HET DAGBLAD
Stilte voor de
storm
Grote geallieerde aanval aan
Moezel en Saar begonnen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Voorbereidende acties
kondigen grote strijd
op twee fronten aan
Wapenstilstandsvoorwaarden
voor
Italië
ieuwe aanvallen bij ^^endeid
Duitse actie in het gebied
van de Schelde
Roofovervallen onder valse voorwendsels
Krachtdadige bestrijding
door de Haagse recherche
Churchill hoopt op snel
einde van de oorlog
Acuut gebrek verwacht aan
levensmiddelen
Polen toch naar San Fransisco?
Correspondentie
Binnenkort oliebon
in N.- en Z.-Holland
Rundvef voor kinderen in
enkele dis+ributlekringen
Slachtoffers in Den Haag
Adm. Esteva krijgt levenslang
Staking te JHollywood
BERLIJN, 15 Maart. Over de toe
stand aan de fronten schrijft de mili
taire medewerker van het D.N.B. dr. Max
Krull, o.m.
De voorbereidende gevechten in het
Oosten en het Westen kondigen door toe
nemende intensiteit de op handen zijnde
algemene stormloop op beide fronten
aan. De dagelijks toenemende activiteit
in de lucht van de Anglo-Amerikaanse
bommenwerpers en gevechtseskaders, de
worsteling aan beide kanten om plaat
selijke stellingsverbeteringen en het ver
hoogde gebruik van Duitse zeestrijdkrach
ten tegen de vijandelijke ravitaillering,
voltooien het beeld van een relatieve stil
stand der bewegingen voor het losbreken
van een naar beslissing strevende orkaan,
die in felheid en omvang het kader der
beide vorige maanden waarschijnlijk nog
zal overtreffen.
Dr. Krull wijst voorts op de geweldige
verliezen, die de Anglo-Amerikanen moe
ten verwachten bij het oversteken van
de Rijn,
Nieuwe Amerikaanse troepenconcentra
ties tekenen zich in het gebied vlak ten
noorden van Krefeld en in het bruggen
hoofd van Remagen af, aldus heeft de
militaire woordvoerder van de Wilhelm-
strasse medegedeeld binnen het bestek
van zijn beschouwingen van heden over
de toestand. Hij wees er verder op, dat
de Amerikanen er nog steeds fel naar
streven hun bruggenhoofd in het gebied
van Remagen verder uit te breiden. Tot
dit doel hebben zij aanzienlijke contin
genten aangevoerd. Als een volstrekt
nieuw verschijnsel aan het westelijke
front moet ook het feit gezien worden,
dat de Amerikanen thans op een breedte
van acht tot tien kilometer de Moezel
in zuidelijke richting hebben overschre
den.
Aan het Saarfront, vooral ten zuiden
van Porbach, wordt thans eveneens een
sterke Amerikaanse druk merkbaar, aldus
heeft de militaire woordvoerder in de
Wilhelmstrasse hedenmiddag nog ver
klaard. Tengevolge van deze sterke druk
van Amerikaanse formaties zullen de
Duitsers waarschijnlijk hun achterhoede
troepen binnenkort op de Saarlinie terug
trekken.
BERN, 15 Maart. „United Press"
meldt uit Washington over de door de
geallieerden in het wapenstilstandspact
met Badoglio vastgestelde voorwaarden,
die zoals men weet niet gepubliceerd zijp,
het volgendeDe redacteur van de inter-
nation Law Review, Sottile, die vroeger
gedelegeerde van de Volkenbond was, pu
bliceert in het Februari-nummer de tekst
van de wapenstilstandsvoorwaarden, die
22 paragraphen omvat. Vastgesteld werd
volledige ontwapening van Italië, betaling
van de door de geallieerden gemaakte be-
zettingsonkosten, uitzending van twee mil-
lioen Italiaapse arbeiders naar de ge
allieerde landen na de oorlog. Bovendien
zijn de volgende besluiten betreffende af
scheiding van Italiaanse gebieden vastge
steld: Engeland krijgt de eilanden Lampe-
dusa en Pantellaria, Frankrijk het eiland
Elba en een strook van het Piemontesè
grensgebied, Joegoslavië krijgt Istrië en
Zara Griekenland alle Italiaanse eilanden
in de Aegeïsche Zee. Tenslotte moet Italië
de onafhankelijkheid van Abessïnië erken
nen en alle voorwaarden aanvaarden, die
betreffende Libye, Eritrea en Italiaans
Bomaliland op de vredesconferentie worden
gesteld.
