DONDERDAG 24 OCTOBER 1901.
437
blik, hetgeen voor hunne ontwikkeling van veel nut kan
zijn. In het algemeen zijn wij er dan ook niet tegen om deze
zaak te bevorderen, maar wat in het verslag werd gevraagd,
of Burg. en Weth. niet aan de ouders eene circulaire zouden
kunnen zenden, bevattende eene aansporing om hunne kin
deren aan die schoolreisjes te doen deelnemen dit meenen
wij, dat niet ligt op onzen weg.
Wat betreft de schoolvoeding, dat is niet eene zaak die
zoo gemakkelijk is. Wij zullen zeker spoed maken. De nieuwe
wet op het lager onderwijs laat de voeding der schoolkinderen
toe, maar stelt daarvoor zoovele voorwaarden, dat een aantal
regelingen noodig zijn.
Gesteld dat de Raad ten slotte besluit om niet zelf de voeding
ter hand te nemen, maar de bestaande vereeniging te sub
sidieeren, dan is voor het maken der noodige regelingen nog
eenigen tijd noodig. Het adres van de vereeniging hebben
wij reeds in handen gesteld van de schoolcommissie, welke
ook al een advies heeft uitgebracht, waarin zeer goede en
juiste opmerkingen voorkomen. De schoolcommissie is er ook
voor, de schoolvoeding te bevorderen door het geven van
subsidie, maar het is een gevaar, dat wanneer de gemeente
subsidie gaat verleenen, particuliere bijdragen soms wegvallen.
Daarom ware wellicht aan de vereeniging een subsidie toe te
kennen, onder voorwaarde dat zij ook de particuliere bijdragen
behield. U ziet dus dat wij spoed betrachten en dat wij aan
de zaak reeds een begin van uitvoering hebben gegeven.
De heer Drucker. M. d. V. Ik dank U zeer voor uwe
mededeelingen. Het zal u zeker wel bekend zijn, dat verschil
lende gemeenten reeds een dergelijk subsidie voor schoolvoe
ding hebben toegestaan; ik noem onder meer bijv. Groningen
en Arnhem. Zooals ik zeide, ik betreur het, dat het adres zoo
laat is ingekomen; ik hoop nu slechts dat Burg. en Weth.
den verloren tijd zullen trachten in te halen.
De Voorzitter. Tijdens deze vergadering is nog ingekomen
een adres van het Bestuur der afdeeling Leiden van den Bond
van Nederlandsche Onderwijzers, aandringende op bevordering
van de kindervoeding.
De heer AVitiians. M. d. V. Als bestuurslid van de Veree
niging »sehoolkindervoeding" zou ik de opmerking willen
maken, dat de voeding dit jaar zal beginnen den 2den December,
zoodat er m. i. nog tijd genoeg is om voorbereidende maat
regelen te nemen; het is het doel onzer Vereeniging eenige
subsidie te doen verkrijgen. De kwestie is deze: wij kunnen
op 2 December wel gaan deelen, maar het is slechts twee dagen
in de week, en dat is juist het bezwaar, dat bij onze Veree
niging bestaat.
In het voorjaar, bij het afsluiten van het seizoen, heeft het
Bestuur er wel over gesproken zich te gelegener tijd tot de
gemeente te wenden, maar in den zomer is daarvan niet ge
komen, doordat wij elkander over die zaak niet meer hebben
gesproken, totdat wij in het begin van October bij elkander
waren. Toen hebben wij besloten steun aan de gemeente te
vragen, maar voornamelijk om uitbreiding te geven aan onze
werkzaamheid. Zeer zeker, de Vereeniging werkt nuttig, maar
zij werkt half. Ik kan hierbij even meedeelen, dat wij voor
twee dagen in de week noodig hebben ongeveer f 1000.—
gedurende 3| maand. Er komt ongeveer 600.— aan vaste
bijdragen in, en de rest moet worden gevonden uit de op
brengst op jaarleesten van werklieden-vereenigingen, die ons
helpen. Maar alle jaren moeten we dat weer vragen, en we
zouden gaarne uitbreiding aan onze werkzaamheden geven,
in dien zin,, dat zoo mogelijk alle dagen warm voedsel kon
worden verstrekt.
De Voorzitter. Dus de ontvangst is toch f 1000.Ik
moet vooral waarschuwen tegen te hooge verwachting; sub
sidie moet blijven steun, maar geen aanvulling. Voor twee
dagen per week is per winter noodig f 1000.—wat zal dat
zijn voor zes dagen!
Volgn. 128, verhoogd met f 525,— wordt daarop zonder
hoofdelijke stemming goed gekeurd.
Volgn. 129131 worden achtereenvolgens zonder beraad
slaging en zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Beraadslaging over volgn. 132, luidende: »Kosten voor het
instandhouden van schoollokalen en onderwijzerswoningen"
f 5936.-
De heer de Goeje. Wordt bij dit volgn. ook eene kosten-
begrooting voor den uitbouw van de school aan de Heeren
straat uitgetrokken?
De Voorzitter. Neen, dit is een kapitaalsuitgave, waarom
trent den Raad weldra een voorstel bereiken zal.
Volgn. 132 wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Volgn. 133 wordt zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
De Voorzitter. Volgn. 134 moet worden verhoogd, n.l. met
f 150.voor de verbetering van de gasverlichting in de
Jongensschool 2e klasse en met f 250.voor de vervanging
der banken van de 2e klasse in de school aan het Plantsoen
te zamen f 400.—, zoodat het art. wordt f 4695.
