HET DAGBLAD Zwaartepunt in het centrum Grote aanval der van Libau Sowjets ten z.o. begonnen Extra-porties Sowjets concentreren grote troepenmacht Bolsjewistische critiek op den Roemeensen premier VOOR LESDEN EN OMSTREKEN Vergeefse actie tussen Rijn en Maas Kinderen uit Holland te gast in Drente Bloedige strijd om het Zwaveleiland Italiaans minister vervangen Overschrijden van de IJsellinie verboden Drie kg. suikerbieten Vergunning nodig voor het veranderen van betrekking BERLIJN, 22 Febr. De militaire cor respondent van het D.N.B., Hallensleben, acht de toestand aan ":ct Oostelijk front nog altijd gespannen en komt tot de con clusie, dat de aan beide zijden voltrok ken concentratie binnenkort tot gevechts handelingen van de grootste omvang zal leiden. Het Sowjetcommando maakt van de tegenwoordige tussenfaze gebruik om de flanken te versterken. Tevens heeft het in de centrale sector zó sterke strijdkrach ten, waaronder grote artillericformaties, geconcentreerd, dat het hier een der zwaartepunten van het nieuwe grote Sow- jetoffensïef zal liggen. Overigens zijn ook aan de zuidelijke vleugel nieuwe Concen traties waargenomen. Tekenend voor de algehele positie is de nog steeds voortdurende Duitse terughou dendheid. die niet anders verklaard kan worden, dan dat het Duitse commando er waarde aan hecht,* nergens het gros der reserves te versnipperen, maar zich sterk te houden voor eigen plannen. De positie is daardoor voor de Duitsers niet eenvoudiger geworden, deels kan men zelfs van verdere complicaties spreken. Dat is vooral het geval in net gebied van West- Pruisen, waar de Sowjets met versterkte strijdkrachten druk uitoefenen en voet voor voet naar het Noorden zijn opgedrongen, zij het ook met zware verliezen. De Duitse tegenstand is hier echter krachtiger ge worden. In de driehoek PyritzStargardArns- -walde zijn de gevechten in hevigheid ver minderd. In de centrale sector tussen Kie- nitz en Pürstenberg heerst een betrekkelijke rust, hoewel de Sowjets trachten hun brug genhoofd over de Oder uit te breiden. Aan de zuidelijke vleugel worden zeer hevige gevechten geleverd, die echter nog nergens buiten het kader van beperkte operaties zijn uitgekomen. In het gebied DaubanGörlitz vallen de Duitsers terug op de Neisse. Oostelijk van Görlitz ligt het front in een halve cirkel om de stad. Een hevige Duitse flankaanval compenseert de Sowjetdruk. Bij de Moravische Poort en in de weste lijke Beskiden schijnt het front voorlopig gestabiliseerd te zijn. Al met al krijgt men de indruk, dat het Oostelijke front weer eens aan de voor avond van grote gebeurtenissen staat en dat het feit, dat de Duitse activiteit tot dusverre slechts plaatselijk kon worden op gemerkt. verklaard wordt uit de bedoeling, met de eigen strijdkrachten en middelen pas dan in volledige omvang op te treden, als de grote slagen begonnen zijn. STOCKHOLM, 22 Febr. De zender Moscou verbreidt een uitvoerig artikel van de P r a w d a over de toestand in Roemenië, waarin na een buitengewoon scherpe aanval op minister-president Ra- descu de vorming van een op de demo cratische elementen steunende Roemeense regering wordt verlangd. Het blad verwijt Radescu, dat hij de arbeidersbeweging met „Griëkse" maat regelen heeft gedreigd. De regering-Rades- cu heeft zich niet ln staat getoond, d'g r „democratische maatregelen" een hechte orde te schepen. De openbare mening der Sowjet-Unie kan tën aanzien van deze ge beurtenissen niet onverschillig blijven. Roe menië is het achterland van het rode leger. Slechts door „democratisering" kan men de toestand in Roemenië meester wor den. De zender Boekarést meldt, dat de Roe meense minister van justitie, de commu nist Patrascanu, medegedeeld heeft, dat in Boekarest twintig colleges van het volksge rechtshof zijn "ingesteld, „ter snelle be rechting van de oorlogsmisdadigers". 