HET DAGBLAD
Massale actie
bij Oberkassei
Slag om West- en Oost-Pruisen
laait fel op
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Fries aardappel
einde
Zware strijd ten N.
van Königswinter
Afweerfront aan Rijks-
autoweg houdt stand
Van convooi zeven schepen
tot zinken gebracht
V/ilhelmstrasse over de Westwal
Bon voor drie kg. suikerbieten
BERLIJN, 21 Maart. Terwijl de
krachtige druk van de vier Amerikaanse
'divisies in het noordelijke deel van het
bruggenhoofd van Remagen voortduurt,
vielen Maandag voor de eerste maal ook
zeer sterke aanvalsformaties van het eer
ste Amerikaanse leger op de zuidelijke
flank aan, teneinde op die manier een
brede uitgangsbasis voor de operatieve
stoot te vormen. In beide frontsectoren
ontstond een buitengewoon verbitterde
strijd, die aan beide zijden met grote
verliezen gepaaTd ging.
In het noorden poogden de Amerika
nen door het zoals gewoonlijk massale
gebruik van troepen voorbij Oberkassei
ten noorden van Königswinter terrein te
winnen en de plaats Kamersdorf binnen te
dringen. Hoewel zij vier malen aanvielen
en door sterke tankstrijdkrachten ge
steund werd, konden de Amerikanen de
Duitse versperringsstelling ten zuiden der
plaats niet passeren.
Nog veel zwaarder waren de gevechten
aan weerskanten van de rijksautoweg.
Hier gingen de Amerikanen na een trom
melvuur van verscheidene uren tot een
grote aanval in noordelijke richting over.
Het gelukte de Duitse troepen de aanval
len na onafgebroken tegenaanvallen op
te vangen en de samenhang van het aft
weerfront overal te handhaven.
Vooral ten oosten van de autoweg brach
ten sterke Duitse gevechtsgroepen de aan
vallers gevoelige slagen toe, zodat de Ame
rikanen tenslotte van verdere aanvallen
afzagen, vooral omdat de pogingen om
reserves in de striid te werpen, door de
Duitse batterijen werden verhinderd.
Aan de oostelijke flank van het brug
genhoofd, bleven de Amerikanen passief. De
eerste grote aanval in het zuidelijk deel
van het bruggenhoofd, werd uit de bossen
ten oosten van Hönnmgen ondernomen en
leverde de Amerikanen een diepe pene
tratie op. tot in het gebied van Rhein-
brohl. Het garnizoen van deze plaats wist
zich evenwel te handhaven.
Zwaartepunt bij Kreuznach
De linkeraanvalsvleugel in hH gebied
tussen Koblenz en Bingen, bleef tijdens de
grote aanvallen van het derde Amerikaanse
leger ook nu vrij werkeloos. Wel werden
ijverig versterkingen, vooral aan gemoto
riseerde strijdkrachten en 'infanterie, naar
het gebied van Koblenz aangevoerd. In het
zuidoosten der stad handhaaft zich even
wel nog steeds een krachtig Duits steun
punt. Ook in het bruggenhoofd aan de
linkerkant van de Rijn, ten westen en ten
zuiden van Bingen, sluiten de Amerikanen
de gelederen, doch vrij zwakke aanvallen
in de richting van Bingen, werden overal
met verliezen afgeslagen.
Een van de zwaartepunten was evenwel
wederom het penetratiegebied ten oosten
van Bad-Kreuznach, vanwaar uit de met
gemotoriseerde infanterieformaties ver
sterkte vierde Amerikaanse tankdivisie met
minstens 200 tanks, in over het algemeen
oostelijke en noordoostelijke richting tot de
strijd overgingen. Het merendeel der tank-
aanvallen werd met grote verliezen afge
slagen.
2e JAARGANG No. 375
DONDERDAG 22 MAART 1945
Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUH-
RER, 20 Maart. Het opperbevel van
de weermacht deelt mede:
Zonder door den vijand gestoord te
worden, hebben onze troepen in de nacht
van 18 óp 19 Maart het bruggenhoofd
aan de Drau ten zuidwesten van Siklos
volgens de plannen ontruimd. Uit on
wetendheid over de toestand bestookten
Sowjetrussische slagvliegers en artillerie
onze inmiddels door Bulgaarse en bolsje
wistische strijdkrachten bezette stellin
gen op de noordelijke oever van de Dran
met bommen en vuur.
