HET DAGBLAD
Hevige strijd in
Reichswald
Slag in Neder-Silezië neemt
in omvang toe
Duitse volk tot het uiterste bereid
VOOR LEBDEN EN OMSTREKEN
Voor inlevering
Dresden nieuw doel
der bolsjewisten?
Commandant van
Schneidemühl onderscheiden
Uitval van garnizoen
Verbitterde gevechten
ten Oosten van Gennep
Reacties op verklaring
der Krimconferentie
van Boedapest
Zware sfraf op ongeoorloofd
onttrekken van stroom
-gaat "door 2
Briefwisseling met het door de
geallieerden bezette gebied
BERLIJN, 13 Fehr. De oorlogscorres
pondent van liet D.N'.B. Alex Sehmalfuss,
meldt van het westelijke front: Aan de
Noordelijke vleugel van het westelijk front
schijnt de slag zijn hoogtepunt nog met
bereikt te hebben. De tegenstand der
Duitse valschermtroepen, die hier in de
strijd gebracht zijn, wordt van uur tot uur
krachtiger." Aan weerskanten van het
Reichswald worden hevige gevechten ge
voerd. waarbij de Canadezen talrijke
amphibietanks in de strijd brachten. Ge
bruik makend van de talrijke wateren heb
ben de Duitsers met grote hardnekkigheid
elke meter terrein verdedigd.
Dit de Schnee-Eifel wordt, melding ge
maakt van de herovering van Prüm door
Duitse troepen. De vorige dag hadden de
Amerikanen dit stadje ten koste van grote
bloedige offers veroverd. Duitse pantser-
grenadiers en valschermjagers wierpen de
Amerikanen tot ver voorbij het heuvelter
rein ten noordwesten der stad terug.
De opening van de sluizen van de stuw
dam in de Roer is van grote betekenis voor
de Duitse verdediging. Volgens de jongste
verklaringen van gevangenen zijn de
Amerikanen zelfs gedwongen, tot hergroe
peringen aan het Roerfront over te gaan.
De strijd om de Amerikaanse bruggen
hoofden aan de Our èn de Sauer gaat
voort. In het middelpunt van de heen- en
weergolvende gevechten staat het gebied
van Echternach en de hoogte 304. Zesmaal
binnen 24 uur liepen de Amerikaanse troe
pen van het leger van Patton storm op
deze hoogte. Vele honderden gesneuvelde
Amerikanen liggen daar op het door de
regen doorweekte gevechtsterrein, terwijl
de Duitsers zich op de hoogte wisten te
handhaven.
Uit de Elzas wordt geen melding gemaakt
van gevechtshandelingen van grote beteke
nis.
BERLIJN, 13 Fcbr. De militaire mede
werker van het D.N.B., dr. Max Krull,
schrijft: De reeks successen der Sowjets is
de laatste dagen blijven steken. De toestand
aan_ de Bober is weliswaar nog niet her
steld, doch de bolsjewisten staan voor het
probleem, een aanval naar het westen met
als verliggend doel Dresden voort te zetten
en de nog niet bedwongen vesting Breslau
in de rug te laten. Hun actie heeft hier
nog steeds geen sneces gehad, zodat zij een
belangrijk deel van luin stootdivisies uit
liet gebied van Sa sari zullen moeten weg
halen en ten nesten van Breslau in de
strijd brengen. Dit zal mogelijk de begon
nen Dnitse tegenmaatregelen in oostelijk
Lausitz grotere doeltreffendheid verlenen.
Er zijn nog geen merkbare tekenen van
een onmiddellijk aanstaande aanval op
Berlijn, uit de sector tussen Fürstenberg
en de Oderbruch, doch de vijand is verder
opgedrongen in de richting van Stargard,
waar hij op vrij sterke Duitse tegenstand
stiet.
Een nieuw zwaartepunt vormt zich In
het gebied van de Tucheler heide, waarheen
de Sowjets blijkbaar versterkingen hebben
gezonden, om de westelijke oever van de
Beneden-Weichsel te kunnen bereiken in
de richting van Dantzig. De gevechten zijn
in volle gang evenals een vrij krachtige
vijandelijke aanval van het westen uit op
Koningsbergen, uit het gebied ten oosten
van Frauenburg, langs de autoweg onder
nomen.
BERLIJN, 13 Febr. De Führer heeft de
zwaarden bij het eikenloof van het ridder
kruis van het ijzeren kruis verleend aan
den ff -Obergruppeniühre'r en generaal der
Waffen-ff Walter Krijger, die zich onlangs
in de gevechten ln Koerland bijzonder
heeft onderscheiden.
