GEMEENTERAAD VAN LEIDEN.
33
INGEKOMEN STUKKEN.
N'. H4. Leiden, 6 Mei 1895.
Door de Commissie van de Bewaarschool aan de Garenmarkt is,
bij nevensgaand adres, aan Uwe Vergadering medegedeeld dat zij
heeft besloten de school met 1 Juli a. s. op te heffen en de school
met speelplaats aan de gemeente te koop aangeboden voor de som
van f 5500, omtrent welk aanbod het advies van de Commissie der
Bewaarscholen alhier door ons is ingewonnen.
Het gunstig advies dier Commissie wordt in de Leeskamer neder-
gelegd met eene nota van den Voorzitter dier Commissie, waaruit
blijkt dat deze zich met het gunstig advies der Commissie niet kan
vereenigen maar de overneming van de school ontraadt, omdat volgens
bekomen inlichtingen door particuliere krachten in dit gedeelte der
gemeente in de behoefte aan bewaarschool-onderwijs zal kunnen
worden voorzien.
Tevens wordt hierbij overgelegd het door het Bestuur van het
Nutsdepartement ingediend adres, waarbij wordt verzocht afwjjzend
te beschikken op het verzoek der Commissie voor de Bewaarschool
aan de Garenmarkt en wel in het belang van de Bewaarschool van
het Nutsdepartement.
Na rijpe overweging kan ook ons College geen vrijheid vinden tot
aankoop van het gebouw en tot overneming van de school te advi-
seeren.
De Commissie voor de Bewaarscholen acht de oprichting van eene
vierde bewaarschool en wel in het hierbedoeld gedeelte der gemeente
wenschelijk op grond dat meermalen wegens gebrek aan beschikbare
ruimte een grooter of kleiner aantal kinderen moet worden afgewezen
en is van oordeel dat, nu de gemeente onverplicht gedurende meer
dan veertig jaren de opvoeding van jonge kinderen tot een voorwerp
van gemeentezorg heeft gemaakt, niet kan worden aangenomen dat
die zorg niet tot alle deelen der gemeente zoude worden uitgestrekt.
Wjj ontkennen niet, dat de oprichting van eene vierde bewaarschool
van gemeentewege in zeer ernstige overweging zoude moeten genomen
worden, zoodra het vaststond dat een beduidend aantal kinderen op
de openbare en bijzondere bewaarscholen door gebrek aan plaats
ruimte geene plaatsing konde vinden.
De gemeente, die, hoewel geheel onverplicht, gedurende meer dan
40 jaren, hare zorg ook tot het bewaarschoolonderwijs uitstrekte, zal
zonder twjjfel niet halverwege op dezen weg bljjven stilstaan, als
eenmaal dringende behoefte aan uitbreiding van bet gemeentelijk be
waarschoolonderwijs bleek.
Doch vooral hier, waar het geldt een tak van onderwijs, waarvan
de zorg niet door de wet aan de gemeente wordt opgelegd, mag tot
uitbreiding eerst dan worden overgegaan, wanneer onomstooleljjk
vaststaat, dat niet op andere wijze in die behoefte wordt voorzien.
Dit nu is tot dusver niet gebleken. Integendeel; zooals de Voor
zitter van de Commissie der bewaarscholen in zijne nota mededeelt,
is het volgens bekomen inlichtingen gebleken, dat particuliere krachten
het bewaarschoolonderwijs voor on- en minvermogenden zullen ter
hand nemen of aan reeds bestaande particuliere inrichtingen uitbreiding
zullen geven.
Die pogingen moeten worden afgewacht, voordat de gemeente tot
oprichting van eene vierde bewaarschool besluit.
Geheel onverplicht heeft de gemeente thans reeds drie uitnemend
ingerichte bewaarscholen, waardoor in het bewaarschoolonderwijs
van een 1000-tal kinderen kan worden voorzien en waarvan de jaar-
ljjksche uitgaven ongeveer f 16000 bedragen, behalve de kapitaal-
waarde der daarvoor bestemde gebouwen.
