HET DAGBLAD
Zweeds brood
en margarine
Afweerslag in Danziger Bocht
neemt toe in hevigheid.
Wat het zwaarst is
VOOR.LEIDEN EN OMSTREKEN
Sprong der waan
zinnigen
Zomertijd op 2 April
Vier maatjes olie
op A en B 383
Aflevering vóór Pasen.
Wij varen
Zware druk op bruggen
hoofd Mainz
Hongerreizen
Keukenkruid
DEN HAAG, 23 Maart. De secretaris
generaal van het departement van Land
bouw en Visserij maakt bekend, dat de
derde verdeling van Rode-Kruisgoederen
als volgt zal plaats hebben.
In de distributiekringen, waar het'
publiek vóór Vrijdag 23 Maart de bestel
bonnen A 388, B388 en C 505 (inlegvellen)
bij winkeliers heeft ingeleverd, wordt in
de week van 25 t.m. 31 Maart a.s. het
volgende verstrekt:
a. tegen inlevering van koopbon A 387:
400 gram brood en 125 gram margarine;
b. tegen inleveringvan koopbon B 387
125 gram margarine en 250 gram grut
terswaren;
c. tegen inlevering van koopbon C 504
(inlegvel): 250 gram grutterswaren.
Déze goederen -zijn gratis beschikbaar
gesteld door het Zweedse Rode Kruis en
zullen eveneens gratis aan het publiek
•worden verstrekt.
Bij het afhalen der goederen hetgeen
moet geschieden in dezelfde winkels, waar
de bestelbonnen werden ingeleverd, die
nen tevens de volgnummers te worden in
geleverd en moet voor ontvangst wórden
getekend op de ontvangststaten.
De dagen en uren, waarop de goederen
kunnen worden afgehaald, zullen door de
plaatselijke distributiediensten worden
bepaald en bekend gemaakt door middel
van raambiljetten in de betreffende win
kels.
Het presidium van de opperste raad
der Sowjet-Unle beeft Sorm benoemd tot
ambassadeur bij de uitgeweken Tsjecho-
Slowaakse regering.
De Engelsen hebben onze oude boot in
de grond geboord. Nu zijn we in afwachting
op een nieuw schip aan het landfront in
gezet. We liggen aan de oever van een
brede stroom, die ons van denzelfden
vijand scheidt. Er worden vrijwilligers ge
zocht voor een stoottroep,.-die zal overste
ken. Daar zijn liefhebbers genoeg voor. We
melden ons naast vele H -soldaten. Snel
blazen we de kleine gummibootjes- op, die
we voor dit werk zullen gebruiken. Als we
alles klaar hebben, vraagt de stoottroep-
commandant, wie aan de nemen wil. We
steken lachend de hand op; zijn we nu
matrozen of zijn we het niet? De granaten
gieren over ons heen en de avondlucht is
donker rood gekleurd. Snel duwen we onze
nieuwe oorlogsschepen van de oever, nog
sneller gaan onze ff -kameraden aan b x>rd.
Reed» plonsen onze riemen zachtjes in het
water. Weer varen we.
Mar., Verslaggever N. VAN JOLE.
2e JAARGANG No. 377
ZATERDAG 24 MAART 1945
Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FTH-
RER, 22 Maart. Het opperbevel var» de
weermacht deelt mede:
In Hongarije wierp de vijand opnieuw
snelle troepenafdelingen in de strijd en
versterkte zijn doorbraakpogingen aan
het gehele front tussen Plattenmeer en.
de Donau. Ten westen van het Sarviz-
kanaal, ter weerszijden vhn Stuhlweis-
senburg en Varpalota, evenals ten noor
den van Tata werden de aanvallen der
Sowjetsvoor onze - linies tot staan ge
bracht of door tegenaanvallen terug ge
worpen. De bolsjewisten verloren opnieuw
73 pantserwagens. Aan het Slowaakse
bergfront sloegen onze troepen ten zuiden
van Neuschl nieuwe sterke aanvallen der
Sowjets in achterwaarts gelegen steun
punten af.
In Opper-Silezië was de aanvalsactie
van den vijand minder dan in de vooraf
gaande dagen. Aan weerskanten van
Neustadt en ten oosten van Ziegenhals
leverden onze tegenaanvallen een verbe
tering in onze stellingen op. Het opnieuw
opgebouwde front werd tegen talrijke op
zichzelf staande aanvallen der bolsjewis
ten gehandhaafd.
