De heer Seelig. Ik moet daaromtrent wijzen op de laatste zinsneden
van het adres, waarin gezegd wordt: «Indien als bezwaar mocht gelden,
dat de bewaarschool alléén toegankelijk is voor de kinderen van de leden
van het departement, dan twijfelen wij niet of het departemeut zal bereid
wezen bepalingen te maken omtrent het toelaten van kinderen van niet-leden"
en iets verder: «Ten slotte zij opgemerkt, dat de controle op het goed
besteden der penningen van wege de gemeente op zeer eenvoudige wijze
kan plaats hebben, wanneer onze bewaarschool gesteld wordt onder het toe
zicht der Commissiedie door u benoemd is om het toezicht op de open
bare bewaarscholen uit te oefenen." De zoo even geopperde bezwaren zijn
dus door het departementale bestuur voorzienen ik van mijn kant zou
nooit mijne stem geven aan een subsidie, wanneer niet de school toegan
kelijk was voor alle kinderen zonder eenig onderscheiden wanneer er
niet was controle over het gebruik der gelden. Wat nu den al of niet
bloeienden toestand der school betreftmoet ik vragen wat men daarmede
bedoelt? Weent men daarmede dat er een batig saldo moet bestaan? Maar
dan zeg ik, dat wanneer dit het criterium moet zijn, er dan wel hier in
Leiden geen enkele school bestaatdie men bloeiend zou kunnen noemen.
Dat de school met 5 00 geholpen zal zijn, daar kan ik de verzekering
van Reveil. De Commissie van bestuur der bewaarschool, voorgezeten door
den heer Van Dijk, geeft de verzekering, dat met het subsidie de school
zal kunnen wedijveren met iedere andere inrichting van dien aard buiten
onze stad.
Do heer LezWIJN. Aan liet verleenen eener toelage zou de voorwaarde
worden verhondendat de bewaarschool ook voor kinderen van niet-leden
toegankelijk werd gesteld. Het zou mij zeer verwonderen wanneer het
depaitement die voorwaarde aannam. De bewaarschool toch is opgericht
voor kinderen van leden van het departement en wanneer nu ook kinderen
van niet-leden op de school zourlen kunnen komen, dan zal het gevolg
zijn, dat een aantal leden, misschien wel een honderdtal, voor hun lidmaat
schap bedanken. Daardoor zal het departement een groot verlies lijden
ert de minder gunstige finantiëele positie van de bewaarschool op het depar
tement overgaan.
De heer Seelig. Ik ben verkeerd verstaan gewordenof moet mij niet
juist uitgedrukt hebben, als uit mijne woorden afgeleid is, dat algemeen
het toegankelijk stellen der bewaarschool van het Nut, indien het subsidie
wordt veileend, eene uitgemaakte zaak is. Ik weet niet wat het departe
ment te dien opzichte besluiten zal, maar het bestuur twijfelt niet, of het
departement zal in dat geval overgaan tot het toegankelijk stellen der
school ook voor kinderen van niet-leden. Het is best mogelijk, d_at die
maatregel zal blijken eene gevaarlijke proefneming voor het departement te
zijn maar ik vermeendat die quaestie minder behoort tot de beoordee
ling van dezen Raaddan van het bestuur van het departement.
De heer Dercksen. Ik geloof dat men hier niet te veel de vraag op
den voorgrond moet stellenwelke klasse van kinderen er school gaat. Als
mij die vraag ter beantwoording wierd voorgelegd, dan zou ik zeggen: de
school wordt bezocht door kinderen uit den burgerstand zonder in eenige
bijzonderheden te treden ten aanzien van schakeeringenwaardoor men dien
stand nog pleegt te onderscheiden. Zeer heeft mij getroffen de redeneering
\an den heer Buysdie meende dat sedert wij ons de bewaarscholen hebben
aangetrokken, het minder de vraag moet Zijn of het eene bewaarschool is
opgericht door het Nut, of door wien rtan ook, dan wel of door die school
de oprichting van eene anderevoor rekening der gemeenteonnoodig zou
worden. Met die redeneering kan ik mij vereenigenen uit dat oogpunt zou
het zelfs voordeelig zijn het subsidie te verleenen. Ten andere zou in zoo
danig subsidie een bewijs van waardeering gelegen zijn voor het bijzonder
onderwijs en het is mijn wensch en mijn verlangen, dat dit meer gewaar
deerd worde. Als blijk van die waardeering der bijzondere schoolhetzij
door het Nut, hetzij door eene kerkgezindte opgericht, en al of niet voor
iedereen toegankelijk, ook als bewijs dat wij niet te veel pressie willen uit
oefenen door het openbaar onderwijs op het bijzondere stem ik voor het
verleenen van het subsidie.
