HET DAGBLAD
Aanvallen bij
Nijmegen
Dubbele straf op misdrijven die
de nood van ons volk verhogen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hevige afweergevechten tussen
Pyritz en Deutsch-Krone
Toenemende strijd in het gebied van
Stettin te verwachten
Nieuwe bonnen zout
en aardappelen
„Noodkamers" met
één rechter ingesteld
Canadezen met storm-
boten over de Waal
Duitse successen in de
bergen der Beskiden
Dappere verdediging
van Sch.neidernü.h.1
Versnelde rundveelevering
Grote jankverliezen
der Bolsjewisten
BERLIJN, 9 Febr. Tussen de gro»te
bocbt in de Maas en de Rijn is, naar
Interinf meldt, het tweede Canadese corps
ten zuidoosten van Nijmegen tot een aan
val overgegaan. Hoewel de Canadezen de
gehele nacht met voortdurende aanvoer
van infanterie hun aanvallen voortzet
ten, mislukte de nagestreefde doorbraak.
Het zwaartepunt der gevechten lag ten
noorden van de spoorlijn Groesbeek
Crancnbnrg. De Canadezen verkregea een
penetratie van twee kliometer en konden
in het westelijk deel van Cranenburg bin
nendringen.
Ten oosten van Nijmegen probeerden
de Canadezen bij Erlecom met twintig
stormboten de Waal over te trekken en
in de Duitse stellingen binnen te dringen.
Acht boten konden door artillerie-voltref
fers of granaatwerpervuur reeds tot zin
ken gebracht worden nog voordat zij het
midden van de rivier hadden bereikt. Ver
scheidene andere boten werden zo zwaar
beschadigd, da»l zij door de manschappen
verlaten moesten worden. De aan land ge-
gane stoottroepen werden onmiddellijk af
gegrendeld en liggen onder zwaar concen
trisch vuur.
E>e rechtervleugel van het Canadese
corps, die de westelijke rand van het
Reichswald probeerde te naderen, kon zich
in het geheel niet ontplooien en keerde na
verscheidene vergeefse aanlopen naar zijn
punt van uitgang terug.
Het tweede Britse leger heeft in het
gebied aan weerszijden van Venlo in
tussen elf pantser- en infanterieformaties
alsmede negen tankbrigades geconcen
treerd voor het aanstaande nieuwe grote
offensief. Tevens komen de versterkingen
voor het eerste en negende Amerikaanse
leger aan de Roer vooral in het gebied
van Aken aan.
In het gebied van Monschau werden de
gevechten om het gebied van de stuwdam
in de Roer voortgezet. Door gebruik te ma
ken van zware tankformaties slaagden de
Amerikanen er in het sedert dagen om
streden dorpje Schmidt binnen te dringen.
Versoheidene tankaanvallen der Amerika
nen ten noorden van Schleiden mislukten.
In de sector van Vossenack en Schleiden
verloor de viiand 12 tanks, zonder verder
terrein te winnen. In de Schnee-Eifel zette
het derde Amerikaanse leger zijn krachtige
aanvallen voort. Terwijl de vijand ten
noorden van Prüm enkele vorderingen kon
maken, werd hij ten westen en ten zuidwes
ten der stad in een tegenaanval weer terug
geslagen of uiteengedreven. Aan de Oure
en de Sauer wordt nog om enige kleine
vijandelijke bruggenhoofden gestreden.
In de Boven-Elzas slaagden onze troepen
er In. zich in hevige gevechten te verzet
ten tegen de krachtige aanvallen van tal
rijke. Franse en Amerikaanse divisies en
zonder grote verliezen aan strijders en ma
teriaal een nauw bruggenhoofd ten westen
van Neuenburg te betrekken.
Aan het Italiaanse front wierpen onze
troepen de Amerikanen uit vrij kleine pe
ne tratieplekken aan de Ligurgische kust
ten Zuiden van Massa. In de Serchiosector
bleven opnieuw vijandelijke aanvallen in
ons vuur steken.