Ie JAARGANG No. 220
ZATERDAG 17 MAART 1945
Uiig. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden.
Tefl 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
N, Ml** wederom penetraties bereiken, dje werden
Tegen ons front ten westen van de Rijn
\X n inj-irk jt.i-ij-li-> ls vijand aan de Moezel, aan de Saar en
rVOmnqSDergen in de beneden-Elzas tot de grote aanval
overgegaan. Met gebruikmaking ven kunst-
mat' ge nevel op grote schaal slaagde liij er
l'er/ig vaste voet te krijgen op de oostelijke
in ten onordoosten van Kochen en hij
oever van de Moezel.
Tussen liet Osburger- en het SchSrzwal-
der Hochwald duren zware afweergevechten
voort. Ook om onze stellingen tussen For-
haeii en Ilagenau zijn zware gevechten ont
brand.
In Italië vernietigde een stoottroep van
valschermjagers zuidelijk van Imola een
vijandelijk steunpunt, nam talrijke Ita
lianen gevangen en bracht de vijand zware
verliezen aan doden en gewonden toe.
Door aanvallen van vijandelijke bommen
werpers op noordwest- en west-Duitsland
ontstond schade, vooral In de woonwijken
van Hannover, Hildesheim, Giltersloh en
Hattingen aan de Ruhr. Amerikaanse for
maties lieten bommen vallen op plaatsen
in zuidoost-Dultsland. Gedurende de nacht
richtte de vijandelijke bom terreur zich te
gen midden-Duits gebied. Volgens tot dus
verre binnengekomen rapporten werden
door luchtverdedigingsstrijdkrachten 23
viermotorige bommenwerpers neergescho
ten.
Ir. de laatste dagen hebben talrijke
„Sturmwikinge" en duikboten van het
kleinste type doelen in het Scheldegebied
aangevallen Volgens tot dusverre ontvan
gen rapporten werden vier schepen met
een gezamenlijke inhoud van 12.000 ton
tot zinken gebracht. Met zekerheid kan
worden aangenomen, dat andere, niet
teruggekeerde Sturmwikinge, nog meer
successen hebben behaald.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER
15 Maart. Het opperbevel der weer
macht deelt mede:
Ten zuiden van hetPlattenmeer dron
gen onze gevechtsgroepen tegen toer
nemende tegenstand der Sowjets in het
krachtig door mijnen beschermde vijan
delijke hoofdgevechtsterrein binnen. Aan
weerszijden van het Sarvizkanaal werden
in zware strijd wederom zeer versterkte
steunpunten der bolsjewisten genomen,
hevige tegenaanvallen afgeslagen. Slag
en jachtvliegtuigen steunden de aanval
len en brachten vooral aan het aanvoer-
verkeer der Sowjets zware schade toe. In
luchtgevechten en door afweergeschut der
luchtmacht werden 36 vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten.
In hét Slowaakse ertsgebergte bleven
Sowjet&«rvalsgroepen, die hier en daar ver
der waren opgedrongen, zuidelijk van Hei-
ligenkreuz en bij Altsohl voor onze achter
waartse steunpunten steken.
De dag van gisteren braent bii Schwarz-
wasser onze pantserwagens en grenadiers,
die steeds weer tot vastberaden tegenaan
vallen overgingen, een volledig afweersuc-
ces. Vijandelijke stellingen ten noordoosten
van Striegau werden in een moedige aan
val veroverd en tegen alle bolsjewistische
aanvallen gehandhaafd. De vesting Breslau
wordt in verbeten gevechten om de huizen
tegen den van het noorden en zuiden op-
dringenden vifand met succes verdedigd.
Ook het gaynizoen van Glogau behoudt
zijn stellingen in dappere afweerstriid.
