HANDELINGEN TAK DEN GENEENTEBAAD TAN 1ET1EN.
16.
Zitting van Donderdag 26 Julij 1866,
geopend des namiddags te 2 ure.
Voorzitterde heer Burgemeester Dr. W, C, van den Brandeler.
Tegenwoordig de heeren: de Moen, van OuterenStoffels, Tollens,
Iioltz, Lezwyn, Hoog, de Fremery, WttewaallKrantz, Cock, du Rieu,
Hubrecht, van Heukelom, Goudsmit, van der Hoeven en Hartevelt.
De heer van Wensen gaf kennis verhinderd te zijn de vergadering bij
te wonen.
De aanteekeningen van het verhandelde in de zittingen van Donderdag
28 JunijZaturdag 30 Junij en Maandag 2 Julij 11. worden gelezen en
goedgekeurd.
De Voorzitter deelt mede:
1°. De volgende verslagen omtrent bezoeken in gestichtenals
a. in het Heilige Geest of Arme Wees- en Kinderhuis.
//Op heden den 9 Julij 1866 hebben wij, Dr. Willem Cornelis van
den
Brandeler, burgemeester, en Petrus Isaacus de Fremery, wethouder dezer
gemeenteals daartoe door het Collegie van dagelijkseh bestuur uitgenoo-
digd, ons begeven naar het IJ. G. of Arme Wees- en Kinderhuis, ten einde
te voldoen aan het voorschrift van art. 179 litt. u der gemeentewet.
Wij zijn aldaar ontvangen door hh. Regenten welke ons voorstelden om
allereerst het gesticht in alle zijne onderdeelen te bezigtigen. Wij werden
bij dat bezoek door hen rondgeleid in de ruime en welingerigte zalen, die
allen zonder onderscheid getuigden van reinheid en goede luchtverversching.
Op de naaikamer waren 30 meisjes vcreenigdwaarvan nog 13 dagelijks
gedurende twee uren schoolgaan. Op de breischool waren er 22 te zamen
die bijna allen nog schoolonderwijs genieten.
Beide afdeelingen voorzien in de vervaardiging van al het benoodigde
lijf- en linnengoed, bovendien verdienen de kinderen nog f 14 a 15 per
week voor naai- en breiwerkdat hun op verschillende wijze wordt verschaft.
Buiten het huis zijn 53 jongens geplaatst, die na aftrek van eenig zak-en
spaargeld zuiver f 36 a f 37 inbrengen. De bovenkleederen en schoenen
worden mede in het gesticht vervaardigd.
In de minnekamer vonden 28 kinderen verzorgingwaarvan ongeveer de
helft in eene daarbij behoorende bewaarschool worden bezig gehouden.
In het schooliocaal dat allezins voldoet aan de vereischten van goede
luchtverversching en helder licht, waren 98 jongens en meisjes vereenigd;
door den hoofd-onderwijzer H. L. de Haas werden ons o. a. verschillende schrif
ten overgelegddie allezins blijk gaven van de gemaakte vorderingen. Ook
bet godsdienstig onderwijs heeft dagelijks plaats en wordt bij afwisseling des
Zondags ook in het kerklocaal gegeven.
Ook in de gymnastiek wordt wekelijks gedurende twee uren les gegeven.
In de ziekenzalen vonden wij niet meer dan 2 jongens en 3 meisjes, zeker
een gering aantal in verhouding van het verpleegde personeel; wij mogen
met blijdschap alzoo vermelden dat de gezondheidstoestand zeer voldoende is,
zooals mede blijken kan uit het geringe getal overledenen in dit jaar, zijnde
2 jongens en 2 meisjes, terwijl tot dusverre geen enkele werd aangetast door
de heerschende cholera.
De keukens en kelders zijn doelmatig ingerigt en geven ruime gelegen
heid om al te schaften en te bewaren wat noodig is.
Terwijl het graan voor eigen rekening wordt ingekocht, wordt het brood
mede in huis gebakken en voldoet de qualiteit uitnemend.
Twee malen in de week wordt vleesch geschaft en Zondags soep, verder
boonenerwtenaardappelen met groenten enz. Des morgens ontvangt
ieder een kom koffij met brood en des avonds gekarnde melk met grutten.