Het ridderkruis van het ijzeren kruis
werd door den Führer verleend aan den
commandant van de vesting Schneidemühl,
kolonel Heinrich Remllnger.
Ie JAARGANG No. 345
DONDERDAG 15 FEBRUARI 1945
Uitg. N.V, De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of ƒ2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER, 13 Febr. Het opperbe
vel van. de weermacht deelt mede:
In Hongarije zijn eigen gevechtsgroe
pen ten oosten van het Plattenmeer tegen
hardnekkig vijandelijk verzet doorgedron
gen tot aan het Sarviz-kanaal. In het
Slowaakse grensgebied werden nieuwe
Sowjetrussische aanvallen afgeslagen.
Ten noordwesten van Bielitz werd een op
de vorige dag ontstane vijandelijke pene
tratie afgegrendeld en ingekrompen.
In Neder-Silezië hebben onze formaties
in tegenaanvallen de nieuwe poging der
bolsjewieken, de vesting Breslau van haar
achterwaartse verbindingen af te- snijden,
verijdeld. Ten zuidwesten der stad verloor
de vijand op klein gebied zestig tanks.
De slag breidde zich in het verdere ver
loop uit tot het gebied rondom Goldberg,
de Queis- en de Bobersector ten noorden
van Sagan.
In het. zuidelijk deel van Fommeren
ondernamen de Sowjetrussen verkenningen
in de richting van Stargard, zonder op ons
versterkt en uitgebreid afweerfront resul
taten te kunnen behalen Tussen Kamin
en Graudenz ontstonden onder de aanhou
dende vijandelijke druk naar liet noorden
weer hevige gevechten, vooral in het onover
zichtelijke beboste terrein van de Tucheler-
lieide. De dapper strijdende bezetting van
Posen heeft in de tiid van 20 Januari tot
10 Februari 91 tanks, waarvan 43 door de
Panzerfaust, alsmede 144 stukken geschut
en 81 vrachtauto's vernietigd.
In Oost-Pruisen ondernam de vijand bij
Frauenburg en aan weerszijden van de
autoweg ElbingKoningsbergen met onder
steuning van talrijke tanks aanvallen, zon
der ae beoogde dooruraïK te kunnen oe-
reiken. Aan de rest van het front is een
aantal afzonderlijke vijandelijke aanvallen
in felle plaatselijke gevechten mislukt. In
Samland werden thans ook de ten westen
van Thlerenberg sinds verscheidene dagen
Ingesloten delen van de Sowjetrussische
91ste divisie garde-infanterie in de pan
gehakt.
Aan het front van Koerland bleven ten
zuidoosten van Libau door tanks onder
steunde aanvallen van den vijand vruchte
loos.
In het westen zijn gisteren Duitse tanks
en pantsergrenadiers tussen Nederriin en
Maas tot tegenaanvallen overgegaan. In
verbitterde gevechten wierpen zij de Engel
sen naar het Reichswald terug en sloegen
herhaalde vijandelijke tegenaanvallen met
zware verliezen voor den viiand uiteen. Ten
oosten van Gennep wordt nog verbitterd
gevochten. Aan het Roerfront deden hoge
waterstand en het drassig worden van de
bodem de pauze in de strijd voortduren.
De druk van de Amerikanen tussen
Schleiden en Prüm is als gevolg van hun
zware verliezen geluwd. Vijandelijke aan
vallen mislukten of werden door tegen
aanvallen tot staan gebracht.
Aan de Sauer gelukte het den viiand na
verbitterde gevechten zijn bruggenhoofden
tussen Wallersdorf en Echternach te ver
enigen. Zijn pogingen verder naar het noor
den door te dringen werden verijdeld en
overzetmiddelen en verkeer over de rivier
werden door onze artillerie zwaar getroffen.
In Midden-Italië heeft de in hoofdzaak
BERLIJN, 13 Febr. De conclusie, die
ln de Wilhelmstrasse uit het communiqué
over de Conferentie van Drie getrokken
wordt, luidt: „Wij hebben begrepen, wat
men wil en ve;staan wat men bedoelt. De
tegenpartij moge weten, dat het Duitse
volk onder die omstandigheden meer d«ji
ooit tot alles besloten en tot alles bereid
ls. De behandeling, ,die aan Duitsland is
toegedacht, kan beschouwd worden als het
Plan Morgenthau, dat geboren is uit de
haat der vijanden.' maar nooit verwezenlijkt
zal worden, omdat de vijand geen rekening
gehouden heeft met de wil tot verzet en
de paraatheid tot verzet van het Duitse
volk. Het document ls in zoverre voortref
felijk,' daar het thans aan de Duitse leiding
de mogelijkheid biedt het oorlogsmoreel
van het Duitse volk te schragen en de geest
van verzet alsook de paraatheid van eiken
Duitser afzonderlijk tot het uiterste op te
voeren.