Ten westen van Mostar in Herzogowina
zijn afweergevechten aan de gang met ster
ke vijandelijke strijdkrachten. In Noord-
Slavonië maakten aanvallen van onze troe-
BERLIJN, 9 Febr. (Interinf). Tussen
de West-Beskiden en het Opper-Silezisehe
industriegebied bevinden zich de Duitse
troepen op verscheidene plaatsen in de aan
val om de opgedrongen Sowjet-strijdkraeh-
ten terug te werpen. Zo zijn zij er in ge
slaagd de oude lioofdgëvechtsliiiie in de
bergen der Beskiden alsmede ten oosten
van Saybuscli te heroveren. Ten noorden
van Bielitz werden de Sowjetlinies van drie
kanten uit doorbroken en Ellgoth alsmede
enkele gehuchten lierbverd.
De toestand aan de benedenloop van de
Oder wordt gekenmerkt door het feit, dat
de beslissende aanval vla Frankfurt op de
Rijkshoofdstad weliswaar door plaatselijke
operaties begonnen, doch nog niet met
volle kracht wordt gevoerd. De Sowjet-lei-
ding heeft blijkbaar onzeker geworden
het risico van een ongebreidelde storm
loop niet willen nemen. Zij heeft haar oor
spronkelijk plan gewijzigd, het gros van
de haar ter beschikking staande pantser-
strijdkrachten in het gebied ten noorden
BERLIJN, 9 Febr. De Reichsführer-
I) Heinrich Himmler heeft den comman
dant der vesting Schneidemühl, lt. kol.
Remlinger, een draadloos bericht gezon
den luidende: U en den dapperen soldaten
der vesting Schneidemühl voor hun hou
ding in de strijd en hun offervaardigheid,
waarvoor zij bovendien een millioen rijks
mark aan het Duitse rijk gaven op 30 Jan.,
mijn dank en erkentelijkheid. Blijft mij
Schneidemühl behouden.
pen tot zuivering van het gebied ten zui
den van de Drau goede vorderingen.
In scheervlucht vliegende Anglo-Ameri-
kaanse toestellen en formaties bommen
werpers troffen met hun aanvallen in West-
Duitsland en aan de Boven-Riin wederom
In hoofdzaak de burgerbevolking. Ameri
kaanse terreurvliegers wierpen bommen op
steden in zuidoost-Dultsland. In de afge
lopen nacht waren het Noord-Duitse ge
bied, de Rijkshoofdstad en het Roergebied
het doel van Britse bommenwerpers. Lucht
verdedigingsstrijdkrachten haalden 39 Ang-
lo-Amerikaanse vliegtuigen merendeels
viermotorige bommenwerpers, omlaag.
Het vergeidingsvuur op Londen werd
voortgezet.
van Küstrin geleid. Door het ijsvrij wor
den van de Oder en het verbeten verzet
van het garnizoen van» Küstrin kon het
hier voor de aanval op Berlijn gereedstaan
de eerste garde-pantserleger zijn motoren
nog niet aanslaan.
De opmars naar Stettin stagneert als
gevolg van het feit, dat belangrijke Duitse
strijdkrachten cle afzonderlijke garnizoe
nen en reserveformaties versterkt hebben.
In weerwil van het hoge verlies aan tanks
der bolsjewisten kan echter in dit gebied
een feller worden van de slag verwacht
worden. Ook mag men niet de afweer van
de garnizoenen van Posen en Schneide
mühl over het hoofd zien, die grote bols
jewistische formaties en een belangrijk
deel van het Sowjet-oorlogsmateriaal vast
houden.
Het derde grote zwaartepunt, n.l. Oost-
Pruisen ziet de bolsjewisten nu al sedert
weken vergeefs proberen de afgesneden
Duitse formaties door een massale storm
loop van alle zijden te liquideren. Zij con
centreren op het ogenblik de toch zwaar
getelstèrde formaties van het vijfde garde-
pantserleger ten oosten van Elbing cm de
poging te herhalen om langs de Haffweg
de omsingeling te kunnen voltooien. Zij
bereikten weliswaar de zuidelijke rand van
Frauenburg, maar werden weer verdreven.
Ook hun voornemen om Koningsbergen te
Isoleren, is verijdeld.
