HET DAGBLAD
Amerikanen in
Keulen
Grote gevechten in centraal deel
van Oostelijk front
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Poging Rijn over te
- trekken mislukt
Sowiefs dringen op "'het gehele front tussen Diisseidorf
Hoe de Haagse slachtoffers worden geholpen
Weer een zending
uit Zweden
Land nat, koeien
droog
Hevige slag tussen
Danzig en Stettin
Informatiebureau Ned. Rode
Kruis zwaar getroffen
Tegen onkruid en ongedierte
Nieuwe burgemeesters
Ziekenfondspremie vier procent
BERLIJN, 6 Maart. In de gehele
-Rijnsector tussen Duisburg en Düssel-
dorf, zo meldt Interinf, zijn Duitse beveï-
ligingstroepen er in geslaagd zo succesvol
tegenstand te bieden aan de druk der
Amerikaanse tankstrijdkrachten, dat het
gros der Duitse troepen met alle wapens
en materiaal naar de rechter Rijnoever
kon worden overgebracht. De herhaalde
pogingen der Amerikanen, door snel naar
voren gebrachte artillerie deze bewegingen
te storen, werden na een artilleriegevecht
van verscheidene uren, dat in het voor
deel der Duitse batterijen eindigde, ver
ijdeld.
Ten noordoosten van Krefeld po^gue
een Amerikaanse verkenningsgroep ter
sterkte van een compagnie over de Rijn
te trekken. De boten werden door de
Duitse troepen onschadelijk gemaakt, al
vorens ook maar een enkele de rechter
Rijnoever bereikt had.
Het op de linker Rijnoever gelegen
Duitse bruggenhoofd van Keulen stond
in het middelpunt der aanvallen van het
negende Amerikaanse leger. Ten noorden
van Keulen konden hun tankvoorhoeden
opgevangen worden op een fabriekster
rein ten zuidoosten van Leverkusen. Een
andere sterke tankgroep slaagde er in
aan weerskanten van de wog van Greven-
brich naar Keulen over Bickendorf door
te dringen tot de door de vele honderden
bomaanvallen en de vele dagen artillerie
vuur volkomen verwoeste en deels nog
brandende puinhopen, die slechts geringe
verdedigingsmogelijkheden boden, en het
voormalige centrum der stad te bereiken.
Zij werden daar tenslotte door alarmafde
lingen politie en Volkssturmbataljons op
gevangen. Alle aanvallen uit westelijke en
zuidwestelijke richting bleven steken in
het diehte afweervuur der Duitse artille
rie. In deze sectoren hebben de Ameri
kanen het nergens verder dan tot de rand
der stad gebracht.
BERLIJN, 7 Maart. Tussen Stettin en
Dantzig is, naar het Interinf. bericht, de
grote slag. die thans reeds tien dagen
duurt, in hevigheid toegenomen. Sedert het
begin dezer gevechten werden 582 Sowjet-
tanks en stukken stormgeschut vernietigd
of onklaar gemaakt. Slechts door het aan
voeren van voortdurend nieuwe versterkin
gen en door het weghalen van hele legers
van andere fronten is het den Sowjets
mogelijk geweest na de doorbraak aan de
Oostzeekust de Duitse strijdkrachten te
splitsen.
Aan het Oderfront ten noordwesten van
Küstrin schijnen de Sowjets, nadat de
frontale aanvallen op Stettin mislukt zijn.
troepen- te concentreren blijkbaar met het
plan uit hun smalle bruggenhoofden in het
moerassige terrein ten westen van de ri
vier tot de doorbraak over te gaan, om
daarna naar het noorden afbuigend te po
gen Stettin te omsingelen. Totdusver Is. er
slechts een zeer hevig artileriegevecht in
het gebied van Küstrin ontstaan.
Uit Oost-Pruisen wordt nog gemeld, dat
ln alle frontsectoren tussen Braunsberg en
Koningsbergen de Sowjets op het ogen
blik hun hevig geteisterde formaties aan
vullen, teneinde zo spoedig mogelijk hun
tot dusver mislukte poging het Duitse front
in te drukken, te herhalen
2e JAARGANS No. 363^ DONDERDAG 8 MAART 1945
Uitg. N"V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden/
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 et.'
gen, terwijl hun aanvallen op Orsey nns-
en Euskirchen leveren onze troepen een
- J L...J. verbitterde afweer tegen sterke vijande
naar UC KUol Jijke strijdkrachten, die in de richting van
de Rijn konden opdringen. Iii de westelijke
voorsteden van Keulen wordt gevochten
Het merendeel der Amerikaanse aanvallen
tussen de Selinee-Eifel en de Moezel werd
afgeslagen. Alleen ten noordoosten van
K.vllburg slaagde de vijand erin, een vrij
diepe pantseraanval te ondernemen, waarna
in een tegenaanval twaalf tanks werden
stukgeschoten.
