HET DAGBLAD
P
Pantsers voor
Kottbus
Hevige afweergevechten tussen
Lauban en Cuben
Activiteit van Duitse
luchteskaders
Doorbraak bij Gogh mislukt
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Situatie aan. het Oostfront
Strijd in Pommeren
neemt toe
Tot 's morgens vijf uur
binnen blijven
Nieuwe bon voor vlees
Wanproducten van vaderlandsliefde
Ingelicht
m
Britten verforen een derde van
hun gehele koopvaardijvloot
BERLIJN, 19 Febr. Ten noorden van
Sorau moesten de bolsjewisten, aldus
meldt Interinf van de centrale sector van
het oostelijke front, naar het oosten
terugtrekken, waardoor voorlopig de be
dreiging van het belangrijke spoorweg
knooppunt Kottbus is uitgeschakeld. Aan
gezien de bolsjewieken echter sterke
tankstrijdkrachten hebben aangevoerd,
verwacht men, dat zij hun doorbraakpo
gingen met toenemende snelheid zullen
hervatten.
Op alle oorlogstonélen tussen Breslau
en de Oderlus bij Crossen zijn weer tal
rijke Duitse luchteskaders in de strijd ge
weest. Zij stelden de twee laatste dagen
behalve 42 kanonnen 74 Sowjet-tanks bui
ten gevecht. Felle tweegevechten werden
in de lucht geleverd.
Ten oosten van Gubel hebben Duitse
tankstrijdkrachten den ten westen van
Crossen over de Bober gezetten tegenstan
der teruggedrongen.
Voor de verdedigingsgordel van Breslau
trekken de bolsjewieken talrijke batterijen
samen, aangezien zij de aanwezige strijd
krachten niet voldoende achten voor een
algemene aanval.
Ten zuidoosten van Stettin stoten ter
weerszijden van Arnswalde felle aanvallen
en tegenaanvallen zwaar op elkaar zonder
dat een partij noemenswaardig succes heeft
behaald. De bolsjewieken halen in ijlmarsen
verse strijdkrachten aan om de al twee
maal mislukte poging de Odermonding te
bereiken, te hervatten
Ook in het penetratiegebied bij Konitz
hebben de bolsjewieken aanzienlijke ver
sterkingen aangevoerd zonder dat de ver
wachte grote aanval nog is begonnen. Het
garnizoen van Posen verdedigde zich in het
centrum der stad verbeten tegen ver over
machtige -strijdkrachten en ondanks de
bijna onafgebroken beschieting. De uitnodi
ging zich over te geven werd opnieuw af
geslagen.
De felheid van de slag In Oost-Pruisen
Is weer tot een hoog peil gestegen. De Sow-
jetrussisehe acties ten zuiden van Brauns-
berg en bij Mehlsack hebben de aard van
grote aanvallen aangenomen. Bij Brauns-
berg wonnen zij, bij zware verliezen, geen
terrein, "bij Mehlsack drongen ze het Duitse
hoofdgevechtsveld binnen, waar reserves de
stoot pareerden. Het Duitse luehtwapen
brak, de aanvalstoppen uiteen.
Van de zuidelijke vleugel meldt Interinf:
De bolsjewieken oefenden druk uit op de
Duitse stellingen in hun vooruitspringende
frontbocht zuidelijk van het Opper-Sile-
zïsche industriegebied. Bij Schwarzwasser
gingen de Duitse troepen tot de tegenaah-
val over en dreven den tegenstander terug.
De gevechten bij het bovenste bruggen
hoofd ten noorden van Ratibor bleven van
plaatselijke aard, ofschoon de bolsjewieken
hun inspanningen verdubbelden.