In het gesticht worden verpleegd 142 weezen, waarvan 70 jongens en 72
meisjes, en 78 armkinderen, zijnde 40 jongens en 38 meisjes, te zamen
dus 220, waarover, behalve de binnenvader en moeder, nog 7 vrouwelijke
en 6 mannelijke personen toezigt houden.
De financiële gesteldheid mag ook voldoende worden geachtwaartoe niet
weinig hebben bijgedragen de verschillende en aanzienlijke legaten in de laatste
jaren aan dit gesticht vermaakt, waardoor het mogelijk is geworden zonder
verhoogd subsidie verschillende verbeteringen daar te stellen. De inschrij
vingen ten laste van het Rijk bedragenƒ273,900.2£ pCt.41,900.
4 pCt. ƒ21,000.-— 3 pCt.
Hebben velen in dit gesticht eene veilige haven gevonden, om onderrigt
en verbeterd als nuttige leden in de maatschappij weder te keerenaange
naam was het ons dit te erkennen en daarvoor aan de Regenten den wel
verdienden dank te brengen.
v. d. Brandeler.
P. I. de Fremery."
b. In het Evangelisch Luthersch Wees- en Oudeliedeuhuis,
«Ter voldoening aan art. 179 litt. ic der gemeentewet, hebben wij Dr. W. C.
van den Brandeler, burgemeester, en M'. C. W. Hubrecht, wethouder, als
gecommitteerden uit het Collegie van dagelijkseh bestuur, op heden ons
begeven naar het Evangelisch Luthersch wees- en oudeliedenhuis, en wer
den aldaar door hh. Regenten ontvangen.
Bij het bezoeken der verschillende zalen, merkten wij vooral de luchtig
heid en reinheiddie aldaar heerschtemet genoegen op.
In het gesticht waren 7 jongens en 17 meisjes verpleegd, welke voor het
meerendeel in de gemeentescholen voor meer uitgebreid lager onderwijs 2°
klasse onderwijs genoten. Het getal der oude mannen bedroeg 10, dat der
vrouwen 15.
1866
Aan de heerschende ziekte waren een jongen van 7 jaar en eene vrouw
van 76 jaar overleden. Wij vernamen overigens met genoegen dat de ge
zondheidstoestand nu niets te wenschen overliet, en geenc zieken in behan
deling waren.
HH. Regenten deelden ons mede dat de vader en moeder in het gesticht
met naauwgezetheid hunne taak vervulden.
Wij betuigden aan hh. Regenten onzen dank voor de verschillende be-
moeijingendie zij in het belang der weezen en oude lieden nemenen
bevalen het gesticht in hunne voortdurende zorgen aan.
Leyden, v. d. Brandeler.
24 Julij 1866. C. W. Hubrecht."
c. in het Gereformeerd Minne- of Arme Oude Mannen- en Vrouwenhuis.
//Op heden den 24«> Julij dezes jaars hebben wij Dr. W. C. van den
Brandeler, burgemeester, en Mr. C. W. Hubrecht, wethouder, als daar
toe uit het Collegie van dagelijkseh bestuur gecommitteerd, ons ter voldoe
ning aan art. 179 litt. u der gemeentewet, begeven naar het Gereformeerd
Minne- of Armen Oude Mannen- en Vrouwenhuis, en werden aldaar door hh.
Regenten ontvangen.
Door de verschillende zalen rondgeleidwaren wij in de gelegenheid ons
te overtuigen van de frischheid en de zindelijkheid die overal heerschten
vooral ook de luchtigheid der slaapzalen met hooge verdieping, en de doel
matige wijze waarop eene op den zolder geplaatste, door eene perspomp
gevulde bak de verschillende lokalen van water voorzag, trok zeer onze
aandacht.
De bevolking bestond uit 63 personen, 30 mannen en 33 vrouwen,
waaronder 10 paar gehuwden. De oudste is 93 jaar.
De oude mannen en vrouwen genoten eene goede gezondheid, de zieken
zaal was ledigen in dit jaar was slechts één sterfgeval voorgekomen.
