DONDERDAG 16 MEI 1895.
33
De heer Van Hamel. M. d. V.U hebt zooeven gezegd dat de be
waarschool aan de Haarlemmerstraat moest worden uitgebreid. O
bedoelt daarmede zeker de school aan den Ouden Rijn, vroeger onder
leiding van mej. Koper, daarna van mej. Oldenburg en thans onder
mej. Wanna, staande onder het beheer van de Christelijk Gerefor
meerde Kerk op de Hooigracht. Als ik het goed heb, dan wordt op
hetzelfde bestuur in het advies van Burg. en Weth. gedoeld als zijnde
geneigd de school aan de Garenmarkt over te nemen. Is dit inder
daad het geval, dan zou tegen de overneming van die school door
dat bestuur nog al bedenking bestaan.
Dat verbetering van zijne school aan den Ouden Rijn noodig is,
zal niemand ontkennen. Dat was al jaren noodig. De ruim 120
kinderen, die daar zijn, worden er eigenlijk als het ware meer op
geborgen dan dat zij onderwijs genieten; het gelijkt meer op eene
stalling voor vee dan op eene bewaarsdhool. Bovendien is het onder
wijs daar van buitengewoon slecht gehalte. En aan een dergelijk
bestuur dat zoovele jaren eene school heeft verwaarloosd, zal men
nu ook nog eene andere school toevertrouwen! Daartegen zou ik
niet alleen ernstig bezwaar hebben, maar zeker ook de ouders van
de kinderen die nu op de Garenmarkt gaan. Dat van particuliere
zijde op goede wijze in de behoefte aan onderwijs wordt voorzien,
zoude ik zeker toejuichen, maar dat het moet geschieden door een
bestuur, hetwelk zijne eerste school zoolang heeft verwaarloosd,
daarmede kan niemand vrede hebben. En zal die op te richten
school dan kunnen opnemen de 120 kinderen van den Ouden Rijn,
de 225 kinderen van de Garenmarkt en hen die thans in grooten
getale vergeefs op plaatsing wachten op de drie stadsbewaarscholen?
De Voorzitter. Het staat niet officieel vast welke vereeniging zal
trachten de uitbreiding dier bewaarschool ter hand te nemen. Wel
licht is het de vereeniging die in ons voorstel bedoeld is, die beproeft
betere lokalen te krjjgen.
Ik weet niet of de heer Van Hamel de geschiedenis dier school
kent. Ik wil haar hier niet ophalen, maar hy zou dan begrypen
waarom die localiteit zoo moest blijven.
De heer Pera. Naar aanleiding van hetgeen de heer Van Hamel
gezegd heeft, kan ik mededeelen dat de door hem genoemde com
missie niets uit te staan heeft met de hierbedoelde bewaarschool.
De heer Van Hamel. Als het voorstel verworpen wordt, is dan
besloten tot het tegendeel wordt het mijne dan beschouwd te zijn
aangenomen?
De Voorzitter. Neen, u hebt wel een voorstel gedaan, maar geen
amendement ingediend. Na verwerping van het voorstel komt het
uwe in behandeling.
Het voorstel van Burg. en Weth. wordt in stemming gebracht en
aangenomen met 20 tegen 3 stemmen.
Voor stemden de heeren: De Vries, Du Rieu, Zaaijer, Verhey van
Wijk, Van Lidth de Jeude, Kerstens, Stadhouder, Van Kempen,
Verster van Wulverhorst, Pera, Fockema Andreae, Zillesen, Dekhuyzen,
De Sturler, Juta, Driessen, Siegenbeek van Heukelom, Van Dissel,
Van Hoeken en Cock.
Tegen stemden de heeren: De Goeje, Van Hamel en Hasselbaeli.
IV. Verzoek van de Wed. P. W. Maandag om twee stoeptreden te
leggen, Bolwerkstraat.
(Zie Ing. St. n°. 115.)
V. Idem van G. J. Van 't Hooft, om vrijstelling of terugbetaling van
schoolgeld Gymnasium voor haren pupil H. C. Harmsen.
(Zie Ing. St. n°. 116.)
Op deze verzoeken wordt achtereenvolgens zonder beraadslaging of
hoofdelijke stemming gunstig beschikt.