Met het oog op onze financiën is het dringend noodzakelijk, slechts
in den uitersten nood tot vermeerdering van die onverplichte uitgaven
te besluiten.
Wjj juichen het daarom zeer toe, dat particuliere krachten zich
aan dezelfde taak wijden en houden ons overtuigd, dat de Com
missie van de Bewaarschool aan de Garenmarkt die poging van par
ticulieren zeer zoude kunnen bevorderen, wanneer zjj, na afwjjzing van
bet onderhavige verzoek, hare vrjjvallende localiteit, voor dat doel
wilde beschikbaar stellen ten bate van eene particuliere vereeniging.
Mocht onverhoopt de Commissie voor de bewaarschool der Garen
markt aan de op te heffen school eene andere bestemming geven,
dan nog zouden wij meenen, dat het niet op den weg ligt van het
Gemeentebestuur onmiddellijk tot uitbreiding van het gemeentelijk
bewaarschoolonderwijs over te gaan. Immers, al zoude daardoor de
oprichting vair eene particuliere bewaarschool worden vertraagd door
gebrek aan een geschikt terrein, de pogingen van particulieren om
eene localiteit te vinden zouden zonder twijfel niet worden opgegeven
en bet financieel belang der gemeente vordert dringend den uitslag
dier pogingen af te wachten.
De opmerking in het adres voorkomende, dat niet kan worden aan
genomen, dat de zorg van het Gemeentebestuur voor het bewaar
schoolonderwijs niet tot alle doelen der gemeente zoude worden uit
gestrekt, kunnen wjj niet beamen, voor zoover daarmede bedoeld is,
dat, bjj opheffing van de school aan de Garenmarkt, in dat deel der
gemeente eene bewaarschool zoude moeten worden opgericht.
De gemeente toch is niet van zoodanigen omvang, dat geene kin
deren woonachtig in de buurten aan de Garenmarkt eene bewaar
school, in een ander gedeelte der gemeente gevestigd, zouden kunnen
bezoeken. Zeer zeker is het voor de ouders hoogst geriefelyk eene
bewaarschool in de naaste omgeving te hebben, en levert het wellicht
eenig bezwaar op de kinderen te moeten zenden naar eene op eenigen
afstand gelegen school, doch wil de gemeente aan al deze bezwaren
te gemoet komen dan zoude het aantal bewaarscholen aanmerkelijk
moeten worden uitgebreid.
Ten slotte achten wij het niet vrij van bedenking, dat de gemeente
overneemt eene particuliere inrichting, die zich wegens minder gun-
stigen financieelen toestand niet staande kan houden. WQ zouden
vreezen, dat door andere inrichtingen, in gelijke omstandigheden ver-
keerende, eveneens op overneming door de gemeente zoude worden
aangedrongen.
Op deze gronden geven wij Uwe Vergadering alsnu in overweging
aan de Commissie van de Bewaarschool voor de Garenmarkt te
kennen te geven, dat haar aanbod tot overneming van de school door
de gemeente niet wordt aangenomen.
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
Aan den Raad der gemeente Leiden.
De Commissie van de Bewaarschool aan de Garenmarkt heeft de
eer het navolgende onder Uwe aandacht te brengen;
Sinds 35 jaren heeft zij onder hare leiding een Bewaarschool, ge
sticht door Dr. E. Laurillard, vroeger predikant te Leiden, thans te
Amsterdam.
Meer dan 200 kinderen van alle gezindten maken nog van deze
inrichting gebruik.
De kosten worden gedekt door schoolgelden en bijdragen van par
ticulieren, welke evenwel in de laatste tjjden sterk zijn verminderd,
terwijl de noodzakelijkheid van kostbare reparatiën aan meubilair enz.
en aanschaffing van de noodige leermiddelen zóó dringend is geworden
dat het der Commissie onmogelijk is deze school langer in stand te
houden.
Daarom heeft zjj met leedwezen moeten besluiten haar met i Juli
a. s. op te heffen.