Tussen Stuhlweissenburg en Felsoegaila
zette de vijand met ca. twintig divisies
infanterie en talrijke tankformaties zijn
aanvallen voort en kon het penetratie-
gebied aan de uitgangen van het Vertes
gebergte naar het noordoosten uitbrei
den. Hier kwam hij echter na verbitterde
gevechten voor ons afgrendelingsfront
ten westen van Tata tot staan. Aan de
oostrand van het Bakonywoud werden de
'vijandelijke aanvalsgroepen reedi na ge
ringe terreinwinst opgevangen. In taaie
afweer verijdelden onze troepen in het
Slowaakse ertsgebergte de in de richting
Neusohl beproefde doorbraak der bolsje
wieken.
Als gevolg van onze tegenaanvallen in de
streek aan weerskanten van Löbschütz en
Neisse konden de formaties van het eerste
Oekraïnse front haar penetraties naar het
westen en zuiden gisteren niet meer uit
breiden. Onze troepen handhaafden zich in
hun nieuwe stellingen in een taaie strijd
en wierpen binnengedrongen vijandelijke
strijdkrachten In verscheidene sectoren
naar het noordoosten terug.
De dappere verdedigers van het bruggen
hoofd van Stettin vingen alle met tanks
en stukken stormgeschut ondernomen aan
vallen der bolsjewieken voor hun verkorte
linies op
De grote slag om West- en Oost-Pruisen
nam gisteren nog ih hevigheid toe. Op de
brandpunten ten westen van Gotenhafen
en Zoppot, ten zuidwesten van Praust, als
mede aan het front ten zuiden van het
Het belangrijkste nieuws, dat ik op de
laatste dag van Februari in het
hoofdkwartier van de Friese aardappels
op doe, is: „Het houdt over twee weken
met de toevoer van Friese aardappelen
naar Holland op!"
En dat o.a. ook in het welbegrepen,
belang van Holland! Friesland is name
lijk helemaal niet het exportland, waar
sommige hongerige Hollanders het voor
houden.
De Friese boeren kunnen met voor ae
belachelijk lage prijzen van de consump
tie-aardappelen werken. Daar zijn de
veenkoloniën, Groningen, Drente en Over-
ijsel meer het gebied voor. In Friesland
heeft men geen consumptie-aardappelen-
verbouw op grote schaal. De landbouw is
er te goed en te duur. Men heeft daar in
hoofdzaak selectie-bedrijven. „goedge
keurde" aardappelen. Daar maakt men
een paar centen meer voor en die levert
men naar alle andere gewesten als
poters. Daarvan pootte men in deze
oorlogsjaren dus aardappelen in Frank
rijk, België, Limburg, Noord-Brabant en
natuurlijk ook in Holland en in de noor
delijke provincies zelf.
Wat Holland nu bij het leegslepen van
Friesland heeft ge
daan, gaat soms ge
vaarlijk veel cp het
slachten van de kip
met de gouden eieren
lijken.
Wij hebben poters gegeten in plaats
van consumptie-aardappelen! Dat is ge
vaarlijk. Wel, de poters van Frankrijk en
België en zelfs die van Limburg en Noord-
Brabant konden wij rustig opetendie
worden dit jaar toch niet afgehaald.
r „Maar. we zijn misschien al bezig met
aé póterè voor Holland, met de" poters
voor ons zelf, voor het Noorden, we éten
misschien al onze volgende oogst op", zegt
mij de hoofdman van de Vebena, En
daarom moeten wij nu ijlings stoppen
met de verkoop van de poters. We stoten
nog 10.000 a 12.000 ton naar Holland af
en dan stoppen we en gaan we eerst eens
duchtig inventariseren, wat er is officieel
en ook clandestien of half-clandestien
zoveel weggegaan, dat we op het ogenblik
geen betrouwbaar overzicht meer hebben.
Dus: stop.
En: overschakeling op Drente! De Hol
landers, die elkaar nu zulke sprookjes
over het rijke Friesland vertellen en hier
wel alles willen wegslepen ook dat,
wat we zelf niet hebben! die moéten
bedenken, dat de grote leverancier van
de consumptie-aardappelen, waar we alle
vorige oorlogsjaren royaal van hebben
gegeten, onze provincie Drente is, met
de veenkoloniën.
