HET DAGBLAD Zware afweergevechten aan de Nederlandse grens VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Weer Amerikaanse landingen Friese Hulpactie West Amerikanen dringen door tot Hersfeld Tussen 8 en 6 uur niet op straat Op dè Philippijnen en op Okinawa Derde wereldoorlog in het verschiet? Voorgevoelens van het Britse blad „New Leader" San Francisco en de veiligheidsorganisatie Roosevelt ontvangt Britse ministers In Maart 62 koopvaarders tot zinken gebracht Wij varen Eerste zitting van de nood- kamer te Utrecht Bon voor honden- en kattenbrood verlengd Suikerbietenbonnen 2e JAARGANS No. 383 DINSDAG 3 APRIL 1945 W Ui+g7NTV. De Arbeiderpers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct. TOKIO, 31 Maart. Uit frontberichten is hier Zaterdag een nieuwe vijandelijke landing op de Philippijnen bekend gewor den. De vijand heeft in de vroege ochtend van de 26e Maart onder bescherming van verscheidene kruisers ongeveer 1500 man en tien tanks door middel van dei'tig lan- dingsboten aan de kust van het ten wes ten van Leyte gelegen eiland Cebu aan land gezet. Verdere bijzonderheden om trent de artVeergevechten, die vooral vijf kilometer- ten noorden van de hoofdstad van he«l eiland ontstaan zijn, zijn nog niet bekend. Ook op Okinawa Het Japanse hoofdkwartier meldt voorts: „De vijand heeft op 31 Maart met een deel zijner strijdkrachten een landing op twee kleine eilanden van dé Okinawagroep en op 1 April met zijn hoofdmacht een landing op het zuiden van het eiland Oki nawa zelf ingeleid. Bij de landingsopera ties werden een vliegdekschip, 2 kruisers, 3 «torpedojagers en 3 andere oorlogssche pen tot zinken gebracht. Een slagschip of kruiser werd tot zinken gebracht of be schadigd. Een slagschip of kruiser, een jager, drie anderé oorlogsschepen en een transportschip werden beschadigd. GENÈVE. Onder het opschrift „Wat zijn de Grote Drie eigenlijk van plan?" schrijft de „New Leader" Slechts oppervlakkige mensen zijn niet bij machte de valse slagzinnen, welke de geallieerden de wereld met een ongekend cynisme voorzetten, te doorzien. Een zege der geallieerden zou hot einde betekenen van hun reeds bevestigde eenheid, want de politieke bedoelingen van Sow jet-Rus land, de Ver. Staten en Groot-Brittannië zouden in dat geval in nog sterker mate aan de dag treden. Voor alle overige lan den echter, onverschillig of het voor malige vrienden of vijanden betreft, zou dan het devies „vae victis" moeten gelden. De Ver. Staten willen in politiek opzicht het gehele Amerikaanse continent beheer sen en in strategisch opzicht de Pacific en het gehele Verre Oosten. Om het laatst genoemde plan te verwezenlijken koesteren zij het plan Japan en waarschijnlijk zelfs geheel China militair te bezetten. Als ge volg van zijn wereldeconomisch-imperia- lisme kon het kortgeleden gebeuren. &at Washington de eisen van het Indisohe Na tionale Congres om onafhankelijkheid na drukkelijk ondersteunde. Het Britse imperialisme was afhankelijk van materiële rijkdommen, die voor het grootste deel al verloren zijn gegaan. Groot-Brittannië, zo heet het verder in het artikel, dat slechts door zijn politiek- van-de-knuppel rijk geworden is, zal ervaren, dat niemand zich meer onder zijn knuppel zal buigen. Het nu reeds duidelijk te onderscheiden verval van het Imperium, is nog slechts een eerste symp toom van zijn definitieve ineenstorting. De Engelse na-oorlogse doelen, namelijk het bijeenhouden van het Imperium, de controle over de Middellandse Zee en de oostelijke