Terwijl zij U hiervan kennis geeft, biedt zjj U de school met groote
speelplaats, samen p. m. 500 centiaren groot, te koop aan voor de
som van f 5500, in de hoop en de verwachting tevens, dat in elk ge
val ook in dit gedeelte der stad, de bewoners zullen deelen in het
zelfde voorrecht, hetwelk tengevolge van Uwe goede zorgen aan de
andere wijken, door voortreffeljjk ingerichte Bewaarscholen, is verleend.
Namens de Commissie voornoemd,
Leiden, 13 Februari 1895. H. G. Hagen, Voorzitter.
F. G. De Wilde, Secretaris.
Aan den Raad der gemeente Leiden.
Naar aanleiding van het adres door de Commissie voor de Bewaar
school aan de Garenmarkt den 13en Februari 1895 tot den Raad der
gemeente Leiden gericht, heeft het Departement Leiden der Maat-
schappjj tot Nut van 't Algemeen de eer Uwe aandacht te vestigen op
het volgende.
Gedurende vele jaren heeft de Bewaarschool van het Nutsdeparte
ment alhier in de wjjk waartoe de school aan de Garenmarkt behoort,
aan een zeer groot aantal kinderen onderwijs en opleiding gegeven
op eene wjjze die herhaaldeljjk voortreffeljjk is genoemd. Aan de
degelijke onderwijskrachten en aan de uitnemend geschikte localen en
speelplaatsen der school is deze goede reputatie te danken. Het be
hoeft geen betoog dat door het inwilligen van het verzoek, neèrgelegd
in bovengenoemd adres, eene inrichting van bijzonder onderwjjs, die
zonder subsidie van de gemeente tot grooten bloei is geraakt in haar
bestaan zou worden bedreigd. Om die reden noodigt het Departement
Leiden der Maatschappjj tot Nut van 't Algemeen Uwen Raad uit op
het voorstel en het verzoek der Commissie voor de Bewaarschool aan
de Garenmarkt afwjjzend te beschikken.
Het Bestuur van het Nutsdepartement,
P. Van Geer, Voorzitter.
D. C. Hesseling, Secretaris.
N°. 115. Leiden, 6 Mei 1895.
Wjj hebben de eer U mede te deelen dat er na een ingesteld on
derzoek geen bezwaar bestaat tegen de inwilliging van het verzoek
van de Wed. P. W. Maandag om twee stoeptreden te doen maken
voor den ingang in de Bolwerkstraat van het perceel Hoogewoerd
139, zoodat wij Uwe Vergadering in overweging geven de gevraagde
vergunning te verleenen onder voorwaarde dat de treden niet meer
dan 50 centimeters vooruitspringen en tegen betaling van de ver
schuldigde recognitie overeenkomstig het tarief vastgesteld den 21 en
Februari 1885 (Gemeenteblad n#. 2 van 1895.)
Aan den Gemeenteraad. Burg. en Weth. van Leiden.
Aan EdelAchtb. HH. Burg. en Weth. van Leiden.
Achtbaren Heeren.
Ondergeteekende verzoekt met verschuldigden eerbied twee gemet
selde treden te mogen maken voor een deur in de Bolwerkstraat
ten dienste van het perceel Hoogewoerd n#. 139.
Met de meeste Hoogachting
UEd. Achtb. dienaresse,
Leiden, 1 Mei 1895. Wed. P. W. Maandag.
N'. 116. Leiden, 6 Mei 1895.
Naar aanleiding van nevensgaand verzoek van Mej. C. J. Van t Hooft
hebben wij de eer U mede te deelen dat de pupil van adressante
Henri Casper Harmsen den 28 Februari jl. voor het laatst de lessen
aan het Gymnasium heeft bjjgewoond en sedert deze inrichting voor
goed heeft verlaten.
Vermits er alzoo termen bestaan om gunstig op het verzoek te
beschikken geven wij Uwe Vergadering in overweging aan adressante
vrijstelling of terugbetaling te verleenen van schoolgeld voor haar
pupil H. C. Harmsen, vroeger leerling van het Gymnasium over de
laatste twee kwartalen van den cursus 1894/95.
Aan den Gemeenteraad. Burg, en Weth. van Leiden.
