HET DAGBLAD
Engelse en Amerikaanse lucht
landingen aan beneden Rijn
Grootscheepse
operaties in
het Westen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Wij varen
Geneesmiddelen
van Zweeds Rode
Kruis
Omsingeling Roer
gebied beoogd
In sommige sectoren
de rivier gepasseerd
Vierde verdeling
Rode Kruis
Garnizoen van Ludwigshafen
naar Oostelijke oever
Britse regering over het
bombardement op Den Haag
Mr. dr. D. Kooien overleden
Gratis ter beschikking var
de bevolking
Peulvruchten op bon 312
Nieuwe „Lebensmitielkarten"
Slachtoffers bombardementen
Zaandammer ontwerpt
Zuiderzee-zellkruiser
2e JAARGANG No, 378 DINSDAG 27 MAART 1945
Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31Leiden.
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
BERLIJN, 26 Maart. Over een front-
breedte van bijna 500 kilometer is de
slag om de Rijn sedert Vrijdag begonnen.
Door luchtlandingen, ongeveer gelijk aan
die op de eerste dag van de invasie in
Normandië en door ontzaglijke concen
traties van artillerie laat de vijand mer
ken, dat hij de beslissing met alle mid
delen probeert te forceren. Daartoe be
hoort ook de landing van valscherm- en
luchtlandingseenheden, over de omvang,
waarvan nog niets gezegd kan worden.
In ieder geval was de concentratie hier
van sedert dagen aan de Duitse leiding
bekend en had zij tegenmaatregelen ge
nomen.
Het was te voorzien, dat Eisenhower
voor de ontketening van de grc'.e aanval
het tijdstip zou kiezen, waaróp het gros
van de Duitse troepen zich van de weste
lijke oever van de Rijn gedistancieerd
zou hebben. Vrijdag j.l. was het laat
ste gedeelte van de Duitse troepen in de
Saar uit de Westwall in het gebied van
Landau geconcentreerd en werd vervol
gens het gros bij Germersheim over de
Rijn gezet. He: grote gebied, waarin de
Anglo-Amerikaanse onderneming zich af
speelt, maakt een duidelijk beeld van
deze onderneming onmogelijk. Door
zware bombardementen of door verrassin
gen zonder dat van tevoren een schot was
gelost probeerde de vijand totdusver op
zes a zeven plaatsen bruggenhoofden te
vormen en vooral tanks over de rivier te
brengen en om dichtbij het front achter
de Duitse linies uit de lucht eenheden te
landen en de verbinding me»: deze tot
stand te brengen. De nederlaag van
Arnhem is nog niet vergeten en toch
wordt het experiment herhaald.
Hevige Duitse tegenaanvallen
Het zwaartepunt ligt op het ogenblik
aan de"Nederrijn tussen Nijmegen en We
zel. Montgomery stelt, aldus schrijft Max
Krull van het D.N.B., pogingen in het
werk om de grote aanval voor te stel
len als een zuivere Engelse onderneming.
De penetratie in de Noord-Duitse laag
vlakte en de omsingeling van het Roer
gebied van het noorden uit vormen hier
het voornaamste doel. Te verwach'.en is
echter, dat de sector van Wezel tot Bonn
zich bij de grote aanval zal aansluiten,
zodra het bruggenhoofd Remagen uitge
breid is en zo de gewenste basis vormt
voor een frontale aanval vergezellende
flankbeweging. Hier zijn hevige Duitse
tegenaanvallen ontstaan, die met succes
een uitbreiding tot voorbij de Sieg-sector
hebben verhinderd.
Druk op Maingebied
In de bocht van de Rijn bij Mainz, dat
door de Duitsers is prijsgegeven, tekent
zich een dubbele beweging af. Sterke
nevelgordijnen van de vijand bij Eltville
duiden er op, dat binnenkort pogingen
zullen worden gedaan over de rivier te
trekken met als eerste doel Wiesbaden.
Bij Oppenheim is de forcering van de
Rijn aan een groep bestaande uit meer
dan 200 Amerikaanse amphibietanks ge
lukt. Deze werden echter Zaterdag bij
Gros-Gerau door Duitse tegenaanvallen
tot staan gebrach't, nog voordat zij zich
vrijheid van beweging hadden kunnen
verschaffen.
