73
Daarom komt het ons noodzakelijk voor, dat de betrekkingen
van Directeur der Kweekschool en der leerschool niet in ééne
hand komen.
Tegen de splitsing van beide betrekkingen bestaat wellicht
dit bezwaar, dat er vrees zou kunnen rijzen voor oneenigheid
tusschen den Directeur der Kweekschool, die ook met de leer
school te maken heeft, en het hoofd der leerschool.
Hoewel dit bezwaar niet geheel te ontgaan is, zouden wij
meenen, dat men daarover zal moeten heenstappen om een
veel grooter bezwaar, de vereeniging van beide betrekkingen
in één persoon, te voorkomen.
Bovendien zou het eerste bezwaar aanzienlijk minder worden,
indien de leerschool niet gevestigd werd in hetzelfde gebouw
(Oude Vest), waar de Kweekschool gehuisvest is.
Ook om andere redenen zouden wij er de voorkeur aan
geven voor leerschool aan te wijzen eene school voor gewoon
lager onderwijs 3e klasse, waar de leerlingen der Kweekschool
zich de practijk van het onderwijzen eigen maken.
De beste oplossing zouden wij vinden, dat de leeraar in de
Paedagogiek aan de Kweekschool hoofd der leerschool werd,
m. a. w. dat de school van den Heer Koops, die nu reeds
lessen geeft in de Paedagogiek, voor leerschool werd aangewezen.
De leeraar, die aan de Kweekschool belast zou worden met
het theoretisch onderwijs in de Paedagogiek, zou dan van
zelf de kweekelingen bij hunne practische opleiding behulp
zaam kunnen zijn.
Wordt tot de splitsing van de twee betrekkingen besloten,
dan zal de jaarwedde van den Directeur der Kweekschool
moeten worden geregeld en de organisatie van de Kweekschool
eenige wijziging behooren te ondergaan.
De heer van Dijk, daarover door ons geraadpleegd, is van
oordeel, dat, evenals de Rijkskweekscholen, de eigenlijke
Kweekschool d. i. de school tot opleiding voor de hulpacte
vier klassen van ongeveer 20 leerlingen, na vergelijkend
onderzoek te plaatsen, zal moeten bevatten, zonder parallel
klassen, terwijl de cursus, evenals aan de Rijkskweekscholen,
geopend moet worden op 1 Mei. Aan de Kweekschool (af
deeling A), zou dan toegevoegd blijven een afdeeling B, be
staande uit twee klassen de school tot opleiding voor de
hoofdacte en nieuwe talen evenals tegenwoordig het ge
val is.
Door beperking van het aantal Kweekelingen op de Afdeeling
A zou een besparing verkregen worden van f 1675.aan
lessen en van f 150.aan leermiddelen, samen f 1825.
Behalve vergoeding voor de lesuren aan de Kweekschool
den Directeur op te dragen, zou hem eene jaarwedde moeten
worden toegekend van 1700.— zonder vrije woning of ver
goeding wegens huishuur.
Die jaarwedde bedraagt thans f 700.— doch als hoofd der
leerschool geniet de tegenwoordige Directeur bovendien eene
jaarwedde van f 1800 en vrije woning.
De lessen aan de Afdeeling A worden zooveel mogelijk
overdag gegeven, die aan de Afdeeling B (opleiding van
Onderwijzers) des avonds en op Zaterdagnamiddag.
De Directeur is met het bestuur der beide afdeelingen
belast.
Het is wenschelijk bij het inwerkingtreden der reorganisatie
de tijdelijk aangestelden definitief te benoemen en, voor zoo
ver hunne diensten niet meer noodig zijn, hen te ontslaan.
Tijdelijk aangesteld zijn de leeraren Enders, Cramer, Ta
verne, Ketner, eervol ontslagen Mej. Tonnet.
Reorganisatie der Scholen 2e hl.
Zooals uit het voorgaande blijkt meenen wij, dat aan de
jongensschool, hoofd de heer Cramer, en de meisjesschool,
hoofd Mej. Winkler, moeten verbonden worden drie laagste
klassen, thans leerlingen der leerschool, terwijl aan de tegen
woordige leerschool 3 hoogere klassen moeten worden toe
gevoegd.
Wij verkrijgen dan eene school 2e kl. voor jongens van 6
klassen, waarop volgen 3 klassen voor m. u. 1. o., eene school
2e kl. voor meisjes van 6 klassen waarop volgen 2 voor
m. u. 1. o. (de 9e klasse is sinds eenige jaren onbezet
gebleven), eene gemengde school voor jongens en meisjes van
6 klassen zonder hoogere klassen.
De hierbij overgelegde staat, welke in de leeskamer ter
inzage ligt, geeft aan:
1°. de schoolbevolking van de 3 scholen der 2e klasse, en
het aantal leerlingen in de verschillende klassen en afdee
lingen op 1 April 11
2°. eene proeve van verdeeling der leerlingen over de scholen
na de reorganisatie.
Uit de vergelijking van den bestaanden toestand met de
voorgestelde verdeeling blijkt, dat de geheele schoolbevolking
2e kl. zonder bezwaar te verdeelen is over de voorgestelde
volle scholen. De klassen zullen niet te groot zijn.