Volgn. 134 wordt aldus zonder hoofdelijke stemming goed
gekeurd.
Volgnrs. 135—140 worden achtereenvolgens zonder beraad
slaging en zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Beraadslaging over volgn. 141, luidende: »Kosten voor het
onderwijs in kunsten en wetenschappen" f 5975.
De heer Fockema Andrew. M. d. V. Een enkel woord over
het subsidie aan de teekenschool van den R. K. Volksbond*
Wij hebben thans in de leeskamer vrij uitvoerige inlichtingen
omtrent die school, waarbij ook wordt medegedeeld welke
eischen worden gesteld voor het toelatingsexamen. Die eischen
zijn lager dan die, gesteld voor de toelating op de school van
Mathesis, terwijl indertijd door het Bestuur van Mathesis de
verzekering is gegeven, dat, wilde het onderwijs inderdaad
vruchtbaar zijn, de eischen niet lager konden gesteld worden.
Nu zijnzooals ik zeide, op de school van den R. K. Volksbond
de eischen lager gesteld. En daarom zou ik U, M. d. V.. wel
willen vragenis het onderwijs op die school inderdaad deug
delijk, worden behoorlijke resultaten bereikt? Zoo ja, dan
blijkt dat de eischen, door Mathesis gesteld, hooger zijn, dan
noodzakelijk is. Heeft daarentegen Mathesis gelijk, dan kunnen
de resultaten ook niet behoorlijk zijn. Wat is nu het geval?
De Voorzitter. Ik geloof niet dat de eischen, door Mathesis
gesteld, te hoog zijn; de resultaten, door het onderwijs bij
Mathesis bereikt, zullen altijd beter zijn dan die, door den
R. K. Volksbond verkregen. Dat spreekt ook van zelf, want op
de school van den R. K. Volksbond worden de jongens opge
nomen, die bij Mathesis niet terecht konden; het zijn daar
ook vogels van diverse pluimage; de leeftijd der jongens loopt
van 12 tot 22 jaar, en ik behoef dus niet te zeggen, dat daar
onder velen zijn, die van wat zij op de lagere school geleerd
hebbenal veel hebben vergeten.
Het doel van de school is dan ook alleen om de jongens,
die reeds een ambacht uitoefenenen die niet kunnen komen
bij Mathesisbezig te houden en nog wat teekenen te leeren,
wat zij zeer op prijs stellen. Er zijn thans 75 leerlingen, 40
Katholieken en 35 Hervormden of anderen. Ik heb de school
bezocht; de jongens worden in de klassen individueel bezig
gehouden, omdat zij moeilijk klassikaal onderwijs kunnen
ontvangen. Ik voor mij vond de resultaten heel aardig.
De heer Sijtsma. M. d. V. In de eerste plaats zou ik willen
vragen, of hier bij deze zaak niet geldt: dat het goede de
vijand is van het betere? Half-weters hebben wij ook bij den
arbeidenden stand al genoeg. Toen in de sectievergadering
deze zaak werd besprokenbleek het dat de heer van Tol zijn
eigen zoon op de school van den R. K. Volksbond had geplaatst,
meenende dat er op de school van Mathesis geen plaats meer
was. De Voorzitter maakte hem toen duidelij kdat hij hierin
dwaalde. Op Mathesis is altijd plaats. Was de school van den
R. K. Bond er niet geweest, dan had de heer van Tol zeker
wel nauwkeuriger geïnformeerd, zijn zoon was bij Mathesis
geplaatst en beter onderlegd. Dergelijke gevallen kunnen zich
meer voordoen.
In de tweede plaats wensch ik te constateeren, dat de school
van den R. K. Bond eigenlijk eene soort philantropische inrich
ting is; en wanneer men dit onderwijs subsidieert, dan kan
iedereen wel zulk eene school oprichten en om subsidie gaan
vragen. In het Wijkgebouw «Geloof, Hoop, Liefde", en in het
Leidsehe Volkshuis wordt reeds soortgelijk teekenonderwijs,
bij veel ander maatschappelijk werk, gegeven. Ligt het nu op
den weg der gemeente zulke scholen te subsidieeren Ik waar
deer het zeer, dat men daardoor de jongens van de straat
athoudt, maar zal dit dan niet gebeuren, als de gemeente
geen subsidie geeft?
In de derde plaats dit. Toen ik daar geweest ben, heb ik
gevraagd: hoe is de controle? waarop mij werd gezegd:
controle hebben we hier niet, alleen de Voorzitter van den
R. IC. Volksbond komt wel eens kijken. De voorzitter van de
afdeeling van den R. K. Volksbond, de heer Bik, mag iemand
zijn, die heel goed controle kan houden, maar of hij nu ver
stand heeft van teekenonderwijs, dat betwijfel ik. En de onder
wijzers kunnen heel knap zijn best mogelijk maar zij
zijn niet gediplomeerd, en dat alleen is een waaarborg, dat
zij bevoegd zijn dit onderwijs te geven.
Dat zijn de bezwaren, die ik toen geopperd heb en die ik
nu weer opper als argumenten, die mij weerhouden om voor
de verhooging te stemmen.
De heer A. J. van Hoeken J.JzN.Wat het subsidieeren van deze
teekenschool van den R. K. Volksbond betreft, komt eigenlijk
hierop neer, van welken kant men de zaak ook beschouwt,