Beide ondernemingen leveren als resul
taat op de poging om in het Main-dal
door te dringen en een dubbele opmars
langs de oevers van de rivier. De ontwik
keling verkeert hier nog in een begin
stadium. Het krachtige verzet van de
Duitse garnizoenen in Worms en Ludwigs-
hafen had ten doel de bescherming en
terugvoering van de laatste Duitse een
heden op de rechteroever van de Rijn,
dat binnenkort wel voltooid zal zijn.
Steeds nieuwe versterkingen
Interinf meldt over de strijd in de gouw
Rheinhessen: Naar het bruggenhoofd ten
oosten van Oppenheim brengen de Ameri
kanen na de bouw van pontonbruggen,
waarvan er een door speciale wapens ver
nield werd, voortdurend nieuwe versterkin
gen. Hier zijn thans onderdelen van de
vierde Amerikaanse tankdivisie, van de vijf
de infanteriedivise, alsmede van de negen
tigste infanteriedivisie, alsmede van de
negentigste infanteriedivisie in de strijd ge
worpen. Op de westelijke oever staan nog
meer tankreserves gereed.
De Amerikanen hebben Intussen reeds
aanzienlijke tankversterkingen naar de
noordelijke flank getrokken om de hoofd
aanval in de richting op de benedenloop
van de Main te beginnen. Deze aanvallen
werden Zaterdag in deze sector afgeslagen.
In oostelijke richting brachten de Ameri
kanen tankvoorhoeden in de strijd met als
doel Darmstadt. Deze werden ten westen
van Griesheim opgevangen. Daarenboven
probeerden de aanvallers nog van het zui
den uit Darmstadt te passeren. Ook hier
werden zij aan de rijksautoweg opgevangen
en met zware verliezen teruggeslagen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 25 Maart. Het opperbevel van
de weermacht maakt bekend: In Hon
garije zet de vijand tussen het Plattemeer
en de Donau met gebruikmaking van
sterke tankstrijdkrachten zijn aanvallen
voort. Terwijl hij in het gebied van
Veszprem en ten noorden van Zirc ter
rein kon winnen, bleven zijn aanvallen bij
Kisber en bezuiden de Donau in het af-
weervuur steken. In felle bosgevechten
verijdelden onze formaties in het Slo
waakse gebergte bij Neusohl nieuwe vijan
delijke doorbraakpogingen.
In Silezië strekten de Bolsjewieken hun
aanvallen ook uit tot de gebieden van
Schrau en Strehlen. Zij werden onder" het
stukschieten van 75 tanks afgeslagen. Ook
,de garnizoenen der vestingen Breslau en
Glogau sloegen nieuwe aanvallen af
De laatste drie dagen is in de gevechts
sector Küstrin de stormloop van sterke
infanterie- en tankformaties der Sowjet-
russen gestrand op de standvastigheid van
onze divisies. Meer dan 200 vijandelijke
tanks werden stukgeschoten.
Bij Gotenhafen en Danzig en aan de kust
van het Frische Haf bii Heiligenbeil, viel
_de vijand met sterke tankstrijdkrachten en
met zwaar gebruik van munitie verder aan.
In de nc* voortdurende zware gevechten
werden gisteren weer 153 tanks vernietigd,
daarvan alleen ln de sector van de 73e
divisie infanterie 24 door de pantservuist.
Ook in Koerland hebben de bolsjewieken
ten oosten van Libau hun aanvallen her
vat. Zij bleven met uitzondering van een
geringe penetratie zonder -succes. Ten
noordoosten van Frauenburg en ten noord
westen van Doblen maakten de Sowjet-
russen, ondanks onverminderd krachtig ge
bruik van strijdkrachten, geen terrein
winst.
De luchtmacht viel aan het oostelijke
front troepenconcentraties en verbindingen
voor de aanvoer aan. Zij stelde nog 35
tanks buiten gevecht en schoot 51 vliegtui
gen omlaag.
Aan het Rijnfront tussen Rees en Dins-
laken woedt de afweerslag tegen het daar
aanvallende tweede Engelse en delen van
het ftegende Amerikaanse leger. In sommige
sectoren kon de vijand, onder het lijden
van aanzienlijke verliezen, de Rijn passeren
en ons hoofdgevechtsterrein binnendrin
gen. Aan weerskanten van Wezel, in welks
straten hevig gevochten wordt, hebben
onze troepen de tegenstander weer naar de
Rijnoever teruggeworpen.