Aan de Oder, voor Stettin en op- het
bruggenhoofd Dievenow bleven onsamen
hangende aanvallen der bolsjewisten vogr
het grootste deel voor onze stellingen ste
ken. De verdedigers van Kolberg hielden
onder zware beschieting stand tegen de
voortdurende hevige aanvallen van den
vijand en lieten tweemaal tot» hen gerichte
sommatie tot overgave onbeantwoord.
Aan de Irontsalllant van Gitenliafeh en
Dantzig, vooral in het gebied van Quassen-
dorf, werden doorbraakpogingen der met
sterke tankstrijdkrachten aanvallende bol
sjewisten wederom in zware strijd verijdeld.
In de afweerslag om Oost-Pruisen strand
den de voortgezette aanvallen der vijande
lijke legers, die over een breed front tussen
Sisenberg en het vestinggebied van Konings
bergen werden ondernomen, op de voortref
felijke gevechtsgeest onzer infanterie. Bin
nengedrongen Sowjetstr-ijdkrachten werdefi
door achterwaartse stellingen opgevangen
of in de tegenaanval teruggeworpen.
Het hevige karakter van de slag blijkt
uit de vernieling van 88 vijandeliike tanks.
Het volledige Duitse afweersucces in de
vijfde slag in Koerland dwong den vijand
zijn doorbraakpogingen ook in het ge-
vechtsgebied van Frauenburg te staken.
Vijandelijke bewegingen en concentraties
aan de Neder-Riin werden onder doeltref
fend artillerievuur genomen. In weerwil
van krachtige tegenstand heroverden onze
troepen in een tegenaanval ten oosten van
Remagen heuvels en plaatsen. In een
nieuwe aanval konden echter de Amerikanen
waardpor reeds enige personen gedood en
andere ernstig gewond zijn.
Men zii op ziin hoede en laat vooral niet
lichtvaardig en zeker niet zonder behoor
lijke legitimatie personen in huis, die te
kennen geven, voor het hierboven omschre
ven doel een onderzoek te moeten instellen.
De speciaal met de bestrijding van de
roofovervallen belaste afdeling der recher
che blijft inmiddels met alle kracht en
succes deze overvallen bestrijden.
Verschillende daders zijn bereids ge
arresteerd en vele géroofde goederen kon
den in beslag worden genomen en daarna
aan de oorspronkelijke eigenaars worden
teruggegeven.
Bij een door genoemde afdeling van de
recherche achterhaalde overval in het laatst
van de vorige week, konden wederom een
negental daders gearresteerd worden, waar
van een in uniform van de Duitse weer
macht, terwijl bij huiszoeking talrijke ge
roofde goederen werden teruggevonden.
Reeds is gebleken, dat verschillende van de
aangehouden verdachten zich aan verschei
dene roofovervallen hebben schuldig ge
maakt.
Het "is een algemeen belang, dat het pu
bliek door het verstrekken van- inlichtin
gen zoveel mogelijk medewerkt. Daarom
wordt een ieder, die gegevens kan mede
delen, welke kunnen leiden tot de opspo
ring 'van daders van roofovervallen, ver
zocht zich te vervoegen aan Alexanderplein
12, kamer 8, Den Haag.
DEN HAAG, 15 Mrt. Het is gedurende
de laatste tijd meermalen voorgekomen, dat
ongure elementen in groepen van twee of
meer personen, veelal in de avonduren,
toegang trachten te krijgen tot winkels en
woningen, voorgevende, dat zii een onder
zoek moeten instellen naar onderduikers,
wapens of in de zwarte handel verkregen
gcederen. In de regel geven zii zich uit voor
leden van de Duitse of Nederlandse, politie,
C.C D. of illegale beweging. Soms zijn zij
of enkelen van hen, zonder daartoe gerech
tigd te ziin, gekleed in untform.
Eenmaal toegelaten, worden de aanwezige
bewoners onder bedreiging van pistolen of
revolvers, in een vertrek samengedrongen
en aldaar onder bewaking van een der ban
dieten gesteld. De andere rovers doorzoekën
vervolgens het perceel en nemen mede wat
van hun gading is. Het door hen geroofde,
meestal geld en sieraden, levensmiddelen en
textielgoederen, wordt, zoals uit tal - van
onderzoeken der recherche alhier Is geble
ken, ten eigen bate aangewend.