zeeroute, stellen een oorlog van dit land op twee fronten, tegen de Ver. Staten en de Sowjet Unie, in het vooruit zicht. STOCKHOLM, 31 Maart. Het Sowjet- Russische tijdschrift „Woina i Rabotschni- Klass" stelt ten aanzien van de reeds thans gesloten verdragen der Sowjetregering en de. conferentie van San Francisco voor, dat op deze conferentie, teneinde alle twijfel uit de weg te ruimen, een resolutie zal wor den aangenomen, waarin wordt verklaard, dat voor dien aangegane bilaterale verdra gen in overeenstemming zijn met de alge mene politiek der veiligheidsorganisatie. Als argument wordt aangevoerd, dat deze bila terale verdragen gericht ziin tegen een ,J>uitse agressie-bedreiging". BERN, 31 Maart. Naar de Hngelse Nieuwsdienst uit Washington meldt, heeft President Roosevelt den Britsen minister der productie, Lyttelton, en den minister voor de voedselvoorziening, Llewellin, ont vangen, die in gezelschap waren van den Britsen ambassadeur lord Halifax. On derwerp van bespreking was de kwestie der leveranties van levensmiddelen. Om trent het resultaat der besprekingen is niets bekend gemaakt. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER 1 April. Het opperbevel der weermacht deelt mede: „Zuidelijk van Steinamanger leveren onze troepen een zware afweerstrijd te gen de naar de rijksgrens opdringende bolsjewisten. Reserveformaties brachten den vijand, die door een frontlacune bij Giins naar het noordwesten doorstootte, in het gebied ten zuiden van Wiener Neu- stadt tot staan, na 19 tanks te hebben .stukgeschoten. Zuidwestelijk van Neutra slaagde de vijand er in de Waag over te steken, «terwijl hij in het rivierdal ten noordoosten daarvan in hoofdzaak werd afgeslagen. In Opper-Silczië verijdelden onze hard nekkig strijdende divisies nieuwe door braakpogingen tussen Schwarzwasser en Jagerndorf en vernielden 65 tanks. Na een zwaar artillerievuur van verscheidene uren viel de vijand de vesting Breslau met sterke strijdkrachten van het westen aan. De aanvallen strandden op de standvastigheid van het garnizoen. Enige penetraties zijn afgegrendeld. Aan het Oderfront kwam het niet tot ge vechtshandelingen van betekenis. In het Oostelijke kustgebied van de Danziger Bocht zijn ten Noordwesten van Gotenhafen hevige gevechten ontbrand om de Oxhöfter Kampe en de westrand van de Weichselvlakte met sterke infanterie- en tankstrijdkrachten en met groot gebruik van munitie. Nadat de vijand aan-: vankelijk terrein had kunnen winnen, werd hij door onze verbeten strijdende troepen, die op doeltreffende wijze ge steund werden door zware en lichte vloot- strijdkrachten, opgevangen^ nadat 29 tanks waren stukgeschoten. Bij in de nacht van 30 op 31 Maart on dernomen aanvallen van Britse formaties op het Noorse kustgebied schoten Duitse nachtjagers zonder eigen verliezen 9 twee- en viermotorige vliegtuigen neer. In het westen leveren onze formaties zware afweergevechten aan de Nederlandse grens, noordelijk en noordoostelijk van Em merik, alsmede in het gebied van Burgstein- furt. Tussen Dülnien en Munster werd de vijand tegengehouden. Zuidoostelijk daar van dringt hij uit de sector Drensteinfurt verder naar liet oosten op. Aan het front ten westen van Reckling hausen en aam de noordrand van liet in dustriegebied is de situatie even weinig veranderd als aan de Rijn en de Sieg. Bij Siegen en het Rothaargebergte ver sterkte de vijand zijn druk- in noordelijke en noordwestelijke richting, doch hij werd met verlies van talrijke tanks afgeweerd. In het gebied