In de Etruskische Apennijnen hebben de
Amerikanen hun druk op de gehele sector
tussen Montese en-Vergate uitgebreid. Hun
aanvallen werden voor nieuwe bergstellm-
gen tot staan gebracht.
Bij de gevechten in Februari in Kroatië
verloren de benden volgens de totnutoe
ontvangen rapporten meer dan 7000 doden,
1300 gevangenen, 250 mitrailleurs en tal
rijk ander oorlogstuig, voor het grootste
deel van Engels fabrikaat. Zuiveringsopera
ties van Duitse en Kroatische gevechtsgroe
pen in het gebied van Bihae aan de Dalma-
tijnse kust maken goede vorderingen.
Amerikaanse bommenwerpers onderna
men overdag terreuraanvallen op Chem
nitz, Groot-Hamburg en Gelsenkirchen.
Door andere formaties Anglo-Amerikaanse
bommenwerpers en laagvliegende toestellen
werden voornamelijk aan de Midden-Rijn
verliezen en schade veroorzaakt.
In de afgelopen nacht was Chemnitz op
nieuw het doel van een zware aanval der
Engelsen, die bovendien bommen wierpen
op steden m het westelijke, zuidelijke en
centrale rijksgebied. Door luchtverdedi
gingsstrijdkrachten werden 32 Amerikaanse
vliegtuigen, voor het merendeel viermoto
rige bommenwerpers, neergeschoten.
Duitse vliegtuigen, die over een breed
front het gebied van de Britse eilanden
aanvielen, behaalden, behalve de reeds ge
melde neergeschoten Britse terreurbom-
menwerpers, nog meer successen door
aanvallen met bommen en mltrailleurvuur
op voor de oorlog belangrijke industriedoe
len en militaire? installaties in onverduis-
terde steden.
Duitse luchtaanvallen
op Engeland
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 6 Maart. Het opperbevel van-) de
weermacht maakt bekend:
Tussen de Drau en de Donau leefde de
gevechtsactiviteit op. In Slowakije brach
ten onze troepen in taaie afweer de van
het Zuiden uit ondernomen aanvallen der
bolsjewisten in het gebied ten zuiden van
Schemnitz tot staan.
Aan het centrale deel van het Ooste
lijke front ontstonden alleen in het ge
bied van Lauban vrij grote gevechten.
Ten noordoosten der stad drongen onze
troepen den vijand verder terug, behiel
den het in de aanval veroverde terrein
ondanks talrijke tegenaanvallen en ver
nietigden 30 vijandelijke tanks.
Het brandpunt van de grote slag in
Pommeren ligt tussen Stargard en Greifen-
berg.- De aanvallen van sterke tankstrjjd-
krachten der Sowjets in de richting van
het Stettiner Haf werden door formaties
van de Waffen-jf ten noorden van Star
gard. ten noordoosten van Gollnow en bij
Flf.the opgevangen. Ook bij Kolberg en
Belgard zijn verbitterde gevechten met de
naar de kust opdringende aanvalsgroepen
der bolsjewisten ontbrand. Een in Pomme
ren in de strijd geworpen tankleger vernie
tigde in de afgelopen dagen 3CCT vijande
lijke tanks, waarvan 135 door strijdmidde
len voor de korte afstand.
In West-Pruisen zette de vijand over een
breed front zijn aanvallen voort. Zijn suc
cessen bleven ondanks het vele materiaal,
dat hij in de strijd wierp beperkt tot ge
ringe penetraties ten noordoosten van
Rummelsburg en ten noorden van Gross-
Wollental.
Het onwrikbare Weerstandsvermogen van
onze dappere troepen in Oost-Pruisen
dwong den bolsjewisten als gevolg van hun
zware verliezen aan mensen en materiaal
gisteren tot een gevechtspauze. Vrij
zwakke aanvallen in het gebied van Zinten
stortteir voor de eigen linies ineen.
Ook in Koerland zijn de doorbraakpo
gingen der Sowjets ten zuidoosten van
Libau als gevolg van onze afweersuccessen
in kracht en intensiteit verminderd. Ten
zuidoosten van Frauenburg zetten de Sow
jets hun grote aanval voort zonder dat zij
erin slaagden een diepe penetratie ln ons
hoofdgevechtsterrein te verkrijgen.