Het slotcommuniqué over de drlemogend-
hedenconferentie wordt ln Duitse politieke
kringen een document van de haat ge
noemd, waarin de vastberadenheid van de
oorlogsverlengers tot uiting komt. Duits
land en het Duitse volk te vernietigen en
voor altijd in ellende te dompelen. Dit do
cument, zo verklaart men hier, kan tevens
beschouwd worden als de magna charta
van Europa's weg naar de ellende en daar
mede van de voorbereiding der bolsjewis
tische wereldrevolutie.
Wat de behandeling der rechtstreeks be
handelde politieke kwesties, vooral van de
Poolse en Joegoslavische kwestie betreft,
staat men te Berlijn op het standpunt, dat
eigenlijk een oplossing gevonden is in de
geest van Stalin.
Te Parijs heeft men met voldoening ken
nis genomen van de tegemoetkomende hou
ding der driemogendhedenconferentie ten
aanzien van de Franse eisen.
In een Dinsdagavond door de uitgewe
ken Poolse regering te Londen uitgegeven
verklaring wordt volgens Reuter gezegd,
dat de op de Drie mogendheden Conferen
tie genomen besluiten door de Poolse rege
ring niet erkend worden en dat zij niet
bindend zijn voor het Poolse volk. Zolang
gebieden van Polen onder een uitsluitend
Sowjetrussisch bezettingsleger worden ge
houden, kan een nationale regering van
eenheid ondanks de aanwezigheid van
Britse en Amerikaanse diplomaten het
Poolse volk niet het onbeperkte recht van
de vrije uitdrukking van de wil garanderen.
Reuter's diplomatieke medewerker ver
klaart, dat het protest der uitgeweken
Poolse regering te Londen geen invloed zal
hebben op de besluiten der Krimconferen
tie, daar deze definitief zijn. De vroegere
premier van de uitgeweken Poolse regering
te Londen, Mikolajczyk en diens boeren
partij, de rqeeste christelijke democraten
en misschien de helft der socialisten stem
men niet in met de verklaring der uitge
weken Poolse regering.
In Engeland heeft de verklaring der
Krimconferentie grote voldoening gewekt.
De Zweedse „Svenska Morgenbladet" voegt
er echter aan toe, dat ondanks het opti
misme niemand in Engeland verwacht, dat
de oorlog voor de herfst geëindigd zal zijn.
BERLIJN, 13 Febr. (Interinf.) Het
Duits-Hongaarse garnizoen van Boedapest
is, nadat alle voorraden waren verbruikt,
in de ochtendschemering uitgebroken uit
zijn laatste bastions en heeft zich met ge
balde kracht een weg gebaand door de
zeer diepe ring van belegering der bolsje
wieken.
De uitval trof de bolsjewieken zo verras
send, dat zij tot dusver nog niet de kracht
gevonden hebben zich op de nieuwe toe
stand in te stellen. Volgens de eerste be
richten zijn reeds drie Sowjetrussische
regimenten vernietigd of uiteengeslagen.
uit nc-gers bestaande 92ste Amerikaanse
divisie infanterie na haar zware verliezen
de aanval aan de Ligurische kust niet hfer-
vat. Een eigen steunpunt heeft zich daar
verscheidene dagen weten te handhaven
tegen sterke vijandelijke aanvallen achter
de vijandelijke linies .totdat het ontzet
werd. In totaal verloor de vijand in de ge
vechten aan de Ligurische kust 22 tanks.
In Kroatië is de kracht der vijandelijke
aanvallen in het gebied van Mostar geluwd.
In het gebied van Virovitica is de gehele,,
oever van de Drau ten noorden en oosten
der stad van vijJnden gezuiverd.
Britse terreurvliegers wierpen in de af
gelopen nacht bommen <3p Stuttgart. Luk
raak lieten zij bommen vallen op enige
landelijke gemeenten ln Zuid- en Zuid-
west-Duitsland, alsmede in het gebied van
Noordwest-Duitsland.
Londen werd ook gisteren door onze ver
geldingswapens beschoten.