Drente voorzag alleen ons hele land
het hele bezette gebied, waar toen ook
nog Limburg, Brabant en Zeeland bij be
hoorden voor 57 pet. van consumptie
aardappelen.
Wij stoppen dus. Na de opheffing van
het aardappelembargo van October, dat
het Westen een lelijke achterstand heeft
veroorzaakt en dat uitgesproken werd als
reactie op de spoorwegstaking, hebben
wij op wens van den Beauftragte sinds
eind October, begin November er naar ge
streefd, voor Friesland een export van
5000 ton per week te bereiken. Wij heb
ben vlak voor de vorst alleen over Har-
lingen 4250 ton gehaald. Toen kwam de
vorst spelbreken. Andere moeilijkheden
kent u. Wij hebben desondanks ons best
gedaan.
Nu stoppen we eri gaan we eerst de
poterslevering voor heel Nederland veilig
stellen.
Verleden week, zegt hij, leverden we
nog 3000 ton. Maar u behoeft zich niet
ongerust te maken. Drente heeft een
capaciteit van 15.000 ton per week. Als
er maar schepen, sleepboten en kolen
genoeg zijn.
Want in Drentè moeten nog veel aard
appels zitten. Van de herfst* heeft de
export van daar uit net zo goed stil ge-
BERLIJN, 21 Mrt. De militaire woord
voerder der Wilhelmstrasse, heeft in ant
woord op een vraag omtrent de Westwal
medegedeeld: De Westwal. zoals hij in de
jaren voor het uitbreken van de oorlog
werd aangelegd, vormt geen modern ver-
sterkingswerk meer Eerst na maanden
lange verbeteringswerkzaamheden voor het
begin van het huidige Anglo-Amerikaanse
grote offensief, werd hij door het aanleggen
van diep geëchelonneerde kazematstelsels,
alsmede door de aanleg van uitgebreide
versperringen, aangepast aan de moderne
eisen. In het bijzonder tiidens de gevechten
der laatste weken, heeft het nieuwe stelsel
van versterkingswerken over het algemeen
zeer goed voldaan.
Fnsche Haff drong de vijand, enige stel
lingssectoren binnen. Desondanks hand
haafden onze troepen, ongeschokt in him
strijdlust, de samenhang van het front,
vernietigden opnieuw 119 tanks en ver
ijdelden de dreigende doorbraak der Sow-
j et-Russen naar de kust. Ten westen van
Gotenhafen mengden zich zware zeestrijd
krachten en marineluchtdoelgeschut doel
treffend in de gevechten.
Ook in Koerland zijn onze divisies aan
weerskanten van Frauenburg in zware
strijd gewikkeld met de bolsjewistische
aanvalslegers, die zij in afweer en tegen
aanvallen met zware vijandelijke verliezen
opvingen. De Sowjet-Russen vërloren gis
teren 84 vliegtuigen.
Aan de Middeii-RIjn lag liet brandpunt
van de af «eergerechten ook gisteren be
noorden Königswinter en aan de autoweg
ten oosten van Honnef. Ondanks zijn
zwaar gebruik van mensen en m^eriaal
werd de tegenstander door tegenaanvallen
tot staan gebracht of weer teruggeworpen.
Aan het zuidelijke front van het bruggen
hoofd kon hij vérder terrein winnen.
DC militaire commandant van Koblenz
verdedigt zich met de rest van het garni
zoen dapper tegen den van alle kanten aan
vallenden vijand. Tussen de Rijn en het
Pfalzer bergland duren zware gevechten
met de over de Naiie en het Glandal door
gedrongen vijandelijke tankstrijdkrachten
voort. Aan de zuidgrens van de Rjjnpfalz,
waar onze troepen de versterkingen van de
Westwal betrokken hebben, zijn alle aan
vallen van liet. zevende Amerikaanse leger
met zware verliezen aan doden en gewon
den voor den vijand mislukt.
In de strijd tegen vijandelijke vliegtui
gen schoten onze jagers vijftien Ameri
kaanse machines neer.
Aan het front in Midden Italië en in de
westelijke Alpen werden door stoottroepen
verscheidene steunpunten van den tegen
stander vernietigd en gevangenen gemaakt.