2e JAARGANG Nr. 352 VRIJDAG 23 FEBRUARI 1945 Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH- RER, 21 Febr. Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Ten noordwesten van Gran zijn verbit terde gevechten aan de gang om het nog resterende deel van het vijandelijke brug genhoofd. Pogingen der Sowjets bij Schwarzwasser en ten noorden van Ratibor in ons front binnen te dringen mislukten. Evenzo stortten hun aanvallen ten zuiden van Breslau ineen door het taaie verzet van onze troepen. De voornaamste druk van den vijand in Neder-Silezië lag in het gebied van Lauban en Guben, waar de vergeefse pogingen om door ons front heen te stoten de Sowjets zware verliezen aan mensen en tanks kostten. Aan de Oder tussen Fiirstenberg en de Oderbruch herleefde gisteren de gevechts activiteit. Vijandelijke verkenningsaanval- len werden afgeslagen. Tussen Pyritz en Arnswalde mislukten door tanks gesteunde afzonderlijke aanvallen der bolsjewisten. Op de Tucheler heide en i.en westen van ■de Weichsel wordt om elke voet terrein gestreden. De verdedigers van Posen bieden in de kernversterking nog steeds verbeten tegen stand. Aanvallen der Sowjets op de vesting Graudenz werden afgeslagen. De strijd om Oost-Pruisen duurt onder krachtig gebruik van artillerie en slagvlieg tuigen ln de bestaande zwaartepunten voort. Onze door zeestrijdkrachten ondersteunde aanvallen in Zuid-Samlandt leverden nieuwe successen op. Ten zuidoosten van Libau gingen de bol sjewisten óver eèn breed front tot de grote aanval over. Hun doorbraakpoging naar Libau werd in het hoofdgevechtsterrein op gevangen. De Sowjets verloren gisteren aan het Oos telijke front 152 tanks 'en 81 vliegtuigen. Zoals reeds op 20 Februari medegedeeld, stortten formaties torpedovliegtuigen, onder bevel van luitenant-kolonel Stemmler, zich bij zware zee en moeiliike weersomstandig heden op verrassende wiize uit de wolken op een van Moermansk naar Engeland varend convooi en brachten zij twee lichte krui sers, een daarvan behorend tot de Leander- klasse, twee torpedoboten en acht koop vaardijschepen van tezamen 57.000 brt. tót zinken. Drie koopvaardijschepen van te zamen 19000 brt. werden door torpedo's zo zwaar getroffen, dat te verwachten is. dat ook deze verloren zijn. Onze formaties ver loren, ondanks hevige afweer, slechts twee vliegtuigen. In de slag tussen Riin en Maas mislukten ook gisteren de voortgezette zware aanval len der Engelsen en Canadezen door het hevige verzet van onze grenadiers en val schermjagers. De vijand verloor 28 tanks en talrijke gevangenen. De aanvallen der Amerikanen tussen Prüm en Echternach zijn thans ook over geslagen op het westelijke front van de stellingbocht aan de Oure. Ten oosten van Vianden kon de vijand naar het noorden terrein winnen. In de rivierendriehoek tussen de Moezel en de Beneden-Saar werden vijandelijke ext! xl, Een spoorweghalte in het Drentse landschap. Lihks een bos van Staatsbosbeheer, rechts uitgestrekte heidevelden met ont ginningen, een hunnebed en een eiken laantje. Vóór de halte die hier grootscheeps „station" wordt geheten! staan lage boerenwagens om de kinderen uit Hol land af te halen. Het is nog héél vroeg in de ochtend, wanneer de trein uit Holland aankomt. Een tachtigtal kinderen moet hier uit stappen. Hun begeleiders - vrijwillige medewerkers van de Nederlandse Volks