95
schorste stelsel in zoover hervat zal wordendat zal worden voortgezet bet
kapitaliseeren van uitgavendie indertijd voor den bouw van scholen enz.
zijn gedaan. Hooger wenscb ik niet te gaan. Ik heb bet maximum der
kosten op 9000 gesteld, derhalve eene betrekkelijk geringe som. Ik ge
loof niet anders te handelen dan in het stelsel van den Raaddie de kapi
talisatie beeft aangenomen.
De heer Van Iterson. Het idee is,, dat op het oogenblik minder van
bet kapitaal van de gemeente zal worden afgenomen om aan de duinwater
leiding bij te dragen dan verleden jaar, op grond dat er 45 00 minder be
hoeft te worden uitgekeerd. Vroeger is besloten dat wat na de ƒ9000,
van bet kapitaal genomenoverbleef betaald zou worden door de tegenwoor
dige belastingschuldigen jaar voor jaar. Welnu, datzelfde willen wij blijven
betalen. Wat vroeger van bet kapitaal genomen is, wordt nu verminderd
met ƒ4500, die minder noodig zijn. Zoo ie de juiste voorstelling der zaak.
Alleen veroorloof ik mij een kleine rectificatie eener minder juiste voorstel
ling van den beer Van der Lithdie bij het historisch relaas eene uitdruk
king liet insluipen, welke verbeterd moet worden, ten einde een verkeerden
indruk weg te nemen. Er is nimmer besloten tot schorsing van het raads
besluit om kapitaalswaarde aan te leggen. Wij hebben alleen eene admini
stratie gevoerd, waarvan het gevolg is geweest dat hetgeen onder de uitgaven
als aankoop werd vermeld gedeeltelijk weer voorkwam onder de ontvangsten
wegens verkoop van kapitaal. Formeel onjuist is het dus te zeggen, dat
besloten is dat besluit te schorsen.
De heer Van Hettinga Tromp. Het is mogelijk dat ik de zaak niet
goed begrepen heb, maar anders geloof ik dat de heer Van der Lith zich
vergist. No. 29, Ontvangsten dtr gasfabriek, is verhoogd met 4500
derhalve moet de post Verkoop van inschrijvingen" met 4500 verminderd
worden, opdat het totaal der ontvangsten gelijk zij. Maar nu schijnt de
heer Van der Lith juist de uitgaven te willen vermeerderen met ƒ4500.
De heer Van der Lith. Ik schijn bijzonder onduidelijk te zijn geweest,
zoodat zelfs de heer Tromp meent dat ik gesproken heb over de ƒ4500
van de gasfabriek, die hier niets mede te maken hebben. Deze /4500
hebben alleen betrekking op de vermindering der garantie voor de water
leiding. Daar no. 100 der nitgaven met ƒ4500 verminderd is, willen wij
nu de ontvangsten met datzelfde bedrag vermeerderen daar anders die f 4500,
die van de waterleiding vrijvallen, zullen worden opgegeten en verteerd.
Dat willen wij niet.
De heer Van Hettinga Teomp. Mijne vergissing sproot voort uit het
feit dat zoowel ten aanzien van de waterleiding als van de gasfabriek sprake
was van eene som van ƒ4500. Door afwezigheid heden morgen was mij
de mcdedeeling omtrent de waterleiding onbekend.
De heer De Laat de Kanteb. Ik wensch in overweging te geven eerst
No. 172 te behandelen, daar de Commissie van Financiën plan schijnt te
hebben ook nog kapitaal te maken van de meerdere overwinst van de
gasfabriek, dan waarop bij het opmaken der begrooting gerekend is. ^Ik
geloof dus, dat het beter is eerst den post vAankoop van inschrijvingen te
behandelen en stel voor de discussiën over No. 54 te schorsen en eerst
die over No. 172 te honden.
De VooBZiTTEB. Dan zullen wij nu No. 172. behandelen.
No. 172. Aankoop van inschrijvingen op het grootboek der nat werk.
schuld ƒ13200.
De heer Van deb Lith. De Commissie van Financiën heeft voorge
steld dezen post te verhoogen, eerst meende zij met ƒ9000, nu met 4500.
De qnaestie, die het daarbij geldt, is deze: zullen du gelden der gasfabriek
ook strekken tot vermindering der inkomstenbelasting of enkel tot aankoop
van kapitaal? Ik begrijp dat de heer De Kanter die zaak wil beslist heb
ben alvorens te beslissen over het lot van die andere ƒ4500.