In een onderneming van acht dagen heb
ben Kroatische formaties en Duitse ge
vechtsgroepen het vruchtbare üandschap
der Moslavina ten zuiden van Bjelovar ge
zuiverd van benden en hun zware verlie
zen toegebracht. De tegenstander liet tal
rijke wapens en verscheidene opslagplaatsen
in onze handen.
Aanvallen over grote uitgestrektheden
van Amerikaanse terreurvliegtuigen waren
gisteren gericht op Midden- en Zuid-Duits-
land. Er ontstond vooral schade in Jena en
Fulda. Bovendien waren plaatsen in het
Rijnlands-Westfaalse gebied het doei van
Britse bommenwerpers. Des nachts vlogen
vrij zwakke formaties naar de rijkshoofd
stad en Stiermarken.
Onze torpedomotorboten hebben voor de
Engelse kust pit een krachtig beschermd
convooi in fellé gevechten zeven schepen
met een gezamenlijke inhoud van 24.500
brt. tot zinken gébracht, voorts een torpe
dojager en twee motorkanonneerboten be
schadigd. Ih de vooraafgaande nacht scho
ten zij een artilleriemotorboot in brand en
beschadigden een andere boot.
staan als bij ons. Vandaar de achterstand
en de hongersnood in het Westen.
En zo zal ik dus met de laatste aard
appels voor Holland Friesland verlaten.
(Laat ik even vooruitlopen op mijn ver
haal en vertellen, dat het goede schip,
waarmee ik de terugreis maak en dat,
voorzien van goede papieren, nog op de
fifty-fifty-basis naar Amsterdam zal va
ren, prompt in beslag zal worden ge
nomen, ondanks alle toezeggingen en dat
we alle aardappelen aan de distributie
kwijt raken, ook het schamele beetje, dat
we persoonlijk over de IJsellinie „mogen"
meenemen. Pech! Amsterdammers, als gij
van de week extra-smakelijke aardappels
krijgt vari de distributie, bedenkt, daar
zijn de aardappels van uw verslaggever
bij.
Het is maar een bewijs, dat men er te
Amsterdam alles op wil zetten om van
de één op de twee kilo te springèn, voor
het algemeen rantsoen.) TIJL.
De zon gaat op 22 Maart onder om
18.47 Ur en op 23 Maart op om 7.41 uur.
Maan op 22 Maart onder om 5.15 uur
en op om 13.19 uur.
V.M. 28 Maart, L.K. 5 April, N.M. 12
April, L.K. 19 ApriL
De vestiging van een Amerikaans brug
genhoofd op de Oostelijke*-Rijnoever
bij Remagen heeft een nieuwe golf van
geestdrift door de gelederen van D ui Is
lands tegenstanders m het Westen doen
gaan Remagen werkt op de fantasie,
juist, omdat het overigens met het tem
po van Eisenhower nieuwe offensief bij
vrij bescheiden resultaten bleef. In de
sector Remagen-Kömgswinter staan de
Amerikanen aan gene zijde van de Rijn.
„Het gaat goed!"
Gaat het werkelijk goed? Niet iedereen
in Amerika schijnt het daarover eens te
zijn. Verschillende correspondenten van
Europese bladen seinden uit New York,
dat de zege-kreten uit Eisenhower's
hoofdkwartier een verrassend effect heb
ben gehad. Aan de New Yorkse beurs
trad een scherpe koersdaling in en men
begroot deze daling bij de verhandelde
fondsen totaal op rond 1 milliard dollar.
„Het gaat goed!", menen de speculerende
heren van Wallstreet.
Een overwinnend Duitsland zou hun
eind zijn. Dat is dus beslist ongewenst.
Maar een al te snel overwonnen Duits
land betekent een al te snel einde van
prettige oorlogswinsten. Het betekent een
terugval in de voor-oorlogse sociale chaos,
werkloosheid, industrieën zonder afzet
gebieden. Juist nu men zo prettig aan
gigantische winsten gewend begon te ra
ken. En de gevoelige beursbarometer van
New York registeert: slecht weer.