BERLIJN, 19 Febr. Het eerste Cana
dese en tweede Britse leger hebben gister
middag na zwaar trommelvuur vooral in
de sectoren ten zuiden van de weg Kleef
Kalkar en ter weerszijden van de weg Kleef
—Gogh hun doorbraakpogingen hervat, al
dus meldt Interinf. Een tankcolonne slaag
de er in, door te dringen tot in het noor
delijke deel van Gogh, doch moest terug
trekken. Pogingen om de stad voerbii te
trekken werden verijdeld. Nog in de loop
van de nacht werden alle penetraties door
tegenaanvallen opgeheven en de hoofdge
vechtslinie overal heroverd
Ook in de Schnee-eifel gingen de Ameri
kanen gisterochtend ten zuidoosten van
Prum over een breedte van twaalf km. tot
de aanval over. Duitse tegenaanvallen tegen
minder belangrijke penetraties ziin/'aan de
gang.
Uit het bruggenhoofd aan de Sauer vielen
de Amerikanen ook tegen de zuidelijke
flank van deze frontbocht met sterke ge
concentreerde strijdkrachten voor door
braakpogingen aan. Zij konden worden af
geweerd.
2e JAARGANG Nr. 349
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1945
Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
BERLIJN, 19 Febr. De militaire
correspondent van het D.N.B., Martin
Hallensleben, kenmerkt de situatie
aan het Oostfront heden aldus, dat
de zich voltrekkende nieuwe opmars
van beide partijen een spoedig los
breken van nieuwe grote gevechts
handelingen waarschijnlijk maakt.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 19 Febr. Het opperbevel der
weermacht deelt mede: Onze concentri
sche aanvallen op het Granbruggenhoofd
maken goede vorderingen. In Slowakije
werden de in hevigheid afnemende vijan
delijke aanvallen afgeslagen.
Tussen Bielitz en Schwarzwasser en
noordelijk van Ratibor, waar vijandelijke
aanvallen en eigen tegenaanvallen elkan
der afwisselen, is de toestand niet ver
anderd. Een volledig afweersucces be
vochten onze formaties in de sector
StrehlenKanth tegen buitengewoon he
vige Sowjetaanvallen. Het garnizoen van
Breslau verdedigt zich vastberaden tegen
den uit het zuiden en zuidwesten aan
vallenden vijand.
In het gebied ten zuidoosten van Lauban
wierpen onze pantserwagens de Sowjets
terug. Aan het front noordelijk van Lau
ban tot oostelijk van Guben leverden onze
troepen hevige afweergevechten.
In Pommeren, noordelijk van de lijn Kö-
nigsbergDeutsch-Krone namen aan beide
kanten nieuwe strijdkrachten deel aan de
slag, die daardoor aan hevigheid toenam.
Daarbij schoot een gevechtsgroep in samen
werking met de luchtmacht 49 vijandelijke
tanks stuk. Op de Tuchelerheide en noord
westelijk van Graudenz werden geringe
aanvangssuccessen van den vijand afge
grendeld.
In Oost-Pruisen versterkten de bolsjewis
ten zich zuidelijk van'Braunsberg en noord
oostelijk van Mehlsack. In de zware afweer
gevechten werden volgens tot dusverre ont
vangen rapporten 41 Sowjettanks vernield.
In Koerland, noordwestelijk van Doblen,
mislukten door tanks en slagvliegtuigen
gesteunde doorbraakpogingen van verschei
dene vijandelijke infanteriedivisies. In de
wateren voor Llbau werd een Sowjetmotor-
torpedoboot vernietigd, een tweede zwaar
beschadigd.
Formaties jacht- en slagvliegtuigen ope
reerden tegen vijandelijke tanks, geschuts-
stellingen en colonnes. Meer dan dertig
tanks, talrijke batterijen en verscheidene
honderden auto's werden vernield, resp.
zwaar beschadigd. In luchtgevechten en
door luchtdoelgeschut der luchtmacht ver
loren de Sowjets 45 vliegtuigen.
Ook gisteren strandden in het westen de
hevige aanvallen van het le Canadese leger
in het gebied ten oosten van Kleef en aan
de Maas op de vastberaden tegenstand on
zer troepen. Alleen in de sector Gogh maak
te de vijand geringe vorderingen.