van Warburg wierpen onze troepen de Amerikanen terug? Tot hevige gevechten kwam het gisteren in liet gebied ten westen van Kassei en in Hersfeld, waarin de vijand kon binnendrin gen. Oostelijk daarvan zijn vijandelijke afdelingen tot aan de Werra doorgedrongen. Onze beveiligingsformatics sloegen westelijk van Fulda een aanvallende tankgroep uit een en sloegen aan de Kinzig en aan de westelijke rand vam de Hahnenkamm bij- Alzenau talrijke aanvallen af. In het Maindal tussen Miltenberg en Wertheim en aan de beneden-Tauber zijn gevechten met opdringende tankafdelingen gaande. Aanvallen op bad Mergentlieim mis- i Op een ruimboot, kleine mijnenveger, een zware storm in volle zee meemaken, is iets, dat je den duivel nog niet toewenst. - Maar we zaten er nu eenmaal in, terug naar de haven konden we niet meer, dus moesten we wel verder. Nu heeft dan toch de wind zich eindelijk op de schuimende golven te rusten gelegd. We laten de schroeven draalen, wat ze draaien kunnen en varen terug om de twee mannen te zoeken, die in de strijd tegen de elementen over boord spoelden. Twintig minuten la ter hebben we ze gevonden en opgepikt. Het is een Vlaming, bewusteloos tengevolge van een lichte hoofdverwonding; de jon gen heeft nog slechts de flarden van zijn zwemvest om de borst. En een Deen, wiens dode vingers nog de kraag van zijn Vlaam sen makker omklemmen. Over die twee staan Duitse kameraden gebogen, doodmoe en nat van water en zweet. Een klein tafereeltje van een Germaanse kameraadschap, waarvan weer eens te meer alleen de zee getuige ls. Een kort commando komt van de brug. Weer varen we. Mar. verslaggever De Nico. lukten met aanzienlijke tankverliezen voor de Amerikanen. In het zuiden van liet Odenwald en in de Rijnvlakte ten zuiden van Schwetzingen verdedigen zich onze troepen hardnekkig tegen de naar het zuiden opdringenden vijand. Jacht- en gevechtsvliegtuigen deden on danks krachtige afweer doeltreffende aan vallen me't bommen en boordwapens op Anglo-Amerikaanse troepen en voertuigco lonnes, vooral bij de rivierovergangen. Aan het front der westelijke Alpen wer den wederom verscheidene aanvallen van Gaullistische alpenjagers bij de pasweg aan weerszijden van de kleine St. Bernhard bloedig uiteengeslagen. Formaties vijandelijke bommenwerpers vielen gisteren overdag Brandenburg, Halle, Brunswijk, Hamburg en enige plaatsen in Thüringen aan. Aanvallen hl het zuidoos telijke gebied hadden Linz en Vilach ten doel. Des nachts liet een zwakke Britse for matie bommen vallen op Graz. Jagers en afweergeschut der luchtmacht schoten vol gens de tot dusverre binnengekomen rap porten 42 bommenwerpers, voor het meren deel viermotorige, neer. In de strijd tegen de vijandelijke aan voer en ^ijn escorte bracht de marine in de maand Maart 62 schepen met een ge zamenlijke inhoud van 272.600 ton, een hulpvliegdekschip, 11 torpedojagers en es cortevaartuigen en 2 torpedomotorboten tot! zinken. Bovendien werden 4 schepen met een gezamenlijke Inhoud van 23.000 ton en een torpedojager door torpedo's getroffen en 5 torpedomotorboten zwaar beschadigd. Aangenomen kan worden, dat ook van deze schepen een .deel is ondergegaan. Beschikking van (len Höheren M' und Polizeiführer' en General-Kommissar für das Sicherlieitswesen over de ver andering van de uren, waarin men zich in het bezette Nederlandse gebied niet op straat mag bevinden. Den HAAG. 30 Mrt. Met het oog óp. de invoering van de zomertijd wordt met ingang van 2 April 1945 voor het bezette Ne derlandse gebied het