DEN HAAG, 22 Blaart. Officieel
wordt medegedeeld:
De 2e April 's morgens 2 uur, dus
in de nacht van Zondag op Maandag,
wordi de zomertijd weer ingevoerd.
Op dat ogenblik worden de openbare
uurwerken een uur vooruitgezet,
n.L van twee op drie uur.
Kolen en laadruimte. Centrale Rederij!
Kolen dat is he*; eerste, dat is het
laatste -woord. Kolen en boten. Er waren
begin Februari 22 sleepboten zogenaamd
voor de voedselvoorziening veilig gesteld
voor de vaart over het IJselmeer. Ik heb
al in mijn eerste artikel medegedeeld hoe
deze boten, ondanks de Cer/:rale Rederij
en ondanks Hirschfeld, aan de voedsel
voorziening onttrokken werden. On
danks alle prachtige papieren. De ene in
stantie grijpt nu eenmaal in oorlogstijd
gemakkelijk over de andere heen en wat
het zwaarst is moe»; het zwaarst wegen,
dat is klaar. Het zwaarst weegt: de oorlog.
Wie dat niet ziet of niet zien wil, is een
gek. Wie daarom boos of teleurgesteld is,
is een dwaas. Wie daarvan speciaal één
bepaalden bezetter beschuldigt, is een
kind. Elke bezetter, elk oorlogsapparaat
zal te allen tijde in principe, zij het met
nuances, hetzelfde doen. Elk oorlogsappa
raat zal éérst oorlog voeren en voor eigen
mensën zorgen en dan pas denken aan
het eten voor de bezetgehoudenen. Wie
er op gaat wachten, te; er eindelijk eens
bezetters zullen worden uitgevonden, die
zeggen: „Ik zal éérst eens even 'uw voed
selpositie veilig stellen en dan zal ik zien
of ik met he»'; restant energie en eten
mijn eigen oorlog nog op gang kan hou
denzo'n man kan wachten tot hij
een ons weegt, 't Is omgekeerd.
Maar ondertussen blijft voor de Ceru
trale Rederij de taak; voor "ons land «te
behouden, aan mensen, aan boten, aan
schepen wat strikt
nodig is. Te krij
gen^ aan kolen, wat
onontbeerlijk is.
Slaagt de Centrale
Rederij daar niet
in, met fc~ ri die Centralisatie, die alles op
een hoop drijft en. die dus het afknabbelen
van de grote hoop slechts in de hand
werkt (dat is nu eenmaal het gevaar van
alle centralisatie vroeger bij de werkloos
heidssteun. die altijd nog even omlaag
kon, nu bij de centrale hongerriem om
onze hongerbuik, die altijd nog net één
gaatje dichter gehaald kan worden!)^
slaagt de Centra'e Rederij daar niet
in, dan leidt zij slechts tot een grotere,
mooi gecentraliseerde sof. Tot een prach
tig in statistieken o, alle hulde, alle
hulde! vastgelegde sof. Maar tot een
sof.
Enkele feiten. Alleen voor Amsterdam
is de wekelijks noodzakelijk geachte
hoeveelheid bunkerkolen 400 ton. Toege
staan is, voor heel het westen, 400 ton.
Alle deskundigen, ook de hoogste en die
uiteindelijk dit in de melk te brokkelen
hebben, hebben gezegd, dat dit quantum
nu ook werkelijk noodzakelijk elke week
•ter beschikking moet worden gesteld. En
zij maakten een onderverdeling dat die
400 ton kolen geladen moesten worden:
200 in Amsterdam, 75 in Rotterdam, 40
in Zwolle, 35 in Groningen, 25 in Harlin-
gen, 25 in Lepamer. Maar in Amsterdam
werd- in de afgelopen week slechts 121 ton
verstrekt.
De sof met«de aan de voedselvoorzie
ning onttrokken schepen treedt op het
ogenblik op de achtergrond tegen deze
kolerrnood. Want in plaats van het ont
trokken aantal sleepboten, 22 van de 22,
die over het IJsselmeer voeren, waar on
ze beste en eigenlijke 1Gsselmeerooten bij
waren, is thans een twee garnituur ge
komen, van her en der bij elkaar ge
haald. Hei-gegroepeerd. Vijftien stuks,
nog zeven in reparatie. Tweede garnituur.