Amerikaanse strijdkrachten, die in de
avonduren bii Linnich de overgang over de
Roer wilden forceren, bleven ln het afweer-
vuur steken. Aan de grens van Noord-
Luxemburg vallen formaties van het 3de
Amerikaanse leger sedert gisteren tegelijker
tijd aan de zuid-oosteliike rand van de
Schneeeijel in zuidelijke richting en uitliet
Saurbruggenhoofd in noordelijke rienting
aan. De aanvallen werden reeds spoedig in
hevige gevechten om plaatsen en stellingen
opgevangen, gedeeltelijk door tegenaanval
len. In de sector Remich aan de Moezel
leefden de gevechten weer op. Op het Saar-
bruggenhoofd wordt gevochten om stellings
sectoren ten oosten van Forbach. Bii eigen
tegenaanvallen in het gebied van Saar-
gemünd werd verloren gegaan terrein her
overd.
In Midden-Italië duurt de gevechtspauze
voort.
Anglo-Amerikaanse terrsurbommenwer-
pers ondernamen vrij zwakke aanvallen op
West-Duitsland. Amerikaanse formaties lie
ten bommen vallen op woonwiiken in LInz.
Londen lag ook gisteren onder ons lange-
afstandsvuur.
Het ravltailleringsschip, dat volgens het
weermachtsbericht van 18 Februari dcor
torpedo's van onze zeer kleine auikooten
was getroffen, is blijkens definitieve waar
nemingen voor de mond van de Theems
gezonken.
Beschikjking van den höheren ff- und
Polizeiftihrer en Generalkommissar fiir
das Sicherheitswesen betreffende de
verlenging van de tijd gedurende welke
zich in het bezette Nederlandse gebied
niemand op straat mag bevinden.
DEN HAAG. 19 Febr. Met ingang van
10 Februari 1945 wordt voor het bezette
Nederlandse gebied het einde van de tijd,
gedurende welke zich niemand op straat
bevinden mag, vastgesteld op vijf uur.
Het begin van genoemde 'tijd blijft on
gewijzigd 20 uur. Verder gaande plaatse
lijke beschikkingen, die reeds zijn uitge
vaardigd, vallen hier buiten.
Den Haag, 30 Januari 1945.
De höhere ff - und Polizeiführer
und Generalkommissar für das
Sicherheitswesen
wg. RAUTER,
ff- Obergruppenfiihrer und Ge
neral der Waffenff und Polizei.
DEN HAAG, 19 Febr. Gedurende
het tijdvak van 25 Febr. tot en met 3
Maart a.s. geeft bon 336 van de derde
noodkaart in de provincies Noord-Hol
land, Zuid-Holland en Utrecht recht op
het kopen van li rantsoen vlees. Indien
in sommige distributiekringen vlees voor
radig is, mag op bon 336 reeds onmid
dellijk worden gekocht en afgeleverd.
Volgens Reuter wordt officieel bekend
gemaakt, dat Churchill Maandag weer ln
Groot-Brittannië is aangekomen. Uit Aithene
heeft Churchill een bezoek gebracht aan
Cairo, waar hij drie dagen is geweest. Ook
Eden is weer terug.
Volgens berichten uit Washington ver
luidt in politieke kringen, dat er wellicht
toch nog een mogelijkheid bestaat, dat De
Gaulle een ontmoeting heeft met Roosevelt.
Zoals wij in een deel onzer oplaag reeds
meldden, had De Gaulle een samenkomst
met president Roosevelt geweigerd.
„Den Vaderlandt getrouwe" bevat 3
van 23 bladzijden het volledige Wilhelmus,
wat Geuzen- en Valerius-liederen en en
kele der kinderachtigste, gezwollen „vader
landse" liederen uit de tijd zonder vader
land, uit de negentiende eeuw. toen aller
lei brave schoolmeesters op Duitse wijzen
en naar Duits model hier plotseling „pa
triottische" poëzie gingen vervaardigen, die
wij als kinderen helaas nog op school heb
ben moeten leren. Slecht en onnatuurlijk
van melodie, slecht en onnatuurlijk van
taal. De beweging voor volksmuziek in de
voormalige A.J.C. en de overige jeugdbewe
ging heeft zich terecht tegen deze wanpro
ducten verzet.
