wanneer in de eene inrich
ting 10.000 liters worden uitgeschonken met een winst van
5 cent per liter en in de andere inrichting evenveel wordt uit
geschonken met een winst van een cent meer of minder, toch
wel degelijk voor de eene inrichting hooger zou moeten worden
aangeslagen dan voor de andere.
Nu zeggen Burg. en Weth. over den heer Hillenaar, dat de
praemisse, waarvan hij uitgaat, onjuist is en daarom ook zijn
redeneering, waarbij hij aanneemt, dat bij zekeren verkoops
prijs per glas ook de winst per liter op een vast bedrag kan
worden gesteld. Ik zou het volkomen met Burg. en Weth.
eens kunnen wezen, wanneer de onjuiste praemisse, dat alle
vergunninghouders sterken drank van dezelfde hoedanigheid
uitschenken, werkelijk voorkwam in het rapport van de Com
missie of wanneer ik die ergens had kunnen vinden. Maar in
het verslag van de Commissie lees ik alleen, dat de heer
Hillenaar zegt, dat hij uit ervaring weetdatwanneer sterke
drank wordtf uitgeschonken tegen 5. 6, 10, 15 cent per glas,
dan per liter zooveel wordt verdiend, en hij vertelt volstrekt
niets omtrent de hoedanigheid var. den drank. Ik moet toch
aannemen, dat iemand als de heer Hillenaar, dien ik over
deze kwestie gesproken heb en wien ik toch gezond verstand
moet toedichten, niet aangenomen heeft, dat alles van gelijke
kwaliteit is, maar dat hij heeft genomen den prijs per liter
in verband met de kwaliteit, die hij als vakman weet, dat
wordt gegeven voor een bepaalden prijs.
Ik geloof derhalve, mijnheer de Voorzitter dat de wijze, waarop
de heer Hillenaar komt tot de winst in een bedrijf, niet zoo heel
slecht is te noemen. Of hij nu mag zeggen, dat */4 van de
winst moet worden genomen voor de huurwaarde, durf ik
niet te beslissen. Ik ben niet genoegzaam op de hoogte van
die zaken, maar ik moet als mijn persoonlijke opinie zeggen,
dat ik voor de manier, waarop de heer Hillenaar aan zijn
berekening komt, over het algemeen veel gevoel en dat
ik daarom mee zal gaan met de conclusie van de Commissie,
wat betreft de nadere vaststelling van de aanslagen in het
vergunningsrecht door den Raad.
Ik zal ook meegaan met de andere conclusies, die de Com
missie heett gesteld, en ik hoop, dat Raadsleden, die de opinie
van Burg. en Weth. over de kwestie, of de heer Hillenaar
nu al of niet in strijd met de wet heeft geschat, mochten
hebben gedeeld, door hetgeen ik in het midden heb gebracht,
misschien een anderen kijk op de zaak mogen gekregen hebben.
De heer Bots. M. d. V. Als derde lid der Commissie wil
ik opmerken, dat ik mij aansluit bij hetgeen door de heeren
Witmans en Bosch reeds gezegd is.
Verder wensch ook ik, in navolging van den heer Fokker,
een enkel woord te zeggen over «de huurwaarde in verband
met den omvang van het bedrijf", en meer speciaal over
»den omvang van het bedrijf". Wat is de omvang van een
bedrijf? Dat is m. i.M. d. V. de verkoop of omzet. En wat
is de verkoop? De verkoop is gelijk aan den inkoop plus de
bruto winst. Om nu in casu zuiver wettelijk te schatten,
moet men niet de cijfers, welke tot basis van de bereke
ningen strekken, alleen ontleenen aan de huurwaarde van
de lokaliteit en aan den inkoop, maar men moet zijne cijfers
ontleenen aan de huurwaarde van de lokaliteit en aan den
omvang van het bedrijf, dat is aan den verkoop, dat is aan
den inkoop plus de bruto winst.
Zoo heeft de Commissie gehandeld inzake de aanslagen van de
reclamanten en dit, mijnheer de Voorzitter, acht ik een betere
naleving van de wet dan geschiedt door het stelsel toe te
passen van de heeren ChristiaanseCohen en van Eith
waarmede Burgemeester en Wethouders zich vereenigen.
Werd de wet op deze betere wijze nageleefd, dan zouden
de aanslagen veel billijker zijn en zoude er weinig of geen
ontevredenheid heerschen. Dat zou als correctief werken in
het tegenwoordige stelsel van schatten.
De Voorzitter: Ik zal naar aanleiding van wat tegen het
prae-advies van Burg. en Weth. is in het midden gebracht
door verschillende sprekers het een en ander opmerken. Er
is zooveel en velerlei tegen aangevoerd, dat het mogelijk is,
dat bij de beantwoording daarvan een enkel onderdeel door
mij niet zal kunnen worden opgenomen of zal worden ver
geten. Wellicht, dat ik dan later, wanneer er op gewezen
wordt, daarop nog zou kunnen terugkomen.
Het verweer van de Commissie richt zich eigenlijk in hoofd
zaak tegen de bestrijding door Burg en Weth. van het stand
punt, dat als element voor de schatting ook zou moeten
aangenomen worden de winst. Nu heeft de heer Witmans
erop gewezen, dat bij de huurwaarde het element winst ook
als grondslag zal mogen berekend worden. De heer Fokker
plaatst zich op een eenigszins ander standpunt en beweert,
dat bij »den omvang van het bedrijf" het element winst niet
zou mogen ontbreken, terwijl de heer Bots het verst gaat
en beweert, dat in de uitdrukking «omvang van het bedrijf"
als element van berekening ook het begrip «winst" is vast
gelegd. Indien dat laatste juist was, zouden Bnrg. en Weth.
zich moeten gewonnen geven, maar juist dat kunnen wij
niet toegeven. Dat in het element huurwaarde de winst als
grondslag zou mogen worden aangemerkt, zooals de heer
Witmans zeide, is naar mijne meening in strijd met de wet.
Waar gezegd wordt, dat de huurwaarde moet beschouwd
worden, zonder dat eenige grondslag nader wordt aangegeven,
is daarmede bedoeld, dat de huurwaarde van het lokaal
wordt geschat in verhouding tot de huurwaarde van het ge-