DEN HAAG, 9 Febr. Bon 323 van de
derde noodkaart is in Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht geldig verklaard voor
het kopen van 250 gram zout. Men dient
deze bonnen vóór 14 Februari a.s. bij zijn
winkelier in te leveren, desgewenst tegen
ontvangstbewijs. Met de aflevering zal in
verband met de ligging van de voorraden
in een aantal distributiekringen enige tijd
gemoeid zijn.
Van 18 tot en met 24 Februari is bon 322
geldig verklaard voor 1 kg. aardappelen.
Voor zover niet van de C.K. gebruik wordt
gemaakt, vóór Woensdag 14 Febr. inleve
ren bij den handelaar, desgewenst tegen
ontvangstbewijs.
B 352: 210 gr. tarwebloem.
De bonnen B 352 geven van 11 tot en met
17 Februari recht op 250 gram kindermeel
of voedingssuiker of 210 gram tarwebloem:
derhalve niet 250 gram tarwebloem, zoals
oorspronkelijk werd békend gemaakt.
Noodrantsoenbonnen melk
Ter aanvulling wordt bekend gemaakt,
dat in de distributiekringen Aalsmeer, Am
sterdam, Beemster, Beverwijk, Bloemen-
daal, Edam, Haarlem, Haarlemmermeer,
Heemstede, Landsmeer, Monnikendam,
Nieuwer Amstel, Purmerend, Velsen,
Weesp, Wormer, Wormerveer, Zaandam,
Alkemade, Abcoude, Maarssen, Loenen en
Mijdrecht, de noodrantsoenbonnen melk
recth geven op het kopen van 1. gest.
melk en 100 gram walspoeder fier bon.
gesteld en in aansluiting daarop in voor
lopige hechtenis kan worden genomen.
Misdrijven als hierboven bedoeld, zullen
in den vervolge niet alleen streng, maar
ook snel worden berecht.
Het besluit, dat is afgekondigd in het
Verordeningenblad no. 1 van 26 Januari
1945, is dezelfde dag in werking getreden.
DEN HAAG, 9 Febr. De voedsel
positie in het westen des lands is, vooral
in de steden, dusdanig verscherpt, dat
met alle middelen moet worden getracht
de directe voedselnood ten spoedigste te
verzachten met die reserves, waarover de
westelijke provincies thans nog beschik
ken.
De overheid heeft dan ook ertoe moe
ten besluiten met ingang van 12 Februari
a.s. de rundveelevering in de provincies
Noordholland, Zuidholland en Utrecht in
een versneld tempo te doen geschieden.
Zij is zich volkomen ervan bewust, dat
door deze maatregel ook gebruiksvee door
de veehouders zal moeten worden gele
verd, doch de leniging van de directe
nood, in het bijzonder van de stedelijke
bevolking, is thans dermate urgent, dat
zij de consequenties van deze stap aan
vaard heeft.
Ten einde aan de hieruit voor de vee
houders voortvloeiende nadelen zoveel
mogelijk tegemoet te komen, zullen ge
durende het tijdperk, waarin deze ver
snelde levering geschiedt, voor het ge
bruiksvee, dat van 12 Februari a.s. af op
de eerste leveringsoproep geleverd wordt,
de daarvoor geldende prijzen worden uit
betaald.
Aan de andere kant zullen zeer strenge
maatregelen worden getroffen ten aan
zien van hen, die niet aan deze oproep
tot levering voldoen. Behalve dat voor
deze nalatigen de uitbetaling op gebruiks-
vee-basis vervalt zodat voor hen de
slachtveeprijzen zullen gelden zal hun
verpüchting tot levering worden verdub
beld.
Tenslotte doet de overheid een drin
gend beroep op de veehouders om aan
deze maatregel, hoe zwaar de vervulling
hun ook moge vallen, hun volledige mede
werking te verlenen.
BERN. 10 Febr. Naar uit Brussel wordt
gemeld is de kabinetsformateur Van Acker
op moeilijkheden gestoten. Het lag in de
bedoeling in het nieuwe kabinet ook de
communisten op te nemen. De katholieken
weigeren echter, naar Van Acker gisteren
mededeelde, zitting te nemen in een der
gelijk kabinet. De formateur is, naar Reu
ter uit Brussel meldt, bij zijn pogingen om
een nieuwe regering samen te stellen in een
pat-positie gedrongen.