Wat zegt men b.v.
van het zinledige ge
bral van „Holland
bovenal" van mr. H.
S. Spandaw, die acht
coupletten achter el
kaar stomweg her
haalt. dat van alle
landen, talen, zeden,
meisjes, vrouwen,
dichters, vorsten, de Hollandse variëteiten
hem het „meeste waard" zijn? En werkt
deze koopmansterminologie, hier toegepast
met de kop-van-jut-virtuositeit van „alle
vogels vliegen, alle... mussen vliegen, alle...
Nieuwe
clandestiene II
vinken vliegen, alle... olifanten vliegen"
niet belachelijk als men verneemt, dat alle
zeden hier het meeste waard zijn, daar zij
(alleen hier) niet bedorven zijn en '„vreugd
en godsdienst hand aan hand gaan™"
Rechtaf onbehoorlijk-ironisch van goed-
Nederlands standpunt is het couplet, dat
nare toespelingen bevat omtrent het ver
schil in levensstandaard tussen de ko
ninklijke famielje en die van ons: echt
een mooi liedje voor de werkelozen van
1930 en de bonnen- en bommen-slachtoffers
van 1940'45:
Van alle vorsten hier op aard,
Is Neerlands Koning 't meest mij waard:
Zijn welvaart is de mijne!!
't Mocht wat: de Oranjes hebben een
heel aparte welvaart, goed-onderscheiden
van die van het volk, dat mr. Spandaw laat
juichen, dat onze wieg gelukkig, stond op
dezelfde grond als die van Prinz Bernhard
Von Lippe-Biesterfeld(iHerzog Heinrich
Von Mecklenburg Schwerin Herzogin
Emma von Waldeck-Pyrmont grootvor
stin Anna Pawlowna van Rusland enz.
enz. en dat we heel blij mogen zijn, dat
ook eens ons graf vlak naast dat van de
Oranjes mag staan. Niet al te vlak bij na
tuurlijk.
Even knullig en belachelijk van gedachte
en poëzie is de kooprüans-vaderlandsliefde
van A. van der Hoop: „Dat onze welvaart
groei. Dat onze handel bloei". „In rust en
vreê! Zó daal' uw zegen neer!" Van dezelf
de is er „haal uit maar, haar uit maar,
alles kost een dubbeltje", een fel-vader-
lands-(koopmans)-gedicht tegen de concur
rentie van de Belgen: „Zij zullen, hem niet
hebben, Den vrijen Scheldestroom"
(Zijde gij benukt? Santee, zulle!) en ten
slotte al weer een ondergrondse illegale
stoot tegen de Illegale verzetsbeweging en
een pleidooi voor exminister Burger:
„Betreedt den weg van 't goede en waar,
„Die leidt ter zegepraal:
„Laat „oproerkreet" en „moordleus" daar,
„Waar voer een vrije taal!"
of:
„Kamp voor beschaving, kamp voor- 't
recht,
„Voor orde, plicht en wet.
„Schoon valsche vroomheid, sluw en slecht,
„zich tegen u verzet."
Zeer onaardig tegenover Gerbrandy!
Heel typisch en veelzeggend voor wie
weet, dat geen vergissing zonder zin is,
wordt haard vervangen door aard en wor
den de dappere strijders uitgenodigd wil
lig goed en bloed t© offeren „en eigen huis
en aard!" M. W.
Het ingenieursbureau dat Amsterdam
overstroomd heeft met een brochure,
die zonder verdere kosten" dan het dun
ne brochuretjè a f2.40) Jicht in a'ue ka
mers en de'keuken" beloofde en dat
daarmee velen die geen dynamo hadden,
een kool stoofde bood mij f2.40 aan
benevens twee tekeningen. De tweeveertig
moest ik terugsturen. Het bedrag is nog
niet voldoende voor een stompje kaars,
laat staan voor Jicht in alle kamers èn
de keuken", dat mij beloofd was. Eti het
weegt zeker niet op tegen al mijn verlo
ren illusies betreffende verlichting en
waarheid-in-aankondigingen.