Aan de Neder-Rijn sloegen onze forma
ties de aanvallen der Engelsen en Canade
zen in het gebied van Xanten ook gisteren
af. In de periode van 2 tot 5 Maart werden
hier 203 vijandelijke tanks vernietigd. De
Amerikanen slaagden er na een bloedige
worsteling in om van het zuidwesten en
het zuiden uit tot Rheinberg door te drin-
DEN HAAG, 6 Maart. De bombarde
mentsramp, waardoor een uitgebreide Haag
se woonwijk werd getroffen, heeft tiendui
zenden ingezetenen "tijdelijk dakloos ge
maakt. Velen hunner hebben inmiddels bij
familieleden, vrienden of kennissen gast
vrij onderdak verkregen, terwijl voor de
overigen de Nederlandse Volksdienst een
voorlopig verblijf in noodtehuizen heeft
verschaft.
Van beide categorieën slachtoffers zijn
er tallozen,, wier inboedels geheel of ge
deeltelijk verloren zijn gegaan en die in
aanmerking kunnen komen voor schadever
goeding.
In het gebouw der H.B.S aan de Raam
straat zetelt onder leiding van de Volks
dienst de organisatie, die al dezen gedu
peerden op weg helpt. Allen ontvangen
hier een schadekaart als introductie voor
het evacuatiebureau, de centrale keuken en
de distrlbutiedienst. Degenen, die een per
manente woning verlangen, worden naar
het evacuatiebureau Trompstraat 5 verwe
zen.
Het Zweedse Rode Kruis verstrekte spon
taan 800 wittebroden, een comité in Sasseri-
heim verschafte 12.000 belegde sneedjes
brood en een noodcomité te Zaandam zorg
de, dat Aan de gedupeerden verschillende
levensmiddelen, waaronder een grote partij
koek, konden worden uitgereikt
Eerste lijst van omgekomenen
Wij laten hier de eerste lijst van bij de
bombardementsramp in Den Haag omgeko
men personen volgen: C. G. Uphus, melk
boer, Voorburg; M. H. Huising, slager,
Delft; G. A. Rolfes, tech. contr. C.C.D.,
Geldrop; Erna Hoos, Den Haag; J. E. van
Hemert, Amsterdam; S. H. Verheif, hoofd
commies dep. van Landbouw, Den Haag; H.
F. M. van Zijl, electricien. Den Haag: Louise
HoosPerzborn, H. Uiterwijk, Den Haag; C.
G. Veringmeier, schoenmaker. Den Haag;
Jannigje van Bergeijk, kantoorbediende,
Ottoland; J. J. van den Hoven, slager, Delft;
Lutricia' P. van Haaren, dienstbode. Den
Haag; M. R. Lagerweij, beh. stoffeerder,
Olsterwijk; J. H. Nieuwenhuis, huismeester
flatgebouw, Nijmegen; Jacoba C. van Enge
lenburg, werkster, Leiden; Margje Brussee,
Den Haag; W. R. Lalleman, spuitgast, Den
Haag; M. Pranger, letterzetter. Loosdrecht;
G. Moen, tuinman, Loosdrecht; Anna M.
Thijssen, Rotterdam; J. van Oosten, tim
merman, Leiden; Catharina de Koning,
Utrecht; G. D. de Vries, reiziger, Weesp;
Johanna C. LutkieEgelie, Rotterdam; P.
J. Ph. Dietz, arts, Muntok; F. A. A. Duyn-
stee, bankdirecteur, Den Haag; Maria C.
Visser, Utrecht; J. C. Hazejager, agent van
politie. Den Haag; P. Booij, adj. dir. arb.
strafgevangenis, Ridderkerk; Philipine Je-
neson, Batavia; A. N. van Dijk, schoenma
ker, Den Haag; J. H. Vervoerd, monteur
pl. tel. dienst, Den Haag; J. A. Mallant, Den
Haag: J. Ten Geuzendam, conducteur
•H.T.M., Den Haag; W. Barzilay, scholier,
Den Haag; Gurlcke F. Jalink, Den Haag.