diens t, die dit transport verzorgt hou den appèl en sjouwen met de schamele bagage. De burgerij van Eext laat zich vertegenwoordigen door 'n commissie van ontvangst, waar in de dominee, de directeur van de zui velfabriek. de büurt- boerenleider, de veld wachter en dé boswachter zitting hebben. Tachtig bleekneusjes krijgen een plaatsje op het in de boerenwagens gespreide stro. De koffertjes worden opgeladen en dan zet de stoet zich in beweging. Wij rijden door het eikenlaantje, vlak langs het hunnebed. Achter ons ligt de spoorlijn met het verla ten stationnetje... - „Het is maar tien minuten rijden", ver telt- pus Afbertqs Böiter, die de paarden ment. Eext vormt met tien andere dorpjes de gemeente Anloo. Het dorp telt achthonderd zielen, die vereend zijn in ongeveer twee honderd families. De meeste families heb ben reeds evacué's en vluchtelingen in* huis, maar toen dominee Lichthelm ver haalde van de honger in het westen en in verband daarmee een beroep deed op de befaamde Drentse gastvrijheid, wilde de een niet bij den ander achterblijven. Het bescheiden dorpje Eext bleek nog 76 kinde ren uit Holland te kunnen opnemen. En vandaag zijn zij aangekomen! Voor het koffiehuis van den heer Hoipan worden de paarden ingehouden. Zij trokken een lichte, een véél te lichte lading. De jeugd van Eext is uitgelopen en kijk nu toch eens naar zulk een contrast: bleke, vermagerde stadskinderen, naast uit de kluiten gewassen bengels met bolle koppen! „Toch waren onze Weense kinderen er nog veel erger aan toe", vertelt ons een der pleegouders. „Wij kregen een meisje, dat soldatenschoenen aan had en een papie ren jurkje droeg. Zij woog 64 pond, maar na een jaar hadden wij haar gewicht meer dan verdubbeld"... Goed vooruitzicht voor de gasten, die zo Juist zijn afgestapt! In de feestzaal Van Homan brandt de kachel en er staat een grote bus met war me melk te wachten. Op advies van een kinderarts is de melk aangelengd; in Bei- len, waar verleden week 511 kinderen zijn opgenomen, leerde de ervaring, dat kinde ren uït het westen .de échte volle melk niet meer kunnen verdragen... Slechts kleine bruggenhoofden op westelijke Oder-oever BERLIJN, 22 Febr. De militaire woordvoerder der Wilhelmstrasse heeft verklaard, dat in de frontsector Fiirsten bergKüstrin de Sowjets totdusver slechts enkele kleine bruggenhoofden op de westelijke oever van de Oder hebben. Hij vestigde er de aandacht op, dat de kleine omvang van deze bruggenhoofden de opneming van slechts een beperkt aantal tanks mogelijk maakt. Dientenge volge streven de Sowjets er op het ogen blik naar deze bruggenhoofden uit te breiden. Verder zeide hij, dat moet worden afge wacht, of de huidige gebeurtenissen in het gebied van Lauban en Görlitz invloed zullen hebben op het te verwachten grote offensief der Sowjets in de Odersector. pogingen over de rivier te trekken ten noorden van Remich afgeslagen. Tussen de beide rivieren gelukte het den Amerikaan- sen tankstrijdkrachten van het zuiden uit dieper in ons stellingenstelsel voor de West- wal door te dringen. In het gebied ten oosten van Porbach bleven nieuwe aanvallen der Amerikanen steken voor de Spieherer Höhen. In Midden-Italië mislukten vijandelijke aanvallen van delen van het vijfde Ameri kaanse leger ten noorden en noordwesten van Poretta voor onze stellingen. Om de Mpnte Belvedère wordt gestreden. Amerikaanse terreurformaties wierpen overdag bommen op Neurenberg en Wenen. Vooral in Neurenberg ontstonden verliezen aan mensenlevens en grote schade in woon wijken. Des nachts vormden de Rijkshoofd stad, Dortmund en andere plaatsen