Hoewel in enkele gevallen een krachtig
daadwerkelijk verzet de rovers van hun
voornemen heeft doen afzien, beeft dit in
andere gevallen er toe geleid, dat zii van
de vuurwapens hebben gebruik gemaakt,
STOCKHOLM, 15 Maart. Minister
Churchill heeft heden volgens Reuter, in
een conferentie der conservatieve partij,
o m. verklaard„Wij hebben onze organi
saties zich geheel laten wijden aan de
voortzetting van de oorlog. Toen wij
daartoe het besluit namen, hebben wij
geduldig en bijna zwijgend de vele provo
caties aanvaard, die ons van de kant van
die groep van politici van de linker vleu
gel werden toegevoegd, voor wie twist on
der de partijen de levensadem betekent.
Wij hebben vele beledigingen en laster, ik
yyil niet zeggen ongemerkt, maar onbe
antwoord laten passeren, teneinde ons te
kunnen concentreren op de oorlogsinspan
ningen."
Voortgaande gaf Churchill uitdrukking
aan de hoop op een spoedig einde van
de oorlog in Europa. Ér zouden dan grote
inspanningen nodig zijn om de oorlog
tegen Japan voort te zetten. Geen gevoel
van oorlogsmoeheid mag ons belemmeren,
zo zeide hij. De omvang van de oorlog te
gen Japan wordt begrensd door de
scheepsruimte en de overige transport
middelen. Wanneer wij naar de toekomst
zien, is niets duidelijker dan dat bij het
einde van de oorlog de wereld verscheidene
jaren lang zal staan tegenover een acuut
gebrek aan levensmiddelen.
Churchill waarschuwde er voor 'de ver
hoogde levensmiddelenproductie, die in de
oorlog bereikt is, weer prijs te geven. Aan
het slot van zijn rede voorspelde
Churchill de overwinning van Engeland,
waarvan hij zeide: „Zij komt ons ervaren
oog meer voor als een verlossing dan als
een triomf."
GENÈVE, 15 Maart. De minister van
buitenlandse zaken Stettinius, heeft Don
derdag verklaard, zo meldt Reuter uit
Washington, dat de „voorlopige Poolse re
gering der nationale eenheid" uitgenodigd
zou worden vertegenwoordigers naar San
Francisco te zenden, ingeval zij geformeerd
zou worden èn tijdig door de grote mo
gendheden zou worden erkend.
De Poolse regering in Londen heeft,
naar de Britse berichtendienst meldt, he
den de tekst van een nota gepubliceerd,
die overhandigd is aan de Britse, de Ameri
kaanse en de Chinese regering en waarin
gezegd wordt, dat de „Poolse regering als
enige wettige en onafhankelijke vertegen
woordiging van de Poolse staat nadrukke
lijk vasthoudt aan haar recht om deel te
nemen aan de conferentie voor de veilig
heid der wereld en dat, zij plechtig pro
testeert tégen haar passeren bij de uitno
digingen voor de conferentie van San
Francisoo.
SCHOKKEROSAURUS! Ruiterlijk moet
ik erkennen, dat ik mij ernstig vergist heb,
toen ik in een paar Tijltjes over het we
der op duiken hier in het Westen van de
Schokkerosaurus of wel de Prijsbeheersing
de indruk heb gewekt, dat ook de Prijsbe
heersing in September 1944 zich tegelijk
met andere departementen en grootmach
ten zou hebben gedistancieerd over de
IJsel. De Prijsbeheersing vestigde zich
daar echter reeds in 1943 Excuiis!