In de rug van onze stellingen aan de
Nederrijn -zijn de Engelsen gisterochtend
uit de lucht geland. Onze voor dit geval
gereed gehouden formaties schoten uit een
groep van 121 vracht-zweefvliegtuigen nog
voor de landing vijftig toestellen omlaag
en gingen tot de aanval op de vijandelijke
luchtlandingstroepen over. In de middag
uren van gisteren hebben bovendien de
Amerikanen tussen de beneden Lippe en
de beneden Ruhr vrij sterke gevechtsgroe
pen uit de lucht neergelaten, die eveneens
van verscheidene kanten werden aangeval
len.
Ten westen van Siegburg hebben onze
troepen aanvallende vijandelijke bataljons
uiteengeslagen. Aan het gehele front tussen
Honnef en Neuwied duurt de krachtige druk
van het eerste Amerikaanse leger voort. Ten
oosten van Neuwied drong de vijand dieper
onze stellingen binnen. Bij Braubach, Bop-
pard en St. Goarshausen zijn hevige ge
vechten met Amerikaanse stoottroepen aan
de gang, die onder bescherming van nevel
We hebben met ons zwaar bewapend
vrachtschip juist het zeegat gekozen, als
het gebeurt: Een man van het gewone
scheepspersoneel valt over boord. Wij kij
ken toe, want het is tenslotte ons werk
niet om een zeeman, die een beetje wil
zwemmen, terug aan boord te ha»en; wij
hebben genoeg werk met ons geschut, dat
ieder ogenblik gereed moet zijn om een
eventuele aanvaller met succes te kunnen
ontvangen. Maar als opeens onze boots
mansmaat het gezicht van den man ln het
water ziet, kan hij niet meer wachten, tot
de reddingboot te water is; hij springt
over de reling van de gevechtstoren, zwemt
op den man toe, die al een paar maal on
der het water verdween en redt hem. Als
we twintig minuten later onzen boots
mansmaat opzoeken, horen we, dat de ge
redde zijn zwager uit Denemarken is. Een
paar tranen zijn de dank voor ohzen
bootsmansmaat. Een paar tranen van den
geredde, die zijn zwager nooit meer wilde
aankijken, omdat deze ééns vrijwillig naar
de Kriegsmar-ine ging. We zoeken onze
plaats in een groot convooi, dat naar het
Noorden gaat. Weer varen we.
Mar. Verslaggever DE NICO.
met stormboten de rivier overgingen. De
slag in het bruggenhoofd ten oosten van
Oppenheim nam in hevigheid toe. Uit het
gebied van Griesheim dringen de Ameri
kanen via Pfungstadt verder op. Onze ge
vecht zwemmers hebben bij Oppenheim een
oorlcgsbrug zwaar beschadigd.
Het dappere garnizoen van Ludwigshafen
heef: ook gisteren nog talrijke tanks ver
nietigd en heeft zich thans op de ooste
lijke oever van de Rijn ter verdediging in
gericht. Tussen Spiers en Lauterberg in de
beneden Elzas zijn onze divisies in zware
gevechten gewikkeld, vooral om Germers
heim en Wörth aan de Rijn, waar 17 tanks
werden stukgeschoten.
In Italië beperkte de gevechtsactiviteit
zich ook gisteren tot levendige verkennin
gen van weerszijden.
De afweergevechten om Bihac ln weste
lijk Kroatië duren voort. Door kleine vaar
tuigen der Duitse marine, die gebruikt wer
den ter bestrijding van de activiteit der
benden in het gebied der eilanden aan de
kust van Dalmatlë, werden 13 vaartuigen
tot zinken gebracht of opgebracht.
Kustbatterijen van Rhodos verdreven lich
te vijandelijke zeestrijdkrachten, die de
haven van het eiland Calchi probeerden
aan te doen.
Aanvallen van Anglo-Amerikaanse terreur-
bommenwerpers richtten zich tegen Berlijn,
noordwest Duitsland en vooral tegen plaat
sen nabij het front aan de Ruhr en de
Neder-Rijn. Des nachts waren slechts
zwakke vijandelijke formaties boven het
rijk. Strijdkrachten der luchtverdediging
schoten volgens voorlopige berichten, 46
vliegtuigen neer. Luchtverdedigingsstrijd
krachten der Duitse marine haalden boven
het kustgebied van zuidelijk Noorwegen nog
tien vijandelijke vliegtuigen omlaag.