Toen Roosevelt (New Deal) zich mach
teloos moest verklaren om de economi
sche moeilijkheden in de Verenigde Sta
ten baas te worden, schakelde de presi
dent'handig over op een inmengingspoli-
tiek in de Europese zaken. Hij kon daar
bij rekenen op de steun van alle Wall-
streetmagnaten die aan deze inmenging
hoopten te verdienen. De leen-pachtwet
schiep de basis, waarop die verdiensten
gedurende de eerste oorlogsjaren verze
kerd bleven. „Cash and carry" was- de
formule voor de oorlogvoerende klanten
der Amerikaanse industrie: eerst beta
len en zèlf halen, geen financiële risico's
en ook geen transportproblemen voor
Amerika Maar naarmate de oorlogswin
sten sterker lokten en de moeilijkheden
van de klanten toenamen, wilden de
Amerikaanse kapitalisten ook wel „aan
huis bezorgen". Roosevelt verscherpte zijn
anti-Duitse politiek. Amerika kwam in
oorlog. De Amerikanen, die storm moes
ten lopen tegen dé Duitse linies en die
in de Pacific "en in Europa het leven
lieten, waren immers héél andere Ameri
kanen dan die, die aan de New Yorkse
beurs hun winsten binnen haalden.
Thans nadert de oorlog zijn laatste
phase. „Het gaat goed", zó goed, dat het
helemaal niet zo goed dreigt te gaan
voor de mannen van Wallstreet. De beurs
wordt bang, dat het té goed zou kunnen
gaan en reageert met scherpe koersda
ling. En onbedoeld, maar ondubbelzinnig
duidelijk verraadt zij, waarvoor eigenlijk
aan gindse zijde wordt gevochten. De
beurs kan gerust zijn. Het gaat altijd
nog „goed" genoeg voor een prettig ver
lengstuk aan deze oorlog. Toen het er
om ging, het bondgenootschap met de
Sowjet-Unie goed te praten, werden
Churchill's anti-bolsjewistische donder
redevoeringen der voorafgaande twintig
jaren graag en snel vergeten. Nu het
eind van Duitsland in zicht schiint te
komen, herinnert de „Catholic Herald"
aan de groeiende Bolsjewistische bedrei
ging en de „Universe" verwijt aan Chur
chill, dat juist hij de onbetrouwbaarheid
van het Sow jet-Russisch bondgenoot
schap had moeten kennen. De oorlog is
nog niet uit. Hij begint pas. En de bond
genoten van heden zullen de tegenstan
ders van morgen zijn. Er valt nog héél
wat te verdienen voor de magnaten van
Wallstreet.
Er valt ook nog héél wat te bloeden
voor de volkeren van Europa, wanneer
het „goed" blijft gaan aan de Rijn. De
New Yorkse beurs zal immers met even
veel vreugde de winst becijferen op de
bommen, die Den Haag verpletterden, als
op dé" tanks die tegen de Westwall kapot
rederi. Zij hopen op niet minder vreugde,
wanneer achteraf nog wat kleine me
ningsverschillen met Stalin over de ver
deling van de buit mochten ontstaan.
Wie zei er, dat men in Amerika geen
oorlogsdoel kent? Wat de tussen het Ka
pitalisme en het Bolsjewisme vermaalde
volkeren van Europa daarbij ervaren, is
van ondergeschikte betekenis.
DEN HAAG, 20 Mrt. De bonnen A 392
en B 392, zijn in de provincies Noord-Hol
land en Zuid-Holland geldig verklaard voor
het kopen van drie kg. suikerbieten. Op
deze bonnen, welke geldig ziin éoor het
tijdvak van 1 t.m. 14 April en welke vóór
Woensdag 28 Maart a.s. bij aardappelhan
delaren dienen te worden ingeleverd, mag,
voor zover de voorraden dit toelaten, reeds
terstond worden verkocht en afgeleverd.
Maarschalk Wassllewskl is benoemd
tot bevelhebber der troepen van het derde
Wit-russische front. Hij volgt den onlangs
aan ziin zware verwondingen in Oost-Prui
sen overleden generaal Tsjernjachowskl op.
Generaal-majoor Umberto Nobile, de
leider van de Poolvlucht van 1926 is, naar
Reuter uit Rome meldt, weer als actief
officier in de Italiaanse luchtmacht opge
nomen Na de ramp van het luchtschip
„Italia" had hij de dienst verlaten.
Het presidium van de opperste raad
der Sowjet-Unie heeft Michail Georgi Ser-
gejef benoemd tot ambassadeur te Brussel.