Handhaven moet ik echter ten volle de
klacht, dat de prijzen hier in het Westen
schrikbarend omhoog zijn gegaan en dat
ik niets heb gemerkt van beheersing der
prijzen, noch van aardappelen, noch van
eieren, noch van enig an^er ariikel en
dat wij tot ons groot ver drie' zien dat
een leger van ambtenaren bij voorkeur
bezig is met kleinigheden zoals de prijzen
van Kitsch-artikelen en dat hei resultaat
van die bemoeiingen dan meestal nog
averechts is. Immers, het ingrijpen van de
Prijsbeheersing heeft alleen de Kitsch-
verkoop bevorderd. Het recente ingrijpen
in de boekhandel heeft alleen de prijzen
verder omhoog gedreven en heeft bevor
derd, dat boeken nu helemaal een artikel
van speculatie en openlijke ruilhandel zijn
geworden. Treurig maar waarl
Vele lezers zitten te zweten met de
Zweedse gaven. Een Utrechtse stadswijk
wordt tot het platteland gerekend. Hoogra
ven moet hongeren, omdat deze Utrechtse
stadswijk volgens de bureaucratie tot de
dorpse gemeente Jutphaas behoort. En in
Halfweg zitten ook al hongerhalzen. Waar
om krijgen de Zwanenburgers geen Zweed
se Rode Kruis-gaven en de grote boeren
onder de gemeente Amsterdam wel? vraagt
een boze lezer.
Gelukkig voor Zwanenburg zijn ar
weinig grote boeren in de rand van Am
sterdam, maar er zijn wel een paar duizend
Zwanenburgers, helaas! TIJL.
DEN HAAG, 16 Maart. Binnenkort
zal in de provincies Noord- en Zuid-Hol
land een bon worden aangewezen, geldig
voor het kopen van 4 dl. spijsolie en be
stemd VQor alle leeftijdsgroepen. De bon
aanwijzing zal nader worden medege
deeld.
De plaatselijke distributiediensten zul
len nader bekend maken, wanneer de af
levering kan aanvangen.
DEN HAAG, 16 Maart. Bon B 365
van de derde noodkaart is in de distri
butiekringen Den Haag, Rijswijk (ZH),
Voorburg, Leidsendam, Wassenaar, Delft%
Leiden, Rotterdam, Schiedam, Vlaardin-
gen, Gouda, Dordrecht, Alkmaar, Haar
lem, Amsterdam. Hilversum, Amersfoort;,
Zaandam en Zeist aangewezen voor het
kopen van 100 gram rundvet.
Deze bon moet bij de slagers worden
ingeleverd vóór Woensdag 21 Maart. Af
levering zal geschieden van 1 April tot'
en met 14 April a.s.
DEN HAAG, 15 Mrt De nieuwe aan
vullingslijst van officieel herkende slacht
offers van het bombardement van 3 Maart
luidt: Agatha W. Zuidwijk; Catharina van
Straten; Adrianus Sebel; Jacoba C. Pabst
Raadvels; Gozewina Gerritsenvan Leen
en Anna Delnaay.
GENÊVE, 15 Mrt De vroegere resident-
generaal van Tunis, admiraal Jean Pierre
Esteva, is, naar de Britse berichtendienst
meldt. Donderdagavond tot levenslange
tuchthuisstraf veroordeeld. Er was de dood
straf tegen hem geëist.
LISSABON, 15 Mrt. Naar de Britse be
richtendienst meldt, staken 17000 arbei
ders in de filmindustrie te Hollywood. Voorts
leggen steeds meer ^toneelknechts het werk
neer, zodat duizenden bioscopen waar
schijnlijk gesloten zullen moeten worden.
Eén van de wonderlijke figuren uit
het Nederlandse geestelijke leven, dr. N.
H. J. Schoenmaekers is, 69 jaar oud, in
Laren overleden. Niet de strenge wijs
begeerte, maar beleving, religie lokte hem.
Van zijn boeken moeten genoemd wor
den „Beginselen der beeldende wiskunde"
en zijn laatste „Inleiding tot de
gewijde wijsbegeerte."
DEN HAAG, 15 Mrt Het Rijkscommis
sariaat deelt mede: De Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandse gebied heeft
den heer H. C. van Maasdiik tot plaatsver
vangend burgemeester van Den Haag en
Rijswijk benoemd.
De zon gaat op 17 Maart onder om
18.47 uur, op 18 Maart op om 6.49 uur
en onder om 18.48 uur en op 19 Maart
op om 6.46 uur.
Mam op 17 Maart op om 8.49 uur en
onder om 23.26 uur en op 18 Maart op
om 9.15 uur.
E.K. 20 Maart, V.M. 27 Maart, L.K.
4 April; N.M. 11 April.