VI. Voorstel tot onderhandsche verhuring van het land gelegen
aan het Raamland onder Leiderdorp.
(Zie Ing. St. n'. 117.)
VII. Idem omtrent aansluiting aan den telefoon van de woningen
der Opperbrandmeesters, enz.
(Zie Ing. St. n°. 119.)
VIII. Idem tot het verleenen van eene toelage aan den brugwachter
W. Nuis.
(Zie Ing. St. n°. 121.)
Deze voorstellen worden achtereenvolgens zonder beraadslaging of
hoofdelijke stemming aangenomen.
IX. Vaststelling van het kohier der Plaatselijke Directe Belasting,
dienst 1895.
(Zie Ing. St. n°. 122.)
Wordt zonder beraadslaging of hoofdelijke stemming vastgesteld.
X. Voorstel tot onderhandsche verpachting van de tienden onder
Leiderdorp.
(Zie Ing. St. n°. 123.)
Wojdt zonder beraadslaging of hoofdelijke stemming aangenomen.
XI. Voorstel tot het indienen van een adres aan Provinciale Staten,
omtrent de oprichting van een krankzinnigengesticht.
(Zie Ing. St. n°. 120.)
De Voorzitter. In het voorstel is een klein abuis ingeslopen wat
de grootte betreft. Blijkens opgaaf van den landmeter van het ka
daster heeft de nieuwe meting opgeleverd eene grootte van 18 hec
taren, 93 aren en 52 centiaren, zooals ook in het voorstel is vermeld.
De Notaris, gemachtigde van den eigenaar geeft evenwel als grootte
op 18 hectaren, 96 aren, 88 centiaren. Nu hecht ik meer waarde
aan deze opgaaf dan aan eerstgenoemde, zoodat ik voorstel, vóór dat
ons voorstel wordt opgezonden aan Provinciale Staten, alsnog de
juiste cijfers in te vullen.
In de tweede plaats is aan het slot van het request aan de Provinciale
Staten een cijfer vergeten. In den 4den regel van onderen aan het
slot van het request moet tusschen de woorden «Oegstgeest" en »met
inbegrip" worden gevoegd: begroot op f 431000.
In de derde plaats: wanneer het voorstel van Burg. en Weth.
mocht worden goedgekeurd en Provinciale Staten beschikken gunstig
op ons adres, is het zeer wensckelijk dat voor dit geval Burg. en
Weth. gemachtigd worden om alsdan den koop te accepteeren en het
koopcontract te sluiten. Het wordt nu zomer en het is dan niet al
tijd even gemakkelijk den Raad bijeen te krijgen. Ik stel dus voor
om Burg. en Weth. te machtigen, na de goedkeuring van het plan
door de Provinciale Staten, aan den gemachtigde van den eigenaar
te kennen te geven, dat de koop wordt geaccepteerd het koopcon
tract te sluiten. In dien zin wensch ik het Raadsbesluit tot goed
keuring van ons voorstel te zien opgevat.
De heer Driessen. M. d. V.l Wanneer moet de koopsom betaald
worden
De Voorzitter. Vóór of uiterlijk op 15 September. De koopsom
is f 75000 vrij op naam, te voldoen by het verlijden van het koop
contract vóór of uiterlijk op 15 September, terwyl de aanvaarding
moet plaats hebben vóór 1 September. Voor dien datum moet de
gemeente accepteeren; tot dien tijd is de verkooper gebonden en de
gemeente vry.
De heer Van Hoeken. Het is ontegenzeggelijk waar dat Endegeest
veel geschikter plaats is voor een krankzinnigengesticht dan het
Raamland. Toch betwijfel ik of met de verandering van plaats de
belangen der gemeente Leiden zeer gebaat zijn. Alle transporten, be
zoekers enz. zullen nu buiten de gemeente om naar het gesticht
kunnen gaan, terwijl zij b(j plaatsing op het Raamland grootendeels
hun weg door de gemeente zouden moeten nemen. In de behoefte
van het gesticht, zal waarschijnlijk meer door leveranciers van bui
ten hetzij uit den omtrek, hetzij uit de verte worden voorzien, maar
het belang der gemeente Leiden zal door deze stichting m. i. min
der worden bevorderd.