Eiken dag bij goed weder maken de oude lieden, in afdeelingen gesplitst,
en voor zoo verre zij dit verlangen, onder toezigt eene wandeling; door
hh. Regenten was deze maatregel, die goed werkt, bij het heerschen der
ziekte ingevoerd.
De voeding bestaat des Zondags uit erwtensoep en spek, de overige
dagen bij afwisseling uit aardappelen, grutten, bruine boonen, groentensoep
en vleeschdes avonds karnemelk.
Wij vernamen van hh. Regenten dat de binnenmoeder zich op eene al
leszins lofwaardige wijze van hare soms moeijelijke taak kwijt, terwijl ook
de orde die overal heerschte en de aangename wijze waarop zij met de
oude lieden omging, ons hiervan de overtuiging gaf.
De indruk die dit bezoek op ons maakte, was hoogst aangenaam; wij
verheugden ons dat zoodanige inrigting hier ter stede bestaatwaar zoovele
oude lieden hunne laatste levensjaren rustig cn onbezorgd kunnen doorbrengen.
Alvorens ons bezoek te eindigen, betuigden wij aan hh. Regenten onze
erkentelijkheid, voor de voortreffelijke wijze waarop deze inrigting door hen
werd bestuurden bevalen wij het belang daarvan met vertrouwen aan hunne
goede zorgen aan.
y. d. Brandeler.
C. W. Hubrecht."
Deze verslagen worden voor kennisgeving aangenomen.
2°. De volgende dispositiën van Gedeputeerde Staten van Zuidholland, als:
van den 27 Junij 1866, B. n°. 4068/1 (3de afd.)G. S. n°. 30, hou
dende goedkeuring van een staat van af- en overschrijving op de ge
meente-begrooting voor 1865;
dd. 9 Julij jl.B. n°. 4301 (2de afd.), G. S. n°. 49, waarbij do reke
ning der dienstdoende Schutterij over 1865 definitief wordt goedgekeurd-
c. van den 10en dezer maand, B. n°. 4396 (2de afd.), G. S. n°. 4, strek
kende als bewijs van goedkeuring der raadsbesluitenvan 24 Mei tot
het voor afbraak verkoopen der poortkantoren, en van 28 Junij tot den
verkoop van Inschrijvingen op het Grootboek;
d. van dezelfde dagteekeningB. n°. 4355 (3de afd.), G. S. n°. 9, tot
goedkeuring der verhooging van de gemeente-begrooting voor 1866.
Deze worden voor kennisgeving aangenomen.
De Voorzitter legt vervolgens over
1°. Gemeente rekening over 1865 die gedrukt is en aan de leden wordt
rondgedeeld.
Overeenkomstig de voordragt wordt besloten deze te stellen in handen
van de Commissie van Financiën.
2". Voorstellen van Burgemeester en Wethouders en van den heer
Scheltema, omtrent een hoofdelijken omslag.
Overeenkomstig de voordragt wordt besloten deze stukken te doen druk
ken en te stellen in handen van de Commissie van Financiën.
3°. Adres van Bestuurderen van het Genootschap: Mathesis Scientiarum
Genitrix, tot verhooging der jaarlijksche bijdrage van 2000.ten behoeve
der aan die inrigting verbonden burger avondschool, met ƒ1000.
Overeenkomstig de voordragt wordt besloten dit adres te stellen in
handen van Burgemeester en YVethouders en van de Commissie van Finan
ciën ten fine van berigt cn raad.
4°. Verzoek van F. A. Knage, om vergunning tot het vernieuwen van
de stoep voor het huis op de Hoogewoerdwijk III, n°. 413.
Overeenkomstig de voordragt wordt besloten dit te stellen in handen van
Burgemeester en Wethouders, ten fine van berigt en raad.
De Voorzitter. Ik heb de eer nog mede te deelen dat aan het ver
zoek van C. 11. Westdyk c. s.bewoners der Beestenmarkt en Steenstraat,
tot het leggen van eene noodbrug, bij de vernieuwing van de Blaauwpoorts-
brug, is te gemoet gekomen zonder bezwaar voor de gemeentekas.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