De heer De Laat de Kantek. Aannemende dat nu aan de orde is
het voorstel der Commissie van Financiën, om no. 172 met ƒ4500 te
verhoogen, wensch ik de redenen mede te deelen waarom ik daartegen zal
stemmen. In de vorige vergadering heb ik reeds te kennen gegeven ge
neigd te zijn mee te gaan met de Commissie voor de gasfabriek om den prijs
van het gas te verlagen, omdat er iets onbillijks in ligt de gasverbruikers
zoo bijzonder zwaar te belasten. Nu echter besloten is een onderzoek
in te stellenblijft de tegenwoordige gasprijs voorloopig behouden en wordt
daarom no. 29 der Inkomsten met ƒ4500 verhoogd, zoodat ten aanzien
der gasverbruikers de onbillijkheid blijft voortduren. Nu wordt echter die
onbillijkheid verdubbeld, als men de meerdere winst, daardoor verkregen,
aanwendt tot aankoop van kapitaal. Die meerdere winst dient bestemJ
te worden tot bestrijding der gewone uitgaven van de gemeente. Dan zou
de onbillijkheid tegenover de gasverbruikers grootendeels wegvallen, omdat
het cijfer van den hoofdelijken omslag dan met f 4500 zou dalen en ook
de gasverbruikers, door minderen aanslag in de plaatselijke directe belasting,
vergoeding zouden vinden voor den te veel betaalden gasprijs. Daarom ben
ik tegen het voorstel van de Commissie van Financiën om den post wAankoop
van inschrijvingen" met 4500 te vermeerderen en kan ik niet medewerken om
de ingezetenen gewone of buitengewone belastingen te laten opbrengen
om voor het nageslacht kapitalen te beleggen.
De heer De Fremery. Ik beschouw de 4500, nu nog door de gasver
bruikers bij te dragenals eene buitengewone winst boven het aanvankelijk vast
gesteld cijfer. Ofschoon ik er voor ben de gewone winst te gebruiken ter
vermindering der gewone uitgaven acht ik het voorzichtig de buitengewone
winst te doen strekken tot schulddelging. Vermindering van den hoofde
lijken omslag tot een buitengewoon laag cijfer acht ik niet gewenscht. Zoo licht
wordt men daaraan gewendterwijl later de uitgaven toch nog vermeerderen
zullen. Beter acht ik het dus de buitengewone inkomsten aan te wenden
tot schulddelging.
De heer Dkiessen. Ik ben tegen het voorstel van de Commissie van
Financiën. Als prineipe is aangenomen dat 5000 uit de gasfabriek jaar
lijks zal aangewend worden tot aankoop van kapitaal, zoodat in 48 jaren
het kapitaal (dus berekend a 2 pCt.) in stadskas zal terugvloeien. Ik
wensch dat bedrag niet te vermeerderen.
De heer Harteveet. Ik ben van een tegenovergesteld gevoelen. Als
liet cijfer stationnair bleef, zou de vorige spreker gelijk kuonen hebben.
Jdaar wij hebben gezien wat sedert 1873 aan kapitaal is bijgekomenbijna
anderhalve ton. Dat er extra-schulddelging plaats vinde, nu daartoe de
mogelijkheid bestaat, acht ik zeer geraden.
De heer Dkiessen. Ik baseer mij op het kapitaal, dat nu in de gasfa
briek is en dat in 48 jaar zal worden teruggebracht.
De heer Hartbtelt. Mits in die 48 jaren er niet weer 2 ton bijkome
of zoo veel meer.
De lieer Van dee Lith. Ik deel het gevoelen van den heer Hartevelt.
48 jaar is een beele termijnook met het oog op de vorderingen der
wetenschap. De pogingen om op andere wijze te verlichten kunnen intussclien
gelukken. In Den Haag heeft men ook op dit gevaar gewezen. Demoge
lijkheid bestaat dat er eene verlichting komt die geen fabriekmatige be
reiding eisebt; dan heeft onze gasfabriek geen waarde meer. De tegen
woordige stand van bet electrische licht levert daarvoor wel nog geen
gevaar opmaar wie waarborgt ons dat dit niet spoedig wel het geval zal
zijo Daarom ook acht ik den termijn van 48 jaar zeet lang.
De heer Van dek Zweep. Ik ben tegen het voorstel van de Commissie
van Financiën. Als dat werd aangenomenzou ik ook kunnen meegaan
met het voorstel om de boekhouding aan de gasfabriek te veranderen, liet
zou dan toch beier zijn die boekhouding te veranderen en geen winst meer
te behalen dan de uitgaven bedragen.
Het voorstel der Commissie van Financiën wordt hierop met 15 tegen
5 stemmen aangenomen.
Tegen stemdende heeren DriessenDe Laat de KanterSuringnr
Van der Zweep en de Voorzitter.
No. 172 wordt alsnu, met ƒ4500 verhoogd, goedgekeurd.
Hoofdstuk X der Uitgavendat was aangebondenwordt nu met alge-
meene stemmen aangenomen.
De discussiën over no. 54 worden hervat en over het voorstel van de
Commissie van Financiën tot vermindering van den post met ƒ4500.
De heer De Laat de Kanteb. Ik zsl nu stemmen tegen het verlagen
van dit artikel. Ik acht het onbillijk alle lasten op het tegenwoordige ge
slacht te leggen en niets voor de nakomelingschap over te latendie er de
meeste vruchten van zsl plukken.