Niet zo goed, niet zo zuinig met de kolen.
Boten dtie soms een beetje veranderd
moesten worden om te varen over het
IJsselmeer, waarover zij vroeger niet
plachten te varen. Maar alla, zefeijn er...
Maar waar zijn de kolen? Kolen kamen
uit mijnen. Wordén aangevoerd met trei
nen... Treinen, ach, de Nederlander weet
hét veriiaal.
En toch, als het mis gaat met de ko-
•len, gaat het mis met de voedselvoorzie
ning. Want 30.000 ton die per week no
dig geoordeeld wordt voor een minimum
levensmiddelenaanvoer naar het westen,
wordt bij lange na niet gehaald. Fr zijn
ontzettendslechte weken geweest. Zelfs
in een goede" week met 23.000 ton, zo
als verleden week, blijven wij nog beneden
het voedselminimum. Getuige onze buik.
Nog altijd is het veel te weinig. Met
onze voedselpositie zijn we beneden de
grens.
En de nieuwe aanvoer dreigt die ach
terstand te vergroten in plaats van in te
lopen. We hebben zelfs niet genoeg om
stil te zitten en niets te doen of in 'bed
te liggen. Dagelijks wast de stroom bede
laars langs de deuren. Er gaan ook elke
dag enkelen af. Die zijn thuis gebleven
om te sterven, TIJL.
Van het front tussen het Reuzengebergte
en het Stetmner Haff worden slechts ten
zuiden van Forst en ten noorden van
Frankfort aan de Oder vijandelijke ver
kenningsacties zonder resultaat gemeld.
De afweerslag aan de Dahztgerbocht nam
ir-.et hoge verliezen aan beide zijden ver
der in hevigheid toe. In West-Pruisen
breidde de vijand zijn aanvallen ook in
het gebied aan weerskanten, van Hohen-
stein uit. In zware gevechten werd de
doorbraak naar Gotenhafen en Danz-ig na
het vernietigen van 49 Sowjetpantsers en
gering terreinverlies wederom verhinderd.
Onze troepen aan het Frische Haff hiel
den, ondersteund door eigen zeestrijd-
krachten, stand tegen de onafgebroken
stormloop van den veelvoudig overmachti-
gen tegenstander en vernielden opnieuw
36 pantserwagens. Onze soldaten m Koer
land verijdelden ook gisteren de doorbraak
naar JTauenburg, die de Sowjets met
enorm gebruik van munitie trachten te
bereiken. Ten noordwesten van Doblen
aanvallende' Sowjettroepen werden in het
hela. griikste strijdgebied opgevangen.
Aan de Midden-Rijn duurt de sterke
druk van de Amerikanen naar het noor
den, in het bijzonder ten oosten van
Bonn, voort. Hun pogingen, de overtocht
over de Beneden-Sieg te forceren misluk
ten echter in het afweervuur l van alle
wapens. Ook ten oosten van Königswinter
en Ilonnef bleven de aanvallende Ameri
kaanse bataljons na de Inneming van
enige dorpen in ons vuur steken. In Bin-
gen duren de hevige straatgevechten voort.
Onze beveiligingen in Rhein-Hessen zijn;
na het stukschieten van talrijke pantsers-
al strijdende van de Solz teruggenomen
naar het bruggenhoofd Mainz, dat- sinds
gisteren hevig door den vijand wordt aan
gevallen. Bij Oppenheim zijn vijandelijke
tankvoorhoeden vernietigd. In Worms
wordt verbitterd gestreden. Ten zuiden
daarvan is de tegenstander in het gebied
van Frankenthal doorgedrongen; hij bleef
echter voor de nieuw aangelegde stellingen
liggen.
In de Middeu-Kijnpralz hebben de ge
vechten aan de "oostkant van de Harut bij
Bad-Dürkhelm en Neustadt a.d. Wein-
strasse zich verplaatst. Verder zuid-weste
lijk voeren onze uit de Saarpfalz terugge
trokken troepen strijd met den uit het ge
bied ter weerszijden van Kaiserslautern
naar het zuiden opdringenden tegenstan
der.