in het RijnlandsWestfaalse gebied het aanvals doel van Britse gevechtsvliegtuigen. Door jagers en luchtdoelartillerie werden 73. meest viermotorige bommenwerpers, om laag gehaald. Nachtjagers hadden in deze successen een bijzonder aandeel! Het vergeldingsvuur op Londen wordt voortgezet. TOKIO, 22 Febr. De invasiegevechten op het Zwaveleiland behoren tot de bloe digste van den Groot-Oostazlatlsche oorlog, zo verklaarde de woordvoerder der regering, Igoetsj'i, tegenover buitenlandse persver tegenwoordigers. Van de 20O tanks, die de vijand daar aan land kon brengen, waren er op 20 Februari des middags reeds 100 stukgeschoten. Talloze lijken van Ameri kaanse marinelandingstroepen liggen op het strand. De vijand poogt thans door nieuwe landingen de grote hoeveelheden munitie en wapens te vervangen, die door het ge concentreerde vuur der Japanse batterijen vernield werden. Ten aanzien van de gevechten op Luzon zeide Igoetsji, dat de vijand er tot nu toe nog niet in geslaagd is de Japanse verde digingsstellingen binnen de oude Spaanse stad van Manilla, ondanks het gebruik van de zwaarste houwitsers, aan het wankelen te brengen. Ook op de eilandvesting Corre- gidor in de Golf van Manilla stuiten de Amerikaanse marine- en luchtlandingstroe pen. die sedert 16 Februari pogen het eiland te veroveren, op de heftigste tegenstand. Igoetsji zeide, dat de apanse verdedigers daar nog steeds talrijke in de rotsen uit gehouwen schuilplaatsen en kazematten in handen hebben, waaruit zij steeds weer tot verbitterde gevechten op korte afstand over gaan. De werkingsduur van de algemene regelen Inzake goedkeuring en subsidiëring van wachtgeldregelingen, is. zoals wii reeds meldden, verlengd tot 31 Maart. In de toe lichting staat de uitdrukkelijke bepaling, dat in gevallen, waarin minder dan 48 uren uitkering mag worden verstrekt, de werk gevers deze uitkeringen voor eigen rekening tot -ten hoogste 48 uren mogen aanvullen, met dien verstande, dat het laatstverdiende •loon niet mag worden overschreden. Wat de beambten betreft is bepaald, dat de aan hen verstrekte uitkeringen voor eigen reke ning mogen worden aangevuld tot ten hoog ste honderd procent van het loon. MILAAN, 22 Febr. Officieel wordt medegedeeld, dat Mussolini, den minister van binnenlandse zaken Bufarini, met oh-" middellijke ingang van ziin post heeft ont heven en vervangen door dr. Zerbino. De onderstaatssecretaris van het ministerie van marine, admiraal Sparzanai, is eveneens uit zijn functie ontheven en vervangen door Lund. Llöyd George, die kort geleden in de adelstand werd verheven, is naar Reuter meldt, ernstig ziek. Hij, .lijdt aan grote lichamelijk© zwakte. Een lezer, die van de Centrale Keuken eet, schrijft mij: Wij, betalende mee-eters, leveren iedere week onze bonnen in. Best. Maar het per soneel eet zelf veel meer op dan waar het volgens bonnen recht op heeft. Als het daarbij blijft, vind ik het niet erg, want „wie appelen vaart, wie appelen eet". Maar daar blijft het niet bij. Ik heb een collega, géén keuken-mee-eter, die toch iedere dag een centrale hap mee naar zijn werk neemt, gekregen van een lid van het personeel van de keuken. Ik heb nog een collega. Krijgt ook vaak een pan vol eten va?i een ander personeellid. Is er dan hele maal geen controle bij de keuken? Ik haal zelf ook vaak het hapje voor ons gezin. De lepel wordt da?i precies ge lijk afgeschrapt, maar de schepsters heb ben een beker bij zich en tussen het hel pen, door slobberen zij de bekers soep leeg, ivaar wij onze bonnen voor ingeleverd hebben. Zij zullen toch wel gelegenheid genoeg hebben om te