De heer Van deb Lith. Het zij mij vergund op te merken dat dit nu
eigenlijk is reageeren tegen hetgeen de Raad indertijd heeft bepaald en
wel degelijk buiten werking stellen van hetgeen door den Raad is aange
nomen en dat wel voor goed. De heer Van Iterson heeft zijn voorstel
indertijd ingediend als tijdelijken maatregel, en de Raad dit als zoodanig
aangenomen. De heer Van Iterson zeide toen»Ik erken de bezwaren
tegen het afwijken, zij het ook tijdelijk, van het eenmaal genomen raads
besluit. Daarom wenschte ik in overweging te geven hetzelfde doel te be
reiken langs een anderen weg, en het principe, door den Raad aangeno
men, dat van de kosten van schoolbouw enz. jaarlijks zal worden
besteed tot aankoop van kapitaal, te handhaven door art. 167 te verhoogen
met 9000. Om dan toch tegemoet te komen aan de mijns inziens geheel
juiste opvatting van Burg. en Weth.dat het onbillijk zou zijn den ge
beden last der rentebetaling op de belastingschuldigen te doen drukkenen
wel, omdat in 1877 stellig nog geene voordeelen van de duinwaterleiding te
wachten zijn, zou men no. 50 ^Verkoop en inschrijving" ook met ƒ9000
kunnen verhoogen." Toen is dus uitdrukkelijk door den Raad besloten
de kapitalisatie van de uitgaven voor achoolbouw voorloopig niet in werking
te brengenomdat men geen voordeel had van de duinwaterleiding en de
ƒ22500 in hun geheel moesten worden uitgekeerd. De heer De Fremery
heeft toen een volgend jaar voorgesteld dat besluit te handhaven zoolang
de duinwaterleiding de volle garantie eischte. Ik meen dat wij dat stand
punt moeten handhaven of in principe aannemen dat niet voor schoolbouw
zal gekapitaliseerd worden.
De heer De Laat de Kanter. Evenzeer is door den Raad besloten
jaarlijks slechts 5000 af te lossen van het kapitaal der gasfabriek en
zooeven is besloten daarvoor f 9500 te besteden. Als mijn denkbeeld
reageeren isdan i9 ook het besluitdat zooeven genomen werdreageeren.
Mijne bedoeling is niet alle lasten te doen drukken op het tegenwoordige
geslacht, en voor hot nageslacht uitsluiteud het genot over te laten.
De heer Van Iterson. Ik zou voor het denkbeeld van den heer De
Kanter een open oor hebbenals in de begrooting omstandigheden voorkwa
mendie eene buitengewone opdrijving van het cijfer van den hoofdelijken
omslag noodzakelijk maakten. Maar dit is het geval niet. Het zal niet
noodig wezen den hoofdelijken omslag beduidend hooger uit te trekken
dan hij door Burg. en Weth. geraamd is, ook al wordt het voorstel der
Commissie van Financiën aangenomen.
De heer De Laat de Kanteb. De hoofdelijke omslag is op ƒ120,000
geraamd even als verleden jaar, doch die werd met 14000 verminderd
door de groote winst der gasfabriek en op 106,000 gebracht. Maar nu
zal de post wel wat boven de 120,000 stijgen. Het voordeel van de
ƒ4500 winst der gasfabriek i9 reeds vervallen; nu zal de ƒ4500 voordeel
van de duinwaterleiding ook alleen aan onze nazaten ten goede komen.
De heer Van Iterson. Ik kan dat groot bezwaar niet inzien. In den
loop van liet volgende jaar zal er zooveel geld noodig zijn voor andere za
kendat het geen kwiiad kan eene kleine reserve te houden en niet alle
toevallige baten aan te wenden om de directe belastingen te verminderen.
Het cijfer ik ben dit met den heer De Fremery eens waarom de hoof
delijke omslag heendraait, moet aan zekere norma zijn gebonden en men
moet er niet lichtvaardig toe overgaan enkele malen dat cijfer te vermin
deren. Dan meent men licht dat het verminderde cijfer het normale cijfer
is en dan valt het bezwaarlijker weer te verhoogen als er behoefte bestaat.
De heer De Kanter heeft overigens toen de omstandigheden van gas
fabriek en duinwaterleiding nog niet bekend waren tot de samenstel
ling der begrooting zelf medegewerkt en dus ook vermoedelijk tot bet cijfer
van den hoofdelijken omslag van ƒ120,000. Als hij dat cijfer zoo be
zwaarlijk vond, had hij middelen moeten zoeken om daarin verandering te
brengen, maar nu zich eene toevallige gelegenheid aanbiedt om het cijfer
te verminderen, dient men deze niet aan te grijpen, maar moet men zich
liever houden aan het oorspronkelijke, als het ware natuurlijke, cijfer. Ais
wij werkelijk gingen potten, dan zou ik er tegen zijn; maar ik voorzie dat