In de sector van Weissenburg in de
Elzas mislukten de doorbraakpogingen van
het zevende Amerikaanse leger voor
onze Westelijke stellingen In de Rijnpfalz
hebben onze troepen gisteren 69 pantser
voertuigen vernield.
In Midden-Italië mislukten vijandelijke
acties aan de Ligurische Kust ten zuiden
van Massa. In de Etruskische Appenijnen
duurt de levendige verkenningsactiviteit
aan beide zijden voort.
Aan het front van Bihac in West-Kroatië
'zijn hevige gevechten met uit het Zuiden
aanvallende benden -aan de gang. De ber
gen in het gebied ten Zuiden van Serajewo
zijn door ons gezuiverd.
Door sterke vijandelijke luchtactie boven
het Rijksgebied werden overdag, behalve
bij Bremen en Plauen, in het bijzonder
plaatsen in het Rijnland, Westfalen en
Zuid-Oost-Duitsland getroffen. Britse' ter-
reuraanvallen in de nacht brachten vooral
schade toe aan Hamburg. Zwakke afdelin
gen wierpen bommen op Berlijn. Onze
luchtverdediging schoot volgens de tot nu
toe ontvangen meldingen 46, voornamelijk
vler-motorige bommenwerpers neer.
De „Daily Mail" meldt, dat Lord
Wavell, de onderkoning van Brits-Indië
naar Engeland is vertrokken om met het
kabinet en in het bijzonder met den mi
nister voor Indië te spreken over vraag
stukken van fabricatie, leverantie en voed
selvoorziening. i
De zon gaat op 24 Mrt. onder om 18.59
uur; op 25 Mrt. op om 6.36 uur en onder
om 19.01 uur, op 26 Mrt. op óm 6.34 uur.
Maan op 24 Mrt. onder om 5.26 uur en
op om 14.1Ü uur.
V.M. 28 Mrt,, L.K. 5 Apr., N.M.12 Apr.,
L.K. 19 Apr.
Kroniek van de volkstuin.
Vergeet vooral 'niet, de keukenkruiden
dit jaar een plaatsje in te ruimen in de
groentetuin. Peterselie en seldery kunnen
we zaaien of wat gemakkelijker is op
de markt als jonge planten betrekken. Tijm
wordt het beste als plant gekocht, evenals
cltroenkruid en bieslook. Verder kunnen
anijs, komijn en karwij ons goede diensten
bewijzen. Van het laatste gewas worden in
de keuken de jonge blaadjes gebruikt.
Keukenkruiden vragen liefst een* zonnig
en beschut plekje, dat goed uitgebuit wordt
door de hcogste gewassen op het noorden,
de laagste aan de-zuidkant te zetten, dus
aan de achterzijde van de zaadpakjës -raad
plegen, waar de hoogte staat vermeld.
Voor keukengebruik behoeven we, wat
grondsoort betreft, bij de z.g. toekrulden
niét al té "kieskeurig Zijn; wel is T gewenst
de grond vóór het zaaien flink los te wer
ken en die verder ook los te- houden.
Voor-inlevering is niet
toegestaan
DEN HAAG, 23 Maart. In de pro
vincies Noord-Holland en Zuid-Holland
zijn met ingang van 26 Maart de bonnen
A 383 en B 383 geldig verklaard voor het
kopen van 360 gram of ongeveer 4 dl.
spijsolie.
Deze olie kan-uitsluitend bij bepaalde
daartoe aangewezen winkeliers worden
betrokken, van wie de distributiediensten
desverlangd een opgave van adressen
zullen verstrekken.
De aflevering van deze olie zal op ver
schillende tijdstippen geschieden al naar
gelang de voorraden beschikbaar komen.
Plaatselijk zal nader worden bekend go-
maakt, wanneer de aflevering zal aan
vangen/Voordien is ieaere aflevering van
olie' door winkeliers verboden. Voorinle
vering van bonnen is niet toegestaan.
Aflevering van olie mag slechts geschie
den tegen gelijktijdige afgifte der bon
nen.
Den winkeliers is voorgeschreven volg
nummers uit te reiken met ingang van de
datum, waarop de bekendmaking van de
plaatselijke distributiedienst verschijnt.