De twee geestige, bij wijze van ingezon
den stuk, toegezonden tekeningen druk ik
echter graag af, al moet ik het zegevie
rende uitroepteken van „Opgelucht!" ver
anderen in een vraagteken en al moet ik
het blijspel in twee bedrijven aanvullen
tot een drama in drie acten. De tekenin
gen 1 en 2 zijn dus van het ingenieurs
bureau Wemo, tekening no. 3 is van mij:
Hier aanschouwt
u meneer Ziegraag,
die meende zonder
verdere kosten"-
dan de uitgave voor
het brochuurtje
licht te hebben.
Achteraf leest hij,
dat hij maar moet
zien aan een dyna
mo te komen. Ze
hadden hem even
goed om een pond
boter kunnen vra
gen. Hij voelt zich
-J zivaar gegrepen.
Zou hij ooit f2.40
voor het boekje betaald hebben als, het
had geheten: „Hoe maak ik licht met de
verdwenen dynamo van mijn gestolen
fiets?" Let op zijn welsprekende gelaats
uitdrukking!
Het tweede be
drijf stelt voor, hoe
de argeloze Zie-
graag, die inmid
dels al zijn vrien
den heeft uitgeno
digd voor een gezel
lig avondje bij het
nieuwe licht, vol
gens het oude de
vies: „Niet goed,
geld terug" zijn
f 2.40 terugkrijgt
en zich daarin
argeloos verheugt.
Thans zijn de
vrienden allen bij
een op een gezellig
avondje en de heer
Ziegraag heeft juist
allen uitvoerig en
omstandig ingelicht
over de nieuwe uit
vinding van „tlcht
in alle kamers en
keuken". Men ziet
het resultaat en
lette speciaal op de
verschillende uit
drukkingen van de
gezichten!
i
TIJL
BERN, 20 Febr. De Engelse nieuws
dienst meldt: Meer dan 3.000 Britse koop
vaardijschepen zijn tijdens de oorlog tot
zinken gebracht'. Ongeveer een derde van
de gehele koopvaardijvloot werd vernietigd.
Dit ziin de feiten, die gepubliceerd wor
den in het jaarverslag van de Britse scheep
vaart. Bij het- uitbreken van de oorlog be
droeg het aandeel van Britse schepen in
de gezamenlijke tonnage der Verenigde Sta
ten van dertig millioen brt. 17.5 millioen
brt. Per eind 1943 waren 22 millioen brt.
der vloot van de verenigde naties door
vijandelijk optreden vernietigd.
In het jaarverslag van de Vereniging van
Deense reders wordt vermeld, dat de oorlogs
verliezen der Deense koopvaardij vloot tot
dusver 204 schepen met een inhoud van
421.642 brt. bedragen hebben. Daarbij heb
ben 1255 Deense zeelieden bit de vervulling
van hun plicht het leven gelaten.
HAARLEM
DIEFSTALLEN. Dieven hebben kans
gezien uit het pakhuis van een aardap
pelenhandelaar in de Kennemerstraat
1700 kg. aardappelen te stelen.
Een filiaal van een levensmiddelenbe-
drijf kreeg eveneens bezoek van inbre
kers, die 75 pakjes puddingpoeder, 600
stuks kleizeep, 4 kg. tapioca-sago, afwas-
middel, dertien jutezakken en drie heng
selmanden meenamen.
Een bewoner van de Riouwstraat deed
bij de politie aangifte van diefstal van
vier fietsen, vier konijnen, twee hectoliter
cokes en een vloerkleed, uit een berg
plaats achter zijn woning.
Uit een huis aan de Gysbrecht van
Aemstelstraat verdwenen bedden, lijfgoe
deren en andere kledingstukken,.
Ten nadele van de gemeente is uit een
school aan de Kamperstraat een grote
partij hout gestolen.
De zon gaat op 21 Febr. ander om
18.03 uur en op 22 Febr. op om 7.43 uur.
Maan op 21 Febr. onder om 4.12 uur
en op om 12.30 uur.
V.M.. 27 Febr., LJt. 7 Mrt., N.M. 14
Maart, E.K. 20 Maart.