Een vliegtuig, dat een deel van de staf
van Churchill vervoerde, is op weg naar de
Conferentie van Drie neergestort. Onder de
dertien doden bevindt zich de particuliere
secretaris van Sir Eric Cadogan.
Naar de Britse omroep meldt, heeft de
nationale regering van Malta de eerste
stappen gedaan om zelfbestuur voor het
eiland te verkrijgen.
Raczkievicz, de president van Polen te
Londen, heeft last gegeven tot demobili
satie van het Poolse binnenlandse leger.
De zon gaat op 12 Febr. onder om 17.47
uur en op 13 F ebr. op om 8.01 uur.
Maan op 12 Febr. op om 8.17 uur en
onder om 17.24 uur.
N.M. 12 Febr., E.K. 19 Febr., V.M. 27
Febr., L.K. 6 Maart.
Directeur: H J. Kerkmeester, Bussum,
hoofdredacteur: Hendrik Lindt, Amsterdam,
plv. hoofdredacteur: ir. A. H. de Haas van
Dorsser, Haarlem; binnenland: J. v. Grie
ken; illustratie en opmaak: R. Kampstra;
volkscultuur en kunst: M. Wolters; sport:
J. J. Liber; advertenties: A. H. Lammere,
allen te Amsterdam. K 113
Ie JAARGANS No. 342 MAANDAG 12 FEBRUARI 1945
Uitg7N7V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.": Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct.
Eén jaar gevangenisstraf
het minimum.
DEN HAAG, 9 Febr. Onder de heer
sende omstandigheden, nu de nood van
het Nederlandse volk zo hoog is gestegen,
dat alle krachten moeten worden inge
spannen om deze noodtoestand te over
winnen en de rechtsorde in stand te hou
den en nu op de meest economische wijze
ten algemene nutte gewoekerd moet wor
den met den aanwezige voorraden levens
middelen, grondstoffen en brandstof,
krijgen vele handelingen, die in normale
tijden al niet toelaatbaar waren endaar-
om strafbaar waren gesteld, een ander,
een veel ernstiger karakter.
Een bakker b.v., die de hem voor het
broodbakken, toegewezen kolen in de zwar
te handel verkoopt, pleegt onder de heer
sende omstandigheden een zeer ernstig mis
drijf jegens zijn medemensen. Hetzelfde
geldt voor den groentehandelaar, die de
hem toegewezen aardappelen of suikerbie
ten „zwart" van de hand doet ten koste
van zijn medeburgers, voor den kruidenier,
die zijn beperkte voorraad grutterswaren
e.d. aanwendt om daarmede ruilhandel te
eigen bate te drijven, enz. Wat de ernst
van de delicten betreft, .staan hiermede op
één lijn bonnen vervalsers en plegers van an
dere misdrijven, die de juiste werking van
het distributie-apparaat bemoeilijken.
Ten einde strenger tegen deze lieden te
kunnen optreden, heeft de secretaris-gene
raal van het departement van Justitie af
gekondigd het „besluit tot bestrijding van
misdrijven, welke de stoffelijke nood van
het Nederlandse volk verzwaren" (Nood-
misdrij venbesluit)
Hierbij wordt bepaald, dat misdrijven,
welke de voedselvoorziening ernstig in ge
vaar brengen of het gevoel van rost en
zekerheid van de bevolking ondergraven,
dan wel op andere wijze de stoffelijke nood
van ons volk verzwaren, de naam zullen
ontvangen van „Noodmisdrijven". Dit be
tekent, dat een aanmerkelijke zwaardere
straf kan worden opgelegd dan voorheen.
Als maximumstraf op deze delicten is ge
steld liet dubbele van de maximum-gevan
genisstraf, in de betreffende voorschriften
op het feit gesteld, terwijl dergelijke de
licten nimmer lichter zullen worden ge
straft dan met één jaar gevangenisstraf.