De heer Stoffels. Ik heb met genoegen de verklaring van den heer
Seelig vernomen, maar er bestaat geen zekerheid dat de school toegankelijk
voor allen zal zijn. En zoolang (leze school dus blijft eene bijzondere school,
geloof ik niet dat ik voor een subsidie mag zijn.
De heer Seelig. Als de algemeene toegankelijkheid niet de conditio sine
qua non was van het verleenen van het subsidie, dan zou ook ik ér tegen zijn;
maar ik blijt er bij dat de school ook toegankelijk moet zijn voor kinderen
van niet-ledenalsmede dat van de zijde der gemeente controle moet worden
uitgeoefend op het financieel beheer, en dat die beide voorwaarden door den
Baad dienen gesteld te worden.
De heer Buys. Mij dunkt dat, wanneer wij dit subsidie verleenen, wij
daaraan moeten verbinden de dubbele voorwaarde, van toegankelijkheid ook
voor kinderen van niet-leden en van financieele controle. Door het stellen
van die voorwaarden hebben wij, dunkt rnij, alles wat wij behoeven en wordt
het ons vrij onverschillig wat het departement later besluiten zal. Besluit
het andere kinderen dan die van leden niet toe te laten, dan zijn wij ook
niet gehouden het subsidie uit te keeren. De zaak is toch dezewij bieden
aan een gunst onder zekere voorwaarde; wordt die niet vervuld, dan vervalt
ook de gunst.
De Voorzitter. Ik breng nu in omvraag het subsidie onder de zoo
even genoemde bepaalde voorwaarden.
Wordt verworpen met II tegen 10 stemmen.
Voor stemden: de heeren Du Rieu, Krantz, Buys, Seelig, Juta, Har-
teveltVan Wensen, Dercksen, Vecfkind en Bijleveld.
No. 124 wordt daarop goedgekeurd.
Nos. 125129 worden aldus goedgekeurd: Kosten der plaatselijke school-
commissiën middelbaar onderwijs 50; lager onderwijs ƒ200 (waarbij tevens
wordt goedgekeurd de begrooting der plaatselijke schoolcommissie); Kosten
voor het onderwijs in kunsten en wetenschappen ƒ1125; Kosten voor het
middelbaar onderwijs (burgeravondschool) ƒ4700Kosten van adrertentiën
examina enz. bij voorkomende vacaturen in het onderwijzend personeel aan
de scholen voor hooger, middelbaar en lager onderwijs ƒ400; Kosten van
aan- en verbouw van schoollokalen Nihil.
Hoofdstuk VII wordt vervolgens aangenomen met 17 tegen 4 stemmen.
Tegen stemden: de heeren Le Poole, Dercksen, Coek en Verster.
Hoofdstuk VIII. Kosten voor het armwezen mitsgaders subsidien
EN BIJDRAGEN AAN ONDERSCHEIDENE DAARMEDE IN VERBAND STAANDE IN
STELLINGEN.
No. 130 wordt aldus goedgekeurd: Belooningen van doctoren, heelmees
ters, vrocdmeesters, vroedvrouwen enz. ƒ5340.
No. 131. Kosten van de gemeente-apotheek ƒ6750.
De heer Stoffels. Na het opmaken der begrooting is er eene inspectie van
de gemeente-apotheek geweest, en daarvan zal nu het gevolg wezen dat eene
ka9t voor de bewaring der kruiden die door de geneeskundige commissie
is afgekeurdzal moeten worden vervangen door eene nieuwe, en dat er ook
nieuwe etiquetten op vele flesschen moeten worden gesteld. Daarvoor is
eene verhooging van ƒ300 noodig.
De Voorzitter. Ik stel alzoo voor deze verhooging voor de gemeente
apotheek aan te nemen als gegrond op de noodzakelijkheid.
De heer Hartevelt. Ik wensch alleen mijne bevreemding te kennen
te geven dat deze zaak eerst op 29 Oct,op het oogenblik dat de be
grooting in discussie ister sprake wordt gebracht. Is die kast in weinige
weken zoo slecht geworden, of is dit nu pas ontdekt?
De heer Stoffels. Ik moet daarop antwoorden dat de commissie pas
de inspectie gedaan heeft.
De Voorzitter. Ik wensch daar nog bij te voegen dat het de provinciale
commissie is die de inspectie heeft verricht en dus niet de commissie uit
den Raad.
De heer Bijleveld. Ik wensehte te vragen, mijnheer de Voorzitter, of
de commissie, behalve de kruiden, ook te beoordeelen heeft de kast waarin
die worden geborgen.