Op de jongensschool en meisjesschool zullen 2 klassen in
2 afdeelingen moeten gesplitst worden. (de klassen voor m. u. 1 o.
blijven hier buiten bespreking).
Op de gemengde school zullen alle klassen in 2 afdeelingen
moeten gesplitst worden.
Localiteit.
Op de gemengde school (Oude Vest) zijn op dit oogenblik
voor de leerschool beschikbaar 7 lokalen, waarin 10 afdee-
lingen geplaatst zijn, in sommige lokalen 2 afdeelingen.
Door de reorganisatie zullen 2 lokalen meer noodig zijn,
welke door eene kleine verbouwing van de al te groote woning
van den Directeur gemakkelijk te vinden zijn, als men de keuken
en de mangelkamer tot schoollokalen inricht, hetgeen met
geringe kosten kan geschieden.
De kamer voor den Direcreur der Kweekschool ware te
vinden door eene der slaapkamers op de bovenverdieping,
waar de Kweekschool hare lokalen vindt, daarvoor te bestemmen.
Aan het hoofd van de gemengde school kan als woning
worden aangewezen het woonhuis van het tegenwoordige
hoofd der leerschool, dat, ook na bestemming van een ge
deelte daarvan voor de gemengde school 2e kl. nog ruim
genoeg blijft, terwijl de nieuwe Directeur niet in het genot
van vrije woning of vergoeding voor huishuur treedt.
De jongensschool (Pieterskerkgracht) heeft 13 lokalen be
halve de teekenzaal.
Voor de lagere school (6 klassenj zullen door de splitsing
van de 5e en 6e klasse, elk in 2 afdeelingen
noodig zijn 8 lokalen
voor de 7e, 8e en 9e klasse 5
Samen 13 lokalen
De meisjesschool (Mej. Winkler) heeft de beschikking over
9 lokalen, terwijl voor ééne klasse een lokaal van de jongens
school le kl. beschikbaar is, te zamen alzoo '10 lokalen.
Voor de 6 klassen lager onderwijs zijn noodig 8 lokalen
voor de 7e en 8e klasse2
Samen 10 lokalen
De localiteit zal dus geen bezwaar geven.
De plattegronden van de drie gebouwen leggen wij hierbij over.
Onderwijzend personeel.
Komt de voorgestelde reorganisatie tot stand, dan zal
noodig zijn
1°. een hoofd der gemengde school 2e kl., jaarwedde 1800,
2°. meer hulppersoneel aan de gemengde school.
Wat het hulppersoneel betreft, is de toestand thans aldus:
In de jongensschool 2e kl. zijn 13 onderwijzers.
Deze zullen er moeten blijven, zoolang de 7e kl. in 3 afdee
lingen gesplitst is;
In de .meisjesschool 2e kl. zijn 11 onderwijzeressen, waarvan
ééne tijdelijk.
Ook deze zullen moeten blijven, zoolang de 7e kl. in2afd.
gesplitst is.
In de school voor jongens en meisjes zijn 10 onderwijzers
en onderwijzeressen, waarvan ééne tijdelijk.
Hier zijn dus 2 onderwijzers of onderwijzeressen meer
noodig.
De reorganisatie van de scholen 2e kl. en de Kweekschool
zal dus zonder groote kosten kunnen tot stand komen.
Thans blijven nog te bespreken een paar bezwaren aan de
uitvoering verbonden.
1°. Terwijl de jongens- en meisjesschool 2e klasse beide na
afloop van den 6-jarigen cursus, waarin gewoon lager onderwijs
zal worden gegeven met fransch in de 4e, 5e en 6e klassen,
gelegenheid aanbieden in de daaropvolgende klassen meer
uitgebreid lager onderwijs te ontvangen, zal dit aan de ge
mengde school niet het geval zijn.
Wel zal ook aan die school in de 4e, 5e en 6e kl. onderwijs
in het fransch worden gegeven, doch na afloop van de 6
leerjaren is de cursus geëindigd, en de leerlingen der 6e kl.
zullen, wdlen zij van het meer uitgebreid lager onderwijs
genieten, moeten overgeplaatst worden, de jongens naar de
7e klasse der jongensschool 2e kl., de meisjes naar de 7e kl.
der meisjesschool 2e klasse.
Dit bezwaar is o. i. echter minder dan het lijkt, en zeker
oneindig minder groot, dan het bezwaar verbonden aan den
overgang, die tegenwoordig plaats heeft, van de 3e klasse der
leerschool naar de beide andere scholen, daar deze verandering
van onderwijs-inrichting plaats heeft midden in een cursus
van gewoon lager onderwijs, terwijl de overgang uit het 6e
leerjaar naar de 7e kl. der andere scholen zal plaats hebben
na het afloopen van een volledigen 6-jarigen cursus van
gewoon lager onderwijs (met eenig fransch) tot hoogere
klassen, waar voor de leerlingen, die dan reeds 12 jaren zijn,
een ander leerplan aanvangt.