eten zonder aan stoot te geven aan de „klanten". En terwijl er voor een gewoon mens niets bijzonders en niets extra's te krij gen is, krijgen de „veelvraten" van de keuken, en ik meen ook andere takken van dienst, vorige week nog een extraatje in de vorm van enige pondjes vis. Kijk Tijl, we leven in een tijd, dat de gemeenschap voor alles moet gaan en ieder, die zich daar niet van bewust is, moet uit de openbare functies worden ver wijderd." Tot zover mijn briefschrijver. Alweer: Wat moet ik dezen man ant woorden? TIJL. Tweede bekendmaking van den höheren ff- und Polizeilührer en com missaris-generaal voor het veiligheids wezen over het verbod van het over schrijden van de IJsellinie. Op grond van pag. 47 van de verorde ning openbare orde 1943/nr. 1 wordt be paald: Pag. 1. Het overschrijden van de linie, die gevormd woröit door ae loop van de IJsel van de Rijn af tot aan de uitmon ding met het Keieldicp in het IJselmeer, en aie voortgezet worcu noor ae kus! van het IJselmeer en de kust van de provin cies Friesland en Groningen langs de Waddenzee, is in beiae richtingen siecnls geoorloofd met een bijzondere vergun ning en aan nog s.eciits op oepaaiue uaar- toe aangewezen en in de vergunning aan gegeven plaatsen. Pag. 2. De bepaling van pag. 1 ls niet van toepassing op leden van de Duitse Weermacin, de Waifen-jj, de Duitse politie en op Dienststellen van het Duitse rijk of van de ftöuAP ln het bezette Neaenandse geoied en in het algemeen op Duitse staats burgers, voor zover deze ln het bezit zijn van een geldig, met foto voorzien bewijs, waaruit hun ouitse nationaliteit blijkt. Pag. 3. Verzoeken om een vergunning volgens pag. 1 moeten Ingediend worden bij de politie-ollicieren v ».i den Beauf- triigte voor de provincie, waar degene, die een vergunning verzoekt, verblijf houdt. Pag. 4 (1). Handelingen ln strijd met deze verordening worden gestrait met hechtenis tot zes maanden en met geld straf tot 2000 of met een van deze straffen, voor zover niet volgens andere be palingen een zwaardere stral ls verbeurd. (2) Het nemen van maatregelen op het gebied van de Slcherheitspolizei blijft on aangetast. Pag. 5. Deze bekendmaking treedt ia werking op 1 Maart 1945, 0 uur. Tegelij kertijd wordt mijn bekendmaking van 4 December 1944 ingetroken. Den Haag, 31 Januari 1945. Der höhere jj-und Polizeiführer „Norwest" en Commissaris-Gene raal voor het Velligheidswezen (w.g.) RAUTER, <f-Obergruppenführer u. General der Waffen- ff u. Polizel. DEN HAAG, 21 Febr. In de provin cies Noord-Holland en Zuid-Holland zijn de bonnen 337 van de derde noodkaart geldig verklaard voor het kopen van 3 kg. suikerbieten. Deze bonnen moeten vóór Woensdag 28 Februari a.s. bij den klein handelaar in aardappelen worden inge leverd, desgewenst tegen ontvangstbewijs. Aflevering dient te geschieden in het tijd vak van 4 tot en met 17 Maart a.s. DEN HAAG, 22 Febr. De verordening veranderen van betrekking (Verordeningen blad no. 20/43) is nog steeds ongewijzigd van kracht, zodat de weijcgevers en de ar beiders, die ontslag wensen te geven, resp. te nemen, voor wat betreft de in de veror dening aangegeven gevallen en beroepen, vergunning nodig hebben van den hiervoor bevoegden directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau. Hetzelfde geldt ook ten aan zien van de aanneming van personeel. De zon gaat op 23 Febr. onder om 18.07 uur en op 24 Febr. op om 7.39 uur. Maan op 23 Febr. onder om 6.07 uur en op om 14.15 uur. V.M. 27 Febr.,. L.K. 7 Maart, NJM, 14 4- Maart, E.K. 20 Maart.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1945 | | pagina 1