einde van de uren, waarin men zich niet op straat mag bevin den, vastgesteld op zes uur des ochtends. Het begin van deze uren blijft onveranderd, gehandhaafd op acht uur des avonds. Ver der strekkende plaatselijke beschikkingen, die reeds zijn uitgevaardigd, worden hier door niet beïnvloed. De Höhere ff- und Polizeiführer „Nordwest" en Generalkommissar für das Slcherheitswesen. UTRECHT, 29 Mrt. Woensdag J.l. werd hier ter stede de eerste zitting gehouden van de „noodkamer". Twee inwoners resp. uit Mijdrecht en Wilnis, Th. A. v. Veen en J. Verkerk, had den zich eerst te verantwoorden wegens diefstal van zes balen zout uit een fabriek te Wilnis. De balen hadden zii reeds voor een deel tegen zeer hoge priis 750. per baal) verkocht. De off. van justitie, mr. Quitus, eiste tegen beiden een jaar en drie maanden gevangenisstraf. De rechter, mr. Rutgers van Rozenburg, zal 4 April schriftelijk vonnis wijzen. Voorts stonden drie Utrechtse metaal bewerkers, n.l. H. J. Wieferink, H. Paul en Th. Ransdorp, terecht Voor een iöbraSk in een boerenwoning te IJsselstein, waar zij spek, ham, dertig kippen en een paarden tuig buit maakten. Hun was ook een twee tal nachtelijke excursies naar een boerderij te Oudenrijn, waarbij zijn dertig kazen buitgemaakt hadden, ten laste gelegd. De eis tegen alle drie was drie jaar en zes maanden gevangenisstraf. De rechter ver klaarde de noodkamer Incompetent ten aanzien van de inbraak te Oudenrijn, maar veroordeelde de drie inbrekers voor het IJsselsteibse misdrijf ieder tot een jaaar en negen maanden gevangenisstraf met af trek van voorarrest. DEN HAAG, 29 Mrt. In verband met de huidige voedermiddelenschaarste zijn alle tot nu toe uitgereikte distributiekaar ten voor honden- en kattenbrood na de 31e Maart 1945 ongeldig, met uitzondering van de voor Maart 1945 geldig verklaarde bon. no. 10, waarvan de geldigheidsduur ls verlengd tot den 15en April a.s. Slechts aan een zeer beperkt aantal houders van honden en katten kunnen nog nieuwe nood-distrlbutlekaarten worden uitgereikt, welke ten spoedigste zullen worden toege zonden. Er zullen dus geen nieuwe aan vraagformulieren ter invulling worden uit gedeeld. Indien geen nood-distributiekaart wordt (i.) Misschien twee maanden'geleden stond er in de kranten een manifest van. een nieuwe, Friese, Hulpactie voor het Westen van het land. Er waren naar aan leiding van dat manifest al direct opmer kingen pro en contra te maken. Wantrou wig is onze aard. Gritiek op allerlei hulp acties bleek in het verleden meer dan eens gegrond. Zijn het niet vaak druppels op gloeiende platen? Is het niet vaak meer reclame of partijdigheid dan practische hulp? Wat is de werkelijkheid, wat zijn de resultaten? In een koele kamer van een eenvoudig huis, een studeerkamer van een professor in de godgeleerdheid, krijgen wij in Leeuwarden het antwoord. Professor Wagenaar is de man, die de actie leidt, die de verantwoordelijkheid heeft en die daarvoor de medewerking van den Beauftragte voor de provincie Friesland kreeg. Wij spreken hem nadat de beginnende verzamelingsactie al even op streek is en nadat zelfs de verzending al drie vier weken aan de gang is. pat is op twee-derden van de maand Februari. De resultaten zijn n<èy- -.bescheiden en zullen ook wel bejüïeiden blijven. Men wete, dat om alle mensen in het Westen aan 'een kilo aardappelen te helpen, per week 4500 ton verscheept moet worden. Welnu. De Friese Hulpactie West heeft, op het ogenblik dat wij spreken, in totaal 150 ton verladen, 50 grote