Bonnen A 368, D 505 en
E 505 inleveren
DEN HAAG, 24 Maart. Het publiek
in de distributiekringen Amsterdam,
Haarlem, Bloemendaal, Heemstede, Hil
versum, Bussum, Laren, Weesp, Zaan
dam, Wormerveer, Beverwijk, Velsen,
Alkmaar, Nieuwer-Amstel, Wormer, Rot
terdam, Schiedam, Vlaardingen, 'sGra-
venhage, Voorburg, Rijswijk, Leiden,
Leidschendam, Oegstgeest, Wassenaar,
Delft, Maassluis, Ridderkerk, Zwijndrecht,
Gouda, Woerden, Dordrecht, Gorinchem,
Monster, Alblasserdam, Kapelle a/d IJs-
sel, Alphen a/d Rijn, Noordwijk, Bode
graven, Leerdam, Hardinxveld, Utrecht,
Maartensdijk, De Bilt, Zuilen, Zeist,
Amersfoort, Soest, Driebergen-Rijsenburg
en Jutphaas dient voor de vierde ver
deling van Rode Kruisgoederen de be
stelbonnen A 368 (derde noodkaart), D 505
(inlegvel) en E 505 (inlegvel) vóór Vrij
dag 30 Maart a.s. in te leveren bij de
winkeliers.
Zoveel mogelijk dient de inlevering te
gesclüeden bij dezelfde winkeliers, bij
wie de bonnen voor de voorgaande ver
deling werden afgegeven.
Binnenkort zal worden gepubliceerd,
waarop deze bonnen recht zullen geven
en wanneer en tegen inlevering van welke
koopbónnen met de aflevering een aan
vang zal worden gemaakt.
DEN HAAG, 25 Maart. In antwoord op
een verzoek om opheldering van het Neder
landse regeringscomité te Londen betreffen
de het bombardement op Den Haag op
3 Maart Jl„ heeft de Britse regering vol
gens Radio Oranje de volgende verklaring
afgelegd
,,In de morgen van de 3de Maart hebben
vliegtuigen van de 2e tactische luchtmacht
van de R.A.F. een aanval gedaan op raket
doelen in Den Haag. De bommen zijn ver
van het doel terecht gekomen en dienten
gevolge is een groot aantal slachtoffers ge
vallen onder de burgerbevolking en werd
grote schade aangericht in woonwijken. Ter
stond nadat men zich rekenschap had ge
geven van hetgeen was gebeurd, werd een
onderzoek gelast om de oorzaak van deze
betreurenswaardige ramp vast te stellen.
Uit een voorlopig rapport is gebleken, dat
het ongeluk is toe te schrijven aan een
foutieve uitvoering. Een nauwgezet onder
zoek is nog gaande en disciplinaire maat
regelen zullen worden genomen tegen allen
die zullen blijken schuld te hebben gehad."
Tot zover de Britse verklaring Over de
beschieting met vliegtuigkanonnen van
slachtoffers en redders, zegt het communi
qué geen woord.
DEN HAAG, 25 Maart. Op 74-jarige
leeftijd is te Den Haag overleden mr. dr.
D. A. P. N. Kooien, lid van de Raad van
State, oud-minister en oud-voorzitter van de
Tweede Kamer.
DEN HAAG, 24. Maart. Het Zweedse
Rode Kruis heeft naar ons land een hóe
veelheid geneesmiddelen aangevoerd,
waaronder insuline en vitamineprepara
ten, welke geneesmiddelen door bemidde
ling van het Rijksbureau voor de Voed
selvoorziening in Oorlogstijd onder ver
antwoordelijkheid van het Rijksbureau
voor Genees- en Verbandmiddelen en
van den Geneeskundig-hoofdinspecteur
van de Volksgezondheid gratis ter be
schikking van de Nederlandse bevolking
zullen worden gesteld. Behoudens het
hierna ten aanzien van insuline en vita-
mietabletten bepaalde zal de afgifte der
geneesmiddelen via ziekenhuizen ten in
levering van een door een geneeskundige
ondertekend ontvangstbewijs geschieden.
Insuline zal op de gebruikelijke wijze
via de apotheken en apotheekhoudende ge
neeskundigen tegen inlevering van de msu-
linestamkaart aan de patiënten worden afge
leverd. Ten einde misverstanden en teleur
stellingen te voorkomen, wordt nog mede
gedeeld, dat de recent ingevoeVde verlaging
der insulinetoewijzlngen gehandhaafd blijft.