Bureau's verplaatst
In de Paleisstraat 7 (telefoon 183810) zijn
de secretaris-generaal van de departemen
ten van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
en van Landbouw en Visserij, de afdelings
chefs van het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart, benevens de
bureau's van de afdeling Persdienst van
beide departementen. De diverse bureau's
van het departement van Handel. Nijver
heid en Scheepvaart werden gevestigd Laan
van Meerdervoort 84 (tel. 392310), die van
het departement van Landbouw en Visserij
Lyceumplein 18 (tel. 182126i en die van
het Rijksbureau voor de voedselvoorziening
in oorlogstijd Plein 4 (tel. 183456) In de
Paleisstraat 7 werd tevens gevestigd het
distri'ctscontrölebureau van Rijkspapier.
De afdeling wachtgeldregelingen van het
departement van Sociale Zaken is ver
plaatst van Emmapark 6 naar Parkstraat 2
te Den Haag. Zij is voorlopig telefonisch
te bereiken onder no. 180946.
AMSTERDAM, 7 Mrt. Er is een
tweede zending goederen uit Zweden
in ons land aangekomen! Een schip
van 4000 ton inhoud, beladen met
meel, margarine en grutterswaren
voor de bevolking, erwten, bonen en
gedroogde groenten voor de Centrale
Keukens en een hoeveelheid medica
menten voor de zieken is bereids
Delfzijl binnengevallen en wordt daar
thans gelost. De kostelijke lading is
wederom bestemd voor de drie Wes
telijke provincies.__ Het zal ongeveer
twee weken duren"eer met de verde
ling van deze levensmiddelen een
aanvang kan worden gemaakt.
Er is zelfs een derde zending on
derweg, bestaande uit twee schepen
van elk 1800 ton. Deze lading wordt
op 15 Maart in ons land venvacht en
zal dus waarschijnlijk korï na Pasen
gedistribueerd kunnen worden.
DEN HAAG, 6 Mrt. Bij ile laatste ter-
reuraanval op Den Haag werden ook twee
huizen van het Neil. Rode Kruis vernield,
waarhij het gehele kaartsysteem en alle
gegevens van het informatiebureau verlo
ren gingen, zodat deze dienst \oor de
krijgsgevangenen stilgelegd is en weer
moeizaam opgebouwd moet worden.
De strijd tegen het onkruid in de tuin
kan dit jaar niet vroeg genoeg beginnen.
Door de betrekkelijk zachte winter heb
ben planten als muur, dovenetel en
klein hoefblad gelegenheid gehad, hele
velden te bezette;}.
Vooral het laatstgenoemde onkruid en
ook de „kweek", het hardnekkige grasge
was, dat ons aardappelland kan doorwoe
keren. moet hardgrondig vernietigd wor
den. Distelrosetten. die op de graskanten
langs het land staan, worden ook zoveel
mogelijk opgeruimd. Thans kan nog voor
komen worden, dat vele van dergelijke
gewassen tot bloei en vruchtzetting ko
men, hetgeen extra werk in de zonder
voorkomt. Bij het spitten, vangen we oók
reeds zoveel als kan ritnaaiden cf koper-
wormen weg. Het zelfde geldt uiteraard
ook voor aardrupsen. pissebedden en de
eerste slakken, die zich vertonen.
Eerst dan wordt een aanvang met het
zaaien gemaakt, waarbij de koude bak
eveneens grondig op ongedierte wordt ge
ïnspecteerd.
Het eerste weerzien met Friesland is
ontstellend. Allemaal water. Meer wa
ter dan land. Hoger dan andere jaren. De
gemalen hebben weinig kolen. De Zuid
westenwind ivaait het water bovendien
voor de gemalen weg. De mannen, die in
Friesland over 't land en 't water -waken,
zijn ernstig gestemd. Het P.E.B. heeft, na
uitschakeling van alle electrische licht in
Friesland, waar men in Leeuwarden nu
mee bezig is in de provincie hebben de
boerderijen 's morgens en 's avonds hier
en daar nog licht voor het melken al
léén voor de water
leiding vele tonnen
kolen nodig. Wat
doet het water? Ge
lukkig draait de wind
wat en in de derde
week van Februari daalt het buitenwater
twintig centimeter, hoofdzakelijk door
stromen bij Harlingen en Dokkum. Bij De
Lemmer kon niet gestroomd ivorden. Men
wacht dus op kolen, men is tegelijk spaar
zaam. Het binnenwater moet in elk geval
omlaag, xvant als het goed zal zijn. moeten
de greiden weilanduiterlijk begin Maart
droog zijn. De winterrogge in de Z.W.
hoek is al in de grond verrot, Het weiland
is nog te redden, maar de stroom en de
wind moeten snel komen, vóór de schrale
Noordenwind en voor de warmte, want
anders wordt bijv. de „kuipgrond" (leem)
in de buurt van Workum in de bovenlaag
veel te hard en komt het gras niet door.