auto's vol. Maar alleen met waardevolle dingen: melkpoe der, kaas, vet, boter. Moeilijkheden? Er zijn er vele. In de eerste plaats wilde Holland aanvankelijk het over de verdeling te zeggen hebben. Dat was fout. Men kan de hele organisatie beter overlaten aan de Friezen. Zelfs als zij „beschonken" worden, staan de Hollanders blijkbaar in centralistische hoogmoed tegenover de provincie. Ook waren er moeilijkheden met de ker ken. Want vele kerkelijke vertegenwoordi gers zagen deze actie bijlkbaar vooral als een keurige en aantrekkelijke reclame voor hun engere gemeenschapjes. De oude geest, die eiste dat je „van de kerk" moet zijn om wat te krijgen! Behalve dat het gewone volk tegen der gelijke versplinterde hulpacties bezwaren zou hebben en dat ook de overheid haar noodzakelijke medewerking niet grif zou verlenen, was tegen deze al te enge eng- kerkelijke opvatting ook direct bezwaar van de kant van professor Wagenaar. Deze ondersteunde tian ook terstond de eis van de Overheid dat in alle plaatselijke commissies ook steeds een vertegenwoor diger van het gemeentebestuur zou zitting hebben. Wêit dan ook diens politieke kleur zou zijn. En professor Wagenaar liet mij verstaan, hoe hij beseft, dat deze kerkelijke hulp actie eigenlijk helemaal niet „kerkelijk" begrepen kan worden maar hoe zij uit moet zijn op redding en ondersteuning van het gehele volk. Natuurlijk moet men daarbij wel dege lijk kiezen en delen. Want met 150 ton na zoveel weken is natuurlijk niet de hele be volking te voeden. De vijftig auto's hebben helaas niet de wonderbaardjke eigenschap pen van de manden met brood en vis aan het meer van Galilea. Men heeft gekozen en gedeeld. Eerst heeft men gedacht aan de steden boven de 100.000 Inwoners. Amsterdam, Haarlem, Rotterdam, Utrecht. Den Haag moest afvallen, omdat kerke lijke stijfkoppen en eng-hartigen aldaar weigerden een vertegenwoordiger van het gemeentebestuur te acceptteren. Daarom kreeg Den Haag helemaal niets. Later heeft men de actie nog uitgebreid tot andere centra: het Gooi, Westland, Amersfoort. Langzamerhand komen de gaven uit de provincie binnen. Op mijn tocht heb ik ge zien, hoe ze in coöperatieve inkoopvereni- gingen, in pakhuizen, zelfs in een gesloten boekwinkel, bijeen worden gebracht. Uit eenlopende gaven, alles uit eigen voorraad. Tarwe. Pakken roggevlokken. Zelfs flessen weck, met het probleem: hoe verzenden we dat? TIJL. ontvangen, komt men derhalve niet daar voor in aanmerking, zodat het indienen van aanvragen en verdere correspondentie met het bedrijfschap voor veevoeder nutte loos is. Op houders van honden en/of katten, die een of meer noodkaarten ontvangen en die niet meer in het bezit van het (de) desbetreffende dier (en) zijn, rust de ver plichting de noodkaart(en) onverwijld terug te zenden aan het bedrijfschap voor veevoeder. Tegen hen, die onrechtmatig een of meer noodkaarten in hun bezit zouden, houden, zal worden opgetreden Aan het beperkte aantal asyls, welke in het afgelopen distributiejaar voor distribu tiebons in aanmerking kwamen, zal na de 31e Maart 1945 op dezelfde wijze worden toegewezen. DEN HAAG, 29 Maart. In de provin cies .Noord-Holland en Zuid-Holland mag op de vooringeleverde bonnen A 381, B 381 en 337 van de derde noodkaart, elk recht gevende op het kopen van 3 kg. suiker bieten, slechts tot Zondag 8 April aar» het publiek worden afgeleverd. Jtta die datum zal op deze bonnen niet meer wor den afgeleverd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1945 | | pagina 1