De heer Stoffels. De aard der kruiden is van dien aard dat ze niet
meer in die kast kunnen bewaard blijven wil men ze niet aan bederf
bloot stellen.
De Voorzitter. Ik moet den heer Bijleveld nog doen opmerken dat
de beoordeeling van den toestand der kruiden evenals van dien der eti
quetten wel degelijk behoort tot de bevoegdheid dier commissie.
De voorgestelde verhooging wordt daarop verworpen met 11 tegen 10
stemmen.
Voor stemden: de heeren Krantz, Van HeukelomBuys, Juta, Lezwijn,
Van Wensen, De Fremery, Driessen Stoflels en de Voorzitter.
No. 131 wordt daarop onveranderd goedgekeurd.
Nos. 132 en 133 worden aldus goedgekeurd: Kosten van verpleging van
arme krankzinnigen ƒ12000; Onderstand, vervoer- en verplegingskosten
mitsgaders die tan geneeskundige hulp aan arme en doortrekkende perso
nen ƒ500.
No. 134. Subsidiën aan godshuizen 21210.
Wordt verminderd met ƒ4450 (op het subsidie van het H. Geest of
arme wees- en kinderhuis) en daarna goedgekeurd.
Nos. 135 148 worden aldus goedgekeurd: Subsidiën aan armbesturen
ƒ357; Subsidiën aan werkhuizen en dergelijke inrichtingen tot het voor
komen van armoede ƒ5000; Plaatsing en verzorgingskosten in de gestich
ten der Maatschappij van Weldadigheid enz. ƒ200; Kosten van verpleging
in het akademisch ziekenhuis ƒ4000; Kosten bij het verloskundig onder
wijs 25; Begrafeniskosten van behoeftigen ƒ100; Schadeloosstelling aan
armbesturen en godshuizen voor het verlies dat zij door de opheffing der arm-
bakkerij als stedelijke inrichting kunnen lijden ƒ1000; Afloopende schade
loosstelling van het H. Geest of arme wees- en kinderhuis voor de verple
ging van kinderen vroeger naar de gestichten te Veenhuizen opgezonden
325.
Hoofdstuk VIII wordt met algemeene stemmen aangenomen.
Hoofdstuk IX. Renten en aflossingen van geldleeningen, mits
gaders alle verdere opeischbare schulden der gemeente.
Nos. 143146 worden aldus goedgekeurd: Renten van de gevestigde
schuld ƒ400; Renten van de bijzondere geldleeningen ƒ1100; Aflossing
van de bijzondere geldleeningen ƒ12000; Pensioenen, lijfrenten en wacht
gelden ƒ3338.92.
Hoofdstuk IX wordt met algemeene stemmen goedgekeurd.
Hoofdstuk X. Andere uitgaven niet onder de vorige hoofdstuk
ken begrepen.
Nos. 147157 worden aldus goedgekeurd: Kosten der kamer van koop
handel en fabrieken ƒ475 (waarbij tevens de begrooting dezer kamer wofdt
goedgekeurd); Kosten vallende op het houden der lotingen voor de natio
nale militie en schutterij 300Bij voorschot te verstrekken reiskosten
aan militieplichtigen 10; Kosten van justeerloon in zake den ijk en
herijk der maten en gewichten ƒ10; Kosten voor openbare vermakelijkhe
den en leesten en voor het uitsteken van vlaggen 5000; Kosten van
brandverzekering der gebouwen ƒ1100; Kosten, vallende op het voeren
van gedingen MemorieKosten van rechtskundig onderzoek betrekkelijk het
instellen van gedingen ƒ600; Kosten van gemeenschappelijke zaken, belangen
en inrichtingen of werken, bedoeld bij art. 122 der wet van 29 Juni 1851
3000Uitkeering aan het Rijk van het aandeel in de kwade posten we
gens de directe belastingen ƒ4500; Kosten der bank van leening Memorie.
No. 158. Toelage aan de eigenaars van den Schouwburg ƒ1500.
De Voorzitter. Ik wensch de heeren mede te deelen dat ik eene con
ferentie heb gehad met IIH. commissarissen van den schouwburg, naar
aanleiding van hetgeen in de sectiën over dat punt is verhandeld. Het
resultaat dier conferentie is nedergelegd in een stuk dat is rondgedeeld. De
commissarissen hebben zich bereid verklaard de wenschen van het gemeente
bestuur op te volgen. Het spreekt echter van zeil dat dit aldus moet
verstaan worden voor zooverre daarmede niet in strijd zijn de statuten van den
schouwburg. De voorname grief is: het bespreken van plaatsen door enkele