Hoewel als gevolg van vervoersstoornis-
sen de distributié niet overal gelijktijdig
kan plaats vinden, is er ruim voldoende
olie voorhanden om alle bonnen te hono
reren. Men dient voor het ontvangen der
olie goed droge en gereinigde flessen of
ander bruikbaar verpakkingsmateriaal
mede te brengen.
tfan 22 Maart af is de Rijksdienst voor
de Werkverruiming gevestigd in het Olven-
gebouw, Kortenaerkade 1, Den Haag, tele
foon 180880 (directie 180881).
De heftoren
'cliché A.P.
archief)
Zoudt u iemand, die het in zijn hoofd
haalde van de Westertoren in de Prin
sengracht te sprngen, een waanzinnige
noemen? Een waanzinnige of een zelfmoor
denaar, maar in elk geval iemand, die zijn
verstand niet helemaal meer heeft. Veel
verschil In hoogte tussen de Westertoren
en de toren van de hefbrug over de Ko
ningshaven te Rotterdam is er niet, ze zijn
beide zowat 75 meter. Weet u nog, dat een
jonge waaghals, die het/wereldrecord toren-
springen wilde verbéteren, van het nokje
van die toren in de Koningshaven tjoempte
en dat onze snelste voetbalscheidsrechter
Aad van Welzenes zonder het te weten of
te willen natuurlijk, de
aanstichter van deze
waanzindaad ls geweest,
ja. dat er te Rotterdam
zoiets als een epidemie
van torenspringers is
uitgebroken?
Het - was op een 31e
Augustus een jaar of
vijftien, zestien geleden,
dat Aad van Welzenes,
die toen nog meer be
kendheid had als voet
baller bij Xerxes dan-
als fluitist, op een der
overspanningen van de
Maasbrug klom en ten
aanschouwe van pers
mensen en filmopera
teurs, van circa dertig
meter hoogte in de
rivier dook. Wijze men
sen schudden het hoofd
over zoveel roekeloos
heid, maar niet lang
daarna kwam er een
meneer, die van een
ongeveer veertig meter hoge kolentip in de
Maashaven sprong en toen was er één in
Hamburg, die het officiële wereldrecord
wilde verbeteren en van- een stellage van
55 M. in de Elbe plofte, maar hij kwam
nooit meer boven water!
Een tijdlang was het stil onder de toren-
springers. Tot die gedenkwaardige Zater
dag 14 Januari" 1933'. Het vroor, dat het
kraakte en de Maas voor Rotterdam lag vol
drijfijs. Een jongen van 19 jaar, zijn naam
mag wel aan de vergetelheid ontrukt wor
den, hij heette Louw Vlasblom, klauterde
over het hek, dat toegang geeft tot de
spoorbaan en begon zijn Klimpartij tegen
•de heftoren. '•Een paar kameraden stonden
op de Prins Hendrikkade en ze stootten
-elkaar aan en ze zeiden: „Hij durft tocli
niet!" Louw durfde
wel. Een paar maal
wuifdë hij naar be
néden, waar de men
senmenigte langzaam
aangroeide en de
adem inhield. De
spanning groeide.
Was het niet als in
een sensatiefilm? Toeneen kreet van
ontzetting steeg uit de massa omhoog: de
Jongen had zich van de toren geworpen.
Drie, vier maal ging hij over de kop... hij
verdween tussen de ijsschotsen, maar reeds
enkele seconden later kwam hij lachend
weer boven. De politie gaf hem een verbaal
wegens zwemmen in verboden water en hét
lopen op de spoorbaan!
Dat kon de epidemie ai niet meer verhin
deren. De volgende dag klom een men op
het raderwerk, dat nog twee meter boven
de toren uitsteekt. Hij sprong ook ln de
Koningshaven, maar hij werd er met een
opengescheurde buik uitgehaald. Het voor
beeld was nog niet afsohrikwekkend ge
noeg, want de politie moest de bfug dag
en nacbt bewaken omdat tientallen de
sprong der waanzinnigen wilden nadoen.
Ach neen, sportieve prestatie is dit soort
waaghalzerij niet meer te noemen. Aad van
Welzenes heeft nu nog wroeging over de
Infectie, die hij toen veroorzaakt heeft 1
i in vpuippcr i7i in
«XOW1HU ViXll
wuse Kleine voorpoetenboot gaat weer op