Van bevoegde zijde wordt erop gewezen,
dat het ongeoorloofde onttrekken van elec-
trische stroom aan afgesloten leidingen op
grond van de beschikking van den Rijks
commissaris over de uitzonderingstoestand
als het in gevaar brengen van de verzorging
vervolgd zal worden.
Slechts de autoriteiten, bureau's, inrich
tingen, bedrijven en personen, die daartc*
van bevoegde zijde uitdrukkelijk gemach
tigd zijn, mogen stroom gebruiken
Ieder optreden, dat de voorziening in ge
vaar brengt, wordt' op grond van het de
creet van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandse gebied betreffende de
uitzonderingstoestand van 12 Mei 1944 met
de dood gestraft. Poging en deelneming zijn
op gelijke wijze strafbaar als het voltooide
strafbare feit.
DEN HAAG, 14 Febr. Het hoofdbe
stuur van het Nederlandse Rode Kruis
deelt mede: In overleg met het Duitse
Rode Kruis is de volgende schikking ten
aanzien van correspondentie met het be
zette gebied getroffen.
Briefwisseling met personen in het door
de geallieerde bezette gebied en de daar
aan grenzende gevechtszone is uitsluitend
op het tot nu toe voor het buitenland in
gebruik zijnde formulier toegestaan, onder
inachtneming van de daarbij gegeven aan
wijzingen (maximum aantal woorden 25).
Deze formulieren zijn verkrijgbaar bij de
afdelmgssecretariaten en bij het correspon
dentiebureau van het Ned. Rode Kruis,
Jan Pletersz. Coenstraat 10, te Den Haag.
01 voorinlevering niet een redmiddel
zou zijn? Het ligt inderdaad in de
bedoeling van de distributie vernemen
wij, om nu voor alle artikelen, behalve
voor brood, het systeem van voorinleve
ring algemeen in te voeren. Nadat er dus
vijf jaar ov alle mogelijke manieren door
duizenden winkeliers en andere tovenaars
met voorraden, zo zie je me, zo zie je me
nietnaar hartelust geknoeid is, gaat
men dus over tot het kinderlijk eenvou
dige systeem, dat althans heel wat
knoeierij onmogelijk maakt. En dat de
mensen die geen tijd hebben en die nu
overal naast grijpen, niet zo dupeert
Als deze verheugendsnelle OJitwikkeling
van de distributie zo doorgaat, dan mo
gen onze lezers met ons hopen dat. de
distributie tegen de volgende oorlog wel
ongeveer in orde zal zijn.
Bij voorinlevering zijn natuurlijk ook
de winkeliers, die nu weigeren bonnen
aan te pakken, omdat ze alleen maar
aan „vaste klanten" leveren, van de
kaart.
Nu is het hun belang zo weinig moge
lijk bonnen aan te pakken en zoveel
mogelijk voorraad te houden. Dan wordt
het voor hen van belang zoveel mogelijk
bonnen aan te nemen. TIJL.
De meeste Nederlanders, die van het
door de honger bezochte westen in
het bijzonder, kennen op dit ogenblik
maar één, begrijpelijke wens: dat deze
verwenste oorlog eindelijk eens afgelopen
zal zijn. En omdat zij menen, dat Duits
land aanzienlijk dichter bij het stadium
der beslissende uitputting is dan welke
van zijn tegenstanders ook. achten zij hun
persoonlijke heil verbonden met de op
mars der geallieerde legers. Ware de
marsrichting een omgekeerde, zij zouden
in hun oorlogs-moeheid ook tegen een
omgekeerd eind-resultaat geen bezwaren
hebben. Alles liever dan nog één, twee,
misschien zelfs vier jas" verlengde
oorlog.
Is een Duitse nederlaag werkelijk de
kortste weg naar het oorlogs-einde? Zul
len vernietiging en dood, vluchtelingen-
leed en honger werkelijk gelijk met Duits-
lands militaire machtspositie verdwijnen?
Vele Nederlanders geloven bet. En velen
willen daarbij klaarblijkelijk ook het
onmiskenbare risico van de volledige bols-
jewisering van Europa op de koop toe
nemen: „Alles liever dan nog méér oor
log, nog méér honger".