Vitaminetabletten zullen vla plaatselijke
geneeskundige diensten, consultatiebureaux
e.d. worden verstrekt aan kinderen van
drie maanden tot drie Jaar. Aan artsen en
apothekers zullen door de gemachtigden
van het Rijksbureau voor Genees- en Ver
bandmiddelen in samenwerking met de ge
neeskundige inspecteurs hieromtrent na
dere details per circulaire worden mede
gedeeld. Belanghebbenden kunnen zich tot
hun arts of apotheker wenden.
Houders van „Berechtigungsscheme"
DEN HAAG, 23 Maart. Personen, die
ln het bezit zijn van een extra noodkaart,
op grond van een ..Berechtigungsschein"
dienen in den vervolge steeds de bonnen
van deze extra kaart, welke worden aange
wezen als bestelbon en als afleveringsbon
voor het gratis beschikbaar stellen van de
Rode Kruisgoederen, binnen een week na
de datum van bekendmaking bij de plaat
selijke distributiediensten in te leve
ren. De ddstrlbutiediensten zullen hier
voor telkenmale ontvangstbewijzen uitrei
ken, welke door de betrokkenen jnoeten
worden overgelegd bij de uitgifte van één
volgende noodkaart. Indien deze ont
vangstbewijzen niet kunnen worden ge
toond, zal door de distributiediensten niet
tot het uitreiken van een extra noodkaart
mogen worden overgegaan.
DEN HAAG, 24 Maart. De bonnen 312
van de noodkaart zijn geldig verklaard voor
het kopen van 250 gram peulvruchten ln
die distributiekringen in Noordholland,
Zuidholland en Utrecht, waar deze bon niet
reeds werd aangewezen voor het kopen van
peulvruchten of grutterswaren. In de hier
bij bedoelde distributiekringen dient het
publiek deze bon bij de winkeliers voor in
te leveren uiterlijk op Woensdag 28 Maart
a.s. De aflevering zal, zonder nadere aan
kondiging, geschieden, zodra de winkeliers
de goederen in voorraad hebben.
Met ingang van 1 April 1945 zullen nieu
we ..Lebensmittelkarte der deutschen Wehr-
macht in den Niederlanden" voor 1, 3 en
5 dagen ln omloop worden gebracht. Het
model dezer kaarten is gelijk aan dat der
voorgaande met opdruk „Gültig bis 31-12-
'44 (welke tot 31 Maart 1945 worden ver
lengd), doch de uitvoering is in rose kleur
en de bonnen zijn niet voorzien van een
vervaldatum. Met ingang van 1 April a.s.
zijn derhalve de „Lebensmittelkarten" met
opdruk „Gültig bis 31-12-'44 ongeldig.
Cornelis de Koster, geb. 27-9-1895 te Rot
terdam, Theodorus Olierook, geb, 22-7-1890
te Den Haag, Lambertus M. Steenwinkel,
geb. 7-10-1917 te Gorinchem, Janneke
Rijpstra, geb. 31-3-1917 te Vrijenban, Pe
trus G. J. M. van der Vijver, geb. 11-7-1879
te Rotterdam, Angenita M. Diender, geb.
6-10-1919 te Den Haag, Bertha Kwappen-
burg, geb. 14-6-1892 te Lelden.
ZAANDAM, 26 Maart. Dezer dagen
heeft de heer J. Kraaier Jr., de bekende
Zaanse kanoër en meermalen kampioen van
Nederland, bericht ontvangen, dat zijn ont
werp voor een Zuiderzee-zellkruiser met een
eerste prijs is bekroond. Deze prijsvraag was
verleden jaar uitgeschreven door de Verbon
den Nederlandse Watersportverenigingen.
TOKIO, 24 Maart. In het parlement
heeft de plaatsvervangende Japanse minis
ter van oorlog verklaard, dat thans een
Japanse volksstorm wordt gevormd ter ver
dediging van het land in geval van een
vijandelijke invasie. Niet alleen de reser
visten van alle wapenen zullen daarvan
deel uitmaken, maar ook alle nationale
organisaties, de politie enz., alles onder
leiding van hogere reserve-officieren.
Voorts wil men verschillende provinciën en
prefecturen voor de defensie onafhanke
lijk maken.
De zon gaat op 27 Maart onder om
19.04 uur en op 28 Maart op om 6.26 uur.
Maan op 27 Maart onder om 6.38 uur
en op om 7.37 uur.
V.M. 28 Maart, L.K. 5 April, N.M.
12 April, L.K. 19 April.