En het lage midden van Friesland komt
dan helemaal niet droog. Gevolg: geen
voer voor de koeien, geen melk. geen
boter. De Friese boeren, wier bedrijf vroe
ger al op de voerzak en op de kunstmest-
zak dreef, hadden in die tijd hun koeien
zes weken droog staan en lieten de koeien
vroeg kalven. Nu hebben de koeien geen
voer genoeg en ze moeten laat kalven en
ze staan drie a vier maanden droog.
Er is geen boter in Fxiesland te krijgen.
Zelfs de boeren (wier „boter voor veehou
ders" is afgeschaft en die gewoon op de
distributie zijn aangewezen) hebben vaak
zelf geen boter op hun brood. Want als
hun koeien droog staan mogen zij, het
voorschrift is onverbiddelijk, zelfs voor
hun eigen fabriek geen boter hebben, óók
al hebben zij in het goede seizoen nóg zo
veel duizenden liters melk geleverd.
En zo is het ook met de bouwboeren.
Als ik in O. kom, een plaats in een streek
waar de mensen héél gul en gastvrij zijn,
blijken veel boeren al veel te veel koren
van eigen voorraad te hebben gegeven,
's Avonds hoor ik van den directeur van
de coöperatieve fabriek, dat er al velen
zijn, die dag al weer twee, die bij hem
om adressen van boeren komen, die mis
schien nog wat rogge hebben. En dan
moeten die Friese boeren bij hun gieriger
of verstandiger medeboeren tegen „zwar
te" prijzen wat mudden rogge kopen, om
dat ze zelf niet meer hebben voor eigen
gebruik
Land nat, koeien droog, rogge voor de
roggeboeren alléén zwart te krijgen, 't Is
niet best in Friesland. TIJL.
DEN HAAG, 6 Mrt. Het Rijkscommis
sariaat deelt mede. dat de commissaris-
generaal van bestuur en justitie de vol
gende personen tot burgemeesters heeft
benoemd: B. Acket te Gouda tot'burge
meester van Gouda: G. M. Zuidervliet te
Alphen aan den Rijn tot burgemeester van
Alphen aan den Rijn; G. Pater te Leeu
warden tot burgemeester te Heerenveen;
W. K. Sweerts te Den Haag tot burgemees
ter van Bergen (N.H.); P de Vries te
Zaandam tot .burgemeester van Wormer-
veer; J. Meurs te Medembllk tót burge
meester van Medemblik; C. Koeman Az.'te
Blokker tot burgemeester van Blokker en
burgemeester G. Musegaas te Noordwijk
tevens tot burgemeester van Noordwijker-
hout.
DEN HAAG. 5 Maart. Voor het Jaar
1945 is de ziekenfondspremie voor de Inge
volge het Ziekenfondsenbesluit verplicht
verzekerden onveranderd vastgesteld op
vier procent- van het loon ingevolge de
Ziektewet.
De Australische minisxer-presideut,
John Curtin, heeft volgens Reuter medege
deeld. dat twee der bekendste Australische
militairen, generaal-majoor G. A. Vasey en
generaal-majoor R. M. Downes waarschijn
lijk bij een vliegongeval om het leven zijn
gekomen.
Uit Belgrado wordt vernomen, dat
Tito is belast met de vorming van een
nieuwe regering.
Volgens radio Ankara zou Tito met het
vormen van zijn kabinet reeds gereed zijn
gekomen. Hij heeft aowel de functie van
minister-president als de portefeuille van
oorlog. Sjoebasjitsj zou niet in het kabi-
net-Tito zijn opgenomen.
Radio Motala heeft Maandagavond ge
meld, dat Mannerheim, de president van
'Finland, om gezondheidsredenen verhin
derd is. voorlopig zijn ambtsbezigheden te
verrichten. „Stockholms Tidmngen" demen-
"teert een gerucht volgens hetwelk maar
schalk M;nnerheim voorbereidingen voor
zijn aftreden zou treffen.
De zon gaat op 8 Maart onder om 18.31
uur en cp 9 Maart op om 7.C9 uur.
Maan cp 8 Maart op om 3.35 uur er
onder om 1.37 uur.
N.M. i M-t„ E.K. 20 Mrt., V.M. 27 Mrt.
L.K. 4 April.