Een voorbeeld van misdrijven; welke het
gevoel van rust en zekerheid van de be
volking ondergraven, vormen de overvallen
met vereende krachten en andere diefstal
len ten plattelande, die zulk een omvang
hebben aangenomen, dat sommige boeren
er toe zijn overgegaan, hun schuren e.d. te
bewaken. Ongetwijfeld kan als een derge
lijk misdrijf ook worden aangemerkt de
plundering van bakkerswagens in de grote
steden, waardoor de uitreiking van het toch
al zo beperkte broodrantsoen in gevaar
wordt gebracht.
De berechting van dergelijke noodmis
drijven zal geschieden door de bii het be
sluit ingestelde „Noodkamers" van de Ar
rondissementsrechtbanken (bestaande uit
één rechter), terwijl hoger beroep kan wor
den ingesteld bij de „Noodkamer" van het
Economisch gerechtshof te Almelo (be
staande uit drie raadsheren)
Op de opsporing en berechting van de
„Noodmisdrijven" zijn de bepalingen, wel
ke gelden voor delicten, die berecht worden
door den economischen rechter van over
eenkomstige toepassing.
Dit betekent o.m., dat iedere opsporings
ambtenaar bevoegd is om een verdachte
ook buiten het geval van ontdekking op
heterdaad aan te houden en dat de ver
dachte steeds in verzekering kan worden
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 9 Febr. Het opperbevel van de
weermacht deelt mede: Het garnizoen van
Boedapest handhaaft nog steeds de stads
delen voor de burcht tegen de nog sterker
worden vijandelijke aanvallen. Ten zuiden
van het Velenczemeer wierpen eenheden
der Waffen-# de Sowjets uit een penetra-
tieplek en vernietigden zij zestien tanks.
In Slowakije en ten noorden van de
Westelijke Beskiden zetten de bolsjewis
ten hun aanvallen zonder noemenswaar
dig succes voort.
Door taai verzet verhinderden onze troe
pen ten noorden van Ratibor en in het
gebied van Brieg de uitbreiding van de
beide bruggenhoofden, waarnaar de vijand
streefde en schoten daarbij 38 sowjettanks
stuk.
Uit het gebied van Steinau gingen de
bolsjewisten tot krachtige aanvallen over.
In het verloop, dat de zware gevechten, die
zich tot aan de oostelijke rand van Lieg-
nitz uitbreidden, tot dusver genomen heb
ben, werden tachtig vijandelijke tanks ver
nietigd. Aan het Oderfront tussen Fürsten-
berg en Oderbruch is het gelukt verschei
dene vijandelijke bruggenhoofden in de
tegenaanval te verkleinen of op te luimen.
De hevige afweergevechten in het gebied
van Pyritz, Arnswalde en bij Deutsch-Krone
duren voort. De garnizoenen van Schnei
demühl. Posen en Elbing handhaafden
zich tegen hevige aanvallen der bolsjewis
ten. De zware kruiser „Lützow" en de tor-
pedoboten T 33", ,,T 28" en „T 8" onder
steunden de 8ste Februari door hun doel
treffend vuur het dapper strijdende garni
zoen van Elbing. Verder nam deze forma
ties Sowjetstellingen en opmarswegen aan
het Frische Haff zwaar onder vuur. In
Oost-Pruisen werden bij Landsberg en
Kreuzburg nieuwe vijandelijke doorbraak
pogingen in verbitterde gevechten verhin
derd en 57 tanks stukgeschoten.
Troepenconcentraties en het aanvoerver-
keer der bolsjewisten vormden in Silezië
en in de Neumark het aanvalsdoel van
krachtige Duitse vliegtuigformaties. Vol
gens de tot dusver beschikbare rapporten
werden veertig vijandelijke tanks en 71
stukken geschut buiten gevecht gesteld en
6'00 gemotoriseerde en bespannen voertui
gen vernield.
In het westen zijn Canadese formaties
gisterochtend na een artillerievoorberei
ding van zes uur tot de aanval op onze
stellingen ten zuidoosten van Nijmegen
overgegaan. Na hevige gevechten konden
zij in enkele plaatsen binnendringen, doch
bleven daarna in ons krachtig afweervuur
steken.