De Voorzitter. Ik kan hierover alleen dit zeggen dat ik het niet
met u eens ben. Wanneer men hier te Leiden komt om naar En
degeest te gaan, dan kan men hier logecren en inkoopen doen, want
het ligt zeer nabij. Het hangt er natuurlijk van af waar men in de
stad gaat staan om te zeggen dat het Raamland of Endegcest dichter
bij Leiden ligt. Bovendien is Endegeest door 2 stoomtrammen met de
stad verbonden.
Ik kan niet aannemen dat het verschil zou opleveren voor de leveran
ciers uit Leiden. En al was dat zoo, dan verdient ons tegenwoordig
plan toch de voorkeur. Het gesticht wordt opgericht met het oog
op de krankzinnigen en die arme ljjders kunnen veel beter op En
degeest dan op het Raamland verpleegd worden.
Het is natuurlyk niet mathematisch uit te rekenen hoeveel Leiden
indirect zal kunnen profiteeren van een gesticht op een van beide
plaatsen. Men kan er een meening over hebben, maar een tegen
overgestelde heeft evenveel kracht.
De heer Van Kempen. Men moet niet vergeten dat de lijders daar
verpleegd worden voor rekening der gemeente en dus onvermogen-
den zijn. Als nu een patient familieleden had, zoo bemiddeld dat zjj
hier in een groot hotel konden Iogeeren, zouden deze beter doen hun
familielid niet kosteloos in zoo'n gesticht te laten verplegen. Wy
moeten dus aannemen dat zy het niet hebben.
Nu is het een bekend feit dat die menschen altijd zooveel familie
hebben, een oude nicht of neef, waar zij 's nachts bij overkomst
kunnen slapen, dat de zaak niet van zoo ingrijpend belang zal zjjn.
De heer Verster van Wdlveriiorst. Ik lees in het voorstel dat
de opgemaakte plannen en begrooting ook onderworpen zijn aan de
goedkeuring van HH. Inspecteurs voor het staatstoezicht op krank
zinnigen en krankzinnigengestichten.
Nu is by my de vraag gerezen of ook rekening is gehouden met
de kosten vereischt voor de noodige afsluiting, zoodat wanneer later
het gebouw eenmaal mocht staan, wij niet wellicht tot grootere kosten
zullen komen. Ik doe die vraag omdat in de begrooting van kosten,
omtrent afsluiting, geene bepajing voorkomt. Men zegt wel dat En
degeest geheel door slooten omringd is, maar dat is geenszins het
geval. Immers wanneer men van het koffiehuis van Kortekaas, den
weg naar Ryngcest gaat, dan bestaat er langs dien weg geene an
dere afsluiting dan een smalle greppel die in den zomer meestal
droog is. Wanneer nu, zooals ik vernomen heb, dit gedeelte bestemd
zal worden om de verpleegden veldarbeid te laten verrichten, dan
zou ik vreezen dat wellicht later de behoefte aan behoorlijke afslui
ting, hetzy door eenen muur of door omrastering, zoude blijken en er
dan kosten zouden ontstaan waarop niet was gerekend.
Ik weet niet of dit punt besproken is; en ik heb er dan ook
slechts de aandacht op willen vestigen.
De Voorzitter. Ik geloof niet dat het plan bestaat om het arbeids
veld te maken bij Kortekaas, maar dat daarvoor bestemd is het wei
land vlak bij het kasteel gelegen, dat geheel omgeven is door eene
vrij groote wetering.
Over de quaestie van afsluiting met hekken is wel gesproken, doch
men achtte dit niet noodig. Zulk eene afsluiting bestaat ook niet in
Delft of Loosduinen. Wellicht dat naderhand hier of daar een paal
zal moeten worden geslagen, maar eene omheining is zeker niet
noodig; dat zou eene zaak van duizenden guldens worden.
Ten slotte mag ik niet nalaten in deze openbare Vergadering een
woord van hulde te brengen aan den Gemeente-Architect en de amb
tenaren van fabricage voor het vele en moeielijke werk in deze zaak
verricht.
P
-S>