Over Frankrijk komt op het ogenblik
van deze bespiegelingen een merkwaardig
bericht. Niet iedereen zal op het eerste
geeicht begrijpen, wat het eigenlijk met
Nederland en Nederlandse vooruitzichten
te maken heeft. Maar juist omdat zulk
verband wel degelijk aanwezig is, kan het
zijn nut hebben erop te wijzen, dat het
niet uit Berlijn stamt, doch uit Parijs en
Londen. He:bericht vermeldt het optre
den in Frankrijk van „witte maquis",
dat zijn voormalige verzetslieden, die
tot hun ondergrondse bedrijf zijn terug
gekeerd. omdat zij met de bolsjewistische
koers van hun vroegere illegale mede
strijders. die hans aan de regering zijn,
geen genoegen nemen. Volgens het
Engelse bericht zijn zij opvallend goed
georganiseerd, wat zeggen wil, dat mén
zich officieel nog heel -'at lo<:f van hen
voorstelt.
Er is een zegswijze, dat de gescniedenis
zich herhaalt. En er zijn wijze lieden, die
deze bewering hardnekkig ontkennen. In
dit ene geval echter is de herhaling on
loochenbaar. In 1917 begon met de No-
vember-revolutie het bewind der bolsje
wisten in Rusland. In Februari 1918 sloot
Lenin de vrede van Brest-Litowsk. In
November 1918 gaf Duitsland de oorlog
verloren. Zouden er in die dagen niet
honderdduizenden, ja, millioenen Russen
zijn geweest, die dachten: „Alles liever
dan nóg meer oorlog, nóg meer honger",
en die deswege desnoods het avontuur
met het bolsjewisme voor lief namen?
Zo zijn ze er inderdaad geweest. Ware
het anders, het bolsjewisme zou ook in
het toenmalige Rusland geen kans ge
maakt hebben. Want het is niet onbe
kend, dat Lenins aanhang in de eerste
revolutietijd noch de invloedrijkste, noch
de talrijkste onder de ontevreden groepen
was.
De oorlogsmoede Russen van 1917 en
1918 zagen echter allerminst het spoedige
einde van oorlog, vernietiging en honger.
Integendeel: die begonnen toen pas goed.
De strijd tussen „roden" en „witten" was
omvangrijker en wreder dan welke oorlog
en welke burgeroorlog in de geschiedenis
van het mensdom. Het was een strijd, die
de eerste wereldoorlog voor Rusland nog
met vier gruwelijke jaren verlengde', ja
ren waarin niet alleen plundering en ver
nietiging ongekende afmetingen aanna
men, maar waarin ongetelde millioenen
van honger stierven. In 1922 wisten de
oorlogsmoede xiillioenen, dat zij één ding
door hun keuze (of was het juist door
het nalaten van een keuze) niet in 1918
hadden bereikt: het einde van oorlog en
hongersnood.
Thans zijn in Frankrijk de „witte ma
quis" georganiseerd tegen de „rode ma
quis" begonnen. En voor Nederland stelde
Radio Oranje nog onlangs een strijd tus
sen de communisten en de andere groepe
ringen onder de voorvechters der bevrij
ding in het vooruitzicht. Wiegeloofde in
ernst, dat het bolsjewisme van de chaos
ener geallieerde overwinning géén gebruik
zou maken om naar de macht te grijpen?
Wie geloofde daarbij, dat anti-bolsjewis
ten onder bevrijders en bevrijden niet
(waarschijnlijk evenals in Rusland: te
laat) toch. nog met wapens in de hand
aan die greep zouden trachten te ontko
men?
Wie ziet dan echter als logisch resultaat
niet óók de oorlog tussen „rode maquis"
en „witte maquis", tussen de voorvech
ters van twee onverzoenlijke groepen on-
dergrondsen? Het gebeurde in Rusland,
het gebeurde in Griekenland. Het is thans
bezig te gebeuren in Frankrijk En het zal
ook in Nederland gebeuren. Tenzij...
ja: tenzij er een einde aan de oorlog
komt dat géén twee soorten maquis tegen
over elkaar brengen kan en dus géén bin
nenlands verlengde oorlog, geen binnen
lands verlengde verwarring en géén bin
nenlands verlengde hongersnood betekent.
Zulk een einde komt er echter niet met
een Duitse nederlaag.
Directeur: H. J. Kerkmeester, Bussum,
hoofdredacteur: Hendrik Lindt. Amsterdam,
plv. hoofdredacteur: lr. A. H. de Haas van
Dorsser, Haarlem; binnenland: J. v. Grie
ken: Illustratie en opmaak: R Kampstra;
volkscultuur en kunst: M. Wolters; sport:
J. J. Liber: advertenties: A. H. Lammers